دیه چیست و بر اساس قانون چگونه محاسبه می شود؟

همه چیز درباره دیه

یکی از متداول‌ترین مجازات‌ها در قانون مجازات اسلامی، به دیه مربوط می‌شود. مجازات دیه برای جرایم کیفری غیر عمدی در نظر گرفته شده است که توسط شخصی علیه جان، اعضای بدن یا منافع اعضای بدن دیگری انجام گرفته شده باشد. علاوه بر این چنانچه شخصی به صورت عمدی مرتکب جرمی شده و بر اساس قوانین کشور، مشمول قصاص نشود، مجرم موظف به پرداخت دیه خواهد بود.

به همین ترتیب براساس قانون و مقررات کشور ایران و اسلام، در صورتیکه شخصی عمدا یا سهوا موجب آسیب به جان و سلامت جسمی دیگری شود، مجازات شده و موظف به جبران خسارت خواهد بود. در این شرایط نخستین اقدام دریافت مشاوره از یک وکیل کیفری متخصص می‌باشد.

در نظر داشته باشید، مسائل مربوط به دیه و قوانین مربوط به آن دارای پیچیدگی‌ها و  جزئیات بسیاری است، پس کمی موضوع را باز تر می‌کنیم.

مطالبه دیه حقوقی است یا کیفری؟

برای پاسخ به این پرسش، در ابتدا می‌بایست تعریف و ماهیت دیه در جرایم کیفری را مطابق با ماده 488 قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار داد. بر همین اساس: “دیه مقدار مال مشخصی است و در شرع مقدس به دلیل جنایات غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت یا جنایات عمدی در مواردی که به هر دلیل مشمول قصاص نیست، در نظر گرفته شده‌ است.”
با این وجود، این تعریف در ماده 450 کاملتر و روشن‌تر می‌شود. به طوریکه در جنایت شبه‌عمد، خطای محض و جنایت عمدی که قاضی در برابر قانون نتواند حکم قصاص را صادر نماید، چنانچه که ولی‌دم رضایت داشته باشند، حکم به پرداخت دیه صادر خواهد شد.

بر اساس تعاریف فوق، روند دادرسی کیفری مطالبه‌ دیه در جنایات غیرعمدی امروزه در حوزه حقوق کیفری ماهوی، حقوق کیفری شکلی (حقوق تضمین کننده) دارای اهمیتی بیشتری خواهد بود؛ این اهمیت به این دلیل است که حقوق متهم در فرآیند رسیدگی از مرحله‌ وقوع جرم، کشف، تعقیب، رسیدگی بدوی و نهایی تا اجرای حکم، به بهترین نحو ضمانت و تأمین گردد.

دیه چیست؟

به طور کلی با استناد به ماده 17 قانون مجازات اسلامی اگر فردی به صورت عمد با غیر عمد به جان یا مال دیگری صدمه وارد کند که ضرر و زیان مادی و معنوی را برای دیگری به همراه داشته باشد، باید درصدد جبران خسارت برآید، در این صورت پول یا مالی که در این جهت پرداخت می‌گردد دیه یا خونبها نام دارد. مطابق قانون پرداخت دیه در مواردی به عنوان مجازات اصلی و در مواردی نیز جایگزین قصاص خواهد شد.

امکان دارد مبلغ و مقدار دیه، در قانون مشخص بشود و یا نشود. به همین ترتیب در زمانی که، دیه غیر مقدر است، به آن، ارش گفته می‌شود.

در دیه غیر مقدر یا همان ارش، قاضی مسئولیت تعیین مبلغ دیه را بر عهده دارد. به طوریکه قاضی پرونده، با توجه به نظر کارشناس پزشکی قانونی، نسبت به تعیین مبلغ دیه اقدام می‌نماید.

انواع دیه چیست؟

دیه در شرایط مختلف و بر اساس قانون مجازات اسلامی به انواع مختلفی تقسیم می شود که عبارت اند از:

• دیه قتل: دیه قتل مطابق یک دیه کامل بوده که مبلغ آن هر ساله توسط قوه قضاییه اعلام می‌شود.
• دیه منافع اعضا: در صورتی که فرد مجرم اعمالی انجام دهد که دیگری حواس خود را از دست بدهد، فرد خاطی باید دیه منافع آن عضو را پرداخت نماید. به طور مثال هنگامی که توانایی شنیدن مختل شود اما به خود گوش آسیبی وارد نشود. این نوع دیه شامل مواردی چون دیه بینایی، دیه شنوایی، دیه عقل، دیه بویایی و دیه صوت و گویایی است.
• دیه جراحت: در صورتی که فردی مرتکب جنایتی شود که طرف مقابل با جراحت رو به رو گردد، باید دیه جراحت بپردازد که تعیین مبلغ آن بر اساس میزان جراحت و به تشخیص پزشکی قانونی صورت می‌گیرد مانند ایجاد کبودی، زخم، تورم و …
• دیه اعضای بدن: در صورتی که از عضوی تنها یک عدد در بدن انسان وجود داشته باشد و فرد مجرم، آن عضو را از بین ببرد، باید یک دیه کامل بپردازد اما اگر از آن عضو دو عدد وجود داشته باشد، از بین بردن یکی از آنها مجازات پرداخت نصف دیه کامل را به همراه خواهد داشت و اگر هر دو عضو از میان بروند، مبلغ دیه برابر با دیه کامل انسان محاسبه خواهد شد.
• دیه جراحت
• دیه مقدر
• ارش

دیه چگونه محاسبه می شود؟

محاسبه دیه بر اساس مبلغ دیه‌ ای است که توسط قوه قضاییه به صورت سالانه اعلام می‌گردد. به همین جهت پزشکی قانونی با اعلام میزان صدمات وارده به فرد و اعلام آن به دادگاه، مسیر محاسبه دیه را هموار کرده و دادگاه نیز بر اساس گواهی پزشکی قانونی مبلغ دیه را اعلام می‌کند.

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که مبلغ اعلام شده توسط قوه قضاییه چگونه تعیین می‌شود؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت بر طبق قانون مجازات اسلامی مبلغ دیه کامل یک انسان برابر است با نرخ به روز ۱۰۰ شتر سالم می باشد. با این حال امروزه این مبلغ بر اساس معیار های جامعه امروز تعیین می گردد. که در بخش بعد به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.

میزان دیه کامل و دیه اعضای بدن چه قدر است؟

به طور کلی دیه کامل یک انسان و اعضای بدن هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین می‌شود که طبق آخرین مبالغ اعلام شده به شکل زیر طبقه بندی می شود:

دیه	مبلغ دیه در ماه های غیر حرام (تومان)	مبلغ دیه در ماه های حرام (تومان)
دیه کامل	900,000,000	1,200،000,000
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد	72،000،000	96،000،000
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام	72،000،000	96،000،000
دیه شکستگی بینی	90،000،000	120،000،000
دیه شکستگی ترقوه	36،000،000	48،000،000
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه	90،000،000	120،000،000
دیه زخم شدگی در حد حارصه	4،480،520	5،974،027
دیه زخم شدگی در حد دامیه	16،597،403	22،129،871
دیه دندان‌ های پیشین که کامل ساقط شوند	45،000،000	60،000،000
دیه دندان‌ های پشتی که کامل ساقط شوند	22،500،000	30،000،000
دیه یک دست	450،000،000	600،000،000
دیه یک پا	450،000،000	600،000،000
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب	22،422،077	29،896،103
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته	155،034،937	206،713،249

دیه قتل به چه معناست؟

این دیه در شرایطی قابل پرداخت است که به علت جنایت عمدی و یا غیر عمدی، جان شخصی گرفته شده باشد. مقدار دیه قتل، معادل دیه کامل انسان در نظر گرفته شده که در ماه غیر حرام، 900 میلیون تومان و در ماه حرام، 1میلیارد و دویست میلیون تومان می‌باشد.

توجه داشته باشید، در جنایات عمدی که باعث قتل می شوند، دیه، در شرایطی پرداخت می شود که اولیای دم، به جای قصاص، بر پرداخت دیه، توافق کنند.

 دیه اعضای بدن چقدر است؟

یکی دیگر از رایج ترین انواع دیه، دیه اعضای بدن می‌باشد و هنگامی پرداخت خواهد شد که جنایت، بر عضوی از بدن، صورت گرفته باشد. در بیشتر مواقع اعضای بدن، دارای دیه مقدر می‌باشند به این معنا که، کسرهای آن، در قانون تعیین شده است. در غیر این صورت، یعنی، در مورد اعضایی که دیه مقدر ندارند، توسط قانون گذار برای آن عضو، ارش تعیین می‌شود.

دیه منافع اعضاء چیست؟

چنانچه شخصی، مرتکب جنایتی بر دیگری شود که بر اساس آن، مجنی علیه، منفعتی که از بعضی از اعضا، حاصل می‌کرده را از دست بدهد؛ همچون منفعت شنیدن بوسیله گوش خود را از دست بدهد، اما گوش وی صدمه ای نبیند، می‌بایست دیه آن را با در نظر داشتن کسرهای دیه در نظر گرفته شده برای این موضوع پرداخت نماید.

دیه جراحات چیست؟

اگر شخصی، مرتکب جنایتی بر فرد دیگری شود و بر اساس آن، جراحتی همچون خراش بر سر و صورت یا اعضای بدن و یا مواردی همچون کبودی، به وجود آید، می‌بایست دیه جراحات وارده را پرداخت نمود که میزان این دیه، نسبت به دیه آسیب های تعیین شده در قانون، همچون حارصه، متلاحمه و… خواهد بود.

تقسیم بندی دیه براساس تعیین مقدار آن

همانطور که اشاره شد، در تقسیم بندی دیه و انواع آن، می توان این موضوع را با در نظر داشتن دو معیار انجام داد. یکی اینکه مقدار دیه، تعیین شود یا خیر و دیگری اینکه، جنایت بر عضوی وارد شود و یا بر اعضا و منافع.

به همین ترتیب انواع دیه، با در نظر داشتن اینکه مقدار آن، تعیین شود یا خیر، در لیست زیر آورده شده است.

• دیه مقدر:

چنانچه مقدار دیه عضو یا منفعت، در قانون، تعیین شده باشد، به آن، دیه مقدر گفته می‌شود.

• دیه غیر مقدر یا ارش:

در صورتیکه مقدار دیه عضو یا منفعت، در قانون، تعیین نشده باشد و قاضی این مبلغ را با توجه به نظر پزشکی قانونی مشخص نماید، به آن، ارش یا دیه غیر مقدر گفته می‌شود.

ارش چیست و چگونه محاسبه می شود؟

در بعضی موارد و برای برخی از صدمات، دیه‌ ای در قانون مجازات اسلامی پیش بینی نشده است. به همین دلیل در هنگام بروز چنین مواردی دادگاه مطابق گواهی پزشکی قانونی و براساس تشخیص خود، مبلغی را به عنوان ارش اعلام کرده که فرد خاطی موظف به پرداخت آن می‌شود. بنابراین، می توان گفت به آن بخش از خسارت وارد شده به اعضای بدن که میزان آن در قانون شرع تعیین نشده باشد ارش گفته می‌شود. ارش براساس موارد زیر تعیین می‌شود:

• نوع و کیفیت آسیب وارد‌شده بر فرد
• با در نظر گرفتن دیه
• نظر کارشناس

در چه مواردی پرداخت دیه الزامی است؟

براساس ماده 17 قانون مجازات اسلامی که در سرفصل های پیشین توضیح داده شد می‌توان گفت، موارد پرداخت دیه، به جنایات غیر عمد، که بر جسم و جان افراد وارد می‌شود و جنایات عمدی که به هر دلیل، قصاص شخص مقابل، امکان پذیر نیست و یا در مواردی است که مجنی علیه، (کسی که جنایت بر او، وارد آمده یا اولیای دم)، به جای قصاص بر مطالبه دیه مصالحه می کنند قابل اعمال است.

چه تفاوتی میان دیه مرد و زن وجود دارد؟

مطابق مواد ۵۶۰ و ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که آسیب و صدماتی منجر به نقص عضو و زوال منافع گردد، میزان دیه زن نصف دیه مرد محاسبه می‌شود. با این حال گفتنی است تامین تفاوت دیه زن و مرد مطابق ماده ۵۵۱ مجازات اسلامی در کلیه جرایم بر عهده صندوق تامین خسارت‌های بدنی است، مانند شرایطی که جهت آسیب وارده، ارش پرداخت شده یا صدمه از نوع جراحات منتهی به زوال منافع یا نقص عضو نمی‌گرد که در این صورت که تفاوتی میان زن و مرد نیست و دیه و ارش زن حتی در صورتی که بیش از ثلث باشد، نصف نخواهد شد و با دیه مرد مساوی است.

از طرف دیگر، مطابق قانون در تمامی خسارات وارده بر شخص ثالث که از طریق حوادث رانندگی ایجاد و دیه توسط شرکت‌های بیمه پرداخت می‌شود، هیچ تفاوتی میان زن و مرد نبوده و هر دو جنس از دیه کامل برخوردار خواهند شد.

میزان و نرخ دیه در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟

به طور‌کلی میزان دیه در هر سال مقدار متفاوتی است که بنابر تورم موجود در کشور صلاح بر این است که هر ساله میزان مشخصی برای آن تعیین شود.

تعیین مقدار دیه به صورت سالانه، بوسیله کارشناسان و درصد تورمی که از جانب بانک مرکزی اعلام می‌شود را در اختیار رئیس قوه قضاییه قرار خواهد داد.

لذا میزان دیه در سال ۱۴۰۲ با در نظر داشتن تورم موجود دیه کامل مرد مسلمان در ماه های غیر حرام یا عادی ۹۰۰ میلیون تومان پیش بینی شده و در ماه‌های حرام نیز یک سوم به دیه کامل افزوده خواهد شد که برابر با یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان است.

نرخ دیه کامل انسان

دیه کامل انسان در هر سال بوسیله رئیس قوه قضاییه و بخشنامه ای اعلام می‌شود . آشنایی با این مبلغ به دلایل زیر حائز اهمیت می باشد:

• دیه سایر اعضای بدن مطابق با دیه کامل انسان محاسبه می‌گردد.
• مجرم و مبلغ پرداختی می بایست به نرخ همان روز و به عبارتی یوم الادا پرداخت شود. حتی اگر با سال پرداخت دارای تفاوت باشد.

میزان دیه کامل زن در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟

بر اساس قانون مجازات اسلامی دیه قتل مردان دو برابر زنان پیش بینی شده است. این قانون هنگامی قابل اجراست که مبلغ دیه بیشتر از یک سوم دیه کامل باشد و در مواردی که دیه از یک سوم دیه کامل کمتر باشد، دیه زن و مرد برابر خواهد بود.

لذا مطابق با مواد ۵۶۰ و ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی، چنانچه آسیب و صدمات وارده باعث نقص عضو شود، مقدار دیه زن نصف دیه مرد خواهد بود.

همچنین اگر صدمه سبب جراحات منتهی به زوال منافع یا نقص عضو نشود، در این شرایط فرقی میان زن و مرد نیست و دیه و ارش زن حتی اگر بیشتر از ثلث باشد، نصف نخواهد شد و با دیه مرد برابر خواهد بود.

در نظر داشته باشید براساس قانون کلیه خسارات وارده بر شخص ثالث که در حوادث رانندگی محقق شود، تفاوتی بین زن و مرد برای پرداخت بیمه بوسیله شرکت‌های بیمه همچون شرکت بیمه شخص ثالث ایران و هر شرکت دیگری وجود ندارد و بدون در نظر گرفتن جنسیت به کلیه افراد دیه کامل تعلق می‌گیرد.

دیه در ماه های حرام چگونه محاسبه می شود؟

همان طور پیشتر به آن اشاره شد محاسبه دیه در ماههای حرام و غیر حرام با یکدیگر متفاوت است. بنابراین می توان گفت بر اساس ماده ۵۵۵ اگر رفتار مرتکب و فوت مضروب هر دو در ماه‌ های حرام انجام گیرد یا در محدوده حرم مکه واقع شود، خواه عمل به صورت عمد باشد خواه غیر عمد، علاوه بر دیه نفس، یک سوم دیه نیز به آن اضافه شده و فرد خاطی ملزم به پرداخت آن می‌گردد. ماه‌های حرام عبارتند از:

• محرم
• رجب
• ذی القعده
• ذی الحجه

در اینجا لازم به ذکر است مطابق تبصره ماده ذکر شده در بالا، معیار آغاز و پایان ماه‌های حرام، مغرب شرعی است ، به عبارت دیگر، ماه رجب از مغرب شرعی روز آخر ماه جمادی الثانی آغاز و با مغرب آخرین روز ماه رجب پایان می یابد.

انواع دیه و ارش جراحت های وارد شده به سر و صورت چیست؟

• حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود. (یک صدم دیه کامل)
• دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد. (دو صدم دیه کامل)
• متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد. (سه صدم دیه کامل)
• سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد. (چهار صدم دیه کامل)
• موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان نمایان شود. (پنج صدم دیه کامل)
• هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را ایجاد نکند. (ده صدم دیه کامل)
• مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد. (پانزده صدم دیه کامل)
• مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد. (یک سوم دیه کامل)
• دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه شکستگی سر، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.

انواع دیه و ارش جراحت های وارد شده به بدن چیست؟

در این زمینه باید گفت جراحات وارد شده به بدن به اندازه نصف جراحات وارد شده به سر و صورت دیه تعلق می‌گیرد. میزان دیات جراحات بدن به شرح زیر می باشد:

حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود. (0.5 صدم دیه کامل)

دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد. (یک صدم دیه کامل)

متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد. (1.5 صدم دیه کامل)

سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد. (دو صدم دیه کامل)

فرآیند دادرسی کیفری مطالبه دیه به چه صورت است؟

به طورکلی فرآیند دادرسی کیفری در مورد مطالبه‌ دیه در جنایات غیرعمدی، مخصوصا در حوزه تصادفات رانندگی به دلیل عدم رعایت قوانین و مقررات، با شکایت شاکی آغاز می‌شود.

به طوریکه شاکی می‌تواند یا به صورت مستقیم با مراجعه به نهاد دادسرا اقدام به طرح دعوای جزایی نماید. و یا اینکه با مراجعه به مرجع انتظامی، روند رسیدگی به موضوع را مورد پیگیری قرار دهد؛

اگرچه در روش نخست نیز دادسرا با ارجاع این موضوع به مرجع انتظامی، می‌تواند خواستار تهیه و ارسال گزارش نهایی در مورد موضوع گردد. در هر صورت، با ارجاع امر و طرح موضوع در دادسرا، روند دادرسی در چارچوب نظام قضایی عنوان خواهد شد.

برای طرح دعوای مطالبه دیه به چه مدارک و منضمات نیاز داریم؟

• کارت ملی به منظور احراز هویت و کارت اعتباری برای پرداخت هزینه دادرسی
• تصویر مصدق دادنامه (اختیاری)
• تصویر مصدق گزارش مرجع انتظامی (اختیاری)
• تصویر مصدق نظریه پزشکی قانونی (اختیاری)

مراجع قانونی پرداخت دیه کدام اند؟

به طور کلی مسئولیت پرداخت دیه با در نظر داشتن نوع جنایت و محل وقوع انجام آن امکان دارد بوسیله هر یک از مراجع زیر پرداخت شود:

 

• پرداخت دیه بوسیله اشخاص حقیقی

در مواردی همچون: جرایم مربوط به قتل عمد و قتل غیر عمد و جنایات و جراحات وارد شده بر عضو و یا حوادث بالتقصیر، مسئولیت پرداخت دیه بر عهده: جانی، متشکی عنه و یا عاقله وی می‌باشد.

• پرداخت دیه توسط بیمه

این نوع پرداخت دیه، رایج‌ترین نوع پرداخت در سطح داخلی می‌باشد. اما پرداخت آن مشروط به اثبات قرارداد بیمه است که البته در حوادث مختلف رانندگی و کاری متداول است.

• پرداخت بیمه توسط صندوق تامین خسارات بدنی

در صورت عدم جبران خسارت از طرف بیمه بنابر هر دلیلی و عدم تقصیر قربانی، پرداخت دیه بوسیله صندوق تامین خسارات بدنی انجام می‌گیرد.

• پرداخت دیه توسط بیت المال

پرداخت دیه از بیت المال در شرایطی محقق می‌شود که جانی در جنایت وارده بر مجنی علیه قابل شناسایی نیست. این مورد در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده خواهد شد.

مطالبه دیه از بیت المال به چه صورت است؟

همانطور که اشاره شد، مطابق با قوانین، وظیفه پرداخت دیه مجنی علیه بر عهده مجرم می‌باشد. با این وجود، تحت شرایط خاصی، دیه مجنی علیه یا مقتول از بیت المال پرداخت خواهد شد.

برای مثال، اگر شخصی به دلیل شلوغی جان سپرده باشد و جسدی در معابر عمومی یافت شود و تلاش‌های مراجع ذی‌صلاح جهت یافتن قاتل بی‌نتیجه باشد، دیه از بیت المال پرداخت خواهد شد.

بجز این، مطابق با آنچه در قانون آورده شده است، اگر به دلیل تقصیر یا خطای قاضی، حکمی صادر شود که باعث زیان مادی یا معنوی به شخصی گردد یا شخصی بی‌گناه به مرگ محکوم و مجازات و آسیب بدنی متهمل شود، بجز مسئولیت آسیب مادی قاضی، دیه نیز از توسط بیت المال پرداخت می‌گردد.

علاوه بر موارد فوق، در مواردی که به طور قانونی به عنوان “لوث” مشخص شود، همچون زمانی که شخصی با چاقوی خونی بالای سر مقتول را دستگیر نمایند، اما دلیل قطعی و روشن بر مجرمیت وی پیدا نشود و اولیای دم نیز حاضر به قسامه نشوند، دیه از بیت المال پرداخت می‌شود.

بجز موارد فوق، مواقع و شرایط دیگری نیز وجود دارد که مطابق با قوانین، دیه آن‌ها از طریق بیت المال پرداخت می‌گردد.

مهلت زمان پرداخت دیه چقدر است؟

زمانی که برای پرداخت دیه پیش بینی شده است، به نوع جراحت و عمد یا غیرعمدی بودن حادثه وابسته است. برای جلوگیری از مشکلات در پرداخت دیه، شخص مرتکب می‌بایست دیه را براساس زمانبندی مقرر پرداخت نماید.

نحوه زمانبندی مناسب برای پرداخت دیه در لیست زیر آورده شده است:

• دیه حوادث و جنایت‌های عمدی فقط یکسال فرصت پرداخت دارند.
• برای حوادث و جنایات غیرعمد، مدت زمان دو سال برای پرداخت دیه پیش بینی شده است.
• اگر خطای محض باعث جراحت شده باشد، مدت زمان سه سال برای پرداخت دیه در نظر گرفته می‌شود.
• چنانچه مدت زمان دو ساله یا سه ساله برای پرداخت دیه پیش بینی شود، فرد مرتکب حادثه می‌تواند دیه را به دو یا سه بخش تقسیم نموده و هر سال بخشی از آن را پرداخت کند.

نتیجه گیری

همانطور که در مقاله پیش رو اشاره شد، دیه، مالی است که در جنایات غیرتعمدی بر جسم و جان افراد و در جنایات عمدی، در شرایطی که امکان قصاص وجود ندارد یا اولیای دم، بر دیه، توافق کرده اند، قابل پرداخت می‌باشد.

بر اساس بخشنامه امسال نرخ دیه ۱۴۰۲، دیه کامل انسان معادل مبلغ ۹۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

دیه در ماه‌های حرام نیز به اندازه یک سوم از دیه کامل انسان افزایش می‌یابد.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما درباره شرایط مطالبه دیه پاسخ داده و تا احقاق کامل حقوق شما را همراهی نماید.

 

گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی کیفری می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.

 

مطالب مرتبط:

تجاوز جنسی و مجازاتی که در قانون برای آن تعریف شده است

ضرب و جرح چیست و چه مجازاتی برای آن تعریف شده است؟

جرم قتل و مجازات کیفری آن در قانون

رابطه نامشروع و مجازات آن در قوانین