حق و حقوق زن در طلاق

به طور کلی پیش بینی حقوق زن در طلاق، ریشه در فقه اسلام دارد و به همین ترتیب در قوانین مختلف، حقوقی نیز برای زنان در نظر گرفته شده است تا پس از طلاق بتوانند به واسطه مطالبه این حقوق، امرار معاش کرده و به زندگی خود ادامه دهند.

برخی از این حقوق نیز، به دنبال عقد نکاح به زن تعلق می خواهد گرفت و ارتباطی به طلاق ندارد؛ لذا مرد مسئولیت پرداخت آن را بر عهده دارد. به دلیل اهمیت این موضوع در مقاله پیش رو قصد داریم تا به مهم ترین حقوق مالی زن پس از طلاق پرداخته و شرایط دریافت آن را به تفصیل توضیح دهیم .

حق و حقوق زن در طلاق توافقی شامل چه موارد است؟

بر اساس قوانین کشور شرایطی برای زنان فراهم شده تا بتوانند پس از طلاق با آسایش بیشتری به زندگی خود ادامه دهند.

حقوق زن در طلاق توافقی نیز دارای شرایط خاصی است که بخش عمده آن به توافق بین زوجین ارتباط دارد. به طور کلی حقوق زن در هنگام طلاق به دو دسته حقوق مالی و حقوق غیر مالی قابل تقسیم است.

مثلا حقوق مالی زن پس از طلاق همچون مهریه و نفقه از جمله مهم ترین مسائلی است که توافقات مربوط به آن می بایست پیش از جاری شدن خطبه طلاق بین زوجین کاملاً روشن شده و به صورت سند در آید.

حقوق غیرمالی میان زوجین نیز به مسائلی همچون حضانت فرزند اشاره دارد که این موضوع نیز با در نظر داشتن عوامل گوناگونی همچون توافق طرفین، سن و جنسیت کودک و مواردی از این دست مشخص خواهد شد.

به همین ترتیب در شرایطی که زوجه از همسر خود وکالت طلاق داشته باشد، می‌تواند بدون نیاز به حضور همسر خود، کلیه مراحل دادرسی طلاق را پشت سر گذاشته و به صورت توافقی از او جدا شود. در شرایطی که زن حق طلاق دارد، بسیاری از شرایط در هنگام طلاق به نفع او خواهد بود.

در سرفصل های زیر به مهم ترین حقوق مالی زن پس از طلاق پرداخته ایم.

مطالعه پیشنهادی : همه آنچه درباره مهریه و طلاق باید بدانید

مهریه زن

یکی از اساسی ترین حقوق مالی که در زمان عقد نکاح به زن تعلق خواهد گرفت، مهریه است. به معنای دیگر، در زمان جاری شدن عقد ازدواج این تکلیف بر ذمه مرد قرار می گیرد. لذا ارتباطی به طلاق زن ندارد. به همین خاطر زن حتی در طول زندگی مشترک نیز حق مطالبه مهریه اش را دارد.

همچنین عدم تمکین از جانب زن و یا حتی برقراری رابطه نامشروع توسط زن نیز منافاتی با حق دریافت مهریه زن ندارد. لذا زن در هر زمان که بخواهد می تواند با مراجعه به دادگاه، شورای حل اختلاف و یا اداره ثبت، به منظور مطالبه مهریه خود اقدام نماید و مرد نیز وظیفه پرداخت آن را بر عهده دارد.

با این وجود در اکثر موارد، مطالبه مهریه از جانب زن در زمان دعوای طلاق مطرح خواهد شد.

نفقه زن

یکی دیگر از مهم ترین حقوق مالی زن که پرداخت آن بر اساس عقد نکاح به عهده مرد قرار خواهد گرفت نفقه زن است.

بر اساس قانون مدنی، پرداخت نفقه در عقد دائم به عهده شوهر است. لذا در صورتی که زوجه شاغل باشد، همچنان مرد موظف به پرداخت آن است.

با این وجود مطابق با قانون مدنی، شرط پرداخت نفقه به زن این است که زن از شوهر خود تمکین نماید. به معنای دیگر، اگر زن از همسر خود تمکین نکرده و به اصطلاح ناشزه محسوب شود، حقی برای دریافت نفقه نخواهد داشت.

لذا پیش از طلاق، در صورت تمکین زن، حق دریافت نفقه همچنان باقی است. همچنین توجه داشته باشید در طول مدت عده طلاق رجعی نیز اگر زن ناشزه نباشد، حق دریافت نفقه برای وی در نظر گرفته شده است.

نکته حائز اهمیت اینکه در صورت وجود اختلاف و عدم توافق در این مورد نیز، تعیین مبلغ نفقه بر عهده دادگاه است.

اجرت المثل ایام زناشویی

یکی دیگر از حقوق مالی زنان بعد از طلاق، به اجرت المثل ایام زناشویی مربوط می شود که دریافت آن دارای شرایط خاصی است و در قانون بر آن تاکید شده است.

بر همین اساس، چنانچه زن در طول زندگی مشترک اموری را که شرعا بر عهده او نبوده است، همچون رسیدگی به امور منزل را به درخواست زوج و بدون قصد تبرع انجام داده باشد، می تواند از دادگاه تقاضای دریافت اجرت المثل نماید.

نصف اموال زوج پس از طلاق

از جمله حقوقی که بعد از طلاق می‌تواند به زن تعلق بگیرد، تنصیف اموال زوج است. به این معنا که در صورت طلاق، نصف اموال مرد به زن خواهد رسید.

این مساله دارای شروطی است که مرد در زمان عقد می‌تواند بپذیرد تا جزو حقوق مالی زن پس از طلاق محسوب شود. دریافت این مورد با شرایطی همراه است که در لیست زیر به آن اشاره شده است.

نخستین مورد این است که برای تنصیف اموال مرد، الزامی است تا درخواست طلاق از جانب او ارائه شده باشد تا این حق به وی تعلق گیرد. همچنین ناشزه بودن زن امکان دریافت تنصیف پس از طلاق را سلب خواهد کرد.

هنگامی که قرار است این شرط به عقدنامه اضافه شود، عبارت “تا نصف دارای زوج” ذکر می‌شود که این مساله به این معناست که از یک تا ۵۰ درصد دارایی مرد را شامل می شود.

توجه داشته باشید که دادگاه در مورد این مساله که چه مقدار از اموال مرد به زن تعلق می گیرد، تصمیم خواهد گرفت.

همچنین در صورتیکه مرد پیش از طلاق اموال خود را بفروشد یا به شخص دیگری انتقال دهد، حقوق مالی زن پس از طلاق در این مورد به حداقل و یا صفر می رسد. در نظر داشته باشید اگر مرد اموال خود را پیش از طلاق به شخص دیگری انتقال دهد، فرار از دین به حساب نمی آید و زن در این رابطه با این موضوع نمی تواند شکایتی را مطرح کند.

نحله

یکی دیگر از حقوق مالی زن پس از طلاق، نحله است. در شرایطی که مرد تصمیم به جدایی از همسر خود دارد و این درخواست را ثبت کرده است، قاضی این امکان را خواهد داشت تا از نظر نیکوکاری، مرد را متقاعد نماید تا از دارایی خود بجز مهریه و نفقه، مقداری را به عنوان نحله به زوجه بپردازد.

شرایط مطالبه نحله در لیست زیر آورده شده است:

• درخواست نحله در هنگام ازدواج و زندگی مشترک امکان پذیر نمی باشد.
• میزان پرداخت نحله نسبت به قدرت مالی مرد مشخص خواهد شد. همچنین در صورتیکه مرد از توانایی مالی کافی برخوردار نباشد، مسئولیتی در قبال پرداخت نحله نخواهد داشت.
• به منظور اینکه نحله به زن تعلق بگیرد، می بایست طلاق از جانب مرد باشد و در طلاق توافقی امکان پذیر نیست.

نتیجه گیری

همانطور که اشاره شد حقوق زن در زمان طلاق چه به درخواست زن و چه مرد، دارای شرایط خاص خود است. همچنین در برخی از موارد این حقوق قابل تغییر می باشند. مثلا چنانچه اثبات گردد که زن عدم تمکین نموده، یعنی نسبت به انجام وظایف زناشویی خود امتناع ورزیده است، می‌تواند از حق دریافت نفقه محروم شود.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون حق و حقوق زن پس از طلاق پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.

مطالب مرتبط: