وکیل امور گمرکی کیست؟
وکیل امور گمرکd وکیلی است که به قوانین امور گمرکی که قوانین پیچیده بوده آگاهی کامل دارد و قرار است در مقام دفاع از موکل خود که از انجام قوانین گمرکی که حدود و مرز آن در قانون امور گمرکی تعیین شده عدول کرده و مرتکب تخلف شده برآید و با انجام اقدامات به موقع و قانونی بهترین دفاعیات را از تاجری که روند پرونده خود را به او سپرده، داشته باشد. در بدو امر لازم است کمی با قوانین امور گمرکی آشنا شویم.
تعریف گمرک
گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمانی دولتی تابع وزارت امور اقتصادی و دارایی است که به عنوان مرزبان اقتصادی کشور، نقش محوری و هماهنگ کننده را در مبادی ورودی و خروجی کشور دارد و مسئول اعمال حاکمیت دولت در اجرای قانون امور گمرکی و سایر قوانین و مقررات مربوط به صادرات و واردات و عبور کالا و وصول حقوق ورودی و عوارض گمرکی و مالیات های مربوطه و الزامات فنی و تسهیل تجارت است.
همان گونه که از تعریف بیان می شود طرف دعوی ما یک سازمان دولتی است که شخصیت حقوقی دارد نه یک شخص عادی.
وظایف گمرک
ماده 3 قانون امور گمرکی وظایف و اختیارات گمرک ایران را به شرح ذیل بیان می دارد:
الف) اعمال سیاست ها دولت در زمینه صادرات و واردات و عبور کالا
ب) تشخیص و وصول حقوق ورودی و سایر وجوه قابل وصول قانونی توسط گمرک ایران
پ) انجام تشریفات قانونی ترخیص و تحویل کالا به صاحب یا نماینده قانونی وی و بررسی اسناد ترخیص به منظور احراز صحت شرایط ترخیص و وصول کسر دریافتی یا استرداد اضافه دریافتی
ت) کنترل و نظارت بر امر عبور کالا از قلمرو کشور
ث) اجرای قوانین و مقررات مرتبط با بازارچه مرزی، مرزنشینان و پیله وران
ج) اعمال مقررات گمرکی درباره معافیت ها و ممنوعیت ها در بخش صادرات
چ) اجرای قوانین و مقررات مربوط به تخلفات و قاچاق گمرکی، کالاهای متروکه و ضبطی
ح)پیش بینی و فراهم نمودن زیر ساخت های مورد نیاز برای اجرا و استقرار سامانه ها
خ) جمع آوری، تجزیه و تحلیل وانتشار آمار میزان واردات و صادرات کالا
د) بررسی و شناخت موانع نظام گمرکی
ذ) بازرسی از واحدهای اجرایی گمرکی
ر) رسیدگی و حل اختلافات ناشی از اجرای قانون و مقررات گمرکی فی مابین گمرک و صاحب کالا برابر قوانین و مقررات مربوطه
ز) انجام سایر وظایف گمرکی به موجب این قانون و یا سایر قوانین و مقررات
عدول از قوانین گمرکی
وکیل امور گمرکی به بازرگانان و تجار پیشنهاد می کند که نسبت به پیروی از قوانین امور گمرک، دستور العمل ها و آیین نامه اجرایی که نظارت و اجرای آن به گمرک واگذار گردیده ملزم باشند و مرتکب تخلف نشوند، چرا که عدول کردن از قوانین و الزاماتی که توسط قانون امور گمرکی تعیین شده نقض قوانین گمرکی تلقی شده و مرتکب را مجرم و محکوم به پرداخت جریمه نقدی می نماید.
جرایم گمرکی
تخلف کردن از قوانین امور گمرکی و آیین نامه اجرایی آن و دستور العمل ها مربوطه به آن، از تخلفات گمرکی محسوب شده و فرد را محکوم به پرداخت جریمه نقدی خواهد کرد اما به بررسی چند مورد از تخلفات بپردازیم:
1.چنانچه به موجب دستور گمرک، ورود کالایی ممنوع اعلام شده باشد و گمرک ترخیص آن را به صاحب کالا نداده باشد در صورت عدول از این دستور و خارج شدن کالا، گمرک کالا را ضبط و مراتب را به صاحب یا نماینده او ابلاغ می نماید البته این حق به صاحب کالا داده شده که بتواند به تصمیم گمرک اعتراض کند تا در مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی به آن رسیدگی شود.
2.هرگاه در اظهارنامه ای که برای ترخیص کالا تسلیم گمرک می شود مشخصات کالا برخلاف واقع اظهار شده باشد ولی این خلاف اظهار متضمن زیان دولتی دولت نشود در اینجا به تشخیص گمرک محل، حکم به پرداخت جریمه داده خواهد شد و در صورتی که مرتکبین تخلف نسبت به پرداخت جریمه اعتراض داشته باشند می توانند اعتراض خود را به مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی تسلیم نماید.
3.عدم خروج کالا یا عدم تحویل کالا به گمرک مقصد در مهلت مقرر
وکیل امور گمرکی قرار است در مقام دفاع از موکل خود که اشاره به تجار و بازرگانان دارد، در جایی که در ترخیص کالا و عدم خروج کالا و متروکه شدن کالا در گمرک، با ماموران گمرک دچار اختلاف شده و به پرداخت جریمه سنگین محکوم شده اند باشد.
قاچاق گمرکی
منظور از قاچاق گمرکی که در نص ماده 113 قانون امور گمرکی به آن اشاره شده است موارد ذیل می باشد”
- کالایی که از مسیر غیر مجاز یا بدون انجام تشریفات گمرکی به قلمرو گمرکی وارد یا از آن خارج گردد.
- کالایی که بدون انجام تشریفات گمرکی یا از مسیرهای غیر مجاز وارد کشور شود و در داخل کشور کشف شود.
- بیرون بردن کالای تجاری از اماکن گمرکی بدون اظهاریا بدون پرداخت یا تامین حقوق ورودی.
- کالایی که ورود یا صدور آن ممنوع است تحت عنوان کالای مجاز یا مجاز مشروط و با نام دیگر اظهار شود.
مطابق ماده 114 قانون امور گمرکی چنانچه اشخاصی که کارت بازرگانی دارند مرتکب جرم قاچاق کالا شوند کارت بازرگانی آنها به طور موقت یا به صورت دائم ابطال می گردد.
گاهی اوقات ممکن است قصد و سوء نیت مجرمانه از سوی تاجر نباشد و او تصمیم به آنکه بخواهد اقدامی خلاف قوانین گمرکی را انجام بدهد نداشته باشد که در اینجا اثبات این ادعا و تشخیص آن هرچند با سازمان تعزیرات حکومتی بوده اما وجود یک وکیل امور گمرکی متخصص و کارآزموده در این حوزه کمک شایانی را به یک تاجر خواهد کرد.
ویژگی های یک وکیل خوب گمرکی
1.امور گمرکی مسائلی پیچیده و حساس است بنابراین وکیلی که قرار است وکالت پرونده ای که مرتبط با امور گمرک است را برعهده بگیرد بایستی به قوانین امور گمرکی که ارتباط با حوزه حقوق و قانون تجارت بین الملل دارد آگاهی کامل داشته باشد تا بتواند به اختلافات تجاری بین المللی رسیدگی کند و از آنجایی که امور گمرکی ارتباط با حوزه صادرات و واردات کالا، ترخیص کالا و این گونه موارد دارد وکیل متخصص در این حوزه بایستی اطلاعات کافی از آخرین تغییرات و ممنوعیت های وضع شده در حوزه صادرات و واردات و قوانین حقوقی راجع به آن داشته باشد.
2.یک وکیل گمرکی بایستی پروانه کارگزاری گمرکی داشته باشد تا در صورتی که در ترخیص کالا از گمرک توسط صاحب کالا، مشکلی پیش آمد، بتواند به صورت قانونی مجوز خروج و ترخیص را بگیرد.
3.یک وکیل امور گمرکی باید توانایی حل اختلافات گمرکی که ممکن است فی مابین تاجر و سازمان گمرک پیش آید را داشته باشد.
4.یک وکیل امور گمرکی بایستی بتواند بهترین دفاعیات را از موکل خود، که به هر علتی از سوی سازمان گمرک حکم ضبط اموال وی صادر شده و یا به حکم سازمان گمرک، محکوم به پرداخت جریمه نقدی شده است به عمل آورد.
5.یک وکیل امور گمرکی خوب، با روندهای اداری کارهای گمرکی در صورتی که موکلش به هر دلیلی گرفتار سازمان گمرک شود، دارد و قسمت های مختلف گمرک و مسئولین گمرکی را می شناسد.
6.از آنجایی که جرایم گمرکی از زیر شاخه های جرایم اقتصادی بوده نیاز است وکیل گمرک تخصص کافی در زمینه جرایم اقتصادی داشته باشد.
7.یک وکیل امور گمرکی تسلط کافی بر تعرفه های گمرکی، مسائل و تعرفه های مربوط به حمل و نقل و انبارداری دارد( منظور از تعرفه گمرکی مالیات و عوارضی است که از تجار دریافت می شود و حسب ارزش کالا میزان این تعرفه تعیین می شود.
8.یک وکیل امور گمرکی بایستی بتواند بدون در نظر گرفتن منافع شخصی خود، بهترین و درست ترین مسیر حقوقی را به موکل خود نشان بدهد و به او کمک کند که پروسه طولانی پرونده خود را در کوتاه ترین زمان ممکن و بدون هیچ گونه معطلی به نتیجه برساند.
شرح وظایف کاری وکیل گمرک
- ارائه مشاوره در حوزه ترخیص، تخلیه و آزاد سازی کالاهای ضبط شده در گمرک
- ارائه مشاوره درحوزه صادرات واردات قانونی کالا
- شرکت در کمیسیون های حل اختلاف گمرکی به جز جرم قاچاق کالا که از حیطه صلاحیت این کمیسیون خارج است
- دفاع از حقوق موکل خود، در صورتی که درگیر سازمان گمرک شده باشد و به پرداخت تعرفه و جریمه های سنگین محکوم شده باشد
- تهیه و تنظیم لوایح و طرح دعوا
- قبول داوری در اختلافات ناشی از امور گمرکی
- معرفی کارگزار مورد اعتماد به تاجر در امور گمرک
- ارائه مشاوره در زمینه اخذ کارت بازرگانی
- ارائه مشاوره لازم در فرضی که قرار است تاجر یا بازرگان از گمرک من باب عدم ترخیص کالا، ضبط کالا، دریافت تعرفه بالا شکایت کنند.
- رسیدگی به مشکلات گمرکی
- انجام تشریفات گمرکی مانند تنظیم اظهارنامه کالاهای صادراتی و وارداتی
مطالب مفید جهت درک بهتر
نتیجه گیری
وکیل امور گمرکی از آنجایی که به قوانین و آیین نامه گمرکی و مقررات راجع به ترخیص کالا، ورود کالاهای مجاز و غیر مجازات، قوانین صادرات و واردات کالا، تعرفه های گمرکی و سایر قوانین گمرک شناخت دقیق دارد، به خوبی می داند در صورتی که مشکلی حقوقی برای تاجر یا بازرگان در هر یک از امور گمرکی که از آنها نام بردیم پیش آمد چگونه اقدام کند و روند پرونده در کمیسیون سازمان گمرکی را با اقدام قانونی و به موقع به نفع موکلش پیش ببرد از آنجایی که پرونده های گمرک پرونده های بسیار حساس و پیچیده بوده نیاز است وکالت پرونده را به فردی که متخصص و زبده در این حوزه است سپرد.