افراد نسبت به املاک خود حق و حقوقی دارند که باید محترم شمرده شود و قانونگذار نیز از آن حمایت کرده است. حق مالکیت افراد در قانون نیز ذکر شده است از این رو افرادی که به حقوق مالکیتشان خدشه وارد شده است می توانند با اقامه دعوا در مراجع قضایی از حقوق خود دفاع کنند. یکی از انواع دعاوی مالکیت که مشاوره با وکیل ملکی می تواند آن را حل کند، دعوای خلع ید مشاعی است . در اینجا توضیح می دهیم که این دعوا چیست؟
وقتی کسی به صورت غیر قانونی ملکی متعلق به دیگری است را تصرف کند، مالک ملک می تواند علیه متصرف دعوای خلع ید اقامه کند. مثلا وقتی خانه یا مغازه یا هر مال غیر منقول دیگری مورد تصرف غیر قانونی قرار بگیرد، مالک می تواند به دادگاه مراجعه و دعوای خلع ید متصرف و پایان دادن به تصرف غیر قانونی او را درخواست کند.
نکته مهمی که دعوای خلع ید را از سایر دعاوی ملکی جدا می کند این است که این دعوا را تنها مالک ملک یعنی کسی که سند ملک به نام اوست می تواند اقامه کند که اصطلاحا گفته می شود خلع ید فرع بر مالکیت است.
بنابراین همیشه خواهان دعوای خلع ید، مالک رسمی ملک است. بنابراین در صورتی که مالکیت ملکی مشخص نباشد، ابتدا باید دعوای مالکیت اقامه شود و مالکیت ثابت شود.
باتوجه به مطالب گفته شده برای اقامه دعوای خلع ید از ملک باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
ملک مشاع ملکی است که چند نفر به طور همزمان نسبت به آن حق مالکیت دارند و همه آنها در تک تک اجزای ملک سهم دارند، بنابراین هیچ کدام نمی توانند بدون رضایت دیگری در ملک تصرف مادی کنند.
دعوای خلع ید ملک مشاع زمانی طرح می شود که یکی از مالکین و یا شخص ثالثی به غیر مالکین اقدام به تصرف غیرمجاز در ملک مشاع کند. در این صورت در صورتی که متصرف غیر قانونی مالک باشد، سایر مالکین و در صورتی که شخص ثالث باشد هریک از مالکین می تواند اقامه دعوای خلع ید ملک مشاع را نماید.
در این باره باید توجه داشت که برای خلع ید ملک مشاع لازم نیست تمام مالکین اقامه دعوا کنند بلکه تنها اقامه دعوا از طرف یکی از آنها کافی است.
دعوای خلع ید یک دعوای غیرمنقول است و مانند همه دعاوی غیرمنقول دادگاه صالح برای اقامه دعوای خلع ید دادگاه عمومی محل وقوع مال غیرمنقول است.
درمورد دعاوی خلع ید نمی توان گفت که چه مدت زمانی لازم است زیرا تعیین این موضوع به عوامل مختلفی بستگی مانند شعبه رسیدگی کننده و زمان رسیدگی و … بستگی دارد.
بعد از صدور حکم خلع ید برای محکوم علیه اجراییه ارسال می شود. بعد از ابلاغ اجراییه محکوم علیه 10 روز مهلت خواهد داشت تا حکم را اجرا کند اما اگر از اجرای حکم سرباز و به تصرف خود ادامه دهد، اجرای احکام از طریق ضابطین قضایی اقدام به تخلیه ملک می کند.
طبق ماده 44 قانون نحوه اجرای احکام مدنی : “اگر عین محکوم به در تصرف کسی غیر از محکوم‌علیه باشد این امر مانع اقدامات اجرایی نیست مگر اینکه متصرف مدعی حقی از عین یا منافع آن بوده و دلائلی هم ارائه نماید در این صورت دادورز (مامور اجرا) یک هفته به او مهلت می‌دهد تا به دادگاه صلاحیتدار مراجعه کند و در‌صورتی که ظرف پانزده روز از تاریخ مهلت مذکور قراری دائر به تاخیر اجرای حکم به قسمت اجرا ارائه نگردد عملیات اجرایی ادامه خواهد یافت.”
بر اساس این ماده اگر ملک مورد دعوا در تصرف کسی غیر از محکوم علیه باشد باز هم حکم مبنی برا خالی کردن ملک اجرا خواهد شد، مگر اینکه متصرف ادعا کند نسبت به ملک حقی دارد.
در این صورت مامور اجرای حکم به او یک هفته مهلت می دهد تا به دادگاه مراجعه کند و نسبت حق مورد ادعای خود اقامه دعوا کند. دادگاه به ادعای خواهان رسیدگی می کند و در صورت احراز حق قرار تاخیر اجرای حکم صادر می کند.
در صورتی که مدعی ظرف 15 روز از زمانی که مهلت داده شده این قرار را به دایره اجرا ارائه نکند، عملیات اجرای حکم خلع ید ادامه خواهد یافت.
در صورتی که در محل اجرای حکم خلع ید مثلا مغازه ای که برای آن حکم خلع ید صادر شده، اموالی وجود داشته باشد که متعلق به محکوم علیه و یا شخص دیگری است، آن فرد باید اموال را از محل خارج کند. در صورت خودداری از بردن اموال از محل اجرای حکم مامور اجرا صورتی از اموال تهیه می کند و بر اساس ماده 45 قانون نحوه اجرای احکام مدنی به ترتیب زیر عمل می کند:
صفحه اینستاگرام گروه وکلای عدل ایرانیان را دنبال کنید
وکالت نامه پیش از پرداختن به انواع وکالت نامه ضروری است تا با تعریف آن…
هزینه دادرسی چیست؟ برای طرح دعاوی در دادگاه‌ها و مراجعی که مسئولیت رسیدگی به دعاوی…
رشته وکالت به طور کلی متقاضیان رشته وکالت می بایست ابتدا با شرکت در کنکور…
کار وکیل چیست؟ در پاسخ به این پرسش می توان گفت، وکلا وظیفه دارند تا…
وکیل تهران وکیل تهران، یک حقوقدان متخصص است که نماینده موکلین خود در پیگیری موارد…
وکیل چیست؟ وکیل چیست؟ به طورکلی وکیل نماینده ای است که در امور حقوقی به…