چک یک وسیله پرداخت است که با استفاده از آن صادر کننده باید در تاریخ مندرج در چک به میزان مبلغ نوشته شده در حساب خود پول داشته باشد در غیر این صورت دارنده چک می تواند چک را برگشت بزند.
داستانی که خیلی از افرادی که معاملات خود را با چک انجام داده اند گرفتار کرده است و به دردسرهای زیادی انداخته است که حتی در برخی از موارد پیچیدگی هایی بوجود می آید که شاید یک فرد ناآشنا به مقررات قانونی نتواند حق خود را دریافت کند و کاملا متضرر شود. به همین دلیل توصیه می شود در این موارد از ریسک کردن خودداری کنید و پرونده را به یک وکیل چک برگشتی بسپارید.
علی الخصوص که در این باره قانون جدیدی هم چند سال پیش تصویب شد که قواعد و مقررات مربوط به چک را تغییر داد و نوآوری هایی ایجاد کرد که روال سابق را دگرگون کرد.
تغییرات قانون جدید چک
قانون گذار با اعمال تغییراتی در قانون چک قدیم و ایجاد نوآوری هایی در قانون چک جدید مقرراتی وضع کرده است که هر صادرکننده و دریافت کننده چک باید از آن اطلاع داشته باشد.
برخی از مهمترین تغییرات قانون جدید صدور چک از جمله تعیین مدت اعتبار 3 ساله برای دسته چک ها، ایجاد چک موردی، در نظر گرفتن سقف اعتباری برای صدور چک تا وجه مشخص، تغییر شیوه انتقال چک، ایجاد چک های صیادی و … است. یکی از جالب ترین دستاوردهای قانون جدید نحوه استعلام چک های جدید است که برای دارنده چک بسیار مفید به نظر می رسد.
استعلام چک برگشتی
قانون صدور چک قانونی است که جنبه کیفری چک را مدنظر دارد و به تعیین مجازات برای چک برگشتی پرداخته است این قانون برای بار اول در سال 82 تصویب شد و بعد از آن در سال 97 اصلاح شد.
طبق قانون جدید چک برگشتی، سیستم های جدیدی برای اعطای دسته چک به افراد در نظر گرفته شد و بعد از اعتبارسنجی های لازم دسته چک به افراد داده خواهد شد و در صورتی که چک آنها برگشت بخورد مجازات خواهند شد.
البته قانون جدید این امکان را هم فراهم کرده است تا شما قبل از اینکه چک را بگیرید با استعلام از خوش حسابی صادر کننده چک مطمئن شوید و وضعیت چک های برگشتی او را پیگیری کنید و اگر متوجه شدید چک برگشتی او زیاد است، از او چک قبول نکنید.
استعلام چک برگشتی به این شیوه از طریق سامانه صیاد است و شامل چک های جدید صیادی می شود که شماره یکتا دارند در نتیجه کسانی که هم چنان از چک های قدیمی استفاده می کنند نمی توانند از طریق این سامانه وضعیت چک های برگشتی صادر کننده را بررسی کنند. برای اطمینان از پیگیری درست چک و یا پرونده های مربوط به آن می توانید از وکیل چک برگشتی کمک بگیرید.
بنابراین استعلام چک های برگشتی قدیمی از طریق سامانه صیاد ممکن نیست.
شکایت کیفری از چک بلامحل:
شکایت کیفری از رایج ترین طرق ثبت شکایت چک برگشتی محسوب می شود. در این روش باید پیش از شش ماه نسبت به برگشت زدن چک اقدام نموده و ظرف مدت شش ماه نیز پس از آن به دادسرا شکایت کیفری تان را ارائه نمایید. در غیر این صورت امکان شکایت کیفری برایتان وجود نخواهد داشت و فقط از راه حقوقی و یا ثبتی می توانید اقدام نمایید.
لازم به ذکر است که در برخی از چکها نظیر چک سفید امضا ( در این نوع از چک، صادر کننده چک بخش مبلغ و در برخی موراد تاریخ را خالی می گذارد و دریافت کننده چک می تواند مبلغ مورد نظر را روی آن بنویسد و آن را نقد کند) امکان ثبت شکایت کیفری وجود ندارد.
براساس قانون جدید اشخاص باید نسبت به ثبت چک اقدام نمایند و چنانچه در مراحل ثبت دچار مشکل شدید می توانید صفر تا صد شکایت از چک ثبت نشده را از طریق وکیل چک برگشتی متخصص پیگیری کنید.
مراحل شکایت از چک برگشتی:
در ادامه به برسی مراحل شکایت از چک برگشتی پرداخته ایم. این مراحل را که می توان به کمک وکیل چک برگشتی انجام داد عبارتند از:
برگشت زدن چک:
درصورتیکه صاحب چک، یعنی شخصی که برای نخستین بار اقدام به ارائه چک به بانک می نماید متوجه این امر شود که صادرکننده چک به میزان مبلغ قید شده روی چک فاقد وجه نقد در حسابش است، نخست باید نسبت به برگشت زدن چک اقدام نماید و سپس از بانک مطالبه گواهی عدم پرداخت کند. دقت کنید که زمان فاکتور مهمی است که باید آنرا لحاظ نمایید زیرا فقط دو ماه فرصت دارید تا جهت برگشت زدن آن اقدام کنید. بعضی از افراد این تصور نادرست را دارند که فرصت مذکور شش ماه است، اما در واقع تنها دو ماه برای طی نمودن مراحل بانکی زمان دارید.
این امکان وجود دارد که به دلیل بالا بودن حجم چک های برگشتی و شلوغی بیش از حد، فرصت مذکور جهت طی نمودن مراحل اداری کفایت ننماید. بعضی از افراد نیز این تصور را دارند که با برگشت زدن چک، مراحل اداری ثبت شکایت خاتمه پیدا می کند. اما در واقع برگشت زدن چک به تنهایی برای رسیدن به پول کفایت نمی نماید. متعاقب اینکه چک را برگشت زدید، شش ماه فرصت دارید تا جهت شکایت و پیگیری های قضایی اقدام کنید، درغیر این صورت نباید انتظار دریافت پولتان را داشته باشید.
رجوع به اداره ثبت:
برای اینکه دارنده چک از نظر قانونی بتواند وجه خود را نقد نماید، از دو راه می تواند برای این منظور اقدام کند:
1- مراجعه به اداره ثبت
مردم اغلب جهت وصول چک بلامحل به دادسرا و یا دادگاه حقوقی مراجعه می کنند درصورتیکه اداره ثبت نیز در بخش دایره اجرای ثبت برای این موضوع دارای اختیاراتی است. طبق ماده 245 آیین نامه اجرای مفاد اسناد لازم الاجرا، از اداره ثبت جایی که بانک صادرکننده چک در آن واقع شده باید نسبت به تقاضای اجرای چک اقدام نمود.
بعد از اینکه دارنده چک جهت وصول به بانک مراجعه نمود و متعاقبا بانک برای ایشان گواهی عدم پرداخت صادر نمود، باید لاشه چک به انضمام کپی برابر اصل چک و گواهی عدم پرداخت را به قسمت اجرای اداره ثبت برده و بدین ترتیب علیه صادرکننده چک، جهت صدور اجراییه اقدام نمایید. البته این مرحله تقریبا 48 ساعت تا هنگام صدور اجراییه به زمان نیاز دارد.
2- مراجعه به محاکم قضایی
پیامدهای چک برگشتی:
متعاقب اینکه در سامانه یکپارچه بانک مرکزی این مورد به ثبت رسید که چک قابلیت پرداخت را ندارد و یا اینکه دارای کسری موجودی است، سامانه بانک به صورت آنلاین وضعیت پیشآمده را به بانکها و موسسات مالی و اعتباری اطلاعرسانی مینماید. بعد از بیست و چهار ساعت بانکها و موسسات مالی و اعتباری موظف هستند تا هنگامی که اثر چک از بین رود، نسبت به انجام مراحل زیر در مقابل صاحب حساب اقدام نمایند:
- از افتتاح هر نوع حساب و صدور کارت جدید بانکی برای او جلوگیری شود.
- همه حسابها و یا کارتهای بانکی و هر وجهی که به صادرکننده تعلق دارد مسدود شود.
- از پرداخت هر نوع تسهیلات بانکی و یا اعطای هر ضمانتنامه ارزی یا ریالی جلوگیری شود.
- اعتبار اسنادی، ارزی یا ریالی افتتاح نشود.
متعاقبا باید اقدامات لازم صورت پذیرد تا بدین ترتیب هرچیزی که قرار است بنام صادر کننده چک برگشتی ثبت گردد، متوقف شود. برای مثال شخصی که چک برگشتی و یا بلامحل صادر نموده، نتواند سند ملک و یا سند خودرو را به نام خود بزند، به عضویت فعال هیأت مدیره یک شرکت دراید و یا اینکه ممنوعالخروج گردد و حتی از واریز وجه به حساب ایشان جلوگیری شود. لازم به ذکر است که امکان چک برگشتی با چک صیادی بسیار کاهش پیدا کرده است.
امکان حبس در چک برگشتی:
بعد از اینکه به کمک وکیل چک برگشتی رأی قطعی صادر و ابلاغ شد باید از دادگاه صالح جهت صدور اجراییه اقدام شود و عملیات اجرای حکم دادگاه شروع شود. چنانچه صادرکننده چک برگشتی در زمانی که داده شده نسبت به تسویه بدهی اقدام ننماید، اموال و دارایی ایشان توقیف و معادل وجه چک از اموال بازداشتی به طلبکار پرداخت می گردد. درصورتیکه اموالی شناسایی نشد باید از طریق دایره اجرای احکام نسبت به حکم جلب محکوم اقدام شود.
زمان رسیدگی به چک برگشتی:
بعد از ابلاغ اجرائیه 10 روز به صادرکننده چک برگشتی فرصت داده میشود تا نسبت به تسویه بدهی خود اقدام نماید، یا با موافقت دارنده چک جهت تسویه آن اقدامات لازم انجام و یا اینکه مالی به مرجع صلاحیتدار معرفی نماید تا بدین ترتیب اجرای رأی سهولت یابد. چنانچه مراتب فوقالذکر صورت نپذیرد، درصورتیکه چک جهت ضمانت کاری یا تعهد در معامله صادر نگردیده باشد، به تحقق شرطی منوط نگردیده باشد و برای عدم پرداخت آن خود صادرکننده دستور نداده باشد، قوه قضاییه جهت اجرای حکم اقدام نموده و بوسیله آن طلبکار میتواند نسبت به پس گرفتن مال و یا وجه خود اقدام نماید.
در چنین شرایطی اگر صادرکننده شکایتی داشته باشد برای مثال اینکه چک از طریق کلاهبرداری، خیانت در امانت و یا سایر جرائم بوده باید نسبت به طرح دعوا در مرجع صالح قضایی اقدام شود.
. جهت پیگیری و استعلام چک برگشتی میتوانید از طریق درگاه ملی قوه قضاییه به آدرس https://eadl.ir/ اقدام نمایید. نخست باید در سامانه ثنا ثبتنام کنید. جهت صرفهجویی در زمان و انرژی، میتوانید پیش از مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، از طریق آدرس https://sana.adliran.ir/ برای ثبت اطلاعات اولیه خود اقدام کنید.
شکایت از چک برگشتی
شکایت از چک هم مانند همه شکایت های دیگر باید در مراجع قضایی از جمله دادگاه ها یا شوراهای حل اختلاف و در مواردی در اجرای ثبت اقامه شود.
در صورتی که دعوای خود را در دادگاه ها اقامه کنید باید با تنظیم دادخواست یا شکواییه و پرداخت هزینه دادرسی از دادگاه تقاضای رسیدگی کنید.
شکایت از چک برگشتی با توجه به اینکه چک شما حقوقی است یا کیفری متفاوت است و هر کدام مقررات ویژه خود را دارد اما به طور کلی بعد از آنکه دادگاه حکم صادر کرد کسی که حکم به ضرر او صادر شده است ( محکوم علیه) باید حکم را اجرا کند.
در این صورت یک هزینه باید پرداخت شود که به آن نیم عشر چک برگشتی گفته می شود.
صدور اجرائیه در کوتاه ترین زمان مراجعه:
در اداره ثبت هیچ رسیدگی نخستین و یا دادگاهی نیست و از همان مرحله نخستین صدور اجراییه صورت می گیرد. از موارد مثبت آن این است که مرحله مقدماتی در مراجعه به اداره ثبت وجود ندارد و از همان مراحل نخستین که شخصی تقاضای خود را ثبت نمود، قابلیت اجرا خواهد داشت زیرا چک برای اداره ثبت سند رسمی لازم الاجرا بشمار می آید. در صورت نیاز به ممنوعالخروجی، به محض اینکه دارنده چک درخواست خود را ثبت نمود، بدهکار ممنوعالخروج خواهد شد.
نکات ثبت شکایت از چک برگشتی:
هنگام پیگیری چک برگشتی به نکات زیر دقت نمایید:
1- دو نسخه کپی از پشت و روی اصل چک تهیه نمایید.
2- با ذکر دلیل پرداخت نشدن چک، دو نسخه کپی از گواهینامه بانک تهیه نمایید.
3- کپیهای تهیه شده را در مراجع قضایی برابر اصل کنید.
4- در فرمهای چاپی مخصوص نسبت به تکمیل و امضای شکایت اقدام نمایید.
5- اصل شناسنامه، کارت شناسایی را به همراه اصل چک را به مرجع قضایی تحویل دهید.
مطالعه بیشتر : چگونه شکایت کنیم ؟
نیم عشر دولتی چک برگشتی
نیم عشر دولتی به هزینه ای گفته می شود که محکوم علیه (یعنی کسی که حکم به ضرر او صادر شده است و باید حکم را اجرا کند) باید جهت اجرای حکم بپردازد و با هزینه دادرسی متفاوت است.
نیم عشر دولتی چک برگشتی را باید صادر کننده چکی که برگشت خورده است بپردازد که این نیم عشر با توجه به کل محکوم به یعنی کلیه آنچه که صادر کننده در حکم به آن محکوم شده است باید پرداخت شود.
وکیل چک برگشتی در تهران
دعوای چک برگشتی یکی از رایج ترین دعاوی است که در دادگاه ها پرونده دارد و افراد را به سمت گرفتن وکیل سوق می دهد اما موضوع اصلی پیدا کردن یک وکیل خوب برای چک برگشتی است تا بتواند به درستی از حق شما دفاع کند.
وکیل چک برگشتی باید تمام قوانین و مقررات مربوط به این حوزه از قانون جدید چک و قانون تجارت گرفته تا آرا و نظریات مشورتی درباره چک را بداند.
علاوه بر این وکیل چک برگشتی موظف است تا از مواعد و زمان های در نظر گرفته شده در قانون را برای اقدامات خود رعایت کند و اگر در مواعد مقرر آنها را اعمال نکند ممکن است شما نتوانید به حقوق قانونی خود برسید بنابراین لازم است در انتخاب وکیل چک برگشتی دقت کنید. اگر ساکن تهران هستید و به دنبال وکیل چک برگشتی در تهران هستید می توانید با گروه وکلای عدل ایرانیان با شماره 02147783 تماس بگیرید.
مطالعه بیشتر مطالب مرتبط با وکیل چک برگشتی: