تغییر و کم کردن سن شناسنامه

کم کردن سن شناسنامه

تغییر دادن سن هر چند امری محال است اما در شرایطی قانون گذار این امر را شدنی دانسته و به فرد این حق را داده که بتواند سن خود را تا پنج سال تغییر بدهد.

به محض متولد شدن هر طفلی بایستی برای او شناسنامه گرفته شود چرا که این سند سجلی، دربرگیرنده مشخصات هویتی هر فردی است و در آن اطلاعات مهمی از جمله تاریخ تولد فرد درج می شود.

از مهم ترین وظایف هر والدینی آن است که تاریخ تولد نوزاد خود را به سازمان ثبت احوال اعلام کنند تا سن طفل در شناسنامه ثبت شود.

درج این تاریخ بسیار مهم است چرا که سن هر فرد را مشخص می کند اما گاهی اوقات ممکن است تاریخ تولد دیر اعلام شود و این امر در آینده مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد که در اینجا اثبات این سهل انگاری و تغییر دادن سن کمی مشکل ساز است و به سختی ممکن است به آن ترتیب اثر داده شود.

اما اگر این اتفاق رخ داد و سن فرد با سن واقعی او در شناسنامه تعارض داشت تکلیف چیست و باید چه اقدامی کرد؟ سوالی هست که قرار است در اینجا به آن پاسخ بدهیم.

آیا امکان تغییر دادن سن در شناسنامه وجود دارد؟

نص صریح قانونی:

ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی بیان می دارد که، تغییر تاریخ تولد اشخاص ممنوع است مگر در شرایط خاص که در تبصره ماده به صاحب شناسنامه تنها برای یکبار در طول عمر این اجازه را داده است که آن هم به تشخیص کمیسیونی که مرکب از فرماندار یا بخشدار، رئیس اداره ثبت احوال محل و پزشک منتخب، مدیر عامل سازمان بهداری استان و رئیس شورای اسلامی شهر و یا بخش محل صدور شناسنامه و با عضویت و ریاست قاضی دادگاه صالحه تشکیل می گردد و این امکان را به فرد می دهد که بتواند سن خود را اصلاح کند.

در این رابطه قانون یک رای وحدت رویه با شماره 599 دارد که مصوب سال 1374 است و تعیین و تکلیف نهایی راجع به تغییر سن را بیان داشته است:

براساس ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی مصوب بهمن 1367 تغییر تاریخ تولد اشخاص به کمتر از پنج سال ممنوع می باشد و رسیدگی به درخواست تغییر سن بیش از پنج سال نیز به تجویز تبصره همین قانون منحصرا به عهده کمیسیون مقرر در آن محول شده است بنا به مراتب، به نظر اکثریت اعضای هیات عمومی دیوان عالی کشور مرجع رسیدگی و اظهارنظر نسبت به درخواست تغییر تاریخ تولد کمتر از پنج سال را دادگاه های دادگستری می داند.

شرح ماده و رویه قضایی راجع به کم کردن سن شناسنامه:

مطابق این نص صریح قانونی که بیان کردیم چند نکته قابل توجه است که به بررسی آن می پردازیم:

• امکان تغییر سن شناسنامه ممنوع است مگر طبق ادله مستند و مستدل

ممکن است این مستندات وجود اشتباه در گواهی ولادت باشد یا خطای ماموران ثبت احوال در تنظیم مندرجات سند یا جایگزین کردن شناسنامه کودک فوت شده توسط والدین برای نوزاد تازه متولد شده که در سابق به وفور این مشکلات وجود داشت.

• هر فردی تنها برای یک بار می تواند برای تغییر سن در شناسنامه خود اقدام کند.
• درخواست تغییر سن شناسنامه به تقاضای فرد ممکن است برای کم کردن سن یا افزایش سن باشد.
• مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست متقاضی حسب اینکه خواستار افزایش سن باشد یا کاهش سن متفاوت می باشد.
• امکان تغییر سن در شناسنامه تا مدت پنج سال است که مرجع صالح برای رسیدگی به این درخواست دادگاه حقوقی دادگستری است.
• در صورتی که متقاضی بخواهد سن خود را به بیش از پنج سال تغییر بدهد مرجع صالح برای رسیدگی به این مجوز ،کمیسیون مقرری است که در ماده واحد قانون حفظ اسناد سجلی به آن اشاره شده است.
• متقاضی بایستی درخواست خود را برای تغییر سن در شناسنامه به طرفیت اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه مطرح نماید.

مدارک مورد نیاز برای طرح دادخواست:

• مدارک شناسایی متقاضی اعم از شناسنامه و کارت ملی
• استشهادیه شهود
• دلایل و منضماتی که دلالت بر ادعای شخص متقاضی دارد بر اینکه سن شناسنامه با سن واقعی فرد تعارض دارد

موجبات وارد بودن ادعای متقاضی برای قبولی در تغییر سن شناسنامه:

• خطای کارمند ثبت احوال در زمان ثبت کردن اطلاعات
• اشتباه در گواهی ولادت
• جایگزین کردن شناسنامه فرزند فوت شده به جای فرزند متولد شده از سوی والدین

مرجع صالح برای رسیدگی کم کردن سن شناسنامه:

• دادگاه محل اقامتگاه متقاضی یا دادگاه محل وقوع اداره ثبت احوال

در شرایطی که مرجع صالح به رسیدگی دادگاه است و خواسته متقاضی به کاهش یا افزایش سن تا مدت پنج سال است.

• مرجع صالح برای رسیدگی کمیسیون تشخیص سن باشد

در صورتی که مرجع تشخیص دهنده برای تغییر سن کمیسیون باشد و خواسته متقاضی به کاهش یا افزایش سن به بیشتر از پنج سال باشد در اینجا بعد از تحویل مدارک شناسایی به دبیرخانه جلسه کمیسیون تشکیل و تصمیم گیری لازمه انجام می شود.

تصمیم کمیسیون به قبولی یا رد تقاضای متقاضی، قطعی و غیر قابل اعتراض است و امکان اعتراض و درخواست مجدد از جانب درخواست دهنده قابل قبول نخواهد بود.

• در صورتی که سند سجلی فرد در خارج از کشور تنظیم شده باشد

رسیدگی به درخواست شخص متقاضی با کمیسیون مستقر در تهران است و در اینجا مدیر یا رئیس ثبت احوال وزارت امور خارجه تصمیم گیرنده خواهد بود.

شرایط درخواست کنندگان تغییر یا کم کردن سن شناسنامه

اشخاص 18 سال به بالا

پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود جهت تغییر دادن سن فرزندان خود که هنوز به سن قانونی نرسیده اند

قیم یا وصی برای افراد تحت سرپرستی خود.

آیا امکان اعتراض به رای کمیسیون تغییر یا کم کردن سن شناسنامه

وجود دارد؟

در رابطه با اعتراض به رای کمیسیون بایستی بیان داریم در صورتی که مستندات و ادله ارائه شده از سوی متقاضی پذیرفته نشود و کمیسیون تشخیص سن درخواست شخص را نپذیرد در اینجا امکان اعتراض به عالی ترین مرجع اداری که دیوان عدالت اداری است، می باشد.

نسبت به رای صادره از سوی دادگاه نیز امکان اعتراض وجود دارد و متقاضی می تواند به دادگاه تجدید نظر مراجعه کرده و خواستار اعتراض به رای صادره بدوی باشد.

نمونه دادخواست تغییر و کم کردن سن شناسنامه

اگر شخص به سن قانونی 18 سال رسیده باشد خودش و در غیر این صورت والدین یا وصی و قیم او می توانند به عنوان خواهان حسب مورد در دادگاه محل اقامت متقاضی یا کمیسیون تشخیص، خواسته خود را مطرح کند و خواستار ابطال شناسنامه قدیمی و صدور شناسنامه جدید با رعایت سن قانونی که با سن شناسنامه ای تعارض دارد باشد.

دلایل و منضمات

کپی مصدق شناسنامه قدیمی

استشهادیه شهود

جلب نظر کارشناس پزشکی قانونی در صورتی که دادگاه آن را جهت تعیین سن واقعی ضروری بداند

مدارک مورد نیاز:

ارائه درخواست کتبی از سوی صاحب شناسنامه یا والدین او

اصل مدارک شناسایی

سه قطعه عکس جدید رنگی

اصل و تصویر گواهی رشد در صورتی که سن متقاضی کمتر از 18 سال باشد

ارائه فیش پرداخت بانکی که به نام سازمان ثبت احوال کشور پرداخت شده است.

متن دادخواست:

در اینجا شخص متقاضی بایستی ادله و مستندات خودش را به دادگاه محل اقامت خویش و یا کمیسیون تشخیص سن تقدیم کند تا بررسی لازمه انجام بگیرد همان گونه که بیان شد تقاضای ابطال ممکن است به علل مختلفی از جمله اشتباه ثبت کننده مشخصات سجلی که از کارمندان ثبت احوال است باشد یا استفاده کردن از شناسنامه خواهر یا برادر فوت شده شخص که جایگزین شناسنامه متقاضی بوده و والدین در سابق آن را باطل نکرده اند یا هر گونه اشتباه دیگر که شخص بایستی با ادله مستند و مستدل آن را اثبات کند تا به درخواست وی ترتیب اثر داده شود.

در صورت پذیرفته شدن درخواست خواهان به تغییر سن شناسنامه و تشخیص دادگاه یا کمیسیون تشخیص سن حسب مورد، سازمان ثبت احوال اقدام به اصلاح سن فرد در شناسنامه کرده و شناسنامه جدیدی را برای فرد صادر خواهد کرد.

مدت زمان رسیدگی به درخواست متقاضی برای تغییر سن شناسنامه:

حسب اینکه شما می خواهید درخواست خود را در کدام مرجع صلاحیت دار مطرح کنید دادگاه یا کمیسیون تغییر سن ممکن است درموعد زمان بررسی تاثیر بگذارد اما اصولا رسیدگی به چنین پرونده هایی بین یک تا سه ماه زمان خواهد برد.

هزینه ثبت درخواست برای تغییر سن شناسنامه:

هزینه کم کردن شناسنامه ممکن است به عوامل متعددی وابسته باشد و شامل هزینه های از جمله:

هزینه ثبت دادخواست ابطال شناسنامه قدیمی و صدور شناسنامه جدید که باید به دفاتر خدمات قضایی تقدیم شود

پرداخت هزینه تمبر دعاوی غیر مالی ( چون دعوی تغییر سن یک دعوی غیر مالی است )

هزینه حق الوکاله وکیل پایه یک دادگستری در صورتی که قرار است یک وکیل روند پرونده را بر عهده بگیرد

نتیجه گیری:

تغییر دادن و کم کردن سن شناسنامه امری محال است و قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی تغییر تاریخ تولد اشخاص را امری ممنوع می داند.

اما علی رغم این ممنوعیت ها در شرایطی که ادله مستند و مستدل وجود داشته باشد که بتواند ادعای شخص درخواست دهنده را ثابت کند که سن واقعی او با سن شناسنامه اش تعارض دارد و کمتر است می تواند درخواست خود را مطرح و خواستار صدور شناسنامه جدید از اداره ثبت احوال باشد.

تیم حقوقی گروه وکلای عدل ایرانیان در تلاش است به افرادی که نیاز به خدمات حقوقی در زمینه کم کردن سن شناسنامه را دارند در کوتاه ترین زمان ممکن بهترین مشاوره حقوقی را بدهد شما می توانید از طریق راه های ارتباطی و شماره 02147783 با ما در تماس باشید.