طلاق رجعی | شرایط ارث | عده

آشنایی با طلاق رجعی

در برخی موارد، زن و شوهر ممکن است به دلیل مسائل و اختلافاتی تصمیم به جدایی و طلاق بگیرند. اما پس از گذشت مدتی، از این اقدام منصرف شده و بخواهند مجددا زندگی مشترک خود را از سر بگیرند. با این وجود، برای رجوع از طلاق شرایط و الزامات خاصی پیش بینی شده است، که هر یک از زوجین ملزم به رعایت آن می باشند. در این شرایط موضوع طلاق رجعی مطرح می شود که در مقابل طلاق بائن قرار گرفته است.

به طور کلی واژه رجعی یا رجوع به معنای بازگشت است. در اصطلاح نیز به موقعیتی اشاره دارد که مرد بعد از طلاق، قصد دارد تا مجددا به زندگی مشترک بازگردد. بنابراین در قانون مدنی احکام خاصی جهت رجوع از طلاق در نظر گرفته شده است .

به دلیل اهمیت این موضوع، قصد داریم تا در مقاله پیش رو، ضمن معرفی این طلاق، به شرایط و الزامات انجام آن پرداخته و به کلیه سوالات شما پیرامون این موضوع پاسخ دهیم و هم چنین شما می توانید برای انجام این مدل از طلاق با یک وکیل طلاق مجرب نیز مشورت نمایید.

طلاق رجعی چیست؟

در یک تعریف کلی می توان گفت طلاق رجعی نوعی از طلاق به شمار می آید که در آن شوهر در شرایط خاصی، اجازه دارد تا در مدت عده به همسرش رجوع کند.

برقرار بودن شرایط زیر به منظور انجام طلاق رجعی الزامی می باشد:

• در صورتی که شرایط بازگشت در مدت طلاق برقرار باشد. به این معنا که زوجین در طلاق برای بار سوم و طلاق خلع که امکان بازگشت زن و شوهر وجود ندارد، قرار نگرفته باشند.
• در مواقعی که زوجه پس از طلاق مجبور به نگه داشتن عده است. به طور کلی در انواع طلاق زن موظف به نگه داشتن عده است. اما اگر زن یائسه باشد یا در مدت ازدواج رابطه زناشویی نداشته باشد مجبور به نگه داشتن عده نیست. بنابراین امکان بازگشت مرد به او وجود ندارد.

طلاق رجعی چه شرایط و الزاماتی دارد؟

رجوع از طلاق به درخواست مرد صورت می گیرد و از آنجایی که عملی حقوقی به شمار می آید، می بایست به وسیله ای اعلام شود. به همین دلیل هر سخن یا اقدامی که به منظور اعلام قصد رجوع از جانب مرد انجام می گیرد، رجوع از طلاق محسوب می شود. اعمالی همچون: بوسیدن، لمس کردن و هر گونه گفتاری از این نوع.

البته به منظور رجوع از طلاق، نیازی به اعلام این موضوع به زن نیست. بنابراین، در صورتیکه مرد بدون اطلاع زن، از طلاق رجوع کرده و این تصمیم را اعلام کند، کافی است تا مجددا پیوند زناشویی آغاز گردد.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که این رجوع حتما می بایست در مدت یک ماه از تاریخ رجوع ثبت گردد. بنابراین در صورت انجام نشدن آن امکان دارد که مرد به مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق محکوم شود.

همانطورکه اشاره شد، طلاق رجعی به اراده مرد انجام می گیرد و برای انجام آن رعایت شرایط زیر الزامی است:

• در طلاق رجعی زوجه می بایست پس از طلاق عده نگه دارد. بنابراین در طلاق دختر باکره، طلاق رجعی امکان پذیر نمی باشد.
• طلاق زن یائسه طلاق بائن به شمار می آید. بنابراین طلاق رجعی در آن در آن جایی ندارد.
• رجوع از طلاق رجعی به خواست مرد صورت می گیرد. به همین خاطر نیازی به خواندن دوباره صیغه عقد نیست. در این شرایط فقط کافی است مرد جهت رجوع از طلاق رجعی به همسرش تمایل نشان دهد.

عده طلاق رجعی چند روز است؟

در احکام طلاق رجعی بر نگه داشتن عده از طرف زوجه بسیار تاکید شده است. این مدت می بایست به اندازه سه بار از شروع و پایان قاعدگی زن باشد. عده زن باردار نیز تا زمان زایمان در نظر گرفته شده است.

به همین ترتیب در صورتی که زن در مدت نگه داشتن عده با مرد دیگری ازدواج کند، این ازدواج باطل خواهد بود.

نکات مهم پیرامون طلاق رجعی

• طلاق رجعی برای زن و مردی تعریف شده است که زندگی زناشویی خود را آغاز کرده باشند. به همین خاطر اگر زوجین در زمان عقد از یکدیگر جدا شوند و زوجه باکره باشد، رجوع از طلاق امکان پذیر نیست.
• مرد فقط در طول مدت عده زوجه حق دارد به همسرش رجوع کند. بنابراین بعد از این دوران می بایست دوباره عقد و ازدواج صورت گیرد.
• رجوع از طلاق تنها به اراده مرد صورت می گیرد. به همین خاطر زن نمی‌تواند طی مدت عده از طلاق رجوع کند و به زندگی زناشویی بازگردد.
• زن نمی تواند طی مدت عده در خانه همسرش زندگی کند. همچنین مرد وظیفه دارد نفقه زن را پرداخت نماید.
• در صورتیکه یکی از زوجین در مدت عده طلاق رجعی فوت کند طرف مقابل از او ارث خواهد برد.
• اگر در مدت عده مرد به همسرش رجوع نماید صورت جلسه طلاق باطل خواهد شد؛ اما با پایان مدت عده این فرصت تمام شده و طلاق در شناسنامه زن و مرد ثبت می‌شود.

آیا طلاق رجعی در شناسنامه ثبت می شود؟

براساس نص ماده 38 قانون حمایت خانواده در طلاق رجعی، صیغه طلاق براساس قوانین مربوطه صورت جلسه می شود. اما ثبت طلاق به شرط ارائه گواهی کتبی حداقل دو نفر شاهد مبنی بر سکونت زن در خانه مشترک تا انقضای مدت عده است. مگر این که زوجه نسبت به ثبت طلاق رضایت دهد.

به همین ترتیب در صورت رجوع از طلاق، صورتجلسه طلاق باطل می شود و در صورت رجوع نکردن مرد، طلاق ثبت خواهد شد. پس از آن صورتجلسه کامل شده توسط سردفتر، زوجین یا نماینده آنها و دو شاهد طلاق امضا و تایید می شود.

درصورت درخواست زن، گواهی اجرای صیغه طلاق و عدم رجوع مرد به او داده می شود. بنابراین درصورت پایان مدت عده و عدم احراز رجوع، طلاق ثبت خواهد شد.

همانطور که اشاره شد بعد از صدور حکم طلاق رجعی توسط دادگاه، صیغه طلاق بوسیله سردفتر جاری می شود و این موضوع، در صورت جلسه ای ذکر خواهد شد. اما این طلاق در شناسنامه زن و مرد ثبت نمی شود، مگر در صورت برقراری شرایط زیر:

1. انقضای مدت عده و شهادت دو نفر شاهد. بوسیله یک استشهادیه مبنی بر سکونت زن در خانه مرد طی مدت عده.
2. تقاضا و رضایت زن در ثبت طلاق رجعی در شناسنامه.

به همین ترتیب در طی مدت عده، اگر مرد به همسرش رجوع نماید، صورت جلسه طلاق باطل شده و ثبت طلاق در شناسنامه نیز منتفی خواهد شد. این در حالی است که در صورت رجوع نکردن تا انقضای مدت عده، طلاق رجعی در شناسنامه زوجین ثبت می شود و روند طلاق به اتمام می رسد.

طلاق رجعی و طلاق بائن چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

همانطور که اشاره شد، طلاق رجعی در مقابل طلاق بائن قرار گرفته است. بنابراین دارای تفاوت های عمده ای با یکدیگر هستند. مهمترین تفاوت‌هایی که طلاق رجعی و طلاق بائن در لیست زیر آورده شده است.

• در طلاق بائن نگه داشتن عده برای زوجه باکره و زن یائسه الزامی نیست.
• در طلاق بائن طی مدت عده به زن نفقه تعلق نخواهد گرفت. این در حالی است که در طلاق رجعی زوجه می‌تواند در مدت عده از مرد نفقه بگیرد.
• در طلاق بائن زوجین طی مدت عده از یکدیگر ارث نمی‌برند. اما در طلاق رجعی در صورت فوت یکی از زوجین در مدت عده طرف مقابل از دیگری ارث خواهد برد.
• در طلاق بائن به اراده مرد امکان رجوع از عده و بازگشت به زندگی وجود دارد. اما در طلاق بائن مرد حق رجوع ندارد.
• در طلاق بائن زن حق ندارد طی مدت زمان عده در خانه همسرش سکونت داشته باشد. اما در طلاق رجعی امکان پذیر است.
• پس از رجوع از طلاق زن و مرد یک ماه برای اعلام شروع دوباره زندگی زناشویی به قاضی و عدم ثبت طلاق زمان دارند. اما در طلاق بائن با صدور حکم طلاق زن و شوهر به شکل رسمی از یکدیگر جدا می‌شوند. بنابراین زندگی مشترک دوباره آنها تنها با جاری شدن مجدد صیغه نکاح امکان پذیر است.

آثار و پیامدهای طلاق رجعی

در سرفصل های پیشین مقاله به تعریف این طلاق و شرایط رجوع مرد پس از طلاق اشاره شد. همچنین توضیح داده شد که طلاق رجعی و طلاق بائن با یکدیگر تفاوت های عمده ای دارند. به همین ترتیب در این بخش از مقاله بررسی آثار ناشی از طلاق رجعی ضروری می باشد .

یکی از مهم ترین پیامد های این طلاق پرداخت نفقه مرد به زن در طول مدت عده زوجه است. دلیل این پرداخت این است که زن در طول ایام عده طلاق رجعی همچنان در حکم همسر مرد است. همچنین، به دلیل اینکه بعد از انجام طلاق رجعی رابطه زوجیت کاملا تمام نشده است. چنانچه طی مدت عده یکی از زوجین فوت شخص مقابل از او ارث خواهد برد.

مطالب مفید بیشتر:

ازدواج صوری احکام و مجازات

ازدواج غیر حضوری احکام و شرایط

نکاح منقطع

شیربهاء چیست؟

ابراء یا برائت ذمه در مهریه

نحله چیست و چگونه تعلق می گیرد؟

الزام به تمکین

شرایط تعدیل مهریه

فریب در بخشش مهریه

اثبات زوجیت

هزینه ثبت طلاق

نتیجه گیری

همانطور که به تفصیل توضیح داده شد، طلاق رجعی یکی از انواع طلاق به شمار می آید که در مقابل طلاق بائن قرار دارد.

واژه رجعی به معنای بازگشت است و در اصطلاح به موقعیتی گفته می شود که مرد بعد از جدایی از همسر خود، مجددا بخواهد به زندگی مشترکشان باز گردد. به همین خاطر در قانون مدنی احکام مخصوصی برای رجوع از طلاق تنظیم شده است .

بنابراین چنانچه طلاق از نوع رجعی باشد، مرد حق دارد در مدت عده زن، مجددا به زندگی زناشویی با او ادامه دهد. به همین ترتیب یکی از آثار و نتایج در طلاق رجعی این است که زوجه طی مدت عده طلاق، به عنوان همسر مرد شناخته شده و همچنان از حق دریافت نفقه برخوردار است.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما درباره طلاق رجعی و شرایط انجام آن توسط مشاوره حقوقی آنلاین و همچنین مشاوره حقوقی حضوری توسط وکیل خانواده پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مورد نظر شما را همراهی نماید.