به طور کلی به منظور جلوگیری از بروز هر گونه اشتباه و خطا در آرای صادره از سوی دستگاه های قضایی و نیز تضییع حقوق افراد این امکان فراهم شده است تا در صورت وجود هر گونه شبه نسبت به این آرا اعتراض شود. یکی از روش های اعتراض به رای صادره از سوی دادگاه اعتراض ثالث می باشد. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه و نکات قانونی آن خواهیم پرداخت.
اصولاً حکم دادگاه اثر نسبی دارد؛ به این معنا که تنها بر طرفین و اصحاب دعوا یعنی خواهان و خوانده اثرگذار است و شامل حال اشخاص ثالث نمی شود. با این حال، در مواردی ممکن است حکمی که میان دو نفر صادر شود بر حقوق دیگرانی که در آن دعوا و شکایت دخالت مستقیم نداشته اند، نیز مؤثر باشد. به این ترتیب، در این شرایط اعتراض ثالث یکی از راه های پیش بینی شده در قانون آیین دادرسی مدنی ایران است که به منظور شکایت از آرای صادره از دادگاه ها در نظر گرفته شده است.
حال سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چه کسی و در چه شرایطی می‌تواند از اعتراض ثالث استفاده کند؟ به علاوه، برای آنکه درخواست چنین اعتراضی پذیرفته شود، باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟ در ادامه ضمن پاسخ به این سوالات به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.
همان طور که از اسم آن بر می آید یکی از ویژگی های اصلی فرد معترض آن است که باید ثالث باشد؛ به عبارت دیگر، شخص معترض نباید یکی از اصحاب دعوا باشد که در دادرسی دخالت داشته است، چرا که برای اصحاب دعوا راه های دیگری از جمله تجدید نظرخواهی جهت اعتراض پیش بینی شده است. بنابراین، شخصی که به طور مستقیم در دعوا و شکایت حضور و دخالت نداشته است می تواند از این روش جهت اعتراض استفاده کند.
یکی دیگر از ویژگی های فرد معترض آن است که باید ذی نفع باشد؛ به بیان دیگر، رأی دادگاه در صورتی می‌تواند مورد اعتراض واقع شود که به حقوق ثالث خللی وارد شده باشد. به عنوان مثال فرد در صورتی می‌تواند به دادگاه مراجعه کند که در پرونده، نفعی چه مادی و چه معنوی برای او متصور باشد، در غیر این صورت نمی تواند نسبت به هر رأیی اعتراض ثالث کند.
مطابق ماده‌ی ۴۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی، شخص ثالث می تواند به هر رأی صادره از دادگاه‌های عمومی، دادگاه انقلاب و تجدید نظر اعتراض کند. بنابراین، اعتراض ثالث نسبت به همه آرای صادره از دادگاه ها قابل طرح است. این امر حتی در خصوص آرای داوری نیز صادق است و اشخاصی که در تعیین داور شرکت نداشته اند، می‌توانند به رأی داوری به عنوان شخص ثالث اعتراض نمایند.
مطالعه پیشنهادی: آشنایی با سیستم قضایی و انواع وکالت
نکته حائز اهمیت در این نوع از اعتراض آن است که برخلاف سایر روش‌ها، محدود به مهلت خاصی نیست. بنابراین، آرای دادگاه ها برای اشخاص ثالثی که خللی به حقوق آن‌ها وارد شده است، بدون محدودیت زمانی خاصی قابل اعتراض هستند. از سوی دیگر، باید توجه داشت که اعتراض ثالث باید به دادگاهی ارائه شود که رأی مورد اعتراض در آن صادر شده است.
یکی دیگر از مسائل مهم در این زمینه که باید به آن پرداخت، آثار حاصله از اعتراض ثالث است. به عنوان مثال اگر شخص ثالثی به یک رأی دادگاه اعتراض کرد و دادگاه آن را پذیرفت، به این معنا خواهد بود که مجدداً پرونده را در دست بررسی قرار می گیرد و حکم صادره دیگر اجرا نمی‌شود؟
در پاسخ به این سوال می توان گفت در اصطلاح حقوقی اعتراض ثالث بر اجرای حکم اثر تعلیقی ندارد. به عبارت دیگر، اجرای رأی دادگاه تا زمانی که نتیجه‌‌ی آن مشخص و قطعی گردد متوقف نخواهد شد.
با این حال در صورتی که دادگاه تشخیص دهد که اجرای حکم ممکن است ضرر و زیان غیرقابل جبرانی برای شخص ثالث ایجاد کند، با دریافت تضمین مناسب از وی مانند ضمانت نامه بانکی یا سند مال غیرمنقول، اجرای حکم را برای مدت معینی به تأخیر می‌اندازد تا تکلیف اعتراض ثالث روشن شود.
به علاوه، درصورتی که دادگاه پس از رسیدگی، تشخیص دهد که اعتراض مطرح شده وارد است، آن قسمت از حکم را که مورد اعتراض قرار گرفته نقض می کند و اگر مفاد حکم غیرقابل تفکیک باشد، تمام آن را لغو می‌کند.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
آزمون وکالت آزمون وکالت یکی از پرطرفدارترین آزمون های حرفه ای و شغلی در زمینه…
شماره وکیل پایه یک دادگستری شماره وکیل پایه یک دادگستری : به طورکلی دسترسی به…
مشاوره وکیل مشاوره وکیل : به طور کلی وکلای رسمی دادگستری، وظایف مختلفی را برعهده…
تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی : به طور کلی رسیدگی…
دادرسی اختصاری چیست؟ به طور کلی در دادرسی اختصاری، اساس رسیدگی و بازجویی در جلسه…