مهریه یکی از حقوق اولیه زن به شمار می آید که بعد از عقد نکاح دائمی و موقت به وی تعلق خواهد گرفت. واضح است که پرداخت مهریه بر عهده مرد است و زن در هر زمان که اراده نماید، می تواند آن را از شوهرش مطالبه کند.
در بعضی موارد امکان دارد که زن مهریه را به مرد ببخشد. در چنینی شرایطی برای این اقدام لزومی به حضور در دادگاه نیست. برای این منظور می توان با نوشتن یک دستخط و امضای آن بوسیله زن، این تکلیف را از دوش مرد برداشت؛ اما در مواقعی نیز زن بعد از بخشیدن مهریه از تصمیم خود منصرف شده و اقدام به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم می نماید.
این اقدام دارای شرایط و روش های مختلفی است که در مقاله پیش رو قصد داریم به توضیح آن پرداخته و موارد حقوقی به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم را به تفصیل شرح دهیم.
در چه شرایطی زن مجاز می باشد تا برای بار دوم مهریه خود را به اجرا بگذارد؟
مسئله اساسی که در مورد به اجرا گذاشتن مهریه در بار دوم مطرح می شود این است که آیا زن حق دارد تا بعد از بخشیدن مهریه خود، مجددا برای به اجرا گذاشتن دوباره آن اقدام نماید؟
برای پاسخ به این سوال میتوان به حالت های زیر توجه نمود:
- حالت اول:
این حالت زمانی محقق می شود که زن مهریه ما فی الذمه مرد را ابراء نماید. به این معنا که زن به شوهر خود اعلام می کند که مهریه خود را به وی بخشیده است. این اقدام سبب می شود تا تکلیف پرداخت مهریه از عهده مرد خارج شده و در نتیجه، ادای مهریه بوسیله او ساقط شود. در این صورت زن حق ندارد برای به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم اقدام نماید.
- حالت دوم:
این مورد در شرایطی اتفاق می افتد که زن در مقابل طلاق، مهریه خود را به شوهرش ببخشد. این بخشش به طور معمول در طلاق های توافقی که با مشاوره وکیل طلاق توافقی صورت گرفته و با عنوان طلاق خلع و مبارات شناخته می شود صورت می گیرد. در تعریف طلاق توافقی نیز می توان گفت در این طلاق، زن با بخشیدن مهریه و یا واگذاری مالی به شوهرش میتواند از وی طلاق بگیرد. در این نوع طلاق زوجه به حدی از شوهر خود تنفر دارد که با پرداخت مالی رضایت او را برای طلاق حاصل می نماید. امکان دارد این مال مهریه زن و یا معادل آن باشد.
چنانچه زن در مدت عده خود از طلاق پشیمان شود و قصد رجوع داشته باشد، طلاق لغو شده و مهریه به وی باز خواهد گشت. به همین ترتیب زن تا انقضای مدت عده، حق رجوع از مهریه را خواهد داشت.
- حالت سوم:
این حالت هنگامی پیش می آید که زن به شوهر خود اعلام نماید که مهریه را به وی هدیه داده و یا به اصطلاح هبه کرده است. در این شرایط، تکلیف شوهر در مورد پرداخت مهریه به طور کامل از بین نخواهد رفت. بلکه امکان دارد زن در شرایطی از هبه خود رجوع نماید و بخواهد برای بار دوم مهریه خود را به اجرا بگذارد؛ چه در صورت طلاق و چه عدم انجام آن.
مطالعه پیشنهادی : همه آنچه درباره مهریه و طلاق باید بدانید
به چه روش هایی میتوان مهریه را به اجرا گذاشت؟
به طور کلی مطالبه مهریه به دو روش امکان پذیر است:
- مراجعه به دادگاه (یا شورای حل اختلاف)
- مراجعه به اداره ثبت
در صورتیکه مهریه تا مبلغ 20 میلیون تومان باشد، رسیدگی به این موضوع به روش ارائه دادخواست به شورای حل اختلاف صورت می گیرد و چنانچه این مبلغ بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، زن می تواند هم به روش دادگاه و هم مراجعه به اداره ثبت یا همان دفتر ازدواج و طلاقی که در آن عقد کرده است، مهریه خود را مطالبه نماید.
- درخواست مهریه از طریق اداره ثبت
درخواست مهریه به روش اداره ثبت برای افرادی پیشنهاد می شود که شناخت دقیقی از اموال منقول و غیرمنقول شوهرشان دارند. در این شرایط، اجرا گذاشتن مهریه در اداره ثبت دارای دو مزیت مهم است. یکی اینکه برای زن هزینه کمتری به همراه دارد (در واقع اصلا هزینهای ندارد) و دوم اینکه پشت سر گذاشتن این مسیر در صورت معرفی مال بوسیله زن، کم دردسرتر خواهد بود.
- مطالبه مهریه به روش مراجعه به دادگاه
در مواردی که مهریه از 20 میلیون تومان بیشتر است زوجه میتواند با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ارائه دادخواست مطالبه مهریه خود را جهت رسیدگی در دادگاه ثبت نماید.
مزیت این روش امکان جلب زوج (تا سقف ۱۱۰ سکه یا معادل وجه نقد آن) است. علاوه بر این زن به منظور جلوگیری از جابه جایی اموال میتواند از دادگاه تقاضای توقیف اموال نماید. (به این روش که اول اموال معرفی شده بوسیله زن توقیف شده و پس از آن دادگاه جهت رسیدگی به دعوی وقت رسیدگی در نظر بگیرد).
به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم در طلاق توافقی به چه صورت است؟
همانطور که اشاره شد مهریه از مهم ترین حقوق زن به شمار آمده و تحت هر شرایطی به وی تعلق خواهد گرفت. به طوری که بعد از طلاق نیز این حق از بین نخواهد رفت. بلکه زن مجاز می باشد تا مهریه را از همسر خود پس از طلاق نیز مطالبه نماید.
با این وجود در نظر داشته باشید، در طلاق توافقی که زن مهریه خود را بخشیده و بعد از رجوع این حق به او بر می گردد، دارای شرایط دیگری خواهد بود.
در طلاق توافقی، زوجین پیرامون کلیه مسائل مالی و غیر مالی زندگی مشترک خود به توافق و تفاهم رسیده اند. لذا پرداخت مهریه در طلاق توافقی به توافق ایجاد شده در بین طرفین ارتباط دارد. دادگاه نیز براساس سازش صورت گرفته، نسبت به قسط بندی و یا دریافت کامل مهریه از مرد اقدام می نماید.
چنانچه زن نسبت به عدم پرداخت مهریه رضایت دهد و حق خود را به شوهرش ببخشد، همچنین حکم اعسار یا تقسیط مهریه صادر شود، طلاق وارد مرحله ثبت می شود. در صورتیکه زن نسبت به ثبت طلاق بدون دریافت حقوق خود راضی شود، میتواند بعد از طلاق، به کمک مراجع ذی صلاح برای به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم اقدام نماید.
آیا به اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم به وکیل نیاز دارد؟
در موارد بسیاری زوجین بر سر مواردی همچون مهریه به توافق و اتفاق نظر می رسند. در این شرایط امکان دارد مهریه توسط دادگاه کاملا دریافت و یا مطابق با حکم اعسار مرد، قسط بندی شود. حال آنکه امکان دارد مرد واقعاً مستحق اعسار نباشد و دارای اموال پنهانی بسیاری باشد که زن از آن بی خبر است. در این صورت مراجعه به وکیل، بهترین راهکار جهت اطلاع از املاک و اموال مرد و دریافت کامل مهریه خواهد بود.
توجه داشته باشید، مراجعه به یک وکیل مجرب و ماهر پیرامون این موارد میتواند تأثیر بسزایی در آگاهی و انجام اقدامات مورد نیاز برای اجرای دوباره مهریه داشته باشد.
جمع بندی
اجرا گذاشتن مهریه برای بار دوم از موارد حائز اهمیتی است که به کسب اطلاعات بسیاری در این زمینه وابسته است؛ لذا توصیه می شود در صورتی که درگیر چنین پروندهای شدید، قبل از انجام هر اقدامی با یک وکیل مهریه مشورت نمایید.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه پرسش های شما پیرامون مطالبه مهریه برای بار دوم و شرایط تحقق آن پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.
مطالب مرتبط: