آشنایی با نحوه شکایت از چک ثبت نشده
براساس قانون صدور چک، یکی از موارد حائز اهمیت در مورد صدور و انتقال چک، به لزوم ثبت چک صیادی در سامانه صیاد مربوط می شود که بر عهده صادر کننده چک می باشد. به همین ترتیب، گیرنده چک نیز موظف می باشد با مراجعه به سامانه مربوطه، جهت استعلام و تایید چک اقدام نماید.
اما در مواقعی صادرکننده، از ثبت چک در سامانه صیاد امتناع کرده و گیرنده نیز بدون آگاهی از این موضوع، چک را دریافت می کند. در این شرایط، پاسخ به این سوال ضروری است که آیا شکایت از چک ثبت نشده، امکان پذیر می باشد؟
از آنجایی که روش های پیگیری جرم ثبت نکردن چک جدید، از قوانین و مقررات خاص خود پیروی می کند، قصد داریم تا در مقاله پیش رو، ضمن معرفی شرایط شکایت از چک ثبت نشده به کلیه سوالات شما در اینباره پاسخ دهیم.
آیا عدم ثبت چک جدید جرم محسوب می شود؟
با استناد به دو قانون صدور چک جدید، با آخرین اصلاحات آن و قانون مجازات اسلامی می توان به این پرسش پاسخ داد.
با در نظر داشتن ماده 21 قانون صدور چک جدید، می توان گفت: “سامانه صیاد به روشی در نظر گرفته شده است که صدور هر برگه چک، نیازمند ثبت هویت دارنده، مبلغ و تاریخ ثبت شده در چک برای شناسه یکتای برگه چک، بوسیله صادرکننده است و امکان انتقال چک به دیگری توسط دارنده، تا پیش از تسویه آن، با ثبت هویت شخص جدید برای همان شناسه یکتای چک امکان پذیر می باشد.”
به همین ترتیب، در قانون صدور چک جدید، تنها ضمانت اجرای حقوقی چک ثبت نشده را مقرر داشته و در مورد جرم ثبت نکردن چک جدید و روش های پیگیری و شکایت از آن، صحبتی به میان نیاورده است. لذا راه حل و حکم خاصی را نیز در نظر نگرفته است.
بر اساس قانون مجازات اسلامی نیز، جرمی تحت عنوان جرم ثبت نکردن چک جدید، پیش بینی نشده است.
لذا، با استناد به اصل قانونی بودن جرم و مجازات، می توان گفت، در نظام حقوقی کشور ما جرمی به عنوان جرم ثبت نکردن چک جدید، تعریف نشده و این عمل دارای مجازات نمی باشد.
مطالعه پیشنهادی : صفر تا صد آشنایی با چک و سفته
آیا شکایت از چک ثبت نشده امکان پذیر است؟
در صورتیکه چکی که در سامانه صیاد ثبت شده و مورد تایید قرار گرفته باشد، به چهار روش می توان طرح شکایت کرد.
- تقاضای اجرای چک از واحد اجرای اداره ثبت
- دعوای حقوقی درخواست وجه چک
- دعوای حقوقی اجرای مستقیم چک
- طرح شکایت کیفری
اما، شکایت از چک ثبت نشده، فقط به روش دعوای حقوقی مطالبه وجه مندرج در چک امکان پذیر بوده که تنها از صادرکننده، قابل دریافت می باشد.
نکته حائز اهمیت اینکه وقتی چک صیاد، در سامانه صیاد، ثبت و تایید نشود، بانک از پرداخت وجه چک و صدور گواهی عدم پرداخت، خودداری می نماید.
بنابراین از نظر قانون گذار چنین سندی، چک محسوب نمی شود و تنها یک سند عادی به شمار می آید که صرفا بیانگر این است که دارنده سند، مبلغی برابر با وجه ثبت شده در آن، از صادرکننده، طلبکار است.
بنابراین، برخلاف چک صیادی ثبت شده در سامانه، برای شکایت از چک ثبت نشده و پیگیری آن، دارنده تنها قادر خواهد بود تا به دادگاه حقوقی مراجعه کرده و به منظور طرح دعوی مطالبه وجه سند عادی، اقدام نماید.
توجه داشته باشید در این شرایط، دارنده چک دیگر نمی تواند از مزایای سند تجاری، همچون طرح دعوا علیه ظهرنویسان و تامین خواسته بدون تودیع خسارت احتمالی استفاده نماید.
شکایت از چک ثبت نشده چه شرایط و الزاماتی دارد؟
نخستین شرط شکایت از چک ثبت نشده، به روش دعوای حقوقی درخواست وجه سند عادی، این است که این چک، می بایست یک چک صیادی باشد. چک صیادی، همان چک های بنفش رنگی هستند که این عبارت، بر روی آن ها ثبت شده است:
” کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است .”
دومین شرط شکایت از چک ثبت نشده این است که این چک نباید در سامانه صیاد ثبت تایید شده باشد. بنابراین چنانچه بعد از مراجعه به بانک و نقد نشدن چک، دارنده چک به صادرکننده مراجعه نماید و صادرکننده نیز اقدام به ثبت چک در سامانه صیاد کند، در صورت برگشت خوردن چک، طرح دعوی حقوقی مطالبه وجه سند عادی ضرورتی ندارد.
بجز شرایط اختصاصی روش های شکایت از چک ثبت نشده، به منظور طرح دعوی حقوقی مطالبه وجه چنین سند عادی ای، برقرار بودن شرایط عمومی دعوا نیز الزامی می باشد. مواردی همچون اینکه خواهان، دارای اهلیت بوده و دعوی حقوقی نیز در دادگاه صالح، مطرح شود.
شکایت از چک ثبت نشده چه مراحلی دارد؟
در صورت برقرار بودن شرایط شکایت از چک ثبت نشده، که در بالا به تفصیل توضیح داده شد، دارنده چک می تواند براساس قانون روش پیگیری جرم ثبت نکردن چک جدید، به منظور شکایت از صادرکننده چنین چکی اقدام نماید.
مراحل و روند پیگیری تامین خواسته چک ثبت نشده، در ادامه مقاله توضیح داده شده است:
در وهله نخست، شاکی می بایست قبل از اقدام جهت ثبت شکایت از چک ثبت نشده، برای ثبت نام و احراز هویت به سامانه ثنا به آدرس sana.adliran.ir مراجعه نماید.
براساس قوانین نحوه پیگیری جرم ثبت نکردن چک جدید، شاکی می بایست دادخواست تقاضای وجه سند عادی را تنظیم نموده و با همراه داشتن فایل ورد این دادخواست و مدارک مورد نیاز، به یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیک، مراجعه نماید.
در صورت تکمیل بودن مدارک، این دادخواست به شورای حل اختلاف ( اگر مبلغ چک تا 20 میلیون تومان باشد.) و یا دادگاه حقوقی( اگر مبلغ چک بیشتر از 20 میلیون تومان باشد.) ارجاع داده خواهد شد.
بعد از وصول دادخواست به شورا یا دادگاه و ارجاع آن به شعبه، زمان جلسه رسیدگی، مشخص شده و طرفین به جلسه احضار می شوند.
پس از مرحله بررسی اسناد و مدارک نیز، در صورت صحت اسناد، حکم بر پرداخت وجه چک ثبت نشده، صادر شده و پس از قطعیت، به وسیله واحد اجرای احکام دادگاه قابل اجرا می باشد.
نتیجه گیری
قانون جدید چک، با نوآوری های خاص خود، موفق شده است تا بخش عمده ای از مشکلات این سند تجاری همچون کلاهبرداری چک ثبت نشده را برطرف نموده و آمار چک های برگشتی را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد. با این وجود، مشکلات جدیدی مطرح شده است که البته نه نشات گرفته از خود قانون، بلکه به دلیل عدم آگاهی نسبت به قانون جدید صدور چک می باشد. بنابراین آشنایی با قوانین مربوط به چک جدید برای کلیه افراد الزامی است.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا در صورت بروز مشکل در صدور چک و نحوه شکایت از چک ثبت نشده شما را راهنمایی کرده و تا احقاق کامل حقوق شما را همراهی نماید.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان13 و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف است. شما میتوانید به کمک وکیل پایه یک دادگستری مجموعه ما از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالعه بیشتر:
رفع سوء اثر از چک برگشتی چیست و مراحل قانونی آن کدام است؟