آشنایی با انواع جرایم کیفری
به طورکلی رسیدگی به جرایم کیفری در دادگاه کیفری صورت می گیرد؛ این دادگاه‌ها مسئولیت رسیدگی به پرونده‌هایی را بر عهده دارد که شخص متهم براساس قوانین مجازات اسلامی مجرم شناخته شده و مستحق مجازات می باشد.
در نظر داشته باشید، دادگاه کیفری یکی ارگان‌های مهم زیر مجموعه قوه قضاییه محسوب می‌شود که پیگیری پرونده‌های کیفری را بر عهده دارد.
جرایم کیفری به مواردی اشاره دارد که در قانون مجازات اسلامی ایران مورد تاکید قرار گرفته و شامل سرقت و ترک نفقه، اخاذی، جعل اسناد و … می‌شود. استفاده از یک وکیل کیفری در این پرونده ها می‌تواند تا حد بسیاری موثر واقع شده و تسهیل روند این دعاوی را به دنبال خواهد داشت.
به دلیل اهمیت آشنایی با جرایم کیفری و نحوه پیگیری و مجازات این جرایم، در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن ارائه لیست انواع جرایم کیفری، به مراجع صالح رسیدگی به آنها بپردازیم.
جرایم کیفری به چه معناست؟
چنانچه شخصی عملی انجام داده باشد که مطابق با قانون آن عمل جرم و فرد نیز مجرم شناخته شود؛ برای شخص مجرم، مجازاتی در نظر گرفته می‌شود که در دادگاه‌های کیفری قابل پیگیری است.
به معنای دیگر، پرونده‌هایی که متهم بر اساس قوانین مجازات اسلامی و مبارزه با مواد مخدر مرتکب جرم شده است، برای آنها مجازاتی همچون: حبس، شلاق و … پیش بینی شده است، از جرایم کیفری به حساب می آیند.
توجه داشته باشید برای تحقق جرم کیفری سوءنیت مجرمانه شرط اساسی به شمار می آید؛ به این معنا که مرتکب جرم می بایست از جرم بودن اقدام خود آگاه و مطلع بوده و به طور عمدی مرتکب جرم مزبور گردد. این در حالی است که جرم مدنی بدون اراده مجرمانه و فقط بر اساس تقصیر و خطای شخصی رخ می‌دهد.
شکایت کیفری به چه معناست؟
در شرایطی که فعالیت‌های شخصی مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی جرم در نظر گرفته شود و بر اساس آن شکایتی تنظیم شود و قاضی برای آن ها مجازات تعریف کند؛ به این عمل شکایت کیفری می گویند.
به همین ترتیب اجرای شکایت کیفری از دادسرا و تنظیم شکایت از مجرم به دستور دادستان آغاز می‌شود. شخص شاکی نیز وظیفه دارد تا شکواییه ای را علیه دیگری با مشخص کردن اطلاعات دقیق همچون اسم، آدرس، مشروح شکایت و ارائه مستندات و مدارک پیوست کرده و ارائه نماید.
توجه داشته باشید، طرح این شکواییه الگوی خاصی ندارد و برای آن فرمی در نظر گرفته نشده است. با این وجود، رعایت نظم و ترتیب و اصول نگارشی در عنوان مسائل و استفاده از جمله‌بندی درست و اصولی و داشتن ایجاز الزامی است.
جرایم کیفری شامل چه مواردی است؟
به طورکلی جرایم کیفری را می‌توان به انواع مختلفی دسته بندی نمود. در ادامه مقاله هر یک از این جرایم به صورت مجزا و کامل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- جرایم کیفری شخصی:
جرایم کیفری شخصی به آن دسته از جرایم مربوط می‌شود که باعث آسیب و صدمات جسمی یا روحی به دیگرای شود. خود این نوع جرائم نیز به دو گروه قتل و جرایم خشونت آمیز قابل تقسیم هستند.
از نمونه‌های جرایم شخصی خشونت آمیز می توان به مواردی همچون: آتش سوزی، تجاوز جنسی، کودک آزاری، آدم ربایی، ضرب و شتم و … اشاره نمود.
- جرایم علیه اموال:
اگر در مورد اموال فرد یا افرادی دخالتی صورت گیرد که باعث آسیب های جسمی یا روحی و محرومیت این اشخاص از بهره مندی یا لذت بردن از اموالشان شود؛ جرم علیه اموال انجام گرفته است.
متداول‌ترین انواع این جرایم عبارتند از: جعل، سرقت، معامله مال غیر، خیانت در امانت و کلاهبرداری، … .
- جرائم مالی:
جرایم مالی به اعمال مجرمانه‌ای اشاره دارد که باعث فریب یا کلاهبرداری از افراد دیگر شود. یکی از موارد رایج در این زمینه، با عنوان جرایم یقه سفید شناخته می‌شود. انواع دیگر این جرایم نیز به مواردی همچون: باج گیری، اختلاس، پولشویی، فرار مالیاتی و … مربوط می‌شود.
- جرایم اینترنتی:
جرایم اینترنتی به نوعی از اقدامات مجرمانه اشاره دارد که به وسیله کامپیوتر انجام می‌شود. در این نوع جرم، متهم به شکل غیرقانونی به اطلاعات و حریم شخصی افراد دسترسی پیدا کرده و از این اطلاعات سوء استفاده خواهد کرد.
جرایمی همچون انواع جاسوسی‌های کامپیوتری، کلاهبرداری‌ها و جعل رایانه‌ایی و … در این دسته بندی قرار گرفته اند.
مراجع صالح رسیدگی به جرایم کیفری کدامند؟
اکنون که با انواع جرایم حقوقی آشنا شدیم، در این سرفصل از مقاله قصد داریم تا به نحوه رسیدگی مراجع صالح به این جرایم بپردازیم.
مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری، دادگاه‌ها به پنج گروه کلی قابل تقسیم می‌باشند.
- دادگاه کیفری یک
- دادگاه کیفری دو
- دادگاه انقلاب
- دادگاه نظامی
- دادگاه اطفال و نوجوانان
با در نظر داشتن آخرین تغییرات انجام گرفته در آیین دادرسی، دادگاه کیفری استان تحت عنوان دادگاه کیفری یک و دادگاه عمومی جزایی با عنوان دادگاه کیفری دو نام گذاری شده است.
دادگاه کیفری یک
به طورکلی دادگاه های کیفری یک در مرکز هر استان قرار گرفته است و در این دادگاه مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری به جرایم و پرونده های زیر رسیدگی خواهد شد:
- جرایم موجب مجازات مرگ (قتل، زنا محصنه، لواط و…)
- جرائم موجب مجازات حبس ابد
- جرایم موجب قطع عضو یا جنایت عمدی علیه تمامیت جسمانی با مقدار نصف مطالبه دیه کامل یا بیشتر
- جرائم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بیشتر
- جرایم سیاسی و مطبوعاتی
دادگاه کیفری دو
دادگاه های کیفری دو نیز نوع دیگری از دادگاه هاست که مسئولیت رسیدگی به کلیه جرایم را بر عهده دارد. بجز جرایمی که صلاحیت آن ها تعیین شده است و در صلاحیت دادگاه دیگری می‌باشد. این دادگاه نیز در حوزه قضایی هر شهرستان تشکیل خواهد شد.
دادگاه نظامی
دادگاه های نظامی نوعی دیگر از دادگاه های کیفری محسوب می‌شوند که مسئولیت پیگیری جرایم نظامی و انتظامی افسران و مامورانی که در حین خدمت و یا در زمان انجام وظیفه انجام می‌دهند را بر عهده دارند.
این جرایم در دادگاه نظامی یک یا دو تهران مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.
دادگاه انقلاب
دادگاه انقلاب نیز یکی از مهم‌ترین دادگاه های کیفری به شمار می‌آید که مطابق با ماده ۲۹۴ قانون آیین دادرسی می‌باشد و دارای صلاحیت پیگیری نوع خاصی از جرایم است که در لیست زیر آورده شده است.
- مسائل مرتبط با امنیت داخلی و خارجی
- موارد محاربه
- بغی
- کلیه جرایم مرتبط با موضوع مواد مخدر و قاچاق اسلحه، مهمات و …
- اهانت به رهبران جمهوری اسلامی
- مواردی که بر اساس شرایط خاص بر عهده دادگاه انقلاب گذاشته شده است.
دادگاه اطفال و نوجوانان
دادگاه های اطفال و نوجوان تنها به جرایم دو دسته از افراد رسیدگی خواهد کرد. اطفال و افرادی که سن آن ها کمتر از ۱۸ سال است (یا همان نوجوانان.)
با استناد به ماده ۱۴۶ قانون مجازات اسلامی می توان گفت: افراد نابالغ مسئولیت کیفری نخواهند داشت.
در ماده ۱۴۸ قانون مجازات اسلامی نیز آورده شده است که برای مجازات افراد نابالغ، اقدامات تامینی و تربیتی اعمال خواهد شد.
به همین ترتیب جرایم اطفال و نوجوانان در دادگاه ویژه اطفال و دادسرا قابل پیگیری است. در این دادسرا و دادگاه ها نیز به شکل تخصصی بر مواردی همچون تحقیقات و مراحل و همچنین صدور حکم تاکید می‌شود.
در نظر داشته باشید، مواردی که دادگاه های کیفری یک مطابق با قانون آیین دادرسی کیفری مسئولیت رسیدگی به این نوع جرایم را بر عهده دارد، می‌بایست مقررات مربوط به رسیدگی به جرایم کیفری را بطور کامل رعایت نماید.
معرفی انواع جرایم کیفری
لیست جرایم کیفری شامل موارد بسیار زیادی است. با این وجود برخی از مهم‌ترین این جرایم در یک دسته بندی کلی آورده شده است:
۱. جرایم علیه شخص:
-قتل
-آسیب‌زدن جسمی
-تجاوز و خشونت جنسی
-ایجاد تهدید و وحشت
۲. جرایم علیه اموال:
-سرقت
-جعل و تقلب
-کلاهبرداری
-اختلاس
-قاچاق کالا
-تبانی
۳. جرایم علیه امنیت عمومی:
-ترور
-قاچاق مواد مخدر
-تولید و معامله سلاح غیرقانونی
-تخریب و خرابکاری
-تهدید و وحشت عمومی
-سوء استفاده از رسانه‌های اجتماعی
۴. جرایم علیه دولت:
-جاسوسی
-خیانت به کشور
-قاچاق اطلاعات
-تهدید امنیت ملی
-تبانی مالیاتی
۵. جرایم علیه تجارت:
-تقلب در معاملات تجاری
-کلاهبرداری تجاری
-اقدام در جهت تشویش بازار
-سوء استفاده از اطلاعات داخلی
-قاچاق کالا
۶. جرایم علیه محیط زیست:
-آلودگی زیست‌محیطی
-تخریب محیط زیست
– آسیب به پوشش گیاهی و حیوانی
برخی از جرایم کیفری در موارد خاص نیز شامل موارد زیر است:
- جرایم بانکی و مالی
- جرایم رایانه‌ای و اینترنتی
- جرایم حمل و نقل
- جرایم مالکیت فکری
- جرایم علیه حقوق بشر
بهترین وکیل کیفری چه کسی است؟
در صورتی‌که برای پیگیری پرونده های حقوقی خود به دنبال یک وکیل حرفه‌ای و باسابقه هستید تا امور حقوقی و کیفری خود را به این شخص بسپارید، گروه وکلای عدل ایرانیان بهترین وکلای متخصص را در اختیار دارد که با دریافت مشاوره از این افراد می‌توانید مسائل مرتبط به پرونده خود مورد پیگیری قرار دهید.
این وکلا، با تجربه و تسلط خود در پیرامون دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری، دارای سابقه درخشان در چندین پرونده بوده و آماده خدمت‌گذاری به شما عزیزان می باشند.
نتیجه گیری
همانطور که در مقاله پیش رو به تفصیل توضیح داده شد، قوانین کیفری، به عنوان یکی از اساسی ترین بخش‌های قانونی، با هدف حفظ نظم و امنیت عمومی جامعه و اجرای عدالت در قضایای کیفری، در نظر گرفته شده اند. به همین ترتیب با استناد به این قوانین می‌توان برای مجازات افراد مجرم اقدام نمود.
بنابراین می‌توان گفت جرایم کیفری، فعل یا ترک فعلی محسوب می‌شود که قانون برای آن مجازاتی تعیین کرده است. اما جرم مدنی به هر عمل زیانباری گفته می‌شود که باعث ورود خسارت به افراد شود. لذا جرم کیفری به محض وقوع، مستلزم مجازات بوده و ورود خسارت و زیان شرط اساسی مجازات مرتکب نیست.
مجازات در قوانین کیفری، به مواردی همچون: مجازات‌های مالی، زندانی، حبس، جریمه و حتی مجازات‌های مربوط به اعدام اشاره دارد. هدف از اعمال این مجازات‌ها، پیشگیری از به وجود آمدن جرایم حقوقی در آینده، و تسهیل اجرای عدالت در جامعه است.
نکته حائز اهمیت این که قوانین کیفری نباید بدون در نظر داشتن حقوق اساسی انسانی، اعمال شوند. به عبارت دیگر، انجام عدالت می‌بایست در راستای حقوق انسانی انجام گیرد. لذا توصیه می‌شود در مورد دعاوی کیفری پیش از هر اقدامی از یک وکیل متخصص مشاوره بگیرید.
اگر شما در شهر تهران زندگی می‌کنید می‌توانید با شماره 47783-021 تماس گرفته تا مشاورین ما به صورت رایگان به شما در مورد دعاوی کیفری مشاوره دهند و یا با مراجعه به صفحه مشاوره حقوقی درخواست مشاوره حقوقی آنلاین یا مشاوره حقوقی حضوری نمایید.
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021