چک یک وسیله پرداخت است که با استفاده از آن صادر کننده باید در تاریخ مندرج در چک به میزان مبلغ نوشته شده در حساب خود پول داشته باشد در غیر این صورت دارنده چک می تواند چک را برگشت بزند.
داستانی که خیلی از افرادی که معاملات خود را با چک انجام داده اند گرفتار کرده است و به دردسرهای زیادی انداخته است که حتی در برخی از موارد پیچیدگی هایی بوجود می آید که شاید یک فرد ناآشنا به مقررات قانونی نتواند حق خود را دریافت کند و کاملا متضرر شود. به همین دلیل توصیه می شود در این موارد از ریسک کردن خودداری کنید و پرونده را به یک وکیل چک برگشتی بسپارید.
علی الخصوص که در این باره قانون جدیدی هم چند سال پیش تصویب شد که قواعد و مقررات مربوط به چک را تغییر داد و نوآوری هایی ایجاد کرد که روال سابق را دگرگون کرد.
تغییرات قانون جدید چک 1402
قانون گذار با اعمال تغییراتی در قانون چک قدیم و ایجاد نوآوری هایی در قانون چک جدید مقرراتی وضع کرده است که هر صادرکننده و دریافت کننده چک باید از آن اطلاع داشته باشد.
برخی از مهمترین تغییرات قانون جدید صدور چک از جمله تعیین مدت اعتبار 3 ساله برای دسته چک ها، ایجاد چک موردی، در نظر گرفتن سقف اعتباری برای صدور چک تا وجه مشخص، تغییر شیوه انتقال چک، ایجاد چک های صیادی و … است. یکی از جالب ترین دستاوردهای قانون جدید نحوه استعلام چک های جدید است که برای دارنده چک بسیار مفید به نظر می رسد.
از تاریخ فروردین ماه سال ۱۴۰۰، دستهچکهای جدید بوسیله شعب بانک توزیع شدند و ثبت این چکها در سامانه صیاد الزامی شد.
به همین ترتیب صادرکننده چک، موظف می باشد تا اطلاعات ثبت شده بر روی برگه چک را عیناً در سامانه صیاد وارد نماید و در صورتیکه چک برگشتی نباشد، اجازه ثبت به وی داده خواهد شد.
امتیاز بزرگ قانون جدید چک در این است که چنانچه چک برگشت بخورد، صاحب چک قادر می باشد تا فوراً برای صدور اجرائیه توسط مراجع قضایی اقدام نماید. بنابراین این مساله باعث افزایش سرعت وصول چک برگشتی شده است؛ علاوه براین کلیه حسابهای بانکی صادرکننده چک نیز مسدود خواهد شد.
انواع چک بانکی
- چک عادی
چک عادی یکی از انواع چک بانکی محسوب می شود که مطابق با ماده 310 قانون تجارت، ابزاری برای انتقال کل یا بعض وجوه نقد دارنده دسته چک، به شخص یا اشخاص دیگر به حساب می آید. این چک، قواعد صدور و نحوه نوشتار خاص خود را داشته، که بدون رعایت این موارد و تشریفات، اعتبار خود را از دست خواهد داد.
- چک تایید شده
این چک نیز به وسیله شخص صادر شده و توسط بانک تایید می شود که در حساب صادر کننده آن، به مقدار مبلغ مندرج در برگه چک، وجه نقد موجود است.
- چک تضمین شده
در این نوع از چک نیز که بوسیله شخص و بنا به درخواست مشتری صادر می شود، پرداخت وجه چک، توسط بانک صادر کننده چک، ضمانت خواهد شد.
- چک رمزدار (بین بانکی)
این چک نیز بنا به درخواست مشتری صادر شده و به صورت حواله ای است که بر اساس آن، پول، بین بانک ها و در حساب مشتری، انتقال می یابد.
- چک مسافرتی
این چک که با عنوان تروال چک نیز شناخته می شود، توسط بانک صادر شده و مبلغ آن نیز بر روی چک، ثبت شده است.
روش های توقیف اموال صادر کننده برای چک برگشتی
با در نظر داشتن فوری بودن پرداخت چک، شخص دارنده چک میتواند بوسیله تنظیم دادخواست و دریافت گواهی عدم پرداخت برای توقیف اموال چک برگشتی اقدام کند. به همین ترتیب مراجع دارای صلاحیت قادر می باشند تا به روشهای ذیل در جهت توقیف اموال صاحب حساب به دارنده چک کمک کنند:
شکایت کیفری از چک بلامحل:
اگر چک به تاریخ روز صادر شده باشد، دارنده چک میتواند با استناد گواهی عدم پرداخت چک که بوسیله بانک صادر شده است، در جهت انجام واخواست و ابطال تمبر به کمک اولین مراجع قضایی (مرجع کیفری و دادسرای محل بانکی که گواهینامه ذکر شده را صادر کرده است)، اقدام نموده و متقاضی حکم جلب و یا احضار این شخص به دادسرا باشد.
شکایت کیفری از رایج ترین طرق ثبت شکایت چک برگشتی محسوب می شود. در این روش باید پیش از شش ماه نسبت به برگشت زدن چک اقدام نموده و ظرف مدت شش ماه نیز پس از آن به دادسرا شکایت کیفری تان را ارائه نمایید. در غیر این صورت امکان شکایت کیفری برایتان وجود نخواهد داشت و فقط از راه حقوقی و یا ثبتی می توانید اقدام نمایید.
لازم به ذکر است که در برخی از چکها نظیر چک سفید امضا ( در این نوع از چک، صادر کننده چک بخش مبلغ و در برخی موراد تاریخ را خالی می گذارد و دریافت کننده چک می تواند مبلغ مورد نظر را روی آن بنویسد و آن را نقد کند) امکان ثبت شکایت کیفری وجود ندارد.
براساس قانون جدید اشخاص باید نسبت به ثبت چک اقدام نمایند و چنانچه در مراحل ثبت دچار مشکل شدید می توانید صفر تا صد شکایت از چک ثبت نشده را از طریق وکیل چک برگشتی متخصص پیگیری کنید.
در توقیف اموال چک برگشتی به این روش برقراری شرایط زیر الزامی است:
- چک صادر شده دارای تاریخ روز باشد و موجل نباشد؛
- این چک به منظور امانت و یا ضمانت صادر نشده باشد.
- چک سفید امضا نباشد. به این معنا که چک بدون تاریخ صدور، نام دارنده و ذکر مبلغ مشخصی باشد.
- از تاریخ صدور چک و یا گواهی عدم پرداخت، کمتر از شش ماه گذشته باشد و دارنده چک پیش از آن به منظور ثبت شکایت قانونی اقدام نموده باشد.
- پس از صدور گواهی عدم پرداخت، این چک به شخص دیگری منتقل نشده باشد.
شکایت از طریق مراجع ثبتی
در صورتیکه چک بنابر هر علتی بوسیله مراجع کیفری قابل مطالبه نبود، میتوان شکایت را به طریق مراجع ثبتی و با پرداخت مبلغی برای هزینه اجرای ثبت، پیگیری نمود.
به روش شکایت ثبتی، با معرفی و توقیف اموالی که به نام صادر کننده چک، ثبت رسمی شده اند، مطالبه وجه چک به روش مزایده و فروش اموال توقیفی همچنین انتقال رسمی به دارنده چک، امکان پذیر خواهد بود.
توقیف اموال برای چک برگشتی به کمک مرجع ثبتی به چه صورت است؟
استفاده از این روش، تنها در صورتی امکان پذیر است که با عدم تطابق دست خط و امضای ثبت شده از صادر کننده چک نزد بانک و چک موجود مواجه شویم.
شکایت از طریق مراجع حقوقی
در مواردی امکان دارد که چک برگشتی به عنوان چک حقوقی در نظر گرفته شود. به این معنا که مراحل شکایت چک مذکور، بوسیله دادگاه کیفری و یا مراجع ثبتی امکان پیگیری ندارد.
بنابراین در این روش، دارنده چک می تواند با ارائه واخواست چک، پیش از اقامه دعوی و تنظیم دادخواست مطالبه چک، دارایی و یا هر پول نقد موجود در حساب شخصی صادر کننده را توقیف نماید.
توجه داشته باشید، حتی در شرایطی که شخص صادر کننده، بعد از تنظیم دادخواست و یا اظهارنامه، مالی را به منظور فرار از پرداخت دین به شخص دیگری منتقل کند، دارنده چک با این روش میتواند این انتقال را باطل نموده و آن را توقیف کند.
آیا مطالبه هم زمان چک در اجرای ثبت و به روش دادگاه امکان پذیر است؟
در پاسخ به این پرسش می توان گفت، طرح دعوای همزمان از دو مرجع قانونی امکان پذیر نیست. بنابراین نمیتوان وجه چک را از هردو اداره ثبت و دادگاه حقوقی به طور هم زمان مطالبه نمود. لذا این اقدام نه تنها نفعی برای دارنده چک ندارد، بلکه تلف شدن وقت و هزینههای بسیاری را برای شخص به دنبال داشته و روند وصول چک را طولانی و پیچیدهتر میکند.
موارد تعقیب کیفری چک
با در نظر داشتن این مورد که هر چکی بعد از استعلام چک برگشتی امکان تعقیب کیفری را ندارد؛ توجه به برخی نکات در اینباره ضروری است:
- توجه به نوع چک و شیوه صدور آن
یکی از مهم ترین مواردی که در این راستا می بایست در نظر داشت، توجه به نوع چک و روش صدور آن است. چرا که هر چکی بعد از استعلام چک برگشتی امکان پیگیری کیفری ندارد و در مورد انواع چک قوانین متفاوت است. لذا می بایست به این موضوع دقت نمود.
- صدور چک از بانک های رسمی
توجه به این موضوع نیز در زمان استعلام چک برگشتی نکته بسیار حائز اهمیتی است. اینکه چک مربوطه می بایست الزاما از بانک های رسمی و همچنین از سوی شعب آن بانک صادر شده باشد تا قابلیت کیفری پیدا کند. به همین خاطر حواله ها نمی توانند به معنای چک تلقی شوند.
براساس موارد ذکر شده در بالا می بایست بعد از استعلام چک برگشتی از هر گونه اقدامات سهل انگارانه و خودسرانه جلوگیری نمود و بدون اطلاعات کافی برای شکایت کیفری اقدام نکرد. همچنین در نظر داشته باشید که تنها در صورت کیفری بودن چک برگشتی اقدامات لازم را در جهت شکایت خود علیه صادرکننده چک تنظیم نمایید.
آیا چک های برگشتی شرکتی قابلیت تعقیب کیفری دارند؟
برای پاسخ به این سوال در ابتدا می بایست به نوع چک دقت نمود. برای مثال چک های مدت دار امکان تعقیب کیفری ندارند و قوانین کیفری برخلاف تصور رایج شامل حال آن ها نمی شود. لذا فقط در شرایطی یک چک مدت دار امکان تعقیب کیفری دارد که قابلیت استناد داشته باشد. به این معنا که چک مربوطه به منظور انجام معاملات نامشروع صادر شده باشد. در غیر این صورت به هیچ وجه جنبه کیفری نخواهد داشت.
از طرف دیگر بعد از استعلام چک برگشتی چنانچه چک مربوطه سفید امضاء نیز باشد، همچنان نیز قوانین کیفری شامل حال آن نمی شود.
استعلام چک برگشتی
قانون صدور چک قانونی است که جنبه کیفری چک را مدنظر دارد و به تعیین مجازات برای چک برگشتی پرداخته است این قانون برای بار اول در سال 82 تصویب شد و بعد از آن در سال 97 اصلاح شد.
طبق قانون جدید چک برگشتی، سیستم های جدیدی برای اعطای دسته چک به افراد در نظر گرفته شد و بعد از اعتبارسنجی های لازم دسته چک به افراد داده خواهد شد و در صورتی که چک آنها برگشت بخورد مجازات خواهند شد.
البته قانون جدید این امکان را هم فراهم کرده است تا شما قبل از اینکه چک را بگیرید با استعلام از خوش حسابی صادر کننده چک مطمئن شوید و وضعیت چک های برگشتی او را پیگیری کنید و اگر متوجه شدید چک برگشتی او زیاد است، از او چک قبول نکنید.
استعلام چک برگشتی به این شیوه از طریق سامانه صیاد است و شامل چک های جدید صیادی می شود که شماره یکتا دارند در نتیجه کسانی که هم چنان از چک های قدیمی استفاده می کنند نمی توانند از طریق این سامانه وضعیت چک های برگشتی صادر کننده را بررسی کنند. برای اطمینان از پیگیری درست چک و یا پرونده های مربوط به آن می توانید از وکیل چک برگشتی کمک بگیرید.
بنابراین استعلام چک های برگشتی قدیمی از طریق سامانه صیاد ممکن نیست.
مراحل شکایت از چک برگشتی:
در ادامه به برسی مراحل شکایت از چک برگشتی پرداخته ایم. این مراحل را که می توان به کمک وکیل چک برگشتی انجام داد عبارتند از:
برگشت زدن چک:
درصورتیکه صاحب چک، یعنی شخصی که برای نخستین بار اقدام به ارائه چک به بانک می نماید متوجه این امر شود که صادرکننده چک به میزان مبلغ قید شده روی چک فاقد وجه نقد در حسابش است، نخست باید نسبت به برگشت زدن چک اقدام نماید و سپس از بانک مطالبه گواهی عدم پرداخت کند. دقت کنید که زمان فاکتور مهمی است که باید آنرا لحاظ نمایید زیرا فقط دو ماه فرصت دارید تا جهت برگشت زدن آن اقدام کنید. بعضی از افراد این تصور نادرست را دارند که فرصت مذکور شش ماه است، اما در واقع تنها دو ماه برای طی نمودن مراحل بانکی زمان دارید.
این امکان وجود دارد که به دلیل بالا بودن حجم چک های برگشتی و شلوغی بیش از حد، فرصت مذکور جهت طی نمودن مراحل اداری کفایت ننماید. بعضی از افراد نیز این تصور را دارند که با برگشت زدن چک، مراحل اداری ثبت شکایت خاتمه پیدا می کند. اما در واقع برگشت زدن چک به تنهایی برای رسیدن به پول کفایت نمی نماید. متعاقب اینکه چک را برگشت زدید، شش ماه فرصت دارید تا جهت شکایت و پیگیری های قضایی اقدام کنید، درغیر این صورت نباید انتظار دریافت پولتان را داشته باشید.
رجوع به اداره ثبت:
برای اینکه دارنده چک از نظر قانونی بتواند وجه خود را نقد نماید، از دو راه می تواند برای این منظور اقدام کند:
- مراجعه به اداره ثبت
مردم اغلب جهت وصول چک بلامحل به دادسرا و یا دادگاه حقوقی مراجعه می کنند درصورتیکه اداره ثبت نیز در بخش دایره اجرای ثبت برای این موضوع دارای اختیاراتی است. طبق ماده 245 آیین نامه اجرای مفاد اسناد لازم الاجرا، از اداره ثبت جایی که بانک صادرکننده چک در آن واقع شده باید نسبت به تقاضای اجرای چک اقدام نمود.
بعد از اینکه دارنده چک جهت وصول به بانک مراجعه نمود و متعاقبا بانک برای ایشان گواهی عدم پرداخت صادر نمود، باید لاشه چک به انضمام کپی برابر اصل چک و گواهی عدم پرداخت را به قسمت اجرای اداره ثبت برده و بدین ترتیب علیه صادرکننده چک، جهت صدور اجراییه اقدام نمایید. البته این مرحله تقریبا 48 ساعت تا هنگام صدور اجراییه به زمان نیاز دارد. - مراجعه به محاکم قضایی
شرایط دستور عدم پرداخت چک
در این بخش از مقاله قصد داریم تا به موارد قانونی صدور دستور عدم پرداخت وجه چک بپردازیم. بر اساس ماده 14 قانون صدور چک، در صورت برقراری شرایط زیر امکان صدور دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک وجود دارد:
- در صورت مفقود شدن چک .
- در صورت سرقت چک.
- در صورت جعل چک.
- در صورتی که چک بوسیله کلاهبرداری حاصل شده باشد.
- در صورتی که چک، با خیانت در امانت بدست آمده باشد.
- در صورتی که چک به وسیله ارتکاب جرایم بدست آمده باشد.
به همین ترتیب به منظور صدور دستور عدم پرداخت وجه چک، بوسیله بانک، صادرکننده چک وظیفه دارد تا به صورت حضوری، به بانک مراجعه نموده و درخواست خود را کتبا ارائه دهد. سپس طی مدت یک هفته از درخواست، برگه ثبت شکایت یا دستور دادگاه را برای جلوگیری از پرداخت وجه چک به بانک تقدیم کند.
ممنوع الخروجی چک برگشتی چه شرایطی دارد؟
به طور کلی دارنده چک، فقط در شرایطی می تواند، صادر کننده چک را ممنوع الخروج کند که شرایط خاصی برقرار باشد. این شرایط در لیست زیر آورده شده است:
- چکی که به شکل درست و اصولی در وجه دارنده، صادر شود اما در موعد مقرر، وصول نشود؛
- در صورتیکه دارنده چک، گواهی عدم پرداخت را از بانک محال علیه، دریافت کرده باشد؛
- اگر دارنده، از اهلیت قانونی (رشد، بلوغ و عقل سالم )برخوردار باشد.
در صورت برقراری شرایط ذکر شده در بالا متقاضی حق دارد با پشت سر گذاشتن مراحل و روند ممنوع الخروج کردن، صادر کننده چک را برای مدت 6 ماه، ممنوع الخروج کند. بعد از پایان این مدت نیز، تنها در صورت تمدید آن، ممنوع الخروجی ادامه خواهد داشت.
مراحل ممنوع الخروجی چک برگشتی به روش دایره اجرائیات ثبت به چه صورت است؟
در این روش، متقاضی می بایست در ابتدا به بانک محال علیه مراجعه کرده و نسبت به دریافت گواهی عدم پرداخت چک اقدام نماید. همچنین می بایست در نظر داشت که در گواهی صادر شده، امضای صادر کننده با نمونه آن از سوی بانک، مطابقت داشته باشد.
بعد از دریافت این گواهی، متقاضی می بایست، با به همراه داشتن اصل و فتوکپی برابر با اصل شده چک برگشتی و گواهی عدم پرداخت و مدارک هویتی خود به دایره اجرای اسناد رسمی اداره ثبت، مراجعه کرده و بعد از تحویل مدارک، فرم درخواست ممنوع الخروجی چک برگشتی را کامل نماید.
پس از این مرحله دایره اجرای اداره ثبت، مدارک را مورد بررسی قرار داده و اجرائیه را صادر می کند. پس از گذشت ده روز از ابلاغ اجرائیه، چنانچه محکوم علیه، برای پرداخت وجه چک اقدامی نکند و یا رضایت دارنده را جلب نکند، اجرائیات ثبت، به منظور ممنوع الخروج نمودن صادر کننده، اقدام خواهد نمود.
نمونه دادخواست توقیف اموال چک
خواهان :
خوانده :
وکیل :
خواسته : توقیف اموال و تامین خواسته مطابق ماده 107 قانون آیین دادرسی مدنی
دلایل و منضماتدادخواست :
شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه:
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار عالی می رساند خوانده محترم چک های شماره ….. عهده بانک تجارت شعبه ……. را جمعا به مبلغ…….. ریال صادر نموده که به علت کسر موجودی با عدم تادیه مواجه گشته است. لذا مستدعی است جهت حفظ حقوق موکل، دستور مقتضی را در خصوص صدور قرار تامین خواسته صادر فرمایید.
محاسبه هزینه دادرسی
با استناد به ماده 502 قانون آیین دادرسی مدنی، می توان گفت:”هزینه دادرسی، شامل هزینه برگ دادخواست و هزینه قرارها و احکام دادگاه می شود.”
به طور کلی نحوه محاسبه هزینه دادرسی، به نوع دعوا و مرحله ای که دعوا در آن قرار گرفته است، بستگی دارد. بنابراین هزینه دادرسی، در دعاوی مالی نسبت به بهای خواسته محاسبه خواهد شد و این مبلغ دارای نرخ متغیری است. اما در دعاوی غیر مالی، همواره مبلغ ثابتی دارد.
همچنین در نظر داشته باشید، هزینه دادرسی، در مراحل بدوی، با مراحل تجدیدنظر، واخواهی، فرجام خواهی و تجدید نظرخواهی، یکی نیست و برای هر مرحله درصدهای متفاوتی، در نظر گرفته خواهد شد.
محاسبه هزینه دادرسی و برآورد هزینه دعاوی مالی و غیر مالی، با مراجعه به جدول نرخ تعرفه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و بر اساس نوع دعوای مورد نظر امکان پذیر می باشد. به همین ترتیب متقاضی می تواند، با توجه به مالی یا غیر مالی بودن دعوا، میزان خواسته خود در دعاوی مالی و تعداد برگ های دادخواست و یا شکواییه، این مبلغ را محاسبه نماید.
این اقدام به صورت آنلاین، با مراجعه به سامانه عدل ایران قوه قضاییه، امکان پذیر خواهد بود.
پیامدهای چک برگشتی:
متعاقب اینکه در سامانه یکپارچه بانک مرکزی این مورد به ثبت رسید که چک قابلیت پرداخت را ندارد و یا اینکه دارای کسری موجودی است، سامانه بانک به صورت آنلاین وضعیت پیشآمده را به بانکها و موسسات مالی و اعتباری اطلاعرسانی مینماید. بعد از بیست و چهار ساعت بانکها و موسسات مالی و اعتباری موظف هستند تا هنگامی که اثر چک از بین رود، نسبت به انجام مراحل زیر در مقابل صاحب حساب اقدام نمایند:
- از افتتاح هر نوع حساب و صدور کارت جدید بانکی برای او جلوگیری شود.
- همه حسابها و یا کارتهای بانکی و هر وجهی که به صادرکننده تعلق دارد مسدود شود.
- از پرداخت هر نوع تسهیلات بانکی و یا اعطای هر ضمانتنامه ارزی یا ریالی جلوگیری شود.
- اعتبار اسنادی، ارزی یا ریالی افتتاح نشود.
متعاقبا باید اقدامات لازم صورت پذیرد تا بدین ترتیب هرچیزی که قرار است بنام صادر کننده چک برگشتی ثبت گردد، متوقف شود. برای مثال شخصی که چک برگشتی و یا بلامحل صادر نموده، نتواند سند ملک و یا سند خودرو را به نام خود بزند، به عضویت فعال هیأت مدیره یک شرکت دراید و یا اینکه ممنوعالخروج گردد و حتی از واریز وجه به حساب ایشان جلوگیری شود. لازم به ذکر است که امکان چک برگشتی با چک صیادی بسیار کاهش پیدا کرده است.
امکان حبس در چک برگشتی:
بعد از اینکه به کمک وکیل چک برگشتی رأی قطعی صادر و ابلاغ شد باید از دادگاه صالح جهت صدور اجراییه اقدام شود و عملیات اجرای حکم دادگاه شروع شود. چنانچه صادرکننده چک برگشتی در زمانی که داده شده نسبت به تسویه بدهی اقدام ننماید، اموال و دارایی ایشان توقیف و معادل وجه چک از اموال بازداشتی به طلبکار پرداخت می گردد. درصورتیکه اموالی شناسایی نشد باید از طریق دایره اجرای احکام نسبت به حکم جلب محکوم اقدام شود.
زمان رسیدگی به چک برگشتی:
بعد از ابلاغ اجرائیه 10 روز به صادرکننده چک برگشتی فرصت داده میشود تا نسبت به تسویه بدهی خود اقدام نماید، یا با موافقت دارنده چک جهت تسویه آن اقدامات لازم انجام و یا اینکه مالی به مرجع صلاحیتدار معرفی نماید تا بدین ترتیب اجرای رأی سهولت یابد. چنانچه مراتب فوقالذکر صورت نپذیرد، درصورتیکه چک جهت ضمانت کاری یا تعهد در معامله صادر نگردیده باشد، به تحقق شرطی منوط نگردیده باشد و برای عدم پرداخت آن خود صادرکننده دستور نداده باشد، قوه قضاییه جهت اجرای حکم اقدام نموده و بوسیله آن طلبکار میتواند نسبت به پس گرفتن مال و یا وجه خود اقدام نماید.
در چنین شرایطی اگر صادرکننده شکایتی داشته باشد برای مثال اینکه چک از طریق کلاهبرداری، خیانت در امانت و یا سایر جرائم بوده باید نسبت به طرح دعوا در مرجع صالح قضایی اقدام شود.
. جهت پیگیری و استعلام چک برگشتی میتوانید از طریق درگاه ملی قوه قضاییه به آدرس https://eadl.ir/ اقدام نمایید. نخست باید در سامانه ثنا ثبتنام کنید. جهت صرفهجویی در زمان و انرژی، میتوانید پیش از مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، از طریق آدرس https://sana.adliran.ir/ برای ثبت اطلاعات اولیه خود اقدام کنید.
شکایت از چک برگشتی
شکایت از چک هم مانند همه شکایت های دیگر باید در مراجع قضایی از جمله دادگاه ها یا شوراهای حل اختلاف و در مواردی در اجرای ثبت اقامه شود.
در صورتی که دعوای خود را در دادگاه ها اقامه کنید باید با تنظیم دادخواست یا شکواییه و پرداخت هزینه دادرسی از دادگاه تقاضای رسیدگی کنید.
شکایت از چک برگشتی با توجه به اینکه چک شما حقوقی است یا کیفری متفاوت است و هر کدام مقررات ویژه خود را دارد اما به طور کلی بعد از آنکه دادگاه حکم صادر کرد کسی که حکم به ضرر او صادر شده است ( محکوم علیه) باید حکم را اجرا کند.
در این صورت یک هزینه باید پرداخت شود که به آن نیم عشر چک برگشتی گفته می شود.
صدور اجرائیه در کوتاه ترین زمان مراجعه:
در اداره ثبت هیچ رسیدگی نخستین و یا دادگاهی نیست و از همان مرحله نخستین صدور اجراییه صورت می گیرد. از موارد مثبت آن این است که مرحله مقدماتی در مراجعه به اداره ثبت وجود ندارد و از همان مراحل نخستین که شخصی تقاضای خود را ثبت نمود، قابلیت اجرا خواهد داشت زیرا چک برای اداره ثبت سند رسمی لازم الاجرا بشمار می آید. در صورت نیاز به ممنوعالخروجی، به محض اینکه دارنده چک درخواست خود را ثبت نمود، بدهکار ممنوعالخروج خواهد شد.
نکات ثبت شکایت از چک برگشتی:
هنگام پیگیری چک برگشتی به نکات زیر دقت نمایید:
1- دو نسخه کپی از پشت و روی اصل چک تهیه نمایید.
2- با ذکر دلیل پرداخت نشدن چک، دو نسخه کپی از گواهینامه بانک تهیه نمایید.
3- کپیهای تهیه شده را در مراجع قضایی برابر اصل کنید.
4- در فرمهای چاپی مخصوص نسبت به تکمیل و امضای شکایت اقدام نمایید.
5- اصل شناسنامه، کارت شناسایی را به همراه اصل چک را به مرجع قضایی تحویل دهید.
هزینه وکیل برای چک برگشتی
به دلیل اینکه اسناد تجاری نظیر چک و سفته در دسته بندی دعاوی مالی قرار گرفته اند و به ابطال تمبر نیاز دارند و به دنبال آن پرداخت مالیات زیادی برای وکلا به همراه دارند، حقالوکاله این افراد نسبت به مبلغ مندرج روی چک و یا سفته مشخص خواهد شد.
البته این مبلغ به مواردی همچون شدت سختی کار و تلاشهای وکیل نیز وابسته است؛ با این وجود به طور معمول مبلغ آن چیزی در حدود ۳ الی ۱۰ درصد از کل مبلغ مندرج بر چک است. همچنین هزینه دریافت گواهی عدم پرداخت و هزینه دادرسی نیز به طور جداگانه محاسبه خواهد شد.
پیگیری دعوای مطالبه وجه چک مفقود شده چه مراحلی دارد؟
مرحله اول:
مرحله نخست پیگیری دعوای مطالبه وجه چک مفقود شده، به دریافت دستور عدم پرداخت وجه چک از بانک مربوط می شود.
به همین ترتیب شخصی که چک در وجه وی صادر شده است قادر خواهد بود تا با معرفی خود به بانک و احراز هویت به عنوان دارنده حق وصول چک، نسبت به دستور عدم پرداخت وجه چک از بانک اقدام نماید.
مرحله دوم:
بعد از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک مورد نظر، مرحله طرح دعوای درخواست اعلام مفقودی چک در دادگاه صالح برای رسیدگی آغاز می شود.
توجه داشته باشید این دعوا می بایست حداکثر طی مدت یک هفته بعد از اخذ گواهی عدم پرداخت طرح شود.
مرحله سوم:
در این مرحله طرح دعوای مطالبه وجه چک مفقودی از صادر کننده چک صورت می گیرد که با در نظر داشتن گواهی عدم پرداخت و مفقودی اعلام شدن چک مربوطه مطالبه وجه آن چک از صادرکننده در وجه خواهان امکان پذیر خواهد بود.
در نظر داشته باشید برای طرح چنین دعوایی در آخرین مرحله، می بایست تمامی مراحل ذکر شده را به انضمام مدارک و گواهینامه های دریافت شده همچون: گواهینامه عدم پرداخت و مدارک و احکام ثابت کننده مفقود شدن و یا مسروقه بودن چک به همراه مدارک احراز هویت شخص خواهان، به دادگاه صالح ارائه شود.
در صورتیکه پرداخت وجه چک مدت دار باشد، به منظور مطالبه وجه چک، می بایست در سررسید مدت پرداخت چک طرح دعوا نمود.
مطالبه وجه چک از ورثه متوفی
به دلیل اینکه پس از فوت شخص کلیه حساب های بانکی وی مسدود خواهد شد امکان دارد نتوانید پس از فوت دارنده چک وجه آن را برداشت نمایید. اما می توان برای دریافت گواهی عدم پرداخت اقدام نمود. برای این منظور می بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست خود را مبنی بر مطالبه وجه چک، تأمین خواسته و پرداخت کلیه خسارات قانونی تنظیم کنید.
توجه داشته باشید چک های صادر شده از طرف شخصی که فوت کرده است دیگر جنبه کیفری نخواهد داشت. لذا نمی توان جنبه کیفری چک را علیه وراث به جریان انداخت.
اکنون ممکن است این سوال مطرح شود که آیا می توان بدون شکایت از ورثه متوفی وجه چک را مطالبه نمود؟ در پاسخ به این پرسش می توان گفت وراث هیچ گونه وظیفه ای در مورد پرداخت وجه چک از اموال مربوط به خود ندارند. اما وظیفه دارند تا از دارایی متوفی کلیه بدهی های موجود را پرداخت کرده و یا شرایطی را ترتیب دهند تا کلیه بدهی متوفی در آینده پرداخت شود.
مطالعه بیشتر : چگونه شکایت کنیم ؟
نیم عشر دولتی چک برگشتی
نیم عشر دولتی به هزینه ای گفته می شود که محکوم علیه (یعنی کسی که حکم به ضرر او صادر شده است و باید حکم را اجرا کند) باید جهت اجرای حکم بپردازد و با هزینه دادرسی متفاوت است.
نیم عشر دولتی چک برگشتی را باید صادر کننده چکی که برگشت خورده است بپردازد که این نیم عشر با توجه به کل محکوم به یعنی کلیه آنچه که صادر کننده در حکم به آن محکوم شده است باید پرداخت شود.
وکیل چک برگشتی در تهران
دعوای چک برگشتی یکی از رایج ترین دعاوی است که در دادگاه ها پرونده دارد و افراد را به سمت گرفتن وکیل سوق می دهد اما موضوع اصلی پیدا کردن یک وکیل خوب برای چک برگشتی است تا بتواند به درستی از حق شما دفاع کند.
وکیل چک برگشتی باید تمام قوانین و مقررات مربوط به این حوزه از قانون جدید چک و قانون تجارت گرفته تا آرا و نظریات مشورتی درباره چک را بداند.
علاوه بر این وکیل چک برگشتی موظف است تا از مواعد و زمان های در نظر گرفته شده در قانون را برای اقدامات خود رعایت کند و اگر در مواعد مقرر آنها را اعمال نکند ممکن است شما نتوانید به حقوق قانونی خود برسید بنابراین لازم است در انتخاب وکیل چک برگشتی دقت کنید. اگر ساکن تهران هستید و به دنبال وکیل چک برگشتی در تهران هستید می توانید با گروه وکلای عدل ایرانیان با شماره 02147783 تماس بگیرید.
مطالعه بیشتر مطالب مرتبط با وکیل چک برگشتی: