بررسی حق ارتفاق
به منظور بررسی حق ارتفاق در قانون مدنی و روش های اثبات آن، آشنایی با مفهوم مالکیت و آثار و پیامدهای ناشی از آن الزامی است. به همین خاطر در ابتدا می بایست با رجوع به قانون مدنی، به ارائه تعریف روشنی از این اصطلاحات بپردازیم.
در یک تعریف کلی می توان گفت حق ارتفاق، به حقی مربوط می شود که شخصی در مورد ملک فرد دیگری داراست. به همین ترتیب روش های اثبات این حق، با استفاده از سند، شهادت شهود و مدارک مثبته دیگر امکان پذیر می باشد.
به دلیل اهمیت آشنایی با حق ارتفاق، در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن پرداختن به مفهوم مالکیت، در مورد انواع حق ارتفاق و روش های اثبات آن، اطلاعات جامعی را در اختیار خوانندگان قرار دهیم. همچنین اگر باز هم مشکلی داشتید وکیل ملکی مجموعه عدل ایرانیان می‌تواند به شما کمک کند.
مالکیت به چه معناست؟
در یک معنای کلی، مالکیت به صاحب چیزی بودن اشاره دارد. لذا این مالک شدن، می تواند، به روش های مختلفی همچون: ارثیه، عقود و قراردادها و مواردی از این دست حاصل شود. بنابراین در صورتیکه شخصی نسبت به مالکیت بر حق یا مالی ادعا دارد، می بایست، به کمک روش های اثبات مالکیت، همچون: استفاده از سند، شهادت شهود، اقرار و … این حق را اثبات نماید.
آثار و نتایج مالکیت
به همین ترتیب، مهم ترین آثار و نتایج مالکیت، این است که مالک اجازه هرگونه دخل و تصرف، نظیر: خرید، فروش و انتقال نسبت به ملک خود را داشته و کسی حق ندارد تا مانع از آن شود.
همچنین، در مواردی که دو ملک در همجواری یکدیگر هستند، برای مالکان حقوقی حاصل می شود که نمی توان مانع از آن شد. لذا از مهم ترین حقوقی که به دلیل مالکیت، به دیگری داده می شود مربوط به حق ارتفاق است.
حق ارتفاق به چه معناست؟
مطابق با ماده 93 قانون مدنی، می توان گفت: “ارتفاق، حقی است برای شخص، در مورد ملک فرد دیگر.”
با استناد به این ماده، حق ارتفاق، حقی است که شخص نسبت به ملک دیگری دارد و به دلیل داشتن همین حق، اجازه استفاده محدود از ملک شخص دیگر را داراست.
مطالعه پیشنهادی : آشنایی با انواع دعاوی ملکی
مثال برای حق ارتفاق
به طور کلی حق ارتفاق، می تواند به وسیله قرارداد و توافق طرفین و یا به واسطه همجواری ملک او با ملک شخصی دیگر حاصل شود.
برای نمونه، اگر مالک یک زمین کشاورزی، مجبور باشد برای آبیاری ملک خود از زمینی که در کنار آن قرار دارد عبور کند، برای او در زمینی که در همجواری ملک وی قرار گرفته است، حق ارتفاق حاصل می شود.
انواع حق ارتفاق کدام است؟
- حق ارتفاق طبیعی :
این حق به سبب موقعیت طبیعی ملک، برای مالک، در ملک شخصی دیگر، حاصل می شود. برای نمونه، اگر وضعیت ملک، به شکلی باشد که مالک برای خارج شدن از آن، مجبور باشد از پشت بام ملکی دیگر، عبور کند. به همین ترتیب برای این شخص، در مورد ملک دیگری، حق عبور ایجاد می شود. - حق ارتفاق قراردادی:
همانطور که از عنوان این حق مشخص است، حق ارتفاق قراردادی به سبب انعقاد قرارداد، ایجاد خواهد شد. به این معنا که مالک، براساس قراردادی که با رضایت خود تنظیم کرده است، به دیگری حق ارتفاق (حق عبور، حق مجری و …) می دهد. - حق ارتفاق تبعی:
یکی دیگر از انواع حق ارتفاق، به حق ارتفاق تبعی مربوط می شود؛ این حق به سبب حق ارتفاق اصلی حاصل می شود و تا زمانی که حق ارتفاق اصلی، برقرار باشد، باقی می ماند.
برای مثال، درصورتیکه شخصی، به سبب شرایط زمین خود، برای آبیاری، در ملک دیگری، حق ارتفاقی، همچون حق شرب داشته باشد، به سبب این حق، حق عبور نیز بدست می آورد؛ به این دلیل که بدون عبور از ملک دیگری، استفاده از چشمه و شرب از آن، وجود نخواهد داشت.
حق ارتفاق چه ویژگی هایی دارد؟
در سرفصل های پیشین مقاله پیرامون حق ارتفاق در قانون مدنی و انواع آن توضیح داده شد. در این بخش از این محتوا نیز قصد داریم تا با ذکر ویژگی های این حق، به آثار حقوقی خاص آن بپردازیم.
- حق ارتفاق حقی است که تنها، به املاک غیر منقول ذاتی اختصاص دارد.
- این حق غیر قابل تقسیم می باشد. به این معنا که در ملک مشاعی، کلیه شرکا، اجازه استفاده از آن را به اندازه برابر خواهند داشت. و به شکلی نیست که نسبت به سهم هرکس، حق استفاده از آن تعریف شود.
- در صورتیکه حق ارتفاع از نوع طبیعی و به سبب موقعیت زمین باشد و نه قراردادی و تبعی، حقی دائمی محسوب می شود.
- چنانچه حق ارتفاع از نوع طبیعی باشد به واسطه به ارث رسیدن زمین یا انتقال ملک، منتقل خواهد شد.
روش های اثبات حق ارتفاق چگونه اسنت؟
به طور کلی روش های اثبات مالکیت، در قانون مدنی به صراحت بیان شده است؛ بر همین اساس، درصورتیکه شخصی قصد داشته باشد مالکیت خود را بر حقی ثابت کند، می بایست از روش های ذکر شدع در قانون مدنی، استفاده کند.
به همین ترتیب اثبات مالکیت حق ارتفاق نیز از این قاعده مستثنی نیست.
بنابراین می توان به روش های اثبات مالکیت، همچون: استفاده از سند، قرارداد، شهادت شهود، اقرار و هرگونه سند و مدرک دیگری که اثباتی بر ادعای شخص باشد استفاده نمود.
لذا در صورتیکه مدعی حق ارتفاق، قصد داشته باشد با حضور در دادگاه و محاکم حقوقی یا کیفری، این حق را اثبات نماید، می بایست از سند مالکیت ملکی و یا از قرارداد منعقد شده که به سبب آن حق ارتفاق به این شخص داده می شود، استفاده کند.
نتیجه گیری
همانطور که در مقاله پیش رو اشاره شد حق ارتفاق به حقی اشاره دارد که برای شخص نسبت به ملک دیگری تعریف شده است. این حق تنها مختص ملک است و شخصی که زمینی را خریداری کرده و مالک آن است می‌تواند از این حق برخوردار شود.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه پرسش های شما پیرامون حق ارتفاق و نحوه اثبات آن پاسخ داده و تا احقاق حقوق کامل شما را همراهی نماید.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان13 و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف است. شما می‌توانید به کمک وکیل پایه یک دادگستری مجموعه ما از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالعه بیشتر:
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021