یکی از نهاد های مردمی که دارای ریشه اصلاح و میانجیگری است و در راستای حاکمیت بخشیدن اراده مردم در رسیدگی به امور قضایی غیر مهم از سوی نمایندگان مردم فعالیت می کند، شورای حل اختلاف است. یکی از مهمترین وظایف این نهاد ترویج فرهنگ صلح و سازش میان مردم است. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
شورای حل اختلاف چیست؟
به طور کلی فلسفه تدوین و تشکیل مجموعه ای همانند شورای حل اختلاف برقراری صلح و سازش در میان مردم بوده است. به عبارت دیگر، در صورت بروز اختلاف میان طرفین این شورا در صدد ایجاد صلح و آشتی میان آنان بر می آید.
به این ترتیب، شورای حل اختلاف می‌تواند در صورت سازش و رفع اختلاف میان طرف های دعوا گزارش اصلاحی را صادر کرده و پس از تأیید قاضی شورا به طرفین ابلاغ نماید. حال سوالی که در اینجا مطرح می شود آن است که در صورتی که سازش صورت نگیرد چه خواهد شد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت در مواردی که سازش و صلح صورت نگیرد مراتب به مراجع قضایی اعلام میشود تا دستورات و تدابیر لازم در این زمینه لحاظ گردد.
البته باید در نظر داشت که برخلاف دیگر شورا ها قاضی شورا حق صدور رأی دارد. رأیی که قاضی شورا صادر می‌کند حضوری یا غیابی است و رأی صادره ظرف بیست روز قابل واخواهی می باشد. آرای حضوری نیز ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی در دادگاه عمومی یا کیفری همان حوزه قضایی می باشد.
شورای حل اختلاف چه وظایفی را بر عهده دارد؟
همان طور که پیش تر به آن اشاره شد شوراهای حل اختلاف به موجب قانون برنامه سوم توسعه و به منظور کاستن از مراجعات مردم به دادگاه ها و در جهت توسعه مشارکت های مردمی، رفع اختلافات محلی و نیز حل و فصل مسائلی که مبنا و ماهیت قضایی نداشته یا ماهیت قضایی آن پیچیدگی کمتری دارد، ایجاد شده است. هدف این شورا، حل اختلاف و صلح و سازش بین اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی است که تحت نظارت قوه قضاییه و با شرایط مقرر در این قانون تشکیل میشود. این شورا از دو عضو اصلی و یک عضو عل البدل تشکیل میشود که با پیشنهاد رییس کل دادگستری توسط رییس مرکز امور شوراها منصوب می‌شوند. در هر حوزه قضایی یک یا چند نفر قاضی دادگستری که قاضی شورا نامیده می‌شوند فعالیت می‌کنند که ممکن است همزمان عهده دار امور چند شورا نیز باشند.
شایان ذکر است که شوراهای مستقر در روستاها تنها صلاحیت صلح و سازش را دارند. در ضمن علاوه بر ممنوعیت صدور حکم حبس و شلاق در شورا، برخی دعاوی به هیچ وجه قابلیت طرح در شورای حل اختلاف را ندارند.
در موارد زیر شوراها با توافق طرف های اختلاف برای صلح و سازش اقدام می‌کنند:
- کلیه امور مدنی و حقوقی
- کلیه جرایم قابل گذشت
- جنبه خصوصی جرائم غیرقابل گذشت
تبصره ـ در صورتی که رسیدگی شورا با درخواست یکی از طرف ها صورت پذیرد و طرف دیگر تا پایان جلسه اول عدم تمایل خود را برای رسیدگی در شورا اعلام کند، شورا درخواست را بایگانی و طرف های اختلاف را به مرجع صالح راهنمایی می‌کند.
شورای حل اختلاف در چه مواردی مبادرت به رسیدگی و صدور رأی می نماید؟
به طور کلی قاضی شورا با مشورت اعضاء شورای حل اختلاف به موارد زیر رسیدگی و مبادرت به صدور رأی می نماید:
- دعاوی مالی مربوط به اموال منقول تا نصاب دویست میلیون (۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال به جز مواردی که در تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون در دادگستری مطرح می شوند.
- تمام دعاوی مربوط به تخلیه عین مستأجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه
- دعاوی تعدیل اجاره بها به شرطی که در رابطه استیجاری اختلافی وجود نداشته باشد
- صدور گواهی حصر وراثت، تحریر ترکه، مهر و موم ترکه و رفع آن
- ادعای اعسار از پرداخت محکومٌ به در صورتی که شورا نسبت به اصل دعوی رسیدگی کرده باشد
- دعاوی خانواده راجع به جهیزیه، مهریه و نفقه تا نصاب مقرر در بند (الف) در صورتی که مشمول ماده (۲۹) قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱/۱۲/۱ نباشند.
- تأمین دلیل
- جرایم تعزیری که صرفاً مستوجب مجازات جزای نقدی درجه هشت باشد.
تبصره۱ـ بهای خواسته براساس نرخ واقعی آن تعیین میشود، چنانچه نسبت به بهای خواسته بین اصحاب دعوی اختلاف حاصل شود و اختلاف مؤثر در صلاحیت شورا باشد، یا قاضی شورا نسبت به آن تردید کند قبل از شروع رسیدگی رأساً یا با جلب نظر کارشناس، بهای خواسته را تعیین می کند.
تبصره۲ـ شورای حل اختلاف مجاز به صدور حکم شلاق و حبس نمی باشد.
تبصره۳ـ صلاحیت شوراهای حل اختلاف روستا مستقر در روستا صرفاً صلح و سازش می باشد.
کدام دعاوی قابل طرح در شورای حل اختلاف نیست؟
برخی دعاوی حتی با توافق طرف های اختلاف قابل طرح در شورا نمی باشند. از جمله این دعاوی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلاف در اصل نکاح، اصل طلاق، فسخ نکاح، رجوع، نسب
- اختلاف در اصل وقفیت، وصیت، تولیت
- دعاوی راجع به حجر و ورشکستگی
- دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی
- اموری که به موجب قوانین دیگر در صلاحیت مراجع اختصاصی یا مراجع قضایی غیر دادگستری است.
در پایان لازم به ذکر است جهت اطلاع از آدرس و شماره تلفن شورا های حل اختلاف در استان تهران می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری عدل ایرانیان می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021
۱۰ دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
باسلام.دوستان اگر از شخصی شکایتی دارید و رجوعتون دادن به شورای حل اختلاف و اگر قراره دیه یا خسارتی توسط شخصی که ازش شکایت کردید باید کلا بی خیال شکایتتون بشیدو مبلغی دستتون رو نمیگیره.من کمپ ترک اعتیاد بودم بمن مشتی توی کتفم زدن به پشت خوردم زمین ستون فقراتو لگنم ضرب و اسیب دید دوباره منو کتک زدنو توهینو جوری شدکه دندان عقلم شکست.بعداز کلی دوندگی و ثبت نام در سامانه ثنا و هذینه های مختلف حدود ۲۰ روز طول کشید ابلاغیه بدستم برسه و زمانی گذاشتن برای من و ضاربو خاتی که زمانو وقتش بعداز رسیدن ابلاغیه بدستم شد ۱۹ روز اینده.صبح ساعت ۸/۵ بماگفتن بیاید شورا تا رسیدم دم در اتاق کارمندان شورا بما گفتن اقای ایکس ببخش بخشش کار خوبیه گفتم چرا ببخشم موقعی که منو فحش دادنو زدن فکر اینجارو چرا نکردن.گفتن بلخره بخشش و بزرگواری خوبه اگر اینجا پرونده رو پایان ندی باید بری دادگاهو کلی وقت میبره هذینه داره.گفتم دیهدطبق قوانین مملکت و اسلام.گفتن پول بذای چیته زشته مگه پول لازم داری.دیه من حدود ۱۵۰ میلیون به تشخیص دوقاضی از بستگانم که باهاشون مشورت کردم قبل از شکایت و بازکردن پرونده هردو قاضی بهم گفتند حل اختلاف بیشتر سعی میکنه رضایت بگیره و ریش سفیدی میکنن تو نه ۱۵۰ میلیون اول بگو۵۰ میلیون میگیرم رضایت میدم اگر چونه زدن مبلغ رو کمتر کن حتی شخصی که اصل کار شکایتم بود کاملا راضی بود به پرداخت دیه تامن گفتم ۵۰ میلیون گفتن اقا چه خبره بیا رضایت بده نهایت تهایتش بگو ۷ میلیون که باهات چونه بزنه بگه ۳/۵ میپردازم و کاری کردن با گفته هاشون که شخص هم فهمید جریان چیه گفت من یا ۱ میلیون میدم یا اصلا بریم دادگاه شخصی که قبلش چقدر ازمن خواهشو تمنا کرد برای اینکه ببخشمش و مبلغی بپردازه رضایت بدم.و کارمند شورای حل اختلاف سه تا انگشتش رو اورد بالا گفت اقا ۳ میلیون بهش بده خداشاهده گفتم ۴ میلیون چون منم کلی هذینه و دوندگی کردم شخص ضارب گفت که من اصلا نمیخام بریم دادگاه من گفتم باشه همون ۳ میلیونی که ایشون گفت دو بپرداز بعد کارمند شورا گفت اقا من کی گفتم ۳ میلیون گفتم ۲ تومن گفتم حاجی شما حتی عدد ۳ رو با انگشتاتون نشون دادید گفت نه من گفتم ۲ تومن و اینجور شدکه من کتک خورده کمر داغون دندان شکسته با التماس که اقا بیا همین ۲ تومن روبده و ناز از ضاربو اخر به ۲ میلیون ناقابل رضایت دادیم بسکه کارمندهای شورای حل اختلاف گفتن بخای بری دادگاه کلی دوندگیو خرجو هذینه و ایاب و ذهاب داره من مخصوصا من رو از شکایتم منصرف کردن. از قبلها هم شنیده بودم شورای حل اختلاف به این شکل هست
عالی بود، عالی
نظر لطف شماست
در خدمتتون هستیم
سلام حدود۲ماه پیش من راکب موتور سیکلت بودم مدارکم کامل بو ولی گواهینامه نداشتم و طبق کروکی مقصر ۱۰۰درصد طرف مقابل و من کتفم شکس و سرم و دندونم
وپرونده ام رفته شورا حل اختلاف آیا اونجا میمونه یا میره دادگاه اخه خودش گف ۳ماه دیگه که طول درمانت تموم شد میای مینویسم میری بیمه میگیری
راهنمایی میکنید که پرونده من باید بره دادگاه یاهمون جا دیه تعیین و پرداخت میشه
ممنون میشم رااهنمایی کنید
سلام ارجاع میشه به دادگاه
سلام من ۷/۳۰ جلسه دارم در خصوص استرداد جهیزیه میشه لطف بین من و خانومم سازش ایجاد کنید
مطالب مفیدی بود.
من در رابطه با موضوع زیر قراره تحقیق کنم
(اخص تحمیل در شعبه حل اختلاف)
نمیدونم منظور از موضوع چیه؟و دقیقا چه مطالبی از شعبه حل اختلاف میخواد!ممنون میشم اگ به زبان ساده تری راهنمایم کنید🙏🏻
سلام پدر من سال ۹۸ فوت کردند و همان سال دادنامه انحصار وراثت در شورای حل اختلاف میدان کتابی صادر شد.ایشون آپارتمانی در اسپانیا دارند و برای انجام کارهای قانونی این مدرک ترجمه و ممهور به تایید دادگستری امورخارجه و سفارت اسپانیا هم شده.حالا مسئول اداره ثبت در بارسلون تایید امضای قاضی یا شخص صادر کننده دادنامه را میخواهد چون در مهر دادگستری فقط مهر و امضای مترجم رسمی تایید میشود بدون در نظر گرفتن متن اصلی.من برای تایید اینکه ایشون واقعا قاضی یا مسئول رسمی در شورای حل اختلاف بوده و یا تایید متن و امضای دادنامه به کجا باید مراجعه کنم.ممنون
درود بر شما؛ در همسایه‌گی ما مجتمعی در حال ساخت هست، ۵ خانه به‌شکلی تجمیعی و مشارکتی که سازنده حتی کوچه رو هم خریده و به زمین اضافه کرده. طی این مدت یک سال علاوه بر خسارت فراوان به ملک ما (مثل پریدن رنگ و چه و چه و مهم‌تر از همه، گوشه دیوار ط دوم حدود نیم سانت قاچ برداشته و باز شده). کلی هم بابت ریزش مصالح بخصوص سیمان از ارتفاع زیاد (حدود ۱۵ متر، ما دو ط هستیم و این‌ها ۷ ط دارن می‌سازن) سر و صدای آزاردهنده دارند. طی این مدت والده‌ی مرحومه ما زمین‌گیر شده و با بیماری سختی دست‌وپنجه نرم می‌کرد و به‌تبع اون مجبور بودم دایم به ایشون رسیدگی کنم و وقت نداشتم برم شکایت و پیگیری. همین امر هم سبب شده بهشون مشتبه شه که هر کاری عشق‌شون بکشه می‌تونن انجام بدن و ما هم کاری بهشون نداریم. الآن که دیگه مادر مرحومه و عزیزتر از جونم به رحمت خدا رفته، وقتم آزاده و می‌خوام ازشون شکایت کنم تا به حقم برسم. به ۱۳۷ زنگ می‌زنم، میگن این مورد مربوط به ما نیست و بایستی بطریق جبران خسارت پیش ببری شکایتت رو و برو شورای حل اختلاف. از طرفی الآن کلی داربست روی بام ماست و هر آن می‌ترسم سقف بریزه و شنیده‌ام که حل اختلاف بسیار زمان‌بر هست. خلاصه که موندم چه کنم. اگه منت نهاده و راهنمایی بفرمائید، بسیار بسیار سپاس‌گزارتون خواهم بود و البته، دعاگوی شما. پیشاپیش ممنون.
با سلام و احترام
برای مطالبه خسارت ضرر و زیان وارده طی ساخت و ساز ساختمان همسایه در صورت عدم توافق با یکدیگر برای جبران خسارت، لازم است که از طریق قانونی اقدام و به مراجع قضایی مراجعه نمائید.