آشنایی با مدیر دفتر دادگاه در دادگستری
دادگستری مرجع رسمی رسیدگی به شکایات و تظلمات افرادی می باشد که حق و حقوق آنها مورد تضییع واقع شده و خواستار جبران حق خود از این مرجع قانونی هستند.
این خواسته از دادگاه زمانی انجام می شود که فرد ذی النفع یا وکیل او تقاضای رسیدگی به شکایت خود را از دادگاه تقاضا کنند که در اینجا قانون گذار شخص متقاضی را ملزم به آن نموده که اقدام به طرح دعوی به موجب خواسته خود از دادگاه نماید و درخواست خود را در روی برگه های چاپی مخصوص که به آن دادخواست گفته می شود تنظیم و به دفتر دادگاه تقدیم بکند.
مدیر دفتر دادگاه کیست و چه وظایفی دارد؟
مدیر دفتر دادگاه تحت ریاست رئیس دادگاه یا رئیس شعبه دادگاه، حسب مورد وظیفه قبول شکایات و دادخواست هایی که به او ارجاع می شود را دارد و ملزم به آن است که کارهای دفتری و اداری دادگستری را انجام بدهد و با دادرسان همکاری کند.
عدول از این وظایف به حدی ایجاد اختلال در نظم و ترتیب گردش مکاتبات و نامه های اداری و تشکیل پرونده می کند که قانون گذار این کارمند اداری را محکوم به تعقیب اداری و در شرایطی تعقیب کیفری می کند.
وظایف اصلی مدیر دفتر دادگاه
کار هر یک از مدیران دفاتر دادگاه ها بدین صورت است که هر دفتر کارهای دفتری مربوط به شعبه خود را انجام می دهد.
ماده 48 قانون آیین دادرسی در امور مدنی مقرر کرده است که شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست است. دادخواست به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می شود.
در اینجا وظایف مدیر دفتر دادگاه آغاز می شود که بعد از وصول دادخواست نسبت به ثبت فوری آن و دادن رسید با قید تسلیم به روز و ماه و سال اقدام کند چرا که تاریخ رسید دادخواست به دفتر تاریخ اقامه دعوا محسوب می شود.
دادخواست ارائه شده ممکن است کامل باشد و توسط دفتر دادگاه پذیرفته شود و یا ناقص باشد و به علت وجود نواقص دادخواست توقیف شده و به خواهان دعوی اخطار رفع نقص جهت تکمیل ایرادات مطابق ماده 51 قانون فوق الذکر داده شود. پس کنترل و بررسی پیوست های دادخواست یکی دیگر از وظایف مهم مدیر دفتر است.
پذیرش دادخواست توسط مدیر دفتر دادگاه:
درموارد زیر دادخواست توسط دفتر دادگاه پذیرفته می شود:
- در صورتی که به دادخواست و پیوست های آن برابر قانون تمبر الصاق شده یا هزینه یادشده تادیه شده باشد.
- مشخصات خوانده دعوی در دادخواست درج شده است.
- خواسته و بهای آن تعیین شده مگر آنکه تعیین بها ممکن نبوده و یا خواسته مالی نباشد.
4. ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد از جمله اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره.
- الصاق و ابطال وکالت نامه توسط وکیل دادگستری در صورتی که قرار است وکالت موکل پرونده را برعهده بگیرد.
اما در فرضی که دادخواست خواهان دارای نواقص باشد:
در صورتی که دادخواست تقدیمی کامل نباشد مدیر دفتر دادگاه ظرف دو روز نقایص دادخواست را به صورت کتبی و مفصل به خواهان اطلاع داده و از تاریخ ابلاغ به مدت ده روز به او مهلت می دهد تا نقایص را رفع نماید. چنانچه دادخواست در مهلت مقرر توسط دادخواست دهنده رفع نقص نشود دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر صادر می کند رد می شود.
وظایف مدیر دفتر دادگاه از زمان به جریان افتادن پرونده
تسلیم پرونده تکمیل شده به دادگاه:
بعد از تکمیل شدن دادخواست به موجب ماده 64 قانون آیین دادرسی مدنی مدیر دفتر باید فورا آن را در اختیار دادگاه قرار دهد. دادگاه پرونده را ملاحظه و در صورتی که کامل باشد پرونده را با صدور دستور تعیین وقت به دفتر اعاده می نماید تا وقت دادرسی را تعیین و دستور ابلاغ دادخواست را صادر نماید.
تعیین وقت رسیدگی:
این وقت براساس دفتر تعیین اوقات دادگاه معین و به طرفین دعوی خواهان و خوانده ابلاغ می شود که مهلت آن می بایست جوری تنظیم شود که فاصله بین ابلاغ وقت به اصحاب دعوا و روز جلسه کمتر از پنج روز نباشد و در فرضی که یکی از طرفین دعوی خارج از کشور باشد فاصله بین ابلاغ وقت و روز جلسه کمتر از دو ماه نخواهد بود.
صدور اوراق ابلاغ وقت رسیدگی به طرفین دعوی:
به منظور مطلع ساختن خوانده یا خواندگان برای حضور در دادگاه و تشکیل جلسات رسیدگی، مطابق ماده 60 قانون آیین دادرسی مدنی دادخواست و کلیه برگ های پیوست باید در دو نسخه و در صورت تعدد خوانده به تعداد آنها به علاوه یک نسخه تقدیم دادگاه شود.
در اینجا مدیر دفتر دادگاه باید نسخه ای از دادخواست با ضمائم آن را به همراه برگه اخطاریه که وقت رسیدگی در آن درج شده است جهت ارسال به خوانده یا خواندگان به دایره ابلاغ ارجاع دهد. و در فرضی که خوانده مقیم خارج از کشور باشد ابلاغیه به وسیله مامورین کنسولی یا سیاسی به عمل می آید.
گزارش اقدامات به دادرس:
پس از مرتب شدن پرونده مدیر دفتر دادگاه باید گزارشی از اقدامات انجام شده از جمله گزارش ابلاغ اوراق، عودت و عدم عودت و ارسال لایحه از ناحیه اصحاب دعوی را قبل از جلسه حاضر آماده و در اختیار دادرس قرار بدهد.
وظایف مدیر دفتر پس از صدور رای دادگاه
پس از صدور رای لازم است که رای صادره در دفتر آراء دادگاه ثبت شود. وظیفه پاکنویسی رای که به آن دادنامه می گویند بر عهده منشی دادگاه است که باید ظرف پنج روز از تاریخ صدور رای تهیه و به امضا دادرس برسد نظارت بر این امر با مدیر دفتر دادگاه است.
وظایف متفرقه مدیر دفتر دادگاه
اعلام جرائم در حین انجام وظایف
مطابق ماده 29 قانون آیین دادرسی دادگاه عمومی و انقلاب در امور کیفری هر یک از مقامات و اشخاص رسمی و مدیر دفتر وظیفه دارند هرگاه در حوزه کاری خود از وقوع جرمی اطلاع یابد آن را به رئیس حوزه قضائی یا معاون وی اطلاع بدهد.
اعلام تخلفات اداری
وظیفه دیگر مدیر دفتر دادگاه آن است که تخلفات اداری کارمندان تحت امر خود را به هیات بدوی رسیدگی به تخلفات گزارش دهد و عدول از انجام این وظیفه تخلف اداری مدیر دفتر بوده و او را مستوجب مسئولیت می داند.
قراردادن پرونده در اختیار طرفین و وکلای آنها
مطابق ماده 351 قانون آیین دادرسی کیفری اصحاب دعوا و وکلای آنها حق دارند که با مراجعه به دفتر دادگاه تقاضای مطالعه پرونده خود را داشته باشند که در این گونه مواقع مطالعه پرونده زیر نظر مستقیم مدیر دفتر به عمل می آید.
و به عنوان وظیفه دیگر مدیر دادگاه می توان به انجام مکاتبات اداری و پرسنلی و انجام استعلامات لازمه از ادارات و موسسات دولتی اشاره نمود مانند
- استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک در رابطه با وضعیت ثبتی ملک
- استعلام از اداره ثبت احوال
- ارسال رونوشت حکم دادگاه به حوزه مالیاتی
- پاسخ به نامه های کمیسیون اصل نود
- پاسخ به سایر مکاتبات
شکایت از مدیر دفتر دادگاه:
مدیر دفتر دادگاه ممکن است حسب تخلفی که انجام می دهد محکوم به تعقیب اداری و کیفری باشد که به صورت جداگانه آن را مورد بررسی قرار می دهیم:
شکایت از تخلفات اداری مدیر دفتر دادگاه
چنانچه مدیر دفتر دادگاه در انجام وظایف اداری محول شده به او سرپیچی یا کوتاهی کند و این امر موجب تضییع حقوق یکی از طرفین دعوی شده باشد مرجع رسیدگی کننده به این تخلف اداری، هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری کارمند دادگستری خواهد بود.
در صورت احراز تخلف کارمند مراتب از طریق تذکر کتبی به او اعلام و به مدیر دفتر اجازه دفاع از خویش داده می شود.
شکایت از تخلفات کیفری مدیر دفتر
در صورتی که تخلفات از سوی مدیر دفتر خارج از حیطه وظایف اداری او بوده و رفتار انجام شده مصداق رفتار مجرمانه را داشته باشد مرجع صالح به رسیدگی حسب مورد، دادگاه بدوی کیفری و سازمان بازرسی کل کشور خواهد بود.
آن دسته از جرایم عمومی که ممکن است از سوی مدیر دفتر دادگاه حین انجام وظایف اداری خویش نسبت به طرفین دعوی و وکلای آنها از قبیل انجام توهین و یا تهدید اتفاق بیافتد دادگاه بدوی کیفری صلاحیت رسیدگی را خواهد داشت.
و در صورتی که جرم ارتکابی مربوط به مسائل قضایی باشد موضوع باید به سازمان بازرسی کل کشور اطلاع داده شود.
نتیجه گیری:
در این مقاله سعی شد به صورت مفصل راجع به یکی از کارکنان اداری دادگاه که مهم ترین وظیفه اداری را بر عهده داشته صحبت کنیم. این کارمند اداری که مدیر دفتر دادگاه می باشد مطابق قوانین اداری وظایفی متعددی را دارد که ما از آن به عنوان وظایف اصلی و متفرقه یاد می کنیم.
اصلی ترین وظیفه مدیر دفتر دادگاه حسب وظایف محول شده به او پذیرش دادخواستی است که به او ارجاع شده و قرار است با ثبت آن روند پرونده به جریان دادرسی بیافتد که در اینجا مدیر دفتر ملزم به آن است که اقدام به ثبت فوری دادخواست بنماید چرا که استنکاف ورزیدن مدیر دفتر موجب ایجاد اختلال در نظم و ترتیب گردش مکاتبات و تشکیل پرونده می شود و بدین خاطر قانون گذار مدیر دفتری را که در انجام وظایف اداری خود متعهد نبوده و مرتکب تخلف اداری شده است را مستوجب تعقیب اداری و کیفری حسب مورد دانسته است.
تیم حقوقی عدل ایرانیان با سابقه چندین ساله در امر وکالت با همکاری وکلای متخصص و مشاورین حقوقی خبره آماده بررسی پرونده های قضائی شما در کوتاه ترین زمان ممکن و ارائه برترین راهکارهای حقوقی می باشد شما می توانید با اطمینان خاطر مشکلات حقوقی خود را به وکلای پایه یک عدل ایرانیان بسپارید تا به بهترین نتیجه مطلوب برسید.