شهادت کذب چه پیامد های حقوقی و کیفری در پی دارد؟

شهادت یکی از دلایل دعاوی اعم از جزایی یا حقوقی با سابقه ای بسیار طولانی به شمار رفته و در تمام کشورها به عنوان دلیل پذیرفته می شود، به همین جهت در صورت سوء استفاده و ادای شهادت کذب فرد خاطی با مجازات رو به رو خواهد شد.

شهادت به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا به این معنا است که فردی که نسبت به حقیقت امری اطلاعات شخصی دارد، گواهی داده و برای کشف حقیقت آن را در معرض استفاده دیگران قرار دهد. مطابق با ماده ۱۷۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، شاهد شرعی می بایست دارای ویژگی هایی باشد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بلوغ
• عقل
• ایمان
• عدالت
• طهارت مولد
• ذی‌نفع نبودن در موضوع
• نداشتن خصومت با طرفین یا یکی از آنها
• عدم اشتغال به تکدی و ولگرد نبودن

لازم به ذکر است این شرایط باید توسط قاضی احراز شود و در صورتی که شاهد یکی از این شرایط را نداشته باشد، تنها اظهارات او استماع می‌شود که تشخیص میزان تأثیر و ارزش این اظهارات در علم قاضی، در حدود اماره قضایی است.

شهادت کذب چیست؟

شهادت کذب عبارت از ادای گواهی دروغ توسط گواه نزد مقامات رسمی در دادگاه است که بر اساس ماده ۶۵۰ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به ۳ ماه و یک روز تا ۲ سال حبس یا به یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. لازم به ذکر است. این جرم از جرایم مطلق و عمدی محسوب می‌شود از این رو نمی‌توان کسی را که سهواً و به اشتباه مبادرت به بیان اکاذیب در قالب شهادت کرده است، مشمول مقررات ماده ۶۵۰ دانست دانست. سوء نیت خاص از اجزای تشکیل‌دهنده این بزه محسوب نمی‌ شود.

شرایط تحقق جرم شهادت کذب

ادای شهادت دروغ باید در دادگاه (اعم از عمومی و اختصاصی) به عمل آید. بنابراین شهادت در خارج از دادگاه و نیز مراجعی که به آنها دادگاه اطلاق نمی‌شود، مشمول حکم این ماده نیست. به عبارت دیگر ادای شهادت باید لزوما نزد مقامات رسمی باشد؛ از این رو چنانچه فردی که استماع شهادت می‌کند، صلاحیت استماع آن را نداشته باشد، نمی‌توان ادای شهادت را مشمول ماده ۶۵۰ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی دانست.

عواقب و پیامد های شهادت کذب

علاوه بر مجازات سه ماه و یک روز تا دو سال حبس یا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی که بر اساس ماده ۶۵۰ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی برای فردی که در دادگاه مرتکب جرم شهادت دروغ می شود، در نظر گرفته شده است، شهادت دروغ موجب بطلان حکم شده و هر حکمی که بر این اساس صادر شود، بلااثر است.

به علاوه هرگاه کسی سبب ورود خسارت شود، باید آن را جبران کند. در شهادت کذب نیز شهود باید خسارت زیان‌دیده را جبران کنند. به علاوه در مواردی که دادگاه از شهود و مطلعین درخواست ادای شهادت یا اطلاع کند و بعد معلوم شود که خلاف واقع شهادت داده‌اند، اعم از اینکه به نفع یا ضرر یکی از طرفین دعوا باشد علاوه بر مجازات شهادت دروغ چنانچه شهادت خلاف واقع آنان موجب وارد آمدن خسارتی شده باشد به تأدیه آن نیز محکوم خواهند شد. امور کیفری یکی از جهات درخواست تجدید نظر دروغ بودن شهادت شهود است. چنانچه شاهد پس از اتیان سوگند شهادت دروغ بدهد با احراز این موضوع برای دادگاه، مجازات سوگند و شهادت دروغ قابل جمع است. همچنین اگر شهادت دروغ در مورد حدود، قصاص یا دیات باشد، قاعده جمع مجازات‌ها اعمال می‌شود.

 

گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی کیفری می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید ازاستیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.

 

مطالب مرتبط:

جرم قتل و مجازات کیفری آن در قانون

قاچاق مواد مخدر و مجازات کیفری آن در قانون

شرب خمر چیست و چه مجازاتی را در پی دارد؟