جعل | انواع جعل | اثبات جعل

تعریف جعل در قانون و راه های اثبات جرم جعل

اصطلاح جعل در مواردی استفاده می شود که شباهت زیادی بین دو مورد وجود داشته باشد به طوری که تشخیص آن دو از یکدیگر تنها توسط یک کارشناس و در مواردی خاص نیز با چشم مسلح امکان پذیر باشد . شاید به واسطه اخبار و یا مشاکرت در یک گفتگو متوجه جرم جعل انواع اسناد، مدارک، اسکناس و … شده باشید.

جالب است بدانید که این جرم در اکثر مواقع متوجه یک گروه و یا باند است چرا که نیازمند مهارت های متفاوتی می باشد و در واقع نوعی خلق اثر هنری است که به شکلی کثیف انجام می شود.

 

مطالعه بیشتر : وکیل پولشویی

برای اثبات این جرم گاهی نیاز به وکیل احساس می شود که وکیل کیفری و یا وکیل جعل وکیلی است که می تواند در خصوص اثبات جعل به شما یاری برساند. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه و نیز مجازات کیفری آن در قوانین خواهیم پرداخت.

جعل چیست؟

تنها تعریف کلی مختصر و مفیدی که می توان برای این عنوان اعلام کرد، ” هر عملی که با هدف تقلب انجام شود را جعل گویند . ” است. با تکیه بر نص ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵، می توان با جزئیات بیشتر در خصوص مبحث جعل آشنا شد. البته که درک مفهوم این قوانین و ماده ها تنها توسط وکلا و مشاوران حقوقی امکان پذیر است.

به همین دلیل در این مقاله به بیان کامل این ماده پرداخته نشده است و تنها سعی شده است تا مفاهیم ابلاغ شده به حضور شما عزیزان رسانده شود. پس لطفا در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

انواع جعل و مجازات آن در قوانین

جعل احکام، امضا، مهر، فرمان و یا دست خط مقامات دولتی

در کل جعل هر موردی که موجب سوء استفاده از یک مقام دولتی شود مستحق مجازات منصفانه ای خواهد بود؛ البته که متناسب با میزان اهمیت مقام دولتی جعل شده، محکومیت مشخص می شود. در ادامه به ذکر هر مورد و مجازات آن ها پرداخته ایم :

1- مجازات موارد ذکر شده در عنوان این قسمت، در صورتی که متوجه معاون اول رئیس جمهور و وزرا، اعضای شورای نگهبان، نمایندگان مجلس شورای‌ اسلامی، مجلس خبرگان، قضات، یکی از رؤسا، کارمندان و مسئولین دولتی از آنجا که مقام رسمی آنان معتبر است، شود؛ علاوه بر جبران خسارات ناشی، یک تا ده سال حبس را نیز در پی خواهد داشت.

در صورتی که مقام دولتی مربوطه مقام رهبری و یا رؤسای سه قوه باشند؛ مجازات تعیین شده به سه تا پانزده سال حبس افزایش خواهد یافت.

2- سایر مقام های دولتی و غیر دولتی که در مورد یک ذکر نشده اند متناسب با میزان اهمیت مقام دولتی مربوطه، متحمل مجازات حبس بین یک تا ده سال خواهند شد که در ادامه به ذکر سایر مقام های دولتی می پردازیم :

– مهر ، تمبر و علامت یکی از شرکت ‌ها، مؤسسات، ادارات دولتی و یا نهادهای انقلاب اسلامی.

– اسناد و حواله‌ های صادره از خزانه‌ی دولتی و حکم دادگاه.

– منگنه یا علامتی که برای تعیین عیار طلا یا نقره به‌کار می‌رود.

– جعل مهر، تمبر، منگنه یا علامت یکی از شرکت‌ها یا مؤسسات یا ادارات دولتی یا نهادهای انقلاب اسلامی یا نهادهای عمومی غیردولتی یا شرکت‌ ها و تجارت‌خانه ‌های غیردولتی.

نکته: هرکس مهر یا منگنه یا علامت یکی از ادارات یا مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی مانند شهرداری را جعل کند یا با علم به جعل‌ استعمال نماید علاوه بر جبران خسارت وارده به شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد ولی اگر ارگان مربوطه که مورد حمله جعل کنندگان قرار گرفته است، شرکت‌های غیردولتی که مطابق قانون تشکیل شده است یا یکی از تجارت‌خانه ‌ها باشد مجرم علاوه بر جبران خسارت وارده به سه ماه تا دو سال حبس محکوم خواهد شد.

جعل اسکناس رایج داخلی یا خارجی یا اسناد بانکی یا اسناد و اوراق بهادار و حواله‌های صادره از خزانه

هرکس اسکناس رایج داخلی یا خارجی یا اسناد بانکی نظیر برات‌های قبول شده از طرف بانک‌ها یا چک‌های صادره از طرف بانک‌ها و‌ سایر اسناد تعهدآور بانکی و نیز اسناد یا اوراق بهادار یا حواله‌های صادره از خزانه را به قصد اختلال در وضع پولی یا بانکی یا اقتصادی یا بر هم ‌زدن نظام‌ و امنیت سیاسی و اجتماعی جعل یا وارد کشور نماید و با علم به مجعول بودن استفاده کند چنانچه مفسد و محارب شناخته نشود به پنج تا‌ بیست سال حبس محکوم می‌شود .

جعل مدارک تحصیلی

جعل مدارک تحصیلی و یا استفاده از مدارکی که به جعلی بودن آن ها علم دارید ، متناسب با داخلی یا خارجی بودن مدرک ، نوع مقطع تحصیلی ، میزان ارزش مدرک جعل شده و … علاوه بر جبران خسارت ناشی شده ، مجازات حبس بین یک تا سه سال را به همراه خواهد داشت . در صورتی که مجرم و یا شریک جرم در جعل مدارک تحصیلی ، یکی از کارکنان ارگان های دولتی و یا وابسته به دولت نظیر : وزارتخانه ‌، سازمان‌ ، نهادهای انقلاب اسلامی و غیره باشد ؛ محکومیت در نظر گرفته شده برای وی به تبع سخت گیرانه تر خواهد بود .

جعل در اسناد و نوشته‌ ها

جعل در اسناد غیر رسمی

اگر اسنادی که مورد حمله باند جعل کننده قرار گرفته اند از نوع اسناد یا نوشته‌های غیر رسمی باشند ، مجرم و یا مجرمان مربوطه که جعل اسناد را انجام داده اند و یا در انجام آن شریک بوده اند علاوه بر جبران‌ خسارت وارده به شش ماه تا دو سال حبس یا به جزای نقدی مشخصی محکوم خواهد شد .

جعل در اسناد رسمی

گذراندن مجازات‌ های اداری ، جبران خسارات وارده ، گذراندن حبس بین یک تا پنج سال و پرداخت جزای نقدی‌ ، محکومیت ها و مجازات هایی خواهد بود ؛ که در صورت کوتاهی مسئولان دولتی در وظایف خود و یا ایجاد تغییر در نوشته ها و اوراق رسمی نظیر : احکام و تقریرات و نوشته‌ها و اسناد و سجلات و دفاتر و غیر ، گریبان گیر آن ها خواهد شد . بر فرض مثال تغییر در مهر یا امضا ایجاد کند ، اسامی اشخاص ذکر شده در اسناد را تغییر دهد و ……

عکس‌ برداری از اوراق و مدارک

امروزه به دلیل کیفیت بالایی که گوشی و یا دوربین ها در عکسبرداری دارند ، احتمال اینکه از مدارک هویتی ، دولتی و همچنین مدارکی که دارای اهمیت بالایی هستند عکسبرداری شود،  زیاد است . این کیفیت بالای دوربین ها و عکس ها در بسیاری از موارد موجب اشتباه گرفتن مدارک جعلی (عکس) با ‌اصل مدرک خواهد شد . در نتیجه باید عکس مدارک ممهور به مهر یا علامتی باشد که نشان دهد آن مدارک رونوشت یا عکس می‌باشد ، در غیر این صورت عمل فوق جعل محسوب می‌شود‌ و تهیه‌کنندگان اینگونه مدارک و استفاده‌کنندگان از آنها علاوه بر جبران خسارت به شش ماه تا دو سال حبس ، به پرداخت جزای نقدی نیز محکوم خواهند شد .

جعل گواهی پزشکی

متاسفانه در مواردی پیش آمده است که در خصوص استفاده برای معافیت از خدمت دولت ، نظام وظیفه و یا به عنوان مدرک برای دادگاه به اسم دکتر گواهی پزشکی را جعل کرده اند . در صورتی که جعل گواهی پزشکی با اهداف ذکر شده یا اهدافی دیگر انجام شود ، شش ماه تا یکسال حبس و یا پرداخت جریمه نقدی مجازات های در نظر گرفته شده برای این نوع جعل خواهد بود . حال در صورتی که جرم جعل گواهی پزشکی توسط یک پزشک واقعی رخ دهد ، یعنی پزشک مربوطه گواهی پزشکی دروغین و به دور از واقعیت را برای اهدا ف مذکور صادر کند ؛ به شش ‌ماه تا دو سال حبس یا پرداخت جریمه نقدی مجکوم خواهد شد . به علاوه ، هرگاه گواهی مزبور به واسطه‌ی اخذ‌ مال یا وجهی انجام گرفته علاوه بر استرداد و ضبط آن به عنوان جریمه، به مجازات مقرر برای رشوه‌گیرنده محکوم می‌گردد.

جعل هویت برای شرکت در آزمون

جعل هویت برای شرکت در آزمون های مهم و آینده ساز که نتیجه آن ها در آینده ما تاثیر گذار خواهد بود ، بدین معنا است که یک شخصی که مطالعه بیشتری داشته است به جای فردی که برای مطالعه زمان نگذاشته است در آزمون شرکت کند . در صورتی که این نوع جعل ، لو برود فرد مرتکب و داوطلب علاوه بر مجازات اداری و انتظامی به پرداخت جریمه نقدی نیز محکوم خواهند شد .

مصادیق جرم جعل چیست؟

تحصیل غافلگیرانه امضای واقعی:

هرگاه به طور غافلگیرانه و توأم با قصد تقلب از شخصی امضا گرفته شود ، مصداق جعل محسوب می شود . در حقیقت علی رغم واقعی بودن امضا ، دو شرط تقلب و غافلگیرانه بودن موجب می‌شود که جرم جعل تحقق پیدا کند ؛ به عبارت دیگر با غصب هویت دیگری و با استفاده از نام و عنوان شخص دیگر امضای واقعی در سند گذاشته می‌شود که تحت عنوان جعل هویت غیر، از آن یاد می‌شود.

تراشیدن و خراشیدن:

خراشیدن، از بین بردن یک جزء کلمه مصداق جعل تلقی می شود . به عنوان مثال اگر کسی واژه «حسین» را به «حسن» تبدیل کند مرتکب جرم جعل شده است.

قلم بردن در نوشته:

عبارت است از تغییر و تبدیل حروف و کلمات یا ارقام موجود، بدون اینکه کلمه یا رقم جدیدی اضافه شود مثل اینکه عدد ۱ را به ۲ یا ۳ تبدیل کند.

اثبات در نوشته:

عبارت است از اعتبار بخشیدن به سند یا نوشته باطل از طریق پاک کردن و از بین بردن علامت بطلانِ سند یا کلمه «باطل».

الحاق و الصاق:

در الصاق، حداقل دو نوشته متفاوت از یک شخص به همدیگر وصل و چسپانده می‌شود؛ به طوری که در نظر اول، یک سند به حساب می‌آیند اما در الحاق، رقم یا حرف یا کلمه‌ای در متن یا حاشیه یک سند اضافه می‌شود.

چگونگی طرح دعوی در در دادگاه

سوالی که اینجا مطرح می شود این است که در چه مواردی جرم جعل و استفاده از سند مجعول در دادگاه حقوقی و در چه مواردی در دادگاه کیفری مطرح و پیگیری می‌شود. در پاسخ به این سوال می توان گفت رسیدگی به همه جرایم از جمله جرم جعل و استفاده از سند مجعول در دادسراها و محاکم کیفری صورت می‌گیرد و در محاکم حقوقی صرفاً به ادعای جعل و اظهار انکار پرداخته می‌شود.

وکلای دادگستری به عنوان افراد آگاه در این زمینه می توانند به دلیل اشراف به قوانین از حقوق مادی و معنوی افرادی که بعضا به صورت نا خواسته گرفتار چنین موضوعاتی شده اند به خوبی دفاع کنند. بنابراین ، توصیه می شود به منظور تسریع در باز پس گیری حقوق از دست رفته خود و جبران خسارات وارده حتما از دانش یک وکیل پایه یک دادگستری بهره مند شوید.

مطالعه بیشتر : وکیل ملکی چه وظایفی دارد ؟

گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی کیفری می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.

مطالب مرتبط:

تجاوز جنسی و مجازاتی که در قانون برای آن تعریف شده است

کلاهبرداری ؛ مصادیق و مجازات کیفری آن

سرقت و مجازاتی که در قانون برای آن تعیین شده است

فروش مال غیر چیست و چه مجازاتی را به دنبال دارد؟