آشنایی با انواع وکالتنامه

بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که رسیدگی به امور حقوقی خود را به متخصصین این حوزه بسپارند و یا به اصطلاح به شخص دیگری وکالت بدهند.
بنابراین، وکالت نامه قراردادی است که بین وکیل و موکل منعقد شده و به سبب آن اختیارات وکیل مشخص می‌شود. در نظر داشته باشید، که برای رسمیت داشتن انواع وکالتنامه، تنظیم این سند در دفاتر اسناد رسمی صورت می گیرد.

به همین ترتیب با تنظیم وکالت نامه و امضای آن توسط طرفین، حقوق و تکالیفی برای وکیل و موکل تعیین می گردد که موظف به انجام آن خواهند شد.
به دلیل اهمیت آشنایی با موضوع وکالت، در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن ارائه تعریف روشنی از انواع وکالت نامه و شرایط و الزامات به کلیه سوالات شما در اینباره پاسخ دهیم.

وکالت چیست؟

در یک معنای کلی، وکالت به سپردن و تفویض امور به دیگری‌ مربوط می شود. در معنای حقوقی نیز، وکالت به عقدی گفته می شود که مطابق با آن، شخصی، دیگری را جهت انجام امری به عنوان نماینده خود برمی گزیند.

با انعقاد این قرارداد همچون عقود دیگر، طرفین نسبت به یکدیگر دارای تعهداتی خواهند داشت.
مورد وکالت نیز به موضوعی‌اشاره دارد که مورد توافق طرفین قرار گرفته، و وکیل موظف به انجام آن است.

وکیل چه اختیاراتی دارد؟

بر اساس ماده ۶۳۳ قانون؛ وکیل حق ندارد اقدامی بیش از حدود وکالت نامه انجام دهد. بنابراین هر متنی که در وکالت نامه آورده شده باشد و مورد امضای طرفین قرار گیرد، نسبت به نوع وکالت نامه، در حوزه وظایف وکیل قرار خواهد گرفت.

انواع وکالتنامه کدام است؟

به طور کلی وکالت نامه ها از نظر حدود اختیارات به دو نوع مقید و مطلق قابل تقسیم می باشند.

• وکالت مطلق یا وکالت تام به صورتی است که وکیل، اختیار انجام کلیه امور مربوط به موکل و اداره اموالش را به عهده دارد.
• وکالت نامه مقید نیز به این معناست که وکیل تنها اختیار رسیدگی به مواردی را دارد که در وکالت نامه ذکر شده باشد.

وکالت تام به چه معناست؟

وکالت تام یکی از انواع وکالت محضری به شمار می آید که با نام های وکالت تام، وکالت مطلق و یا تام الاختیار و وکالت نامه جامع شناخته می شود. بر اساس این وکالتنامه، موکل کلیه تعهدات، اختیارات و تکالیف خود را به صورت یک جا در دفتر اسناد رسمی، به شخص سومی می‌سپارد که به آن نایب نیز گفته می‌شود.

به همین ترتیب، شخص، رسیدگی به کارهای قانونی خود را به وکیل واگذار می نماید. برای نمونه شخصی که قصد فروش خانه‌ای را دارد، می تواند به نماینده خود وکالت تام ‌دهد تا کلیه تصمیمات و امور قانونی مرتبط با آن را در مراجع قانونی انجام دهد.

در نظر داشته باشید، در وکالت تام، نماینده یا وکیل برای رسیدگی به پرونده، نیازی به کسب تکلیف از موکل ندارد و کلیه اختیارات به صورت کامل به وکیل واگذار خواهد شد.
وکالت تام نیز خود به دو دسته کلی تقسیم می شود:

• وکالت تام ساده: در این نوع وکالت، هر زمان که موکل اراده کند می‌تواند وکیل خود را عزل نماید.
• وکالت تام بلاعزل: در این نوع از وکالت امکان برکناری وکیل وجود ندارد.

وکالت بلاعزل چیست؟

همانطور که اشاره شد وکالت ‌نامه‌ها از نظر قابلیت فسخ شدن به دو نوع بلاعزل یا ساده قابل تقسیم می باشند. در وکالت نامه ساده موکل در هر زمان که بخواهد امکان عزل وکیل خود را خواهد داشت همچنین خود وکیل نیز می تواند استعفا بدهد.

این در حالی است که در وکالت نامه بلاعزل برکناری وکیل تنها تحت شرایط خاصی امکان پذیر می باشد.

یکی از این شرایط این است که موضوعی که برای آن شخص وکیل گرفته به پایان برسد و یا اینکه وکیل یا موکل از دنیا بروند یا به حالت جنون برسند.

در نظر داشته باشید، رسیدگی به امور جزئی نیازی به دادن وکالت بلاعزل ندارد. لذا تنها برای امور کلی، همچون خرید و فروش نسبت به این کار اقدام نمایید. همچنین برای دادن وکالت بلاعزل مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی الزامی است.

وکالت تام الاختیار به چه معناست؟

وکالت تام الاختیار به صورتی است که در ابتدا شخصی برای انجام امور خاصی وکیلی را انتخاب می کند. اما تفاوت این نوع وکالت نامه با انواع دیگر در این است که وکیل می تواند وکالت را به نفر سومی واگذار نماید.

به همین ترتیب کلیه حق و حقوق از عهده این شخص ساقط خواهد شد و دیگر اختیاری در انجام امور نخواهد داشت. به این اقدام انتقال قرارداد نیز گفته می شود.

برای نمونه در شرایطی که مردی برای انجام طلاق به همسرش وکالت تام الاختیار می‌دهد، این شخص می‌تواند با کلیه اختیاراتی که دارد برای طلاق اقدام نماید.

به منظور تنظیم وکالت نامه تام الاختیار نیز مراجعه به دفاتر ثبت اسناد رسمی الزامی می باشد. همچنین توجه داشته باشید که پیش از انقضای قرارداد، آن را به دقت مطالعه کنید .
فسخ این نوع از وکالت نامه نیز به صورتی است که یا وکیل می بایست استعفا دهد و یا خود موکل وکیلش را عزل نماید.

وکالت نامه طلاق چیست؟

متقاضیان می توانند به منظور تنظیم وکالت نامه طلاق، به یک وکیل پایه یک مورد اعتماد مراجعه کنند. سپس با حضور در یک دفتر ثبت اسناد رسمی، حدود اختیارات وی را مشخص نمایند. به همین ترتیب، این شخص می‌تواند به جای موکل در تمامی مراحل طلاق حاضر شده و رسیدگی به امور مربوطه را بر عهده بگیرد.

در صورتی که مرد به همسرش وکالت در طلاق دهد و زوجه حق توکیل به غیر و حق اسقاط در تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی نیز داشته باشد، قادر می باشد تا از طرف همسرش به وکیل وکالت دهد تا به جای وی در مراحل انجام طلاق حضور داشته باشد و پس از گرفتن رای دادگاه با مراجعه به دفترخانه و جاری شدن صیغه طلاق، پرونده را به سرانجام برساند.

مطالعه پیشنهادی : آشنایی با انواع وکالت (انواع وکیل)

وکالت نامه برای مدیریت شرکت به چه صورت است؟

این نوع از وکالت نامه به انجام توافقات بین وکیل و موکل وابسته است. لذا در حالت کلی، وکیل می‌تواند تمامی اختیارات موکل را دارا باشد و یا موکل، اختیاراتی برای وکیل در نظر بگیرد، که در متن انواع وکالتنامه آورده شده است.

برای مثال در وکالت‌نامه ذکر شود که وکیل اجازه تعیین و تکلیف امور مالی شرکت را ندارد و تمامی پرداختی ها می بایست بوسیله موکل تایید شود. اما در مورد قراردادهای وکیل، اختیار تام دارد.

وکالت حضانت فرزند به چه صورت است؟

در صورتیکه زوجینی که قصد طلاق دارند، دارای فرزند باشند می بایست درباره حضانت فرزند به توافق برسند. در صورت عدم توافق از نظر قانون تا ۷ سالگی فرزند حضانت وی با مادر است.

همچنین حضانت فرزندان دختر از ۷ تا ۹ و پسر از ۷ تا ۱۵ سالگی با پدر است و پس از این مدت، خودشان تصمیم می‌گیرند که با کدامیک از والدینشان زندگی کنند.
در بعضی مواقع زوجین به توافق نرسیده و هر یک تمایل به گرفتن حضانت فرزندشان را دارند. در این صورت استفاده از یک وکیل برای حضانت فرزند امری الزامی است.

حق توکیل به غیر در وکالت نامه

در برخی از انواع وکالتنامه، وکیل دارای این حق می باشد که در حدود اختیاراتی که نسبت به انجام آن از موکلش وکالت دارد را، به دیگری واگذار نماید. مثلا زوجه از شوهرش وکالت در طلاق داشته باشد، اما جهت انجام اموری، حضور وکیل به جای همسرش ضروری است. در این شرایط زوجه می بایست به کمک حق توکیل به غیر، وکالتی که از شوهرش دارد را، به صورت مع‌الواسطه به وکیل پایه یک دادگستری انتقال دهد تا به جای وی در روند پرونده طلاق حاضر شود.

وکالت کاری به چه صورت است؟

یکی دیگر از انواع وکالت حقوقی، به وکالت کاری مربوط می شود که امروزه نیز بسیار رایج است. بر اساس این وکالت، شخصی به وکیل یا نماینده خود این اختیار را می‌دهد تا برای وی کاری را انجام دهند. بنابراین وکالت کاری نوعی از قرارداد به شمار می آید که بین طرفین منعقد شده و براساس آن اختیارات انجام کارهای اداری به وکیل داده می‌شود.

به همین ترتیب، نماینده یا وکیل اجازه تصرف در اموالی که در قرارداد آورده شده است، ندارد. این وکالت در مواردی همچون: اجاره، خرید و فروش، پیگیری امور اداری و غیره قابل استفاده است.

توجه داشته باشید، در وکالت کاری موکل مجاز می باشد که حتی به وکیلی که پروانه وکالت ندارد، وکالت بدهد تا به نمایندگی از او انجام کاری را بر عهده بگیرد. لذا توصیه می شود برای این اقدام، از افرادی استفاده کنید که به آنها اعتماد کامل دارید.

این در حالی است که در انواع وکالتنامه های‌ حقوقی دیگر، داشتن پروانه وکالت وکیل الزامی است.

در نظر داشته باشید، برای آنکه شخصی بتواند به دیگری وکالت کاری بدهد، می بایست به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نماید. همچنین برای آنکه مساله ای در این مورد پیش نیاید، ذکر جزئیات کارهایی که وکیل مسئولیت انجام آن را بر عهده می گیرد الزامی است.

برای وکالت محضری می بایست به کجا مراجعه کرد؟

جهت انجام هر نوع وکالت محضری، مراجعه به دفاتر اسناد رسمی ضروری است. با این وجود دقت کنید در هنگام نوشتن عقدنامه ازدواج و وکالت‌هایی از جانب عروس یا داماد به دیگری داده می‌شود، این نوع وکالت‌ها حتما می بایست در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت گردد. مثلا وکالت بلاعزلی که برای طلاق بوسیله داماد به عروس داده می‌شود.

مدارک لازم برای وکالت محضری

به منظور ثبت انواع وکالت حقوقی در دفاتر اسناد رسمی ثبت، به مدارکی همچون، اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه وکیل و موکل نیاز خواهید داشت.

همچنین در صورتیکه موضوع وکالت به خرید و فروش خودرو یا ملک مربوط می شود، می بایست سند و مدرکی که نشانگر مالکیت موکل باشد نیز ارائه شود. بنابراین هنگامی که قرار است وکالت نامه ای تنظیم شود، می بایست در ابتدا مدارکی مبنی بر اینکه آن حق در اختیار موکل است، ارائه شود.

نتیجه گیری
همانطور که در مقاله پیش رو به تفصیل توضیح داده شد، وکالت نامه قراردادی است که بر اساس آن شخصی مسئولیت انجام اموری را به دیگری واگذار می کند. این قرارداد نسبت به اینکه حدود اختیارات وکیل تا چه حدی و در چه زمینه ای است، دارای انواع مختلفی می باشد. همچنین جهت رسمیت داشتن انواع وکالتنامه، تنظیم این سند در دفاتر اسناد رسمی صورت می گیرد.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون انواع وکالتنامه و موارد کاربرد آن به پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی کند.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه پرسش های شما پیرامون انتخاب وکیل و شرایط تنظیم قرارداد وکالت پاسخ داده و تا احقاق حقوق کامل شما در کنارتان باشد. به علاوه شما میتوانید از مشاوره حقوقی حضوری مجموعه ما استفاده کنید.

مطالعه بیشتر:

وکیل آنلاین

وظایف وکیل شرکت