وکالت اداری چیست؟
به طورکلی وکالت اداری یا همان وکالت کاری یکی از وکالت هایی است که به سبب آن موکل مسئولیت انجام کلیه امور اداری خود را به یک وکیل متخصص می سپارد. با این وجود در وکالت اداری انتقال اموال امکان پذیر نیست. وکالت نیز به معنی نماینده یا نایب قرار دادن شخصی براساس یک قرارداد رسمی است و شخص تعیین شده به عنوان وکیل می بایست به عنوان یک نماینده، کلیه امور حقوقی و قضایی، کاری و اداری موکل خود را بر عهده بگیرد.
به همین ترتیب وکالت اداری یکی از وکالت هایی محسوب می شود که دارای قوانین و تشریفات مخصوص به خود است. لذا در این نوع از وکالت طرفین می بایست رضایت کامل داشته و در زمان عقد قرارداد کلیه اختیارات وکیل به صراحت بیان شود تا از بروز اختلافات احتمالی پیشگیری شود. به دلیل اهمیت آشنایی با وکالت اداری و نحوه انجام آن در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن معرفی این نوع از وکالت به کلیه سوالات شما در اینباره پاسخ دهیم.
بیشتر بخوانید : وکیل زمین
در چه مواردی وکالت اداری ضرورت دارد؟
وکالت اداری یا کاری از جهات گوناگون حائز اهمیت است. مثلا امکان دارد موکل بنابر دلایلی همچون سفر و کهولت سن و یا پیری نتواند به بانک ها و ادارات و سازمان مراجعه کند. در این شرایط بهترین راه حل برای وی اخذ وکالت اداری است. یکی دیگر از نکات مهم که بر اهمیت وکالت کاری اشاره دارد این است که مثلا بازماندگان متوفی تصمیم داشته باشند تا انجام کلیه امور اداری و مالیاتی خود را به یکی از وراث بسپارند. در چنین شرایطی وکالت، فقط به امور اداری همچون مراجعه به ادارات دولتی، اخذ حساب های مالیاتی و محدود می شود.
به همین ترتیب در این وکالت نامه وکیل فقط اجازه انجام امور اداری را داشته و تحت هیچ شرایطی حق ندارد نقل و انتقالی در اموال انجام دهد. علاوه بر این، وکیل مجاز می باشد تا با داشتن حق مراجعه به واحدهای قضایی، اموال موجود از شخص متوفی را ثبت و ضبط کند. اما در نظر داشته باشید که وکیل اداری حق ندارد تا مستقیما این امور را بر عهده بگیرد بلکه می بایست عبارت با حق توکیل به غیر، نسبت به انجام آن اقدام نماید.
نوع دیگری از وکالت اداری نیز بسیار ضروری است که به امورات مرتبط به انتقال اشاره دارد. مثلا در زمان خرید و فروش و معامله خودرو، آپارتمان، سرقفلی مغازه، زمین و …، همچنین انجام کلیه تشریفات می توان از وکالت کاری استفاده نمود.
تنظیم وکالت اداری به چه صورت است؟
به طور کلی شیوه تنظیم وکالت اداری به صورت توافقی و میان طرفین قرارداد است و در شرایطی به صورت شفاهی و در برخی موارد به صورت کتبی و محضری و در قالب وکالتنامه انجام می گیرد. وکالت کاری از لحاظ اختیارات وکیل به دو گروه کلی قابل تقسیم است. این موارد در لیست زیر آورده شده است:
- وکالت تام:
به این معنا که به سبب این وکالتنامه موکل به وکیل خود جهت انجام کلیه امور وکالت میدهد. این وکالت میتواند شامل امور اداری و مالی باشد.
بیشتر بخوانید: وکالت تام الاختیار و نکات قانونی که باید درباره آن دانست
- وکالت مقید:
وکالت مقید نیز تنها به انجام امور خاصی اشاره دارد. در این نوع وکالت موضوع وکالت در قرارداد یه روشنی تعیین شده و وکیل تنها مجاز به انجام امور خاصی است که موکل برای وی تعیین کرده است. در وکالتنامه مقید اختیارات کامل وکیل به طور کامل و واضح ثبت میشود.
وکالت اداری چه شرایطی دارد؟
در سرفصل های پیشین اشاره کردیم که قرارداد وکالت اداری و یا کاری چیست. این وکالت، یک وکالت مدنی محسوب می شود و به این موضوع اشاره دارد که شخصی بجز وکیل دادگستری، به منظور انجام امور اداری و غیردادگستری، به نمایندگی از دیگری اقدام نماید و این شخص را جهت انجام کاری اداری، نماینده و نایب خود نماید. علاوه بر این، توضیح دادیم که وکیل می بایست، در حوزه اختیارات تعیین شده در وکالت اداری، اقدام و عمل کرده و همواره مصلحت موکل خویش را در نظر داشته باشد.
در این بخش از مقاله قصد داریم تا پیرامون شرایط اعطای وکالت اداری، توضیح دهیم. در نظر داشته باشید که شرایط اعطای وکالت اداری و وکالت قضایی یا دادگستری، یکی است، بجز در مواردی که قانون، بر اساس وکالت نامه دادگستری، شرایط خاصی را پیش بینی کرده باشد. به همین ترتیب بر اساس قانون، شرایط اعطای وکالت اداری به شرح زیر است:
- اهلیت قانونی موکل، جهت پذیرش وکالت که به عقل، بلوغ و رشد اشاره دارد.
- اهلیت قانونی وکیل، برای اعطای وکالت.
- شرعی بودن موضوع وکالت کاری.
- واضح و مشخص بودن موضوع وکالت.
بیشتر بخوانید : وکیل خانم
انواع وکالت اداری کدام است؟
در نظر داشته باشید، وکالت اداری نسبت به شیوه تنظیم آن دارای انواع مختلفی است. به همین ترتیب وکالت نامه ها به انواع مختلفی قابل تقسیم اند تا افراد بتوانند رسیدگی به امور حقوقی و اداری خود را به درستی و به کمک یک وکیل متخصص پیش ببرند. بر همین اساس وکالت اداری به دو گروه کلی وکالت دادگستری و وکالت کاری قابل تفسیم است که در ادامه به تفصیل توضیح داده شده است.
آشنایی با وکالت دادگستری:
در این نوع از وکالت کلیه امور حقوقی به یک وکیل پایه یک دادگستری که البته دارای پروانه وکالت است سپرده خواهد شد. توجه داشته باشید که وکالت دادگستری نسبت به وکالت کاری از حساسیت بیشتری برخوردار است.پیش از این هر شخصی مجاز بود تا از طرف موکل مسئولیت انجام امور حقوقی خود را برعهده بگیرد. اما در حال حاضر وکالت حقوقی فقط در دادگستری و به کمک وکیل پایه قابل اجراست. از جمله موارد مهم وکالت دادگستری می توان به پرونده هایی همچون: طلاق و مطالبه مهریه اشاره نمود.
بیشتر بخوانید : وکیل طلاق
آشنایی با وکالت کاری:
در این نوع از وکالت شخص به مجوز خاصی نیاز ندارد. مثلا، شما جهت تعویض پلاک ماشین خود به خریدار این وکالت را خواهید داد تا کلیه امور اداری را از طرف شما انجام دهد. در وکالت کاری نیز کلیه وظایف کاملا توضیح داده خواهد شد و فعالیت وکیل فقط به زمینه شرح داده شده محدود می شود.
پایان وکالت اداری به چه صورت است؟
در مقدمه مقاله به وکالت کاری و شرایط اعطای وکالت تام الاختیار یا مقید کاری توضیح داده شد. به همین ترتیب بعد از توضیح در مورد این موارد، در این سرفصل از مقاله، می خواهیم در مورد اتمام زمان وکالت کاری، صحبت کنیم و اشاره کنیم که در چه مواردی و تحت چه شرایطی، وکالت کاری، به پایان خواهد رسید. لذا مواردی که بر اساس آن وکالت کاری به پایان می رسد، عبارت است از:
- اولین مورد در ارتباط با وکالت کاری، در شرایطی است که موضوع قرارداد، به وسیله وکیل، انجام گرفته و مهلت قرارداد تمام شود.
- دومین مورد در شرایطی است که وکالت اداری پایان برسد. به این معنا که وکیل یا موکل از دنیا برود یا محجور شود؛ در این شرایط نیز، حتی چنانچه وکالت از نوع بلاعزل باشد، همچنان قرارداد به پایان خواهد رسید.
- علاوه بر موارد فوق در شرایطی که وکیل، قدرت انجام امور را از دست بدهد، وکالت اداری به پایان می رسد.
- همچنین اگر وکالت کاری، برای مدت زمان مشخصی، اعطا شده باشد و این مهلت به پایان برسد، وکالت کاری نیز تمام خواهد شد.
بیشتر بخوانید : بهترین وکیل تهران
وکالت کاری و وکالت بلاعزل چه تفاوتی با یکدیگر دارد؟
همانطورکه توضیح داده شد، وکالت کاری نوعی از وکالت اداری است که بر اساس آن وکیل انجام کلیه امور اداری موکل را بر عهده میگیرد. در این نوع وکالت موکل حق دارد در هر زمان که بخواهد وکیل خود را عزل نموده و در مقابل و وکیل نیز مجاز می باشد تا بدون نیاز به اجازه موکل خود از وکالت استعفا دهد. اما یکی از اساسی ترین مواردی که در این بین مطرح می شود در این است که وکالت بلاعزل به چه معناست؟
در تعریف وکالت بلاعزل می توان گفت، این وکالت برخلاف وکالت کاری، وکیل بدون اجازه موکل خود اجازه استعفا ندارد و موکل نیز حق ندارد وکیل را عزل نماید. وکالت در این نوع قرارداد در شرایطی امکان پذیر است که عبارت “ضمن عقد خارج لازم شرط شد” که در ابتدای وکالت نامه آورده شود. به همین ترتیب اگر می خواهید اقدام به فسخ این نوع از وکالت نمایید، توصیه میشود به هیچ عنوان از این نوع از وکالت استفاده نکنید. چنانچه به دنبال این هستید که به عنوان موکل حق فسخ قرارداد را داشته باشید، ضروری است وکالت ضمن عقد خارج لازم و به صورت بلاعزل تنظیم شود.
با این وجود ضمن عقد نیز تعیین شود که موکل فقط برای مدت مشخصی حق دارد قرارداد را فسخ نماید. در نظر داشته باشید بهترین شیوه این است که طرفین قرارداد می بایست رضایت کامل خود را جهت پایان این قرارداد داشته باشند. به این عمل اقاله گفته می شود. با استناد به ماده ۶۷۸ وکالت بلاعزل می توان گفت در صورت فوت یا جنون هر یک از طرفین این قرارداد از بین خواهد رفت. چنانچه مشخص شود که هر یک از این عوامل در هنگام انعقاد وکالت نیز بوده اند. عقد از همان آغاز باطل خواهد بود.
بیشتر بخوانید : وکیل طلاق خانم
مهم ترین خصوصیات وکالت کاری
به طور کلی وکالت کاری می تواند خصوصیات بسیاری داشته باشد. لذا چنانچه که نسبت به این موارد آگاه باشید، تشخیص اینکه چه نوع وکالتی برای شما بهتر است آسانتر خواهد شد. به همین دلیل نیز پیشنهاد می شود تا نوع وکالت کاری را با آگاهی نسبت به ویژگی هایی که دارد، بهتر شناخته و انتخاب درستی در این مورد داشته باشید. وکالت نامه کاری سبب می شود تا موکل بدون احتیاج به مراجعه به محل خاصی، مسئولیت امور قانونی، دادگاهی و اداری خود را بر عهده بگیرد. از جهت دیگر نیز قادر می باشید تا حدود موکل خود را پیرامون انجام امور اداری و قانونی تعیین کنید.
هزینه ی وکالت اداری چقدر است؟
هزینه های مربوط به وکالت کاری می تواند نسبت به زمان با نوساناتی روبرو شود و مبالغ متفاوتی داشته باشد. با این وجود یکی از اساسی ترین مواردی که همچنان در یک سطح باقی خواهد ماند و مبالغ نسبتا ثابتی نیز دارد، همین وکالت نامه های اداری است. این تعرفه های محضری که به ثبت وکالت نامه های کاری اختصاص دارد، در دفترهای ثبت اسناد رسمی انجام خواهد گرفت. این هزینه معمولا توسط وکیل و موکل پرداخت می شود. اما چنانچه توافقی در این میان صورت نگیرد، پرداخت کلیه هزینه ها بر عهده موکل خواهد بود.
بیشتر بخوانید : وکیل ثبت شرکت
وکالت کاری با وکالت فروش خودرو چه تفاوتی دارد؟
اکنون ممکن است این پرسش مطرح شود که چه تفاوت هایی میان انواع وکالت کاری و همچنین وکالت فروش خودرو وجود دارد؟ همان طور که در مقدمه این مقاله نیز توضیح داده شد، وکالت کاری به کسانی داده می شود که قصد دارند کاری را از جانب شما انجام دهند. یکی از خصوصیات مهم وکالت نامه های کاری نیز در این است که حق معامله و یا انتقال اموال شما به شخص دیگری را ندارند. اما در وکالت نامه فروش خودرو موضوع متفاوت می باشد. به این معنا که در این نوع از وکالت نامه ها به طور معمول به موکل این حق داده خواهد شد که خودرو را بفروشند.
به همین خاطر وکالت نامه های فروش خودرو در بازار معاملات بسیار کارآمد خواهد بود. لذا در شرایطی که موکل این نوع از وکالت نامه ها را داشته باشد، نه برای خرید و فروش و نه جهت تعویض پلاک، نیازی به حضور فیزیکی موکل و صاحب ماشین نخواهد داشت. بنابراین با داشتن این نوع از وکالت نامه جهت فروش خودرو، موکل مجاز می باشد تا کلیه مراحل تعویض پلاک، معامله خودرو، انتقال و بازدیدهای فنی و مواردی از این دست را انجام دهد.
سوءاستفاده از وکالت اداری و یا کاری به چه صورت است؟
به طور کلی سو استفاده در هر اقدامی وجود خواهد داشت و این موضوع در انواع وکالت نامه اداری نیز دیده می شود. لذا برای اینکه بتوانید از انواع سو استفاده های وکالت نامه اداری، جلوگیری کنید، بهترین روش این است که در ابتدا شرایط مورد نیاز برای این اقدام را در نظر گرفته و سپس وکالت نامه های کاری را برای خود تنظیم نمایید. به دلیل اهمیت آشنایی با روش های پیشگیری از سوء استفاده وکالت اداری توجه به موارد زیر الزامی است:
- خواندن دقیق متن قرارداد
نخستین اقدام به خواندن درست و دقیق متن قرارداد مربوط می شود. توجه داشته باشید متن قرارداد وکالت نامه اداری خود را حتما به دقت بخوانید و بندهای آن را مورد بررسی قرار دهید. با این کار شما قادر خواهید بود تا به شکل درست و اصولی، از مفاد قرارداد مطلع شوید.
بیشتر بخواند : وکیل بیمه تامین اجتماعی
- انتخاب موکل مطمئن
نکته بعدی برای جلوگیری از هر سوء استفاده ای انتخاب موکل قابل اعتماد و مطمئن است. لذا می بایست شخصی را که به عنوان موکل خود در نظر می گیرید، آگاهانه و با شناخت قبلی انتخاب کنید.
- شرعی بودن موضوع وکالت نامه اداری
مهم ترین مورد این است که موضوع و یا اموالی را که بر سر آن به شخص دیگری وکالت می دهید، می بایست دارای مشروعیت باشد. و این مشروعیت نیز بر اساس قانون رسمی کشور باشد. در غیر این صورت شما شریک جرم به شمار آمده و مجبور به پرداخت جریمه خواهید شد.
- واضح و روشن بودن موضوع وکالت اداری
مساله حائز اهمیت بعدی، واضح بودن موضوع وکالت اداری است. به همین ترتیب موضوع وکالت کاری شما می بایست به حدی واضح باشد که بتوانید به شکل درست و اصولی آن را مشخص کنید تا پس از آن با مشکلات قانونی درگیر نشوید.
تنظیم وکالت اداری به چه مدارکی نیاز دارد؟
در نظر داشته باشید تنظیم وکالت اداری و کلیه شرایط آن به توافق طرفین قرارداد بستگی دارد. در بعضی مواقع ممکن است موکل به شکل شفاهی وکالت کلیه امور را به وکیل خود بسپارد، اما در بعضی موارد نیز جهت جلوگیری از بروز هرگونه مساله ای و تنظیم یک توافق ثابت، توصیه می شود وکالتنامه به شکل رسمی و در دفترخانه های اسناد ثبت معتبر انجام گیرد.
بعد از تنظیم قرارداد وکالت کاری به وکیل اعطاء میگردد. اما وکیل تنها مجاز می باشد با توجه به توافق های صورت گرفته اقدام نماید. درحقیقت وکالت اداری از نظر اختیارات وکیل به دو گروه وکالت تام یا مطلق و وکالت مقید قابل تقسیم است که هر یک از آن ها برای موارد خاصی تعریف شده است.
بیشتر بخوانید : وکیل آنلاین
فسخ وکالت نامه اداری چه شرایطی دارد؟
همانطور که می دانیم بر اساس قانون وکالت، عقدی جایز به شمار می آید و این موضوع از ماده 678 قانون مدنی، قابل دریافت است. به این معنا که بر اساس یک وکالت، هر دو طرف وکالتنامه حق دارند تا بدون نظر شخص مقابل، وکالت نامه را فسخ کنند. به این معنا که اگر موکل نسبت به شرایط کاری و انجام امور وکیل رضایت ندهد، حق دارد تا از ادامه همکاری انصراف دهد.
این شرایط برای وکیل نیز قابل اجراست و چنانچه به هر دلیلی نتوانست و نخواست که با موکل خود همکاری کند، می تواند قرارداد و وکالت نامه را باطل نماید. البته این موضوع تحت شرایطی امکان پذیر خواهد بود که وکالت از نوع بلاعزل نباشد. زیرا در صورتیکه وکالت نامه ای به صورت بلاعزل تنظیم شود، به هیچ وجه اجازه فسخ قرارداد برای طرفین وکالتنامه به صورت یک طرفه، صادرنمی شود.
ابعاد مختلف وکالت اداری و کاری
ذکر جمله “ضمن عقد خارج لازم شرط شد که…” در زمان تنظیم وکالتنامه و در ابتدای آن، اثباتی بر بلاعزل بودن آن است. در واقع این وکالت در قالب شرط ضمن یک عقد لازم آمده است که امکان فسخ یک طرفه آن وجود ندارد. به همین ترتیب وکالت بلاعزل شرطی را در وکالت نامه وارد می کند که به سادگی، شرایط خروج از عقد وکالت برقرار نخواهد شد. به طور معمول وکالت کاری را به صورت عادی می نویسند و این وکالت به صراحت می تواند با عقد درست و اصولی، یکی از بی دردسر ترین وکالت نامه ها محسوب شود. اما شرایطی نیز می تواند در وکالت کاری آورده شود.
برای مثال موکل قصد دارد که فقط با در نظر داشتن عملکرد وکیل، وکالت را فسخ نماید. در این شرایط نیز موضوع انعقاد وکالت بلاعزل مطرح می شود و بر اساس آن قید می شود که مثلا تا مدت زمان خاصی، موکل آزاد است که در صورت نارضایتی، وکالت را فسخ کند.
مدارک لازم جهت تنظیم وکالت نامه اداری محضری
مدارک لازم برای تنظیم وکالت نامه محضری شامل موارد زیر است:
- کارت ملی
- شناسنامه
- کپی مدارک وکیل
- کپی مدارک موکل
همچنین اگر موضوع وکالت نامه معامله ماشین یا ملک است، حتماً می بایست سند و مدارک مالکیت موکل نیز ارائه شود.
مشاوره تنظیم وکالتنامه اداری
مشاوره تنظیم وکالت نامه اداری به کمک کارشناسان و مشاوران حقوقی مساله ای بسیار حائز اهمیت است. پیش از این در تعریف وکالت اداری و عناصر قانونی و حقوقیاش توضیح داده شد که شاید یک سند معمولی به نظر بیاید اما حتماً می بایست برای موارد زیر از یک مشاور متخصص در این زمینه کمک گرفت.
- دقت و توجه کافی در مورد مفاد وکالتی و مطالعه دقیق و جزئی آنها
- در نظر داشتن حق عزل و مشاوره جهت دریافت این حق
- ضرورت مراجعه به دفترخانه جهت بیان متون حقوقی و شرایط موجود در وکالت نامه
نکات مهم درباره وکالت اداری
نکات مهم پیرامون وکالت اداری در طول این مقاله مورد تاکید قرار گرفت. شامل موارد زیر است:
- اعطای وکالت بلاعزل تنها درباره امور جزئی باشد و نه کلی
- موضوع وکالت در نمونه بلاعزل می بایست به دقت توسط طرفین قرارداد مطالعه شود
- ذکر کلیه موارد مورد نظر طرفین قرارداد در وکالت نامه
- دقت بسیار در اعطای وکالت بلاعزل به دیگران
نتیجه گیری
همانطور که در مقاله پیش رو توضیح داده شد وکالت اداری، همچنین سوء استفاده هایی که از این نوع وکالت می شود، ویژگی هایی که این نوع از وکالت دارد و مواردی از این دست همگی می توانند اهمیت بسیار زیادی در این مدل از وکالت نامه ها داشته باشند. وکالت اداری، نوعی از وکالت محسوب می شود که در آن، موکل، جهت انجام امور اداری و کاری و بدون اینکه حقی نسبت به انتقال اموال داشته باشد، به دیگری، اعطای وکالت می نماید.
شرایطی همچون اهلیت قانونی موکل و وکیل، از مهم ترین شروط وکالت کاری می می باشد و پایان وقت این وکالت، تنها، به نظر موکل و توافقی که با یکدیگر داشته اند وابسته است. در نظر داشته باشید آگاهی نسبت به حق و حقوق قانونی خودتان در این زمینه کمک یسیار زیادی به شما خواهد کرد تا از سو استفاده گری هایی برخی افراد سودجو جلوگیری کنید. گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون وکالت اداری و نحوه انعقاد آن پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.