وکالت خودرو

تعریف وکالت

وکالت از مصدر توکیل و به معنای واگذاری یک امر به شخص دیگر و نائب نمودن وی جهت انجام امور خاص می­ باشد، بنابراین علت­ نامگذاری شخص دوم با عنوان وکیل این است که شخص نخست یعنی همان موکل، مسئولیت کاری را برای انجام به ایشان محول نموده است. در حقوق، وکالت به معنای عقدیست که براساس آن، شخصی از جانب شخص دیگری نائب و نماینده جهت انجام کاری می­ گردد.

بنابراین با توجه به توضیحات ارائه شده، وکیل به نمایندگی از موکل، مورد وکالت را انجام می­ دهد و از لحاظ قانونی مانند این است که موکل خودش آن امر را انجام داده است. در مباحث خودرو هم وکالت خودرو جهت خرید و یا عمدتا فروش از مباحث بسیار مهم و حیاتی در این معامله است.

 ماهیت عقد وکالت

وکالت عقد جایز محسوب می­ شود، بدین معنا که هر یک از طرفین بتواند هر وقتی بخواهد آن را فسخ کند. براساس ماده656  قانون مدنی، در این عقد شخصی به شخص دیگری جهت انجام عمل خاصی وکالت می ­دهد تا به عنوان نائب وی عمل نماید.

براساس ماده 678 قانون مدنی، عقد وکالت به سه طریق خاتمه پیدا می ­کند، این موارد عبارتند از:

1- عزل وکیل از جانب موکل

2- استعفای وکیل

3- حجر و یا فوت یکی از طرفین

*درموردی که وکالت بلاعزل باشد، موکل نمی ­تواند وکیل را عزل نماید.

وکالت فروش خودرو

لازم به ذکر است که عقد وکالت، از جمله اسناد رایجی محسوب می ­گردد که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می ­شود. از جمله وکالت ازدواج، وکالت فروش اموال منقول و یا غیرمنقول، وکالت امور خدماتی و …

در این بین وکالت فروش خودرو که جزء اموال منقول (مال منقول به آن دسته از اموالی گویند که قابلیت جابجایی بدون نقص و خرابی را داشته باشد) محسوب می ­شود از رایج­ترین آن­ها بشمار می ­رود.

وکالت فروش خودرو، مستلزم یکسری از مقدمات است، برای مثال، به تعویض پلاک و سند رسمی انتقال که در دفتر اسناد تنظیم شده باشد نیاز دارد. آثاری و نتایجی که این مقدمات دارند عبارتند از:

• لازم است که مالکیت خریدار در دفتر اسناد رسمی به صورت رسمی ثبت گردد، در غیر این صورت و به صرف تمایل طرفین معامله، خریدار مالک خودرو محسوب نمی ­شود. به عبارتی تا هنگامی که نقل و انتقال بصورت رسمی صورت نگرفته باشد، فروشنده همچنان مالک خودرو است و فقط وی حق معامله درخصوص آن خودرو را داراست.

حق مالکیت مشتری با ثبت عقد “نقل و انتقال خودرو” در دفتر اسناد، حق مالکیت مشتری ثابت می ­گردد. براساس ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی: نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می‌ شود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین‌ شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه‌ ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند.

تبصره 1

ـ نیروی انتظامی می‌ تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.

تبصره 2

ـ آیین‌ نامه نحوه اجرای این ماده و نحوه حضور دوره‌ ای و با رعایت نوبت برای تمامی دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک توسط وزارتخانه‌ های دادگستری و کشور و نیروی انتظامی ظرف یک ماه تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌ رسد.

ماده مذکور به سند رسمی اشاره دارد و با دقت به عبارت «نقل و انتقال» اینگونه می­ توان استنباط نمود که مراد از سند رسمی، سند قطعی انتقال می ­باشد. بنابراین نخست خریدار باید به مرکز تعویض پلاک مراجعه و اقدامات لازم جهت تعویض پلاک به نام خودش و فک پلاک از نام فروشنده را صورت دهد و برای تنظیم سند رسمی در دفتر اسناد رسمی اقدام کند. بنابراین یا فروشنده و خریدار در مرکز تعویض پلاک و متعاقبا دفتر اسناد رسمی حاضر می­ شوند و با هم تمامی مراحل را طی می­ نمایند و یا اینکه فروشنده به خریدار وکالت می­ دهد.

درنتیجه درموردی که بنا به هر دلیلی فروشنده فرصت همراهی با خریدار در مرکز تعویض پلاک و دفتر اسناد را نداشته باشد، می­ تواند جهت انجام کلیه امور مانند تعویض پلاک به نام خریدار و یا هر شخص دیگری که خریدار بخواهد و برای تنظیم سند خودرو بنام خریدار یا هر شخصی که خریدار بخواهد، به خریدار وکالت دهد.

وکالت خودرو

1. وکالت تعویض پلاک: با این وکالت، خریدار می ­تواند به مرکز تعویض پلاک بدون حضور فروشنده مراجعه نموده و اقدام به انتقال مالکیت نماید و متعاقبا جهت تنظیم سند قطعی خودرو با فروشنده به دفترخانه مراجعه نمایند.
2. وکالت فروش تام: براساس این نوع وکالت، خریدار با وکالتی که از جانب فروشنده داراست امور مرتبط با تعویض پلاک را انجام و جهت ثبت سند نهایی خودش به دفترخانه مراجعه می­ کند. وکالت­نامه فروش و تعویض پلاک خودرو دارای محدودیت زمانی هستند. وکلای معامله خودرو گروه وکلای عدل ایرانیان پیشنهاد می ­کنند که بهتر است از اعطای حق توکیل به خریدار اجتناب نمایید.

حق توکیل بدین معناست که خریدار می ­تواند بدون سند زدن خودرو آنرا بفروشد، اغلب هنگامی خریدار درخواست حق توکیل می­ نماید که            دلال باشد زیرا قصد دارد هزینه­ های انتقال سند را نپردازد تا متعاقبا سود بیشتری بدست آورد.

حدود اختیارات وکیل و مشکلات معامله وکالتی خودرو

وکالت فقط جهت انجام امور حقوقی و نه مادی (مانند حمل و نقل) امکانپذیر است. همچنین لازم است که وکالت در امری صورت پذیرد و واگذار شود که شخص موکل نیز قادر به انجام آن و دارای اهلیت (به شایستگی دارای شدن حق و اجرای آن اهلیت گفته می شود) باشد. وکیل شما هرچقدر هم معتمد باشد، این امکان وجود دارد که برایتان مشکلی رخ دهد.

برای مثال حتی درصورتی که وکیلتان، برادر و یا فرزندتان باشد این امکان هست که از عمد و یا بصورت سهوی اقدام به خریداری خودرویی کنند که برای شما مناسب نباشد و یا اینکه خودرویتان را به شخصی نامناسب بفروشند. پس توصیه می­ کنیم حتما در امر انتخاب وکیل دقت لازم را مبذول نمایید تا متعاقبا دچار دردسرهایی گاها جبران­ ناپذیر نشوید. وکلای متخصص معامله خودرو گروه وکلای عدل ایرانیان آماده ارائه خدمات و راهنمایی های لازم در این زمینه به شما عزیزان هستند.

هزینه­ های وکالت معامله خودرو

لازم است که این هزینه بین طرفین قرارداد بر اساس توافق پرداخت گردد و میزان آن با در نظر گرفتن قیمت خودرو می­ تواند کم و یا زیاد باشد. معمولا و براساس عرف، هزینه­ های انتقال سند و تعویض پلاک را خریدار و پرداخت عوارض شهرداری و خلافی بر عهده فروشنده است.

جمع ­بندی

باتوجه به آنچه که در این مقاله عنوان شد بهتر است از اعطای وکالت به شخصی که آشنایی و شناخت کافی از ایشان ندارید خودداری کنید، برای مثال درصورتی که شما به عنوان فروشنده به خریداری که از ایشان شناخت کافی ندارید وکالت برای تعویض پلاک دهید و وی پیش از انتقال ماکیت خودرو، تصادف کرده و متعاقبا در اثر این حادثه عابری فوت شود یا اینکه از خودرو برای مقاصد غیرقانونی نظیر حمل مواد مخدر استفاده نماید، از آنجا که شما مالک خودرو شناخته می­ شوید چنانچه پلیس خودرو را توقیف کند، متهم اصلی شناخته می­ شوید.

درصورتیکه بخواهید با قولنامه و اسناد امضا شده تبرئه شوید نیز راهی جز طی کردن مراحل قانونی و طی نمودن پله ­های دادگاه نخواهید داشت. بنابراین لازم است که درخصوص اعطای وکالت در معامله خودرو با هوشیاری و دقت عمل نمایید تا دچار درگیری و مشکلات احتمالی نشوید.