بررسی حق حضانت فرزند قبل و بعد از طلاق
با وجود اینکه در قانون مدنی تعریف جامعی از اصطلاح حضانت ارائه نشده است، اما مفهوم حضانت به مراقبت و حمایت جسمی و عاطفی از کودکان اشاره دارد. مطابق با قانون مدنی، حضانت هم حق والدین و هم تکلیفی برعهده آنهاست. به این معنا که اگر والدین یک کودک از یکدیگر طلاق نگرفته باشند، حق آنان است که خودشان حق حضانت فرزندشان عهده دار شوند و هیچکس نمی تواند آنها را از این حق محروم نماید ؛ علاوه براین، به دلیل اینکه آنها والدین کودک محسوب می شوند، مکلف به نگهداری از و حضانت وی می باشند.
حضانت فرزندان پس از طلاق نیز بر عهده یکی از والدین قرار خواهد گرفت. به طوریکه حق حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر است و پس از آن حضانت کودک تا هنگام بلوغ با پدر خواهد بود .
به دلیل اهمیت موضوع حضانت فرزندان قبل و بعد از طلاق در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن معرفی کامل این موضوع به شرایط و نحوه بر عهده گرفتن حضانت فرزند بپردازیم.
حضانت فرزند بر عهده چه افرادی است؟
در پاسخ به این پرسش که حضانت بر عهده چه کسی است، می توان گفت که بستگی دارد این سوال در چه شرایطی مطرح شود. در صورتیکه بعد از طلاق زوجین مساله حضانت پیش بیاید، حق حضانت فرزندان اعم از دختر و پسر تا سن هفت سالگی با مادرشان است. پس از هفت سالگی نیز حضانت فرزندان تا سن بلوغ به بر عهده پدر است.
در صورتیکه یکی از والدین فوت کرده باشد نیز، حضانت با والدی است که در قید حیات است. همچنین در صورت فوت هر دو نفر از والدین، حضانت بر عهده جد پدری خواهد بود .
مطالعه پیشنهادی : همه چیز درباره حقوق فرزند
حضانت فرزند بعد از طلاق با کیست؟
به طور کلی امکان دارد فرایند طلاق مدت زیادی طول بکشد. در این شرایط تعیین تکلیف در مورد حق حضانت فرزندان مساله حائز اهمیتی خواهد بود.
با در نظر داشتن قانون می توان گفت، برای حضانت فرزندان یک قاعده کلی وجود دارد. بر همین اساس، حضانت فرزند دختر تا سن هفت سالگی بر عهده مادر است. از سن هفت سالگی تا سن نه سالگی نیز که دختران به بلوغ می رسند، این وظیفه بر عهده پدر قرار می گیرد.
پس از سن نه سالگی نیز چون دختر به سن بلوغ رسیده است، از حضانت خارج شده و خود باید تصمیم بگیرد که با کدامیک از والدینش زندگی کند .
حضانت فرزند پسر نیز تا هفت سالگی بر عهده مادر است. پس از آن تا سن پانزده سالگی یعنی همان سن بلوغ حضانت با پدر خواهد بود. پس از بلوغ نیز انتخاب زندگی با کدام یک از والدین بر عهده خود اوست.
پایان مدت حضانت فرزند چه زمانی است؟
همانطور که اشاره شد بعد از دوره بلوغ خود فرزند است که می بایست تصمیم بگیرد می خواهد با کدامیک از والدینش زندگی کند .
در واقع هنگامی که فرزند پسر و دختر به سن بلوغ شرعی رسیدند، حضانت آنها به پایان می رسد و آنها می توانند در مورد اینکه می خواهند با کدامیک از والدین شان زندگی کنند تصمیم بگیرند؛ چرا که حضانت در مورد اطفال است و در مورد اشخاص بالغ اعمال نمی شود .
مساله حائز اهمیت اینکه نباید حضانت را با ولایت اشتباه گرفت. به طوریکه فرزندان تا هنگامی که به سن هجده سالگی نرسند، به اصطلاح غیر رشید به حساب می آیند. یعنی که طفل پس از سن بلوغ، اگرچه بالغ شده است اما قدرت تصمیم گیری در مسائل مالی خود را نداشته و این تصمیم بر عهده ولی اوست.
به طور کلی ولایت فرزندان بر عهده پدر، و در صورت فوت پدر، بر عهده پدر بزرگ است . لذا اگرچه امکان دارد حق حضانت فرزند با مادر باشد، اما تکلیف ولایت تا 18 سالگی با پدر خواهد بود .
آیا پس از طلاق توافقی نسبت به حق حضانت فرزند می توان اعتراضی داشت؟
حق حضانت پس از طلاق به این معنا نیست که نمی توان نسبت آن اعتراضی نمود. زیرا پس از طلاق توافقی چنانچه به هر دلیل قانونی و موجه شخص مقابل که سرپرستی بر عهده وی قرار نگرفته، اثبات نماید که سلامت جسمانی، روحی و تربیتی کودک در خطر است، و شخص مقابل دارای صلاحیت کافی برای نگهداری فرزند نیست می تواند از دادگاه تقاضای سلب حضانت نماید.
آیا زن حق دارد با بخشش مهریه حضانت فرزند را پس از طلاق بر عهده بگیرد؟
به طور کلی مهریه یک صداق و تکلیفی است که بر عهده مرد قرار گرفته. با این وجود گاهی زن این حق را به دلیل شرایطی از خود ساقط می نماید. همچون در ازای حضانت فرزند.
این موضوع که زن مهریه را در ازای حضانت فرزند خود نگیرد، دارای روند قانونی نیست چرا که حق حضانت فرزند برای پدر نوعی تکلیف محسوب می شود که می بایست نسبت به انجام آن تمام تلاش خود را بکند. اما چنانچه طلاق از نوع توافقی باشد و زوجین به این نتیجه برسند که حضانت فرزند در ازای بخشش مهریه باشد، قانون این را برعهده زن و شوهر گذاشته است.
جمع بندی
همانطور که اشاره شد زنان به دلیل مهر و محبتی که نسبت به فرزندان خود دارند حاضرند هر کاری جهت گرفتن حضانت فرزند خود بکنند از جمله بخشیدن مهریه و نفقه و مواردی از این دست. اما می بایست توجه داشت احساسات به تنهایی برای منطق و قانون جوابگو نیست. بلکه زنان می بایست برای گرفتن سرپرستی فرزند خود دلایل محکمی بیاورد. همچون عدم صلاحیت مرد. با این وجود این حضانت مانع از پرداخت نفقه و ملاقات فرزند توسط مرد نخواهد شد. زیرا حضانت برای مرد نیز هم حق است و هم تکلیف.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه پرسش های شما درباره مساله حضانت فرزندان قبل و بعد از طلاق پاسخ داده و تا احقاق کامل حقوق شما را همراهی نماید.
مطالب مرتبط:
شرایط فرزند خواندگی برای خانواده هایی که فرزند دارند، چیست؟
قیم کیست و چه وظایفی را بر عهده دارد؟
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021