در دنیای پزشکی نیز ممکن است پزشکان دچار اشتباهات و مرتکب جرایمی شوند که در قانون از آنها با عنوان جرایم پزشکی یاد می شود. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
جرایم پزشکی چیست؟
به طور کلی در خصوص جرایم پزشکی می توان گفت در صورتی که در اثر قصور یا عمد پزشک به بیمار آسیبی وارد شود، حسب مورد چنانچه عمدی یا غیرعمد باشد، طبق مقررات جنایات عمد و شبه عمد عمل خواهد شد، ضمن اینکه تخلف انتظامی نیز محسوب شود.
در این صورت فرد متخلف علاوه بر تحمل کیفر و پرداخت خسارت، ممکن است پروانه اش بر اساس مقررات انتظامی برای دوره‌ای تعلیق یا در مواردی لغو و برای همیشه از اشتغال در این حرفه ممنوع می‌گردد. در ادامه جرایمی که ممکن است یک پزشک مرتکب شود خواهیم پرداخت.
جرایم پزشکی شامل چه مواردی می شود؟
آنچه به عنوان برائت جستن در عموما بیمارستانها و پزشکان پیش از رفتن بیمار به اتاق عمل فرمی با عنوان برائت پیش روی بیمار قرار می دهند تا آن را امضا کنند. این امر اگرچه مطابق با ماده ۳۲۲ قانون مجازات اسلامی است و در خصوص خساراتی است که ممکن است از عدم توانایی یا اشتباه پزشک به بیمار وارد شود، اما به این مفهوم نیست که مسئولیت کیفری پزشک منتفی می شود.
به عبارت دیگر، اگر پزشکی قبل از عمل و یا هر معالجه ای از بیمار امضاء برائت گیرد و احتیاط لازم را بکار نبرد و کار خود را به درستی انجام ندهد، مسئولیت کیفری از او سلب نشده و اعمال وی قابل تعقیب کیفری می باشد. از جمله جرایم پزشکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افشاء اسرا بیمار توسط پزشک نیز جرم است و ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی دراین مورد اشعار دارد هر گاه پزشکی اسرار بیمار خود را افشا نماید، تا یک سال حبس مجازات می شود.
- کلیه جرایم غیر عمدی پزشک نیز قابلیت تعقیب کیفری است. این جرایم عبارت اند از درمان بیماری که می بایستی در بیمارستان و با تجهیزات و تیم پزشکی خاصی انجام گیرد و پزشک با داشتن آن تجهیزات، در درمانگاه یا مطب خود آن را انجام دهد، این موضوع تعقیب کیفری برای پزشک دارد.
- صدور گواهی خلاف واقع توسط پزشک، جرم کیفری است که این امر شامل همه مسولان و صاحبان تخصص می شود
- جنایت در عمل جراحی، به عنوان مثال اگر پزشکی در حین جراحی کلیه، بدون هیچ دلیل قابل توجیه پزشکی کلیه بیمار را بیرون آورد
- کلاهبرداری در پزشکی، مانند تبلیغات پزشکی یا دارویی به منظور اغفال مردم
- ماده ۱۲ قانون مصوب ۱۲۹۰ : اگر هر پزشکی از نسخه رمز استفاده کند به چهار ماه حبس محکوم می شود. منظور از نسخه رمز، نسخه ای است که به صورت کد بین یک پزشک و یک داروخانه خاص قابلیت رد و بدل شدن دارد و اگر آن نسخه نزد داروخانه دیگری برده شود، داروخانه نمی تواند آن نسخه را تحویل دهد.
- عدم رعایت طرح جلوگیری از شیوع بیماریهای آمیزشی (واگیر) مصوب ۱۳۲۰
- عدم رعایت مقررات امور پزشکی، دارویی، و مواد آشامیدنی و خوردنی مصوب ۱۳۳۴
چه تفاوتی میان جرایم پزشکی و تخلفات پزشکی و جود دارد؟
به طور کلی میان جرایم پزشکی و تخلفات پزشکی تایز قایل می شود. به عنوان مثال تخلفات پزشکی مواردی مانند سهل انگاری در انجام وظیفه و یا افشای اسرار هستند که پزشک بر خلاف قوانین و مقررات وضع شده صنفی رفتار می‌کند. اما جرایم پزشکی مواردی هستند که در قانون مجازات اسلامی قانونگذار برای آن جرم و مجازات در نظر گرفته است، ولی شخصی که مرتکب آن می‌شود پزشک و یا جزء تیم پزشکی است.
از سوی دیگر، رسیدگی به تخلفات پزشکی در صلاحیت دادسرای انتظامی پزشکی است. اما رسیدگی به جرایم در حیطه صلاحیت محاکم عمومی دادگستری است. همچنین رسیدگی به تخلفات پزشکی توسط هیأت های بدوی انتظامی، مانع رسیدگی توسط محاکم قضایی نمی‌شود، زیرا ممکن است پزشک اقدام به عملی نماید که واجد وصف مجرمانه باشد و از آن جایی که چنین امری تخلف نیز محسوب می‌شود، محاکم دادگستری و هیأت‌های بدوی انتظامی هر کدام می‌توانند جداگانه به موضوع رسیدگی کنند
با این حال، در اکثر موارد می‌توان هم به سازمان نظام پزشکی و هم به محاکم دادگستری به شکل همزمان مراجعه کرد و هیچ یک مانعی برای صلاحیت دیگری محسوب نمی‌شود.
در پایان پیشنهاد می شود در صورت مواجه با جرایم پزشکی به منظور پیگیری پرونده، مجازات متخلفین مربوطه و نیز احیای حقوق از دست رفته خود در این زمینه از دانش و آگاهی یک وکیل کیفری متبحر استفاده شود.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی کیفری می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
کلاهبرداری؛ مصادیق و مجازات کیفری آن
جرم پولشویی و مجازاتی که در قوانین برای آن تعیین شده است
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021