وثیقه بانک و شرایط آزادسازی

وثیقه بانک چیست؟

همانطور که از عنوان وثیقه بانکی مشخص است، این مدرک یکی از مهم ترین اسناد به منظور توثیق و تضمین تعهدات بانکی به شمار می آید. در تعریف دقیق تر می توان گفت، بانک ها جهت اطمینان نسبی از انجام تعهدات تسهیلات گیرنده، و کاهش خطرات احتمالی ناشی از عدم وصول تسهیلات داده شده و بازگشت سرمایه، از این سند استفاده می کنند.

به همین مناسبت، در این محتوا با سرفصل های زیر، قصد داریم تا به بررسی انواع وثیقه بانکی و مراحل و روش های آزاد کردن آن بپردازیم.

انواع وثیقه بانکی برای دریافت تسهیلات بانکی

یکی از رایج ترین انواع وثیقه بانکی، وثیقه اموال غیر منقول می باشد. این مورد در شرایطی همچون دریافت وام با سند ملکی، قابل استفاده است. به طوریکه دریافت کننده تسهیلات، سند ملک خود را به صورت وثیقه، نزد بانک قرار می دهد.

از موارد دیگر وثیقه بانکی می توان به : سپرده بلند مدت و ضمانت نامه های بانکی، اوراق مشارکت و سهام های مورد تایید سازمان بورس اوراق بهادار اشاره کرد .

اسناد تجاری نیز گونه دیگری از وثیقه های بانکی محسوب می شوند که آنها نیز شامل مواردی همچون چک و سفته می شوند. هر یک از این موارد در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده شده است.

سند ملک به عنوان وثیقه بانکی

همانطور که اشاره شد، یکی از رایج ترین وثیقه های بانکی غیر منقول، سند ملک می باشد. بنابراین ملکی که به عنوان وثیقه تسهیلات برای بانک استفاده می شود، می بایست در همان شهری واقع شده باشد که شخص، تقاضای وام کرده است. همچنین سند زمین کشاورزی و غیر مسکونی مورد قبول بانک واقع نمی شود.

این سند می بایست به نام وام گیرنده یا اقوام درجه یک وی بوده و در رهن بانک دیگری نباشد.

کلیه این موارد توسط اداره ارزیابی بانک بررسی می شود. بنابراین کارشناس بانک، ارزش ملک را تخمین زده در گزارش ارزیابی برای آپارتمان مسکونی، ارزش اعیان و ارزش عرصه آن ذکر خواهد شد.

سپرده بلند مدت به عنوان وثیقه بانک

یکی دیگر از انواع وثیقه های بانکی متداول، سپرده بلند مدتی است که در همان بانک قرار گرفته باشد. این مورد نیز دارای شرایط و الزاماتی است که در ادامه مقاله آورده شده است:

1. سپرده بلند مدت می بایست به نام متقاضی یا اقوام درجه یک او باشد.
2. مدت زمان سپرده بلند مدت بیشتر از یک سال باشد. همچنین تاریخ انقضای آن پس از سررسید وام باشد.
3. بانک سپرده بلند مدت را بلوکه کرده و وام گیرنده حق برداشت از آن را ندارد.

استفاده از اوراق مشارکت به عنوان وثیقه بانک

اوراق مشارکت یا گواهی سپرده سرمایه گذاری، قابلیت استفاده به عنوان وثیقه بانکی، وام یا ضمانت نامه مشتری را در شرایط زیر دارا می باشند:

1. اوراق مشارکت و یا گواهی سپرده، حداقل یکساله باشند.
2. سقف اعطای تسهیلات برابر با صددرصد مبلغ اسمی اوراق مشارکت باشد.
3. ارزش اوراق می بایست بیش از اصل و سود وام باشد.
4. اوراق مشارکت می بایست بدون نام و قابل انتقال به غیر باشند.
5. اوراق مشارکت می بایست با مجوز بانک مرکزی صادر شوند و مورد تایید بانک مربوطه باشند.
6. این اوراق پس از توثیق نیز در بانک به امانت خواهند ماند.

استفاده از چک و سفته به عنوان وثیقه بانکی

همانطور که اشاره شد، اسناد تجاری همچون چک و سفته نیز می توانند به عنوان وثیقه بانک مورد استفاده قرار گیرند. در لیست زیر به شرایط استفاده از چک به منظور وثیقه تسهیلات بانکی اشاره شده است:

• به طور کلی چک می بایست به استفاده کننده از تسهیلات متعلق باشد. بنابراین اگر متقاضی، حساب جاری نداشته باشد، مطابق با نظر رئیس شعبه برای شخص حساب جاری باز می شود.
• چک نباید خط خوردگی داشته باشد.
• چک می بایست به تاریخ روز و در وجه بانک باشد.

با وجود اینکه بانک ها علاوه برسفته، وثیقه بانکی دیگری نیز در خواست می کنند، در صورتی که سفته به عنوان وثیقه استفاده شود دارای شرایطی است که در زیر آورده شده است:

• توجه داشته باشید که سفته را در حضور رئیس یا معاون شعبه امضا نمایید. همچنین بر اساس قانون، سفته تنها یک بار قابل استفاده است.
• در مراحل دادرسی، سفته جنبه حقوقی پیدا می کند. بنابراین با واخواست سفته، امکان ممنوع الخروج کردن صادر کننده وجود ندارد.

علاوه بر چک و سفته سهام نیز می تواند به عنوان یک سند تجاری به عنوان وثیقه استفاده شود. این در شرایطی است که حداکثر اعتبار و وام شما می تواند تا 50 درصد ارزش روز بازار سهام را دارا باشد. با این وجود به دلیل غیر قابل پیش بینی بودن بازار سهام، بانک ها چندان تمایلی به دریافت سهام  به عنوان وثیقه ندارند.

مراحل و روش سپردن وثیقه بانک به چه صورت است؟

اکنون که با انواع وثیقه بانکی و شرایط استفاده از هر یک آشنا شدیم این سوال مطرح می شود که برای سپردن وثیقه بانکی چه مراحلی می بایست طی شود؟ به عبارت دیگر نحوه سپردن وثیقه بانکی به چه صورتی انجام می گیرد؟

در پاسخ به این پرسش ها می توان گفت: مراحل و روش سپردن و وثیقه بانک، به صورتی است که در گام نخست، متقاضی تسهیلات، می بایست به بانک مربوطه مراجعه نماید و با در نظر داشتن نوع وام و تسهیلات درخواستی، شرایط و قوانینی که بانک اعلام نموده است را مورد توجه قرار دهد. سپس با انعقاد قرارداد با بانک و در مقابل دریافت تسهیلات مورد نظر، وثیقه ای همچون: ملک، سهام، حساب سپرده بلند مدت و یا اسناد تجاری خود را ارائه نماید .

سپس بانک درستی وثیقه اعطا شده را مورد بررسی قرار می دهد و نسبت به ارائه تسهیلات درخواستی متقاضی اقدام می نماید.

برای مثال، در مواردی که سند ملکی به عنوان وثیقه بانکی در نظر گرفته شده است، اداره ارزیابی بانک و کارشناسان مربوطه، وظیفه دارند تا گزارش ارزیابی ملک مورد نظر را تهیه کرده و ارزش ملک را در آن ذکر کنند. در گام بعدی، سند ملکی، در دفترخانه اسناد رسمی ترهین شده و نام بانک، در سند ملکی ثبت خواهد شد.

توجه داشته باشید در ادامه مراحل و روش سپردن وثیقه بانکی، می بایست تا پایان اجرای تعهدات توسط شخص دریافت کننده تسهیلات، وثیقه مورد نظر نزد بانک به امانت باقی بماند. مگر اینکه زمان انقضای قرارداد رهن، به پایان رسیده باشد.

همچنین در شرایطی که شخص، کلیه تعهدات خود را به درستی انجام داده باشد در این شرایط نیز، می توان اقدام به فک رهن نمود.

آزاد کردن وثیقه بانک چه مراحلی دارد؟

واضح است که ارائه وثیقه بانکی، به منظور برخورداری از انواع تسهیلات همچون: وام مسکن، وام ازدواج و غیره، انجام می گیرد.

در هر صورت، قرارداد رهن و ترهین مال به بانک، تا هنگامی قابل استفاده است که شخص، به درستی تعهدات خود انجام داده و تسهیلات بدست آمده را باز پس دهد.

بنابراین، چنانچه شخص استفاده کننده از تسهیلات، به تعهدات خود پایبند نباشد، بانک حق دارد تا پس از اطلاع رسانی به مشتری و تذکر به وی، به روش های قانونی، نسبت به وصول مطالبات خود اقدام نماید. به همین ترتیب این اقدام با ضبط وثیقه بانکی انجام خواهد گرفت.

برای مثال در شرایط خاص، نسبت به برگزاری مزایده، جهت فروش ملک در رهن بانک اقدام خواهد شد.

اکنون این سوال مطرح می شود که مراحل و نحوه آزاد کردن وثیقه بانک به چه صورت امکان پذیر است؟ به معنای دیگر در شرایطی که شخص بخواهد نسبت به فک رهن ملک خود اقدام نماید می بایست به چه صورت عمل نماید؟ این پرسش در ادامه مقاله پاسخ داده شده است.

آزادسازی وثیقه بانکی به چه روش هایی انجام می‌شود؟

به طور کلی مراحل و روش آزاد کردن وثیقه بانکی به دو روش انجام می گیرد.

• در روش نخست، به وسیله سپرده گذاری، می توان نسبت به آزاد کردن وثیقه بانک اقدام نمود. به طوریکه دریافت کننده تسهیلات با مراجعه به بانک مبلغی حدود 110 درصد بدهی باقی مانده خود را سپرده گذاری می کند  سپس از بانک، درخواست می کند تا وثیقه او را آزاد نماید.
• در روش دوم آزاد سازی وثیقه بانکی، تسویه حساب توسط بانک انجام می گیرد. به طوریکه متقاضی، بعد از پرداخت کردن تمام اقساط خود، در بانک مربوطه حاضر شده و با تنظیم یک درخواست فک رهن وثیقه، نسبت به آزاد سازی سند ملکی خود اقدام می نماید.

در این شرایط نیز بانک بعد از اطمینان از درستی شرایط لازم و براساس قانون، مراحل آزاد کردن وثیقه بانکی را انجام می دهد.

در غیر این صورت، شخص می بایست نسبت به به طرح دعوی مورد نیاز به فک رهن ملک اقدام نماید.

مطالب بیشتر جهت درک بهتر:

وکیل پایه یک دادگستری

وکیل قرارداد

وکیل خانم

وکیل ملکی

وکیل زمین

وکیل چک

وکیل چک برگشتی

نتیجه گیری

همانطور که در این مقاله به تفصیل توضیح داده شد وثیقه بانکی یکی از مهم ترین اسناد به منظور توثیق و تضمین تعهدات بانکی به شمار می آید.

مهم ترین شیوه های متداول بانک ‌ها به منظور دریافت وثیقه در قراردادهای بانکی و اطمینان خاطر از بازگشت مبلغ وام و تسهیلات اعطا شده، دریافت اسناد غیرمنقول همچون سند ملک و اسناد تجاری همچون چک و سفته است.

این موارد شامل: سند ملک، سپرده بلند مدت و ضمانت نامه های بانکی، اوراق مشارکت و سهام های مورد تایید سازمان بورس اوراق بهادار می شوند.

گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما عزیزان درباره انواع وثیقه بانکی و شرایط استفاده از هر یک پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.