آیا تا به حال تصور کرده اید که اگر هر کسی که اختلافی با دیگری دارد خودش اقدام به حل اختلاف کند چه اوضاعی رخ خواهد داد؟ اگر کسی بخواهد خودش به همان شیوه قدیمی انتقام بگیرد دیگر در جامعه هیچ امنیت و آرامشی نخواهد بود و هر کسی دادگاه و قاضی خود می شود.
هدف اصلی از قانون هم همین بود که در جامعه و در روابط بین افراد نظم و مقررات وجود داشته باشد و حل کردن اختلافات هم طبق قواعدی در مراجع قضایی و در حضور یک قاضی و داور انجام شود. به همین دلیل قانون گذار با نظم دادن به شیوه های شکایت کردن و حل اختلاف راه و روش اینکه چگونه شکایت کنیم و برای شکایت به کجا مراجعه کنیم، را مشخص کرده است.
دعوا به طور کلی در یک دسته بندی به دعوای حقوقی و دعوای کیفری تقسیم می شود.
برای اینکه بدانیم چگونه باید از دعوای حقوقی شکایت کنیم اول باید معنی دعوای حقوقی را دانسته باشیم. دعوای حقوقی به دعوایی گفته می شود که ناشی از اختلافات حقوقی یک فرد با دیگری است؛ اختلافات حقوقی یعنی اختلاف بر سر مسائلی که جنبه مالی یا شخصی دارند
مثل دعوا ناشی از خرید و فروش یک ملک که خریدار به موقع پول خود را پرداخت نکند یا اینکه فروشنده ملک را به موقع تحویل ندهد یا دعاوی مثل دعوای حضانت و طلاق. مثال دعوای حقوقی و دامنه آن بسیار گسترده است و بیشتر موضوعات مرتبط با حقوق مدنی افراد را در بر می گیرد.
دعوای کیفری یعنی یک جرم رخ داده و یک نفر از آن شکایت کرده است. در قانون اعمالی مثل سرقت، کلاهبرداری، قتل، ضرب و جرح، پولشویی و … جرم دانسته شده است و اگر کسی مرتکب این اعمال شود باید مجازات شود. البته جرایم محدود به همان اعمالی است که در قانون به آن اشاره شده است یعنی اگر در قانون به عنوان جرم تعریف نشده باشد نمی توان آن را جرم دانست زیرا اصل بر این است که اعمال مجرمانه نیستند مگر خلاف آن در قانون ذکر شده باشد.
اولین نکته مهم این است که اقامه یک دعوای حقوقی نیازمند طرح دادخواست است به همین دلیل به کار بردن اصطلاح شکایت از دعوای حقوقی مثل شکایت از عدم انجام معامله از نظر حقوقی غلط است بلکه در مورد این دسته از دعاوی باید طرح دادخواست کرد و نه شکایت.
برای طرح یک دعوای حقوقی برخلاف دعوای کیفری نیازی نیست از قبل به کلانتری و دادسرا برویم و باید مستقیما دعوا را در یکی از مراجع رسیدگی به دعاوی حقوقی مثل دادگاه های عمومی، شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده و … مطرح کنیم.
در قسمت شرح خواسته به طور دقیق و واضح شرح دهید از قاضی می خواهید به چه چیزی رسیدگی کند.
توجه داشته باشید قاضی فقط به آنچه که شما درخواست رسیدگی به آن را کرده اید رسیدگی می کند و به موضوع دیگری نخواهد پرداخت مثلا اگر شما قصد دارید بابت تخلیه ملک اجاره ای و دریافت اجاره بهای معوقه طرح دعوا کنید اما در دادخواست تنها به تخلیه ملک اشاره کرده باشید قاضی به موضوع اجاره بهای معوقه رسیدگی نخواهد کرد. به همین دلیل شاید بهتر باشد قبل از تنظیم دادخواست با یک وکیل حقوقی مشورت کنید.
شکواییه خود را باید به دادسرا یا کلانتری بدهید تا بعد از ثبت آن تحقیقات لازم برای کشف حقیقت و پیدا کردن مجرم انجام شود. شکایت خود را می توانید به یکی از دادسراهای زیر ببرید و به معاونت ارجاع تحویل دهید:
معاونت ارجاع تعیین می کند که پرونده باید به کلانتری یا بازپرسی فرستاده شود.
تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس انجام می شود و تا زمانی که حقیقت کشف نشده است و به نتیجه قطعی نرسیده است بازپرس اقدامات خود را ادامه خواهد داد تا آنقدر اطلاعات کافی به دست آورد تا بتواند تصمیم نهایی را بگیرد.
در حالت برعکس اگر بازپرس تشخیص دهد متهم مرتکب وقوع جرم نشده است و دلایل کافی برای مجرم دانستن او در دسترس نیست قرار منع تعقیب صادر خواهد کرد. البته در صورتی که دلیلی بر ارتکاب جرم توسط متهم بعد از صدور قرار منع تعقیب کشف شود، امکان تعقیب مجدد او وجود دارد.
یکی از قرارهای نهایی دیگر قرار موقوفی تعقیب است که در صورتی صادر می شود که یکی از شرایط زیر به وجود آید:
مراحل شکایت کردن چه شکایت حقوقی و چه شکایت کیفری کار بسیار سخت و زمان بری است و اگر به جزئیات این مراحل و مقررات قانونی آن آگاه نباشیم به مشکلات بسیاری بر خواهیم خورد.
بسیاری از مردم تصور می کنند به تنهایی می تواند شکایت کنند و هزینه ای که برای وکیل می پردازند را غیر ضروری می دانند در حالیکه در روند رسیدگی به دشواری های زیادی برخورد خواهند کرد از ثبت درست شکایت گرفته تا حضور به موقع در جلسات و طی کردن آسانتر روند قاانونی و… که قطعا حضور یک وکیل کیفری می تواند به آنها کمک زیادی کند تا از به هدر رفتن وقت و هزینه آنها که جلوگیری شود و پرونده نیز به نتیجه مطلوب تری برسد.
مطالب بیشتر :
وکالت نامه پیش از پرداختن به انواع وکالت نامه ضروری است تا با تعریف آن…
هزینه دادرسی چیست؟ برای طرح دعاوی در دادگاه‌ها و مراجعی که مسئولیت رسیدگی به دعاوی…
رشته وکالت به طور کلی متقاضیان رشته وکالت می بایست ابتدا با شرکت در کنکور…
کار وکیل چیست؟ در پاسخ به این پرسش می توان گفت، وکلا وظیفه دارند تا…
وکیل تهران وکیل تهران، یک حقوقدان متخصص است که نماینده موکلین خود در پیگیری موارد…
وکیل چیست؟ وکیل چیست؟ به طورکلی وکیل نماینده ای است که در امور حقوقی به…