وکالت ثبت طلاق
وکالت ثبت طلاق که با عنوان حق طلاق نیز شناخته می شود، به گونه ای است که بر اساس یک سند رسمی در دفاتر ثبت اسناد به ثبت می رسد. از لحاظ حقوقی نیز وکالت ثبت طلاق عقدی است که می تواند به عنوان یکی از شروط ضمن عقد مورد توافق زوجین قرار گیرد. وکالت ثبت طلاق می تواند در همان زمان که زوجین به عقد یکدیگر در می آیند بوسیله مرد به همسرش اعطا شود. علاوه براین زوجین می توانند طی زندگی مشترک خود در مورد اعطای حق طلاق به زن به توافق برسند.
به طور معمول نمونه وکالت ثبت طلاق به صورت بلاعزل می باشد. لذا مرد نمی تواند همسرش و یا شخصی را که به عنوان وکیل در طلاق در نظر گرفته است را عزل کند. بنابراین چنانچه در هنگام انعقاد عقد نکاح زوج وکالت در طلاق به زن سپرده شود، مرد دیگر نمی تواند از این تصمیم منصرف شود. به دلیل اهمیت آشنایی زوجین با وکالت ثبت طلاق یا همان حق طلاق در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن معرفی این اصطلاح حقوقی اطلاعات جامعی را در اختیار خوانندگان قرار دهیم.
بیشتر بخوانید : وکیل طلاق
نحوه دریافت وکالت ثبت طلاق
به طور کلی به منظور اخذ وکالت ثبت طلاق به صورت رسمی دو راه وجود دارد:
- ثبت وکالت در سند ازدواج
- مراجعه به دفاتر اسناد رسمی
در شیوه نخست، زوجین میتوانند به دفترخانه ای که عقد آنها جاری شده مراجعه کرده و وکالت ثبت طلاق را به عنوان یکی از شروط ضمن عقد به آن اضافه کنند. در نظر داشته باشید که این وکالت با وکالت ثبت شده در عقد نامه که مرد در صورت نقض شروط ۱۲ گانه عقدنامه به زوجه داده است، تفاوت دارد. چرا که زن در صورت تحقق یکی از این شروط می تواند تقاضای طلاق دهد. اما وکالت ثبت طلاق که در شروط ضمن عقد آورده میشود به طورمعمول بدون قید و شرط و یا دارای شروطی بجز شروط ۱۲ گانه است.
بیشتر بخوانید : وکیل مهریه
در روش دوم نیز، زن و شوهر می بایست به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و پس از احراز هویت، یک وکالت رسمی تنظیم کنند. به طور معمول در این نوع وکالتنامه، زوجه به عنوان وکیل و زوج موکل نامیده میشود. در این صورت نیز، زوجه نسبت به حدود اختیاراتی که در متن وکالتی که به وی اعطا شده، حق دارد تا خود را مطلقه نماید. می بایست در نظر داشت که مفاد حدود اختیارات در جهت انجام پرونده طلاق بسیار حائز اهمیت است.
وکالت ثبت طلاق و مطالبه مهریه
معمولا آنچه که در حق طلاق برای زن مهم است حدود اختیارات وی است. مثلا مرد مجاز می باشد تا از سردفتر بخواهد که در وکالتنامه به این نکته تاکید کند که طلاق در ازای بخشیدن تمام مهریه باشد و یا اینکه می تواند وکالت ثبت طلاق را با بذل هر مقداری از آن و یا غیر آن در نظر بگیرد. بنابراین در پاسخ به این پرسش که اگر حق طلاق با زوجه باشد همچنان به وی مهریه تعلق می گیرد؟ می بایست گفت که این موضوع تنها به حدود اختیارات وکیل در وکالت زن در طلاق وابسته است. به این معنا که متن وکالت طلاق دارای اهمیت است.
بیشتر بخوانید : بهترین وکیل طلاق تهران
توجه داشته باشید وکالت ثبت طلاق اگر در ضمن عقد نکاح یعنی در سند ازدواج شرط شده باشد، از طرف مرد غیرقابل عزل خواهد بود و چنانچه اعطای وکالت در طلاق در دفترخانه انجام گرفته باشد می تواند به صورت بلاعزل و یا قابل عزل و همچنین مدت دار باشد. لذا همه این موارد به این بستگی دارد که مرد بخواهد چه نوع وکالتی در طلاق اعطا کند.
وکالت ثبت طلاق برای زن چه مزایایی دارد؟
چنانچه حق طلاق با زوجه باشد، می تواند بدون نیاز به حضور مرد و به کمک وکیل دادگستری کلیه مراحل طلاق را پشت سر بگذارد. به همین ترتیب اگر حق طلاق به زن داده شود وکیل شوهر با مراجعه به وکیل دادگستری و امضا وکالتنامه اعطای وکالت و پشت سر گذاشتن مراحل طلاق یا حدود مندرجات و اختیارات وکالتنامه محضری طلاق قادر می باشد تا در کوتاهترین زمان پروسه طلاق را طی کند.
بیشتر بخوانید : وکیل خانم
آیا زن نیز می تواند وکالت ثبت طلاق را به شوهر خود بدهد؟
در این حالت نیز مساله حقوقی و قضایی وجود ندارد و زوجه می تواند با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی برای گرفتن وکیل جهت مطلقه نمودن خود با وکالت بخشش تمام یا بخشی از مهریه اش وکالت بدهد. با وجود اینکه این نوع از وکالت کمتر رایج است اما منع قانونی ندارد ولی مساله این وکالت نامه ها که مرد، وکیل همسرش می شود، آزمایش بارداری یا بکارت است. که همچنان نیازمند حضور زن برای آزمایش بارداری و یا تست بکارت است.
به طور معمول در این نوع از وکالت ثبت طلاق زن خارج از کشور است و زوجه به سفارت ایران در کشور محل اقامت مراجعه کرده و این وکالت را تنظیم می کند. برای این منظور زوجه می بایست ابتدا به سامانه میخک مراجعه نماید. همچنین پیشنهاد می شود که در زمان ارسال اصل مدارک و وکالتنامه طلاق را به ایران یک تست بارداری به زبان انگلیسی نیز برای شخص مورد نظر در ایران ارسال نماید.
آیا در صورت داشتن وکالت ثبت طلاق به وکیل دادگستری نیاز داریم ؟
واضح است که هرکسی می تواند جهت پیگیری امور حقوقی و اداری خود به شخص دیگری وکالت محضری بدهد. اما وکالت در دادگاه نیازمند داشتن پروانه وکالت و تخصص است. لذا اینگونه نیست که هر شخصی بتواند با داشتن وکالت ثبت طلاق در دفتر خانه از شخص دیگری به جای وی در دادگاه دفاع کند. بنابراین می بایست این وکالت به وکیل صلاحیت دار دارای پروانه وکالت اعطا شود. به همین خاطر وقتی مثلا زن از شوهر خود وکالت ثبت طلاق دارد در واقع وکالت دارد که برای مرد وکیل دادگستری در نظر بگیرد. بنابراین خود زوجه میتواند وکیل نداشته باشد.
بیشتر بخوانید : وکیل آنلاین
چراکه اساسا داشتن وکیل به صورت اختیاری است اما این موارد نیز دیده شده است که زوجه با وکالت برای طلاق به دفتر وکالت مراجعه نموده و وکالتا از طرف مرد و اصالتا از جانب خودش دو وکیل انتخاب نموده است. نکته حائز اهمیت اینکه وکالت ثبت طلاق زن یا مرد می تواند به صورت مشروط یا معلق باشد. در این شرایط وکالت زوجه در طلاق مطلق نخواهد بود و به سرعت مراحل طلاق سپری نمی شود. زن می بایست اولا در دادگاه ثابت کند که شرط ضمن سند وکالت محقق شده است و پس از آن می تواند از وکالت ثبت طلاق استفاده کند.
لذا شروط ثبت شده در سند ازدواج وکالت طلاق مشروط است. به طوری که مثلا در عقدنامه شرط شده است که اگر مرد به مدت ۶ ماه از پرداخت نفقه خودداری کند و اجبار وی نیز بی اثر باشد زوجه وکیل در طلاق بوده و در اینجا زوجه می بایست دادخواست مطالبه نفقه معوقه را به دادگاه بدهد. بعد از صدور رای قطعی و عدم پرداخت مرد، دادخواست طلاق یک طرفه به استناد تحقق شرط ضمن عقد را به دادگاه داده که با در نظر داشتن حق اعتراض تجدیدنظر و فرجام خواهی فرآیند رسیدگی به طلاق تا رسیدن حکم قطعی بسیار زمانبر و طولانی خواهد بود.
مدارک مورد نیاز جهت اعطای وکالت ثبت طلاق
براساس قانون جدید حق طلاق، چنانچه قصد رسمی کردن وکالت طلاق همسر خود را دارید می بایست مدارک مورد نیاز را ارائه دهید. ارائه مدارک شناسایی همچون شناسنامه و کارت ملی همچنین عقدنامه و رسید هزینههای وکالت در طلاق جهت رسمی کردن این حق الزامی می باشد. در نظر داشتن این موضوع بسیار اهمیت دارد چراکه زوجه می بایست یک نسخه از وکالتنامه را نزد خود نگه داشته و این کپی در صورت گم شدن اصل وکالتنامه قابل استفاده می باشد.
بیشتر بخوانید : مشاوره با وکیل
مراحل طلاق با داشتن وکالت ثبت طلاق
اکنون که با وکالت ثبت طلاق و نحوه اعطای آن آشنا شدیم در این سرفصل از مقاله قصد داریم تا به مراحل انجام طلاق به کمک وکالت ثبت طلاق بپردازیم.
- در ابتدا می بایست به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید و حساب کاربری خود را در سامانه ثنا ایجاد نمایید.
- سپس به کمک وکیل طلاق و یا داشتن نمونه دادخواست طلاق، درخواست خود را ثبت نمایید.
- بعد از آنکه زوجین و یا وکلای آنها جلسه مشاوره خانواده و غربالگری را پشت سر گذاشتند، نوبت به مرحله حضور در دادگاه است.
- به همین ترتیب در جلسات دادرسی، بر اساس مدارک، نظر مشاورین خانواده و حضار دادگاه یعنی زوجین و وکلای آنها رأی صادر خواهد شد. با این وجود میتوان درخواست تجدید نظر را نیز به ثبت رساند و در انتظار جواب نهایی دادگاه بود.
- در مرحله آخر، زوجه و یا وکیل وی حکم طلاق را برای ثبت نهایی به دفتر ثبت ازدواج و طلاق تحویل خواهد داد و صیغه طلاق جاری میشود.
نکات مهم در مورد متن وکالت ثبت طلاق
به منظور اینکه وکالت ثبت طلاق، کلیه شرایط مورد نیاز جهت عدم حضور شخص وکالت دهنده در مراحل طلاق را داشته باشد، می بایست موارد زیر در آن رعایت شود:
- بلاعزل بودن:
توصیه می شود وکالت ثبت طلاق از نوع بلاعزل باشد. در غیر این صورت، شخص وکالت دهنده در هر زمان که اراده نماید میتواند وکیل یا همان زوجه را عزل کند. علاوه بر این دادگاه از دفتر اسناد رسمی مربوطه در مورد عزل وکیل یا عدم عزل این شخص استعلام خواهد گرفت.
- توکیل به غیر:
یکی از اساسی ترین نکات متن وکالت ثبت طلاق، قابل توکیل به غیر بودن آن است. چراکه زن می بایست حتما از طرف شوهر خود وکیل طلاق توافقی داشته باشد. لذا در صورت عدم قابلیت توکیل، یا عدم حق انتخاب وکیل، وکالتنامه صادر شده عملا غیرقابل استفاده است.
- تعیین تکلیف نمودن حقوق مالی و غیر مالی:
در این قسمت می بایست حدود اختیارات در مورد شروط مطلقه شدن یعنی: بخشش یا مطالبه مهریه، نفقه، اجرت المثل و همچنین حق تعیین تکلیف جهیزیه و حضانت فرزند آورده شود. علاوه براین، در بعضی موارد برخی از افراد حق خروج از کشور، تمدید گذرنامه و مواردی از این دست را نیز قید میکنند.
- اسقاط حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی:
با داشتن این دو اختیار، زن قادر می باشد از طرف مرد اعلام کند که رای بدوی را قبول داشته و به محض صدور، رای را قطعی کند. در صورت نداشتن این دو حق، زن می بایست برای قطعیت رای ۴۴ روز صبر کند.
- حق اجرای صیغه طلاق:
برای این که بعد از قطعیت حکم، مهر طلاق در شناسنامه درج شود، می بایست زن این حق را نیز داشته باشد. در غیر این صورت، مرد موظف است تا در هنگام اجرای صیغه طلاق حاضر شود.
بیشتر بخوانید : وکیل پایه یک دادگستری
آیا استفاده از وکیل طلاق توافقی، برای انجام طلاق الزامی است؟
همانطورکه پیشتر اشاره شد، تنها اعطای وکالت ثبت طلاق، برای انجام آن کافی نیست. در واقع، زن با داشتن وکالت اسناد رسمی، وکیل مع الواسطه همسر خود در روند مراحل طلاق میباشد. لذا می بایست حتما از مشاوره یک وکیل طلاق توافقی استفاده شود. به همین ترتیب زوجه می بایست از طرف شوهرش وکیل بگیرد و وکیل مربوطه، وکیل مرد است و نه زن. در نظر داشته باشید زوجه نیز میتواند برای انجام روند طلاق از جانب خود نیز وکیل بگیرد. اما زن نمیتواند برای هر دو طرف از یک وکیل استفاده کند.
وکیل طلاق توافقی از طرف او مصلحت در نظر می گیرد. در واقع مطابق با حدود اختیارات وکالت ثبت طلاق، این شخص میتواند قبول بخشش مهریه و حقوق مالی دیگر زن را داشته باشد. علاوه براین در صورت نیاز در مورد حضانت فرزندان و نیز جهیزیه زن با مرد یا وکیل او به توافق برسد.
بیشتر بخوانید: وکیل طلاق توافقی کیست؟
باطل کردن وکالت ثبت طلاق به چه صورت است؟
در بعضی موارد، زن و شوهر و یا یکی از آن ها (معمولا شوهر) از اعطای وکالت پشیمان شده و قصد ابطال آن را دارند. در مورد این موضوع می بایست توجه داشت که ابطال وکالتنامه براساس شرایط خاصی می باشد. لذا در صورتیکه وکالت طلاق صادر شده از نوع بلاعزل باشد، ابطال آن امکان پذیر نخواهد بود، بجز در صورتیکه هر دو نفر با یکدیگر به دفتر اسناد رسمی مراجعه نموده و براساس یک سند رسمی دیگر، ابطال وکالتنامه را اعلام نمایند.
اما در صورتیکه وکالت صادر شده، از نوع بلاعزل نباشد و حق عزل وکیل در آن موجود باشد، موکل هر وقت که اراده نماید بدون ضرورتی به حضور شخص مقابل میتواند به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و ابطال وکالتنامه را اعلام کند. لذا پیشنهاد می شود، در صورتیکه قصد دریافت وکالت را دارید، حتما اطمینان حاصل کنید که وکالت تنظیم شده از نوع بلاعزل باشد تا در آینده مساله ای برای شما ایجاد نشود.
وکالت ثبت طلاق برای ایرانیان خارج از کشور به چه صورت است؟
در صورتیکه یکی از زوجین خارج از کشور زندگی می کند و قصد بر طلاق توافقی است، جهت دریافت وکالت ثبت طلاق نسبت به شرایط موجود روش های گوناگونی وجود دارد. در صورتیکه مرد خارج از کشور و زن در ایران ساکن باشد، زوج جهت اعطای وکالت ثبت طلاق به همسرش می بایست توسط سایت میخک ثبت نام نموده و متن مورد نظر را در این سایت بارگذاری نماید.
بعد از تایید اولیه نیز، ضروری است که مرد به سفارت و یا کنسولگری محل اقامت خود مراجعه کرده و وکالت را مهر نماید. سپس با ارسال وکالت به وزارت امور خارجه در ایران، دریافت وکالت ثبت طلاق در ایران امکان پذیر می باشد. همچنین اگر هر دو نفر زن و شوهر خارج از ایران ساکن باشند و قصد ورود به ایران را نداشته باشند، با داشتن حق طلاق، بهتر است که زوجین به دو نفر از بستگان و یا نزدیکان خود در ایران وکالت ثبت طلاق دهند. در این صورت وکلای مع الواسطه با انتخاب وکیل طلاق توافقی مناسب مراحل مربوط به طلاق را سپری خواهند کرد.
با این وجود در نظر داشته باشید در صورتیکه پیش از خروج از کشور قصد طلاق دارید، توصیه می شود که مراحل مرتبط با تنظیم وکالتنامه را در یکی از دفاتر اسناد رسمی در ایران انجام دهید. زیرا انجام امور وکالت در خارج از کشور روندی طولانی است که هزینه های بسیاری را به همراه دارد.
هزینه تنظیم وکالت ثبت طلاق چقدر است؟
به منظور تنظیم متن وکالت ثبت طلاق می بایست به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایید و از سردفتر درخواست نمایید که یک متن با حدود اختیارات کامل برای شما تنظیم کند. توصیه می شود پیش از این اقدام با یک وکیل طلاق توافقی مشورت کنید و این متن را از وی درخواست نمایید.
معمولا هزینه تنظیم وکالت ثبت طلاق وابسته به عوامل بسیاری است. مثلا، چنانچه در متن وکالت در طلاق در مورد شیوه دریافت مهریه به توافق رسیده باشید، ملزم به پرداخت هزینه بیشتری خواهید بود. اگرچه امکان دارد که سردفتر در مورد مهریه و حقوق مالی دیگر، سند جداگانه ای تنظیم کرده باشد. علاوه براین در صورتیکه در مورد حضانت فرزند، وکالت دیگری بخواهید، هزینه ای جداگانه خواهد داشت.
آیا وکالت ثبت طلاق را میتوان به کسی غیر از زوجین داد؟
برخی از افراد بنابر دلایلی همچون شرایط خاص سکونت در خارج از کشور، بودن در زندان و یا نداشتن اعتماد به یکدیگر، حاضر به اعطای وکالت ثبت طلاق به یکدیگر نیستند. در این صورت یکی از پرسش های رایج موکلین این است که آیا میتوان وکالت طلاق را به شخصی غیر از زوجین داد یا خیر؟ پاسخ به این سوال مثبت است. در واقع زوجین حق دارند تا این وکالت مدنی را به هر شخص دارای شرایط اعطا نمایند.
مثلا، زن میتواند پدر و یا پدر شوهر خود را به عنوان وکیل مع الواسطه در نظر بگیرد تا این وکیل در نبود او بتواند با انتخاب وکیل مراحل طلاق را سپری کند. برای این منظور بهترین شیوه این است که حتما از یک وکیل طلاق متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید و متن حدود اختیارات وکالت را از وی مطالبه کنید. زیرا بسیار مهم است که این حدود اختیارات به شکل کامل پیرامون شرایط طلاق و نیز تعیین تکلیف حقوق مالی زن و حتی اجرای صیغه طلاق باشد.
آیا وکالت ثبت طلاق مرد به زن با زن به مرد با یکدیگر تفاوتی دارد؟
هر یک از زوجین میتوانند جهت انجام امور طلاق به دیگری وکالت دهند. با این وجود معمولا اینگونه است که مرد به زن وکالت طلاق میدهد. زیرا مرد به حکم قانون و شرع کشور ما دارای حق طلاق است. لذا با وکالت ثبت طلاق، زوج به زوجه نیز چنین اختیاری را میدهد. اما با در نظر داشتن اینکه مرد دارای حق طلاق است، طلاق یکطرفه برای او به سادگی امکان پذیر نیست و روند زمانبری دارد. اما با داشتن این وکالت، مرد نیز این پروسه را در کوتاهترین زمان سپری خواهد کرد. اکنون ممکن است این سوال مطرح شود که میان این دو وکالت چه تفاوتی وجود دارد.
در صورتیکه مرد به همسر خود وکالت دهد، می بایست حقوق مالی زن در متن وکالت به طور کامل آورده شود. مثلا اگر زوجه بخواهد بعد از جدایی مهریه خود را به مطالبه کند، می بایست حق مطالبه مهریه در وکالت ثبت طلاق آورده شده باشد. اما چنانچه این موضوع آورده نشده باشد، فرآیند دادگاه برای طلاق با وکالت، بخشش تمام یا قسمت زیادی از مهریه است. در صورتیکه زن به شوهرش وکالت دهد نیز، این ماجرا برعکس خواهد بود. به همین ترتیب چنانچه مهریه در وکالت و یا اقرارنامه جداگانه ای آورده نشده باشد، بخشش مهریه و قبول بذل امکان پذیر نیست.
بیشتر بخوانید : همه چیز درباره حقوق فرزند
همچنین، اگر مرد با وکالت ثبت طلاق برای به جدایی اقدام نماید، طلاق وی از نوع رجعی و اگر زن برای طلاق اقدام کند، طلاق وی خلعی خواهد بود. اگرچه که امکان دارد قاضی در طلاق رجعی تبدیل خواسته را قبول کند.
نتیجه گیری
واضح است که بر اساس شرع مقدس اسلام و نیز قانون مدنی حاکم بر کشور، حق طلاق با مرد است. لذا اعطای وکالت ثبت طلاق از طرف زوج به زوجه باعث میشود تا انجام پروسه طلاق برای زن روندی ساده و کوتاه شود. از طرفی دیگر ضرورتی به حضور مرد در طی مراحل طلاق نیست. اما متن وکالت می بایست دارای عباراتی باشد که زوجه جهت سپری کردن روند طلاق با مشکلی مواجه نگردد. همچنین با وجود وکالت ثبت طلاق، زن میبایست با استفاده از وکیل طلاق توافقی اقدام نماید.
کلیه این موارد و همه نکات حقوقی مرتبط با وکالت ثبت طلاق در این مقاله به تفصیل توضیح داده شده است. گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون وکالت ثبت طلاق و روند انجام آن پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.