به طور کلی شکایت مجدد پس از منع تعقیب در مواقعی انجام می شود که در رسیدگی به پرونده خطایی رخ داده باشد و یا اینکه شاکی و دادستان پس از صدور قرار منع تعقیب، دلایل دیگری ارائه دهند.
با این وجود، اگر به دلیل فقدان یا کافی نبودن دلایل موجود، قرار منع تعقیب صادر شود، امکان تعقیب متهم به همان دلیل قبلی امکان پذیر نخواهد بود. بجز در مواردی که دلیل جدیدی بدست آید. در این شرایط دادستان موظف به تعقیب مجدد متهم می باشد. چرا که اگر دلیل جدیدی برای شاکی بدست آید، بار دیگر می توان از همان متهم شکایت کرد.
به دلیل اهمیت موضوع شکایت مجدد پس از منع تعقیب، در مقاله پیش رو سعی داریم تا ضمن ارائه تعریف روشنی از این مفهوم به شرایط و مراحل انجام آن بپردازیم.
قرار منع تعقیب چیست؟
پیش از آنکه به شکایت مجدد پس از منع تعقیب بپردازیم، لازم است تا تعریف روشنی از این اصطلاح ارائه دهیم.
در نظر داشته باشید رسیدگی در دادسرا با تنظیم و ارائه شکواییه صورت می گیرد و پس از تحقیقات مقدماتی و هنگامی که بازپرس و دادیار به نتیجه مورد نظر در تحقیقات خود برسند، برای صدور یکی از قرارهای نهایی اقدام می کنند. به همین ترتیب در صورتیکه قرار کیفرخواست صادر شود، پرونده به دادگاه ارجاع داده خواهد شد. سپس قاضی دادگاه برای صدور حکم مقتضی اقدام می نماید.
توجه داشته باشید، اگر دادسرا تصمیم جدیدی بگیرد، صدور حکم و ارسال پرونده به دادگاه الزامی نمی باشد. از قرارهای نهایی صادره می توان به قرار منع تعقیب اشاره کرد که توسط دادگاه و دادسرا صادر خواهد شد.
بنابراین در صورتیکه دلایل کافی برای ادامه تحقیقات وجود نداشته باشد و یا این نتیجه حاصل شود که شخص تحت تعقیب مجرم نبوده است، قرار منع تعقیب پس از پایان تحقیقات صادر خواهد شد. به همین ترتیب دو دلیل اساسی برای صادر شدن این حکم وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- دلایل کافی برای ارتکاب جرم بوسیله متهم موجود نباشد.
- عمل صورت گرفته جرم محسوب نشود.
شکایت مجدد پس از منع تعقیب توسط دادگاه به چه صورت است؟
چند روش برای شکایت دوباره پس از منع تعقیب وجود دارد که در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده شده است:
در حالت اول، شاکی رضایت خود را اعلام کرده است و شکایت مجدد پس از منع تعقیب اتفاق نخواهد افتاد. در این صورت دادسرا پرونده مورد نظر را به دادگاه ارسال کرده و دادگاه نیز اقدامات لازم برای ابطال شکایت مجدد پس از منع تعقیب را لحاظ خواهد کرد.
مورد دوم زمانی اتفاق می افتد که دادگاه به منظور پیگیری پرونده اقدام می کند. در صورتیکه قرار منع تعقیب صادر شده مورد تایید قرار بگیرد، این شکایت مجدد مورد قبول واقع شده و جلب رضایت شاکی تاثیری در نتیجه پرونده نخواهد داشت. در غیر این صورت در شرایط عدم تایید دادگاه و براساس رضایت شاکی، قرار موقوفی صادر خواهد شد.
مراحل انجام شکایت مجدد پس از منع تعقیب
در صورتیکه تحقیقات پرونده شکایت مجدد پس از منع تعقیب که بوسیله دادگاه انجام شده است، به دادسرا ارسال شود و رضایت شاکی حاصل شود، دادگاه موظف به انجام تحقیقات تکمیلی خواهد شد. به همین ترتیب در صورتی که دادگاه برای ابطال قرار شکایت مجدد اقدام نماید، متهم تبرئه می شود.
مطابق با ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتیکه دادگاه تجدید نظر ادعای تجدید نظرخواه را مورد قبول بداند، حکم دادگاه اولیه را باطل و رای مقتضی را صادر می کند. در غیر این صورت با رد آن و تایید حکم، پرونده مورد نظر را برای دادگاه بدوی اعاده خواهد کرد.
شکایت مجدد پس از منع تعقیب چه شرایطی دارد؟
با در نظر داشتن قانون دادرسی کیفری، چنانچه شخص شاکی، دلایل تازه ای جهت اثبات جرم متهم ارائه کند مجددا قادر خواهد بود تا نسبت به قرار منع تعقیب صادر شده شکایت خود را تنظیم کند. به معنای دیگر، مجددا نمیتوان اتهامی را به همان شخص نسبت داد و می بایست دلیل جدیدی کشف شود.
با استناد به ماده 278 قانون آیین دادرسی: اگر به دلیل فقدان یا نبود دلیل کافی، قرار منع تعقیب صادر و در دادسرا قطعی شود، امکان دوباره تعقیب متهم به همان اتهام وجود ندارد، مگر اینکه دلیل جدیدی کشف شود. در این شرایط دادستان می بایست نسبت به تعقیب دوباره متهم اقدام نماید. بنابراین در صورتیکه دلیل جدیدی به دست شاکی برشد میتواند مجددا از همان متهم شکایت کرده و در صورت موافقت دادستان آن شکایت به جریان خواهد افتاد.
نکنه حائز اهمیت اینکه اگز قرار منع تعقیب در دادگاه به قطعیت نرسد، در صورت تایید دادستان میتوان شخص متهم را تنها برای یک بار و به دلیل همان جرم، تعقیب کرد و چنانچه قرار در دادگاه قطعی شده باشد می توان با تایید دادستان و دادگاه صالح شکایت مجدد پس از منع تعقیب نمود.
آیا شکایت مجدد از یک موضوع امکان پذیر است؟
با در نظر داشتن قوانین موجود در صورتیکه طرفین موضوعی تغییری نکرده باشد، امکان شکایت مجدد وجود ندارد. همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا شکایت مجدد پس از رضایت امکان پذیر است؟ می توان گفت در موارد خاصی این موضوع از جانب قانون امکان پذیر خواهد بود.
آیا امکان شکایت مجدد بعد از حکم قطعی وجود دارد؟
بعد از اینکه حکم منع تعقیب از طرفین دعوا صادر شد، این افراد می توانند طی مدت زمان مشخصی به حکم صادره از جانب دادگاه معترض شوند.
توجه داشته باشید، اگر در مهلت پیش بینی شده درخواست واخواهی صورت نگیرد، حکم صادره لازم الاجرا خواهد بود.
همچنین اگر بعد از قرار منع تعقیب مدارک تازه ای بدست آید، می بایست شکایت مجدد پس از حکم قطعی صورت گیرد. بنابراین حکم سابق به طور موقت لغو خواهد شد تا قاضی مدارک تازه ای را مورد بررسی قرار داده و در صورت تایید حکم پیشین را باطل کرده و رای جدید خود را ابلاغ نماید.
آیا در صورت مختومه شدن پرونده در دادگاه امکان شکایت مجدد وجود دارد؟
در مورد مختومه شدن پرونده در دادگاه، این سوال وجود دارد که اگر پیامک مختومه شدن پرونده برای شخصی صادر شود و به سبب آن، رسیدگی دادگاه پایان یابد و حکم آن صادر شده باشد، آیا امکان شکایت مجدد وجود دارد ؟
در پاسخ به این پرسش، می توان گفت مطابق با قانون، چنانچه رسیدگی بوسیله دادگاه، مختومه شده و رای قطعی صادر شود، در برخی موارد همچنان می توان مجددا پرونده را به جریان انداخت و نسبت به رای صادره معترض شد.
با این وجود، پیرامون این موضوع که چگونه می توان مجددا پرونده مختومه را به جریان انداخت، می توان به روش هایی همچون: تجدید نظرخواهی، واخواهی و اعاده دادرسی اشاره کرد.
کاربرد اعاده دادرسی در رسیدگی مجدد پرونده مختومه
با استناد به قانون می توان گفت اعاده دادرسی کیفری، به این معنا است که چنانچه یکی از دلایل ذکر شده در قانون موجود باشد، امکان درخواست مجدد رسیدگی به پرونده مختومه مهیا خواهد شد. برای نمونه، اگر در دادگاه، اثبات شود که با توجه به مدارک جعلی یا شهادت دروغ، حکم دادگاه صادر شده است و یا پس از آن، اسناد و مدارک تازه ای بر بی گناهی مجرم گواهی دهد این حکم باطل خواهد شد.
آیا امکان شکایت مجدد در پرونده های حقوقی وجود دارد؟
در دعاوی حقوقی، دلایلی پیش بینی شده است که به استناد آنها، امکان به جریان انداختن دوباره پرونده میسر خواهد شد؛ برای مثال اگر حکم دادگاه، مورد تایید خواهان نباشد و یا در مفاد حکم، تضادی دیده شود. علاوه براین، چنانچه حکم دادگاه، مخالف با شرع باشد و یا اینکه پس از صدور حکم دادگاه، اسناد جدیدی بدست آید، امکان اعاده دادرسی حقوقی مطرح خواهد شد .
شکایت مجدد پس از منع تعقیب پس از مهلت قانونی به چه صورت است؟
اگر شاکی، دلایل کافی و مورد قبولی جهت انجام شکایت در دسترس داشته باشد و مهلت قانونی یعنی بازه زمانی ده روزه برای افراد ایرانی و یک ماه برای مقیمان خارجی تمام شده باشد، دادگاه وظیفه رسیدگی به پرونده را به عهده خواهد داشت.
مطالعه پیشنهادی : آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات حقوقی
شکایت مجدد بعد از رضایت در دادگاه امکان پذیر است؟
در پاسخ به این پرسش می توان گفت، در بعضی موارد خود قانون نیز راهی برای موارد این چنینی در نظر گرفته است. مثلا در مواقعی که در صورت تصادف و به وجود نیامدن مشکلی جدی و یا آسیب فیزیکی خاص، باعث رضایت در همان لحظه وقوع حادثه شود، اما در صدمات داخلی در مراحل بعدی خود را نشان دهند.
در چنین مواردی که رضایت دهنده از این شرایط اطلاع نداشته باشد، و پس از آن متوجه شود، مطابق با قانون اجازه شکایت پس از رضایت برای شخص پیش بینی شده است.
با این وجود توجه داشته باشید که همه چیز از پیش با اطلاع رضایت دهنده صورت گرفته باشد. همچنین پذیرش شکایت به مهیا شدن شرایط خاصی نیاز دارد که تنها یک وکیل متخصص قادر می باشد تا در این باره به شما مشاوره دهد.
ضرورت داشتن وکیل در شکایت مجدد پس از منع تعقیب
واضح است که همراهی یک وکیل متبحر و باتجربه در مورد شکایت مجدد پس از منع تعقیب، تاثیر بسیار زیادی در ارائه دلایل موجه و رسیدگی به اعتراض مجدد خواهد داشت. یک وکیل متخصص در این مورد، قادر خواهد بود تا امکان بروز اشتباهات احتمالی که شخص در روند شکایت مرتکب خواهد شد را به حداقل ممکن برساند.
بهترین وکیل شکایت مجدد پس از منع تعقیب می بایست موکل خود را در کلیه مراحل شکایت، همچون: کشف دلایل جدید، کنترل اعتبار دلیل و رعایت چارچوب شکایت همراهی نماید.
نتیجهگیری
به طور کلی، شکایت مجدد پس از منع تعقیب به موضوعی اشاره دارد که بعد از صدور قرار منع تعقیب یا همان عدم اثبات مجرمیت متهم و اتمام تعقیب آن، شاکی دلایل تازه و کافی علیه آن ارائه دهد.
بنابراین با تایید دادستان، متهم مجددا جهت دفاع از خود به دادگاه احضار خواهد شد. به همین ترتیب شکایت مجدد پس از منع تعقیب، همچون هر موضوع حقوقی دیگر، دارای شرایط و الزامات مختص به خود می باشد که با کمک یک وکیل مجرب قابل انجام است.
به همین ترتیب، بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، اگر به دلیل جرم نبودن عمل انجام شده و یا به دلیل نبود یا عدم کفایت، قرار منع تعقیب صادر شده و مورد قطعیت قرار بگیرد، امکان ندارد تا برای بار دوم متهم را به همان اتهام قبلی تعقیب کرد. مگر در شرایطی که با ارائه دلایل جدید و طبق نظر دادستان تنها برای یک بار قرار منع تعقیب باطل شده و متهم مجددا تحت تعقیب قرار بگیرد.
گروه وکلای عدل ایرانیان آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون شکایت مجدد و قوانین مربوط به آن پاسخ داده و تا احقاق حقوق کامل شما را همراهی نماید.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف است. شما میتوانید به کمک وکیل پایه یک دادگستری مجموعه ما از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.