ابطال سند ملک جعلی
یکی از مسائل رایج حقوقی استفاده از اسناد جعلی در موارد قانونی و به دنبال آن نیاز به مشاوره و وکیل حقوقی برای پیگیری سند ملک جعلی است. بر اساس قانون مجازات اسلامی استفاده از سند مجعول غیر قانونی بوده از جمله اقدامات کلاهبردارانه محسوب میشود.
به همین ترتیب، جعل در اسناد مالکیت یکی از جرایم کیفری در حوزه قانونی به شمار میآید. این جرم به تغییر، تقلب یا جعل در مدارک مالکیت یک ملک با هدف نفوذ به حقوق مالکیت و استفاده از آن اشاره دارد.
بنابراین استفاده از سند غیرواقعی یکی از جرایمی است که به شدت مورد تعقیب و پیگیری قضایی قرار خواهد گرفت. این جرم به طور معمول با مجازات های سنگینی همراه میباشد؛ چراکه باعث بیاعتمادی عمومی به روابط قانونی و اقتصادی و ایجاد ناامنی در جامعه خواهد شد.
به دلیل اهمیت آشنایی با انواع سند جعلی و شرایط ابطال سند، در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن تعریف سند ملک و انواع سند ملک به کلیه سوالات شما درباره سند ملک جعلی پاسخ دهیم.
مجازات سند ملک جعلی در قانون
مطابق با ماده 545 با قانون مجازات اسلامی میتوان گفت، برای سند ملک جعلی، مجازات هایی همچون محرومیت از حقوق شهروندی، حبس از 3 ماه تا 5 سال و یا جریمه تا 6 برابر ارزش سند ملک جعل شده، در نظر گرفته شده است که نسبت به نظر قاضی پرونده هر یک از این مجازات ها قابل اعمال خواهد بود.
علاوه بر این چنانچه این جرایم توسط افرادی با مرتبه و منصب اداری انجام گیرد، مجازات سنگین تری برای این افراد در نظر گرفته خواهد شد.
بنابراین جعل در سند مالکیت و استفاده از سند غیرمعتبر، یکی از جرایم کیفری در حوزه قضایی به شمار آمده که بر اساس با قانون با آن برخورد می شود.
بنابراین به منظور جلوگیری از خرید و فروش سند فاقد اعتبار و تشخیص سند جعلی، افراد میبایست همواره احتیاط کرده و راهکارهای جلوگیری از سند جعلی را در نظر داشته باشند.
جرم استفاده از سند ملک جعلی چیست؟
به طورکلی جعل سند مالکیت جرم محسوب میشود و به معنای رونوشت از یک سند مالکیت معتبر و ایجاد یک سند جعلی از روی آن است که شامل جزئیاتی بی اعتبار است.
این اقدام عمدی میباشد و به قصد فریب خریداران یا فروشندگان برای کسب منافع مالی و یا حقوقی انجام میگیرد.
توجه داشته باشید، جرم جعل سند مالکیت یکی از جرایمی است که در بخش جرایم مالی قرار گرفته و مجازات آن نوع جرم و تنوع آن، به اهمیت و آسیب پذیری افراد و جامعه وابسته است.
انواع سند ملک جعلی
براساس قانون، اسناد جعلی که بهعنوان سند مجعول شناخته میشود در لیست زیر آورده شده است.
ابطال سند رسمی جعلی
سند رسمی جعلی به ایجاد نوشته یا مهر، دست بردن در متون، خراشیدن یا محو کردن نوشته، کپی امضا، خط زدن یا سیاه کردن نوشته، ایجاد تغییرات در تاریخ اسناد و هر نوع اقدامی که باعث ایجاد ابطال سند عادی جعلی یا اسناد رسمی شود مربوط میشود.
جعل اسناد هویتی
به معنای ایجاد یا تغییر در اسناد هویتی و ملی همچون شناسنامه، کارت ملی، مدارک تحصیلی، گذرنامه، کارت پایان خدمت، جواز کسب و هر چیزی که به مدارک هویتی اشخاص ارتباط دارد. به طور کلی دست بردن در شناسنامه یا کارت ملی میتواند شامل تغییر در تاریخ تولد یا حذف نام همسر از شناسنامه باشد.
- جعل اسناد مالی:
به معنای جعل ارز رایج کشور همچون اسکناس، سکه، چک، سفته، اوراق بهادار و همچنین ضمانتنامههای بانکی است.
- جعل احکام مربوط به دادگاه و دادسرا:
این نوع از جعل شامل جعل یا ایجاد تغییر در تمامی حکمهای صادره از طرف دادگاهها یا دادسراها است.
مراحل ابطال سند جعلی
به منظور اینکه سند مالکیت صادر شده را باطل نمود، در وهله نخست میبایست شخصی که متقاضی ابطال سند است در دادگاه طرح دعوای ابطال سند مالکیت را مطرح نماید.
پس از طرح دعوا و ارائه مدارک اثبات کننده مالکیت اصلی سند، دادگاه اسناد معارض یا جعلی که به شکل غیرقانونی صادر شده است را باطل مینماید.
همچنین اگر انتقال مالکیت با سند عادی یا قولنامه مطرح شده باشد، یا اینکه بعد از صدور سند المثنی سند اصلی یافت شود، میبایست طرح دعوای ابطال سند عادی یا قولنامه یا سند المثنی را نیز به دادگاه ارائه نمود.
بعد از صدور حکم دادگاه جهت ابطال سند مالکیت، لازم است تا به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه نموده و سندی که خلاف قانون صادر شده است را باطل نمایید. البته توجه داشته باشید که در شرایط خاصی بدون حکم دادگاه نیز باطل کردن سند توسط دفتر ثبت اسناد نیز امکان پذیر است که در ادامه مقاله توضیح داده شده است.
ابطال سند رسمی مالکیت توسط اداره ثبت
در برخی مواقع اداره ثبت میتواند جهت ابطال سند مالکیت اقدام نماید و دیگر نیازی به رای دادگاه دریافت حکم ابطال سند نیست.
اسنادی که بدون نیاز به صدور حکم دادگاه و تنها توسط اداره ثبت باطل میشوند در لیست زیر آورده شده است:
- سند مالکیت اصلی که پس از صدور سند المثنی پیدا شده است.
- تفکیک ملک به بخش های مجزا و صدور سند مالکیت جدید برای هر قسمت
- انتقال چندین ملک به یک نفر
- افراز ملک مشاع
- ناقص بودن سند مالکیت
- وجود اسناد معارض
ادعای سند ملک جعلی در دادگاه به چه صورت است؟
مطابق با قانون برای دادخواست ابطال سند در آیین دادرسی مدنی فرئی که سندی علیه وی ارائه میشود، میتواند نسبت به آن سند ادعای جعل نماید و فرقی ندارد که آن سند رسمی و یا عادی باشد. به همین ترتیب ادعای سند ملک جعلی در دادگاه میتواند به دو روش زیر انجام گیرد:
- دعوای جعل حقوقی:
در صورتیکه فردی مطلع شود که سندی به ضرر او جعل شده است میتواند علیه کسی که آن سند را در اختیار دارد ادعای جعل نموده و با اثبات جعل، برای ابطال اثر سند جعلی اقدام نماید.
ادعای جعل سند به روش حقوقی خود نیز به دو طریق ادعای جعل اصلی و ادعای جعل تبعی امکانپذیر خواهد بود.
- دعوای جعل کیفری:
بجز ادعای جعل به روش حقوقی، چنانچه کسی مطلع شود سندی به ضرر او جعل شده است، میتواند به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه نموده و علیه کسی که سند را جعل نموده است شکایت کیفری نماید.
شرایط ابطال سند جعلی
بر اساس ماده ۲۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی در شرایط ابطال سند جعلی در دادگاه مورد تاکید قرار گرفته است.
مطابق با این ماده “دادگاه وظیفه دارد ضمن صدور حکم در مورد ماهیت دعوا نسبت به سندی که در مورد آن ادعای جعل شده است، تعیین تکلیف نموده، در صورتیکه آن را مجعول نداند، دستور تحویل آن را به صاحب سند صادر کرده و اگر آن را مجعول تشخیص دهد، تکلیف این است که میبایست تمام سند از بین برده شود و یا بخش مجعول در روی سند ابطال شود و یا کلماتی محو و یا تغییر داده شود.
اجرای رای دادگاه در این مورد در گرو قطعی شدن حکم دادگاه در ماهیت دعوا و گذشتن مدت درخواست تجدید نظر یا ابرام حکم در مواردی که تجدید نظر پذیر باشد و اگر وجود اسناد و نوشته های مربوط به دعوای جعل در دفتر دادگاه مورد نیاز نباشد، دادگاه دستور اعاده اسناد و نوشته ها را به صاحبان آنها خواهد داد. ”
مطابق با این ماده از شرایط ابطال سند جعلی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- دادگاه موظف است در ضمن حکمی که در مورد اصل موضوع دعوا صادر میکند، تکلیف سندی که نسبت به آن ادعای جعل شده است را روشن نماید.
- چنانچه دادگاه سندی که در مورد آن ادعای جعل شده است را جعلی تشخیص ندهد، میبایست دستور تحویل آن سند به صاحبش را صادر نماید.
- اگر دادگاه ضمن رسیدگی به اصالت سند، سند ارائه شده را جعلی تشخیص دهد، وظیفه دارد در مورد آن تعیین تکلیف نماید؛ به طوریکه چنانچه تمام سند جعلی باشد، تمامی سند می بایست ابطال و از بین برود؛ اما در صورتیکه بخشی از سند یا کلماتی از آن جعل شده باشد، فقط همان بخش میبایست از بین برده شود و یا کلمات جعلی تغییر پیدا کند.
- ابطال سند جعل شده از طرف دادگاه مشروط به آن است که حکم دادگاه در رابطه با اصل موضوع دعوا قطعی شده باشد.
- در صورتیکه موضوع دعوای اصلی دعوا امکان تجدید نظر خواهی را داشته باشد، ابطال سند جعلی در شرایطی امکانپذیر است که یا فرصت تجدید نظرخواهی از دعوا پایان یافته باشد یا اینکه آن حکم مورد تجدید نظر خواهی قرار میگیرد اما دادگاه تجدید نظر آن حکم را تایید کرده باشد.
ادعای جعل برای ابطال سند رسمی
اگر خواهان نسبت به جعلی بودن رسمی معترض باشد، مجاز می باشد تا نسبت به طرح دعوی ابطال سند رسمی به دلیل جعلی بودن آن اقدام نماید.
این ادعا میبایست تا نخستین جلسه دادرسی مطرح شود. همچنین اگر سندی در مرحله تجدید نظر خواهی، برای نخستین بار ارائه شود، مهلت قانونی برای ادعای جعلی بودن سند رسمی ارائه شده، تا اتمام اولین جلسه دادرسی است.
مراحل و نحوه ابطال سند ملکی جعلی
به طور کلی یکی از شرایط ابطال سند ملک جعلی در دادگاه، این است که سند رسمی تنظیم شده، جعلی باشد و عده ای سودجو، با تقلب سند ملکی جعلی را تنظیم و ارائه دهند. در این شرایط، می توان با اثبات جعلی بودن سند، برای ابطال آن از طریق دادگاه اقدام نمود .
ابطال سند رسمی، در شرایط خاصی همچون بیتوجهی به قوانین و مقررات در حین تنظیم سند، رعایت نکردن شرایط درستی معامله، انجام معاملات صوری و یا مواردی از این دست، امکان پذیر خواهد بود که بر حسب مورد، شخص خواهان، میبایست با فراهم نمودن اسناد و مدارک مورد، این مساله را پیگیری نماید .
به همین ترتیب مراحل و نحوه ابطال سند رسمی، به گونه ای است که خواهان، در وهله نخست میبایست به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و یک نمونه دادخواست ابطال سند رسمی را ثبت نماید.
همچنین در دادخواست مذکور، میبایست به یکی از شرایط و مواردی که به استناد آن، تقاضای ابطال سند رسمی شده است، استناد نموده و اسناد و مدارکی که در این مورد در دسترس میباشد، ضمیمه نمود .
بعد از تکمیل دادخواست و مدارک مورد نیاز و پرداخت هزینه های مربوطه این دادخواست در دادگاه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و اگر نیاز باشد، از طرفین برای حضور در جلسه رسیدگی و ارائه دفاعیات، دعوت خواهد شد. در نهایت نیز دادگاه، نسبت به دادخواست ابطال سند رسمی، بررسی های مورد نیاز را انجام خواهد داد و در صورت برقراری شرایط ابطال سند، حکم ابطال آن را صادر میکند .
راهکارهای پیشگیری از جعل اسناد
همانطور که اشاره شد برای جلوگیری از معامله با سند ملک جعلی، افراد میبایست همواره جوانب احتیاط را در نظر داشته و توسط راهکارهای جلوگیری از سند جعلی همچون:
- استعلام از دفترخانه
- استعلام از پلیس فتا
- استعلام از اداره ثبت
از وجود سند تک برگ و شش دانگ اطمینان حاصل نماید.
توجه به نکات زیر جهت اطمینان از اصلی بودن سند الزامی است:
- پیش از امضای هر مطلبی، حتما آن را با دقت مطالعه نمایید.
- از نام و نام خانوادگی و اثر انگشت خود در کنار امضا در کلیه قراردادها و اسناد استفاده نمایید و این کار می بایست در کلیه صفحات تکرار و انجام شود.
- از تحویل اسناد ملکی یا هویتی به افراد دیگر خودداری نمایید.
- اسناد با ارزش خود را در مکان های امن نگهداری نمایید.
- از گذاشتن اسناد خود را داخل ماشین خودداری کنید.
- برای انجام معاملات به بنگاههای املاک معتبر و دفترخانههای مجاز مراجعه نمایید.
- از طریق قانونی به جای روشهای سنتی برای انجام معاملات خود استفاده کنید.
نتیجه گیری
جرم خرید و فروش ملک با سند ملک جعلی یکی از جرایم شناخته شده در حوزه قضایی به شمار میآید. بنابراین در صورت مشاهده و اثبات این جرم، برای افرادی که مرتکب آن شده اند، مجازات های کیفری در نظر گرفته خواهد شد.
لذا جرم خرید و فروش ملک با سند جعلی به معنای معامله یک ملک توسط یک سند جعلی است. در این شرایط، امکان دارد خریدار هیچ حقی برای پیگیری مالکیت یا استفاده از ملک نداشته باشد.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون سند ملک جعلی پاسخ داده و تا احقاق کامل حقوق شما را همراهی نماید.
اگر شما در شهر تهران زندگی میکنید میتوانید با شماره 47783-021 تماس گرفته تا مشاورین ما به صورت رایگان به شما در مورد ابطال سند ملک جعلی مشاوره دهند و یا با مراجعه به صفحه مشاوره حقوقی درخواست مشاوره حقوقی آنلاین یا مشاوره حقوقی حضوری نمایید.
مطالب مفید: