شاکی، متشاکی، بزه دیده و مدعی خصوصی در دادگاه چه معانی ای دارند؟ وقتی در دادگاه قصد اقامه دعوا داریم با اصطلاحاتی رو به رو می شویم که لازم است معنای آنها را بدانیم.
یکی از مهمترین مسائل این است که به این موضوع که در جایگاه چه کسی قرار داریم آگاه باشیم یعنی سمت خود را در دعوا بدانیم مثلا بدانیم ما شاکی هستیم یا متشاکی این مسئله هم در مرحله ثبت شکایت و هم در طی رسیدگی دعوا به ما کمک می کند تا از حقوق خود اطلاع کافی داشته باشیم علاوه بر این عدم اطلاع کافی از این اصطلاحات باعث سردرگمی ناشی از درک نکردن آنچه با آن رو به رو هستیم خواهد شد. در این مقاله شاکی، متشاکی، بزه دیده و مدعی خصوصی را برای شما شرح می دهیم.
بزه یعنی جرم. بزه دیده نیز یعنی کسی که جرم نسبت به او انجام شده است و در مقابل بزه کار به معنای مجرم قرار می گیرد. طبق ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری بزه دیده به کسی گفته می شود که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده است که این ضرر می تواند جانی، مالی یا معنوی باشد.
بنابراین هر فردی که از وقوع جرم آسیب دیده باشد بزه دیده است چه شکایت کرده باشد چه نه.
بزه دیده ای که در محاکم قضایی از آسیبی که بابت وقوع جرم دیده است شکایت کند را شاکی می نامند. در ادامه ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری نیز آمده است در صورتی که بزه دیده تعقیب متهم را درخواست کند شاکی نامیده می شود.
بنابراین بزه دیده ای که اقدام به شکایت در محاکم قضایی می کند شاکی خوانده می شود.
حتما روی برگه های شکواییه دیده اید که نوشته است مشخصات متشاکی. متشاکی در مقابل شاکی قرار دارد و به کسی گفته می شود که شما به عنوان شاکی از او شکایت کرده اید و از مقام قضایی تعقیب او را خواسته اید به این فرد در دعاوی کیفری متشاکی با مشتکی عنه گفته می شود که برای ثبت شکایت باید یک سری اطلاعات درباره او را به مرجع ثبت شکایت ارائه دهیم.
تا اینجا با معانی شاکی، متشاکی اشنا شدیم. حالا به اصطلاح بعدی می پردازیم. دعوای کیفری می تواند علاوه بر اینکه جرم باشد خسارتی به همراه داشته باشد که شاکی مطالبه آن را بخواهد. این موضوع در ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری به این ترتیب بیان شده است که در صورتی که شاکی ضرر و زیان ناشی از جرم را مطالبه کند، مدعی خصوصی نامیده می شود. خسارت ناشی از دعوا از هم می توان در دادگاه حقوقی و هم در دادگاه کیفری تحت شرایطی اقامه کرد.
البته اصطلاحات دیگری نیز وجود دارد که هرکدام در قانون حقوق و تکالیف متفاوتی دارند مانند متهم، مجرم. لازم است بدانیم که این دو اصطلاح نیز در معنای حقوقی با هم تفاوت دارند و بر هر کدام قواعد ویژه ای حاکم است.
بعد از اینکه بزه دیده شکایت خود را ثبت کرد و در جایگاه شاکی قرار گرفت مقام تحقیق که همان بازپرس است درصدد پیدا کردن متهم بر می آید. در حین انجام تحقیقات بازپرس ممکن است به فرد یا افرادی به عنوان مظنون احتمالی شک کند اما این را باید در نظر داشت که این ظن و شک ثابت شده نیست و باید مدارک مستندی داشت تا ثابت کرد مجرم است.
در صورتی که مدارکی قابل استناد وجود داشته باشد که ثابت کند جرم توسط چه کسی رخ داده است، می توان مجرم اصلی را پیدا کرد. در واقع مجرم کسی است که بازپرس برای اثبات مجرمیت او به اندازه کافی سند و مدرک دارد. البته برای اینکه مجرمیت فردی ثابت شود نظر دادستان و دادگاه نیز در ادامه اهمیت زیادی دارد.
اکنون شما باید با شاکی، متشاکی، بزه دیده و مدعی خصوصی آشنا شده باشید. در صورت نیاز به مشاوره رایگان حقوقی با شماره 02147783 تماس بگیرید.
مطالعه بیشتر :
آزمون وکالت آزمون وکالت یکی از پرطرفدارترین آزمون های حرفه ای و شغلی در زمینه…
شماره وکیل پایه یک دادگستری شماره وکیل پایه یک دادگستری : به طورکلی دسترسی به…
مشاوره وکیل مشاوره وکیل : به طور کلی وکلای رسمی دادگستری، وظایف مختلفی را برعهده…
تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی : به طور کلی رسیدگی…
دادرسی اختصاری چیست؟ به طور کلی در دادرسی اختصاری، اساس رسیدگی و بازجویی در جلسه…
View Comments
سلام وقت بخیر،میخواستم بپرسم که ما یک شکایت کیفری داشتیم شاکی بودیم متن لایحه رودرست نوشتیم ولی سربرگ میخواستیم بنویسم موضوع لایحه شاکی اشتباه نوشتیم لایحه متشاکی ایا لازمه اصلاح بشه یا مشکلی نداره ممنون از راهنمایتان