مطابق با قانون مدنی کشور پس از ازدواج هر یک از زوجین نسبت به یکدیگر دارای وظایفی می باشند، یکی از این تکالیف تمکین زن از شوهر است. در این بخش به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
تمکین زن از شوهر چیست؟
به طور کلی تمکین در لغت به معنای الزام می باشد. با این حال تمکین از منظر حقوق خانواده به معنای اطاعت و پیروی زن از شوهر در امور زندگی و روابط زناشویی بدون عذر شرعی می باشد.
عدم تمکین زن از شوهر به چه معنا است؟
همان طور که پیشتر به آن اشاره شد زن و مرد هر یک موظف هستند تا تکالیف خود را در برابر یکدیگر انجام داده و با یکدیگر حسن معاشرت داشته باشند. در غیر این صورت، مصداق نشوز تلقی شده و منجر به پیامدهایی برای هر یک از آنان می گردد. نشوز به معنای عدم تمکین یا عدم ایفای هریک از وظایف و تکالیف میان زوجین دانست.
از منظر حقوقی و در قالب زندگی زناشویی هر گاه زن بدون عذر شرعی از همسر خویش در رفع نیازهای جنسی و امور خانواده تمکین نکند، حق پرداخت نفقه از سوی مرد برای زن سلب شده و مسئله نشوز رخ داده است. به این ترتیب زن ناشزه نامیده می شود.
به عبارت دیگر، ماده ۱۱۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی زن را موظف به اطاعت از شوهر چه در امور جاریه زندگی و چه در مسائل زناشویی نموده است و در مقابل این تمکین، وی را مستحق دریافت نفقه دانسته است. عدم تمکین زن به هر صورتی که باشد، موجب می شود حکم زن ناشزه به وی اطلاق شود. در واقع زن ناسازگاری که بدون داشتن هیچ عذر و بهانه ای از شوهر خود تمکین نکند، ناشزه است و بنابراین از دریافت نفقه محروم می شود.
عدم تمکین زن از شوهر چه پیامد هایی را به دنبال دارد؟
عدم تمکین زن از شوهر پیامد هایی را به دنبال دارد که در این بخش به جزئیات آن می پردازیم. از جمله این پیامد ها می توان به موارد زیر اشاره کرد؟
- عدم استحقاق زن نسبت به نفقه ( ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی)
- کسب اجازه ازدواج مجدد از دادگاه (مواد ۱۶ و ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۵ بهمن ماه ۱۳۵۳). به این منظور مرد بایستی به دادگاه رجوع و با اثبات عدم تمکین همسرخود، از دادگاه اجازه ی ازدواج مجدد بگیرد.
- امکان طرح دعوی طلاق از سوی مرد.
در اینجا ذکر این نکته الزامی است که نشوز شوهر یا عدم ایفای وظایف زناشویی از جانب وی نیز دارای ضمانت اجرای حقوقی است و زن می تواند با مراجعه به دادگاه الزام شوهر را به انجام وظیفه درخواست نماید. به علاوه نشوز شوهر سوء معاشرت به شمار می آید و اگر مصادیق عسر و حرج باشد، زن می تواند از دادگاه درخواست طلاق کند.
در چه شرایطی زن می تواند از شوهر خود تمکنین نکند؟
طبق قانون شرایطی وجود دارد که زن بر اساس آن می تواند از همسر خود تمکین نکند. این شرایط به شرح زیر می باشند:
- در صورت بیمار بودن زن که پزشک نزدیکی را منع کرده باشد و قرار داشتن زن در عادت ماهانه، زن اجازه عدم تمکین خاص را دارد.
- مطابق بر ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی اگر حق تعیین منزل به زن داده شده باشد، زن می تواند از زندگی کردن در منزل مرد خودداری کند و مرد باید در منزل مورد تایید زن، زندگی کند ولی زن موظف به پیروی و اطاعت از همسر خود در وظایف زوجیت خویش می باشد .
- چنانچه مرد منزل مستقل و مناسبی با شان زن تهیه نکرده باشد، زن می تواند از رفتن به منزل شوهر خودداری نماید.
- بر اساس ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی اگر زندگی در منزلی با شوهر خوف ، ضرر بدنی ، مالی و یا شرافتی برای زن داشته باشد، زن می تواند منزل را ترک کند و تا زمانی که همسر او منزل مستقل و مناسبی تهیه نکرده است می تواند از بازگشت خودداری نماید و در این صورت نفقه زن بر عهده مرد می باشد .
- بر اساس ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی ، چنانچه بعد از جاری شدن صیغه عقد، مرد مبتلا به بیماری مقاربتی گردد و نزدیکی کردن با وی موجب سرایت بیماری به زن می شود، زن می تواند از نزدیکی با چنین مردی خودداری کند. با این حال حق پرداخت نفقه وی محفوظ خواهد بود .
- جهت انجام واجبات دینی مانند حج رفتن یا حمام رفتن برای ادای نماز واجب، زن می تواند اجازه بیرون رفتن بگیرد و اگر مرد نپذیرفت، زن می تواند خارج شود در حالی که حق پرداخت نفقه او ساقط نخواهد شد.
- خروج از منزل جهت درمانی که ضرورت دارد. در این صورت اگر مرد اجازه ندهد، عدم تمکین زن مجاز است و زن می تواند خارج شده و نفقه او نیز بر عهده مرد خواهد بود.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی خانواده می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021