حذف نام همسر از شناسنامه از قدیم الایام مورد توجه افراد زیادی از جمله کسانی که با طلاق رو به رو شده اند ، بوده است . با این حال در گذشته حذف نام همسر از شناسنامه ، امری غیر ممکن بود و دلیل این خواسته نیز هیچ اهمیتی نداشت . رفته رفته و با گذر زمان قوانین جدید جای قوانین قدیم را گرفت و در نتیجه قانون جدید در مورد حذف نام همسر از شناسنامه ، قانونی را تعیین نمودند که بر طبق آن زن یا مرد می‌توانند با داشتن شرایط قانونی خاص اقدام به حذف نام همسر از شناسنامه خود نمایند .
با توجه به سخنان ثبت شده در بالا می توان اینگونه برداشت کرد که ، حذف نام زوجین ، چه زن و چه مرد ، با تکیه بر قوانین حاکم بر سازمان ثبت احوال حتی در صورت ازدواج مجدد ممکن است ولی مستلزم وجود شرایطی است تا از کلاهبرداری های مربوطه جلوگیری به عمل بیاورند .
با توجه به قانون 33 مربوط به سازمان ثبت احوال : ” تنها در شرایطی امکان حذف اسم همسر از شناسنامه ممکن است که یا همسر فوت کرده باشد و یا زوجین به واسطه طلاق بر یکدیگر حرام شده باشند . ” در نتیجه در گام اول نیاز است تا یکی از طرفین ازدواج فوت کرده باشد و یا دو طرف به صورت قانونی جدا شده باشند ؛ تنها در این دو صورت است که بک قدم به حذف نام همسر از شناسنامه نزدیک می شوید .
در ادامه اشاره به این نکته الزامی است که ، طلاق و یا فوت به تنهایی موجب خارج کردن اسم همسر از شناسنامه نمی شوند ، بلکه نیاز است تا همسر تصمیم به ازدواج مجدد بگیرد تا ادامه مسیر باز شود . یعنی فرد مورد نظر اگر پس از طلاق همسر یا فوت او اقدام به ازدواج مجدد نماید و نام همسر جدید در زیر نام همسر طلاق گرفته یا فوت شده در شناسنامه وی درج شود می‌تواند با در دست داشتن مدارک مورد نیاز برای حذف نام همسر سابق از شناسنامه خود به ادارات ثبت احوال مراجعه کند .
ازدواج یکی از به یاد ماندنی ترین جشن های جهان است که تا سالیان طولانی خاطره ساز می گردد و گاها خاطرات مربوط به جشن ازدواج به صورت دست به دست در بین نسل ها منتقل می شود تا همه با مشاهده این یادگار ، خرسند گردند . البته این شادی در بعضی از وصلت ها پایدار نیست چرا که بخاطر عدم تفاهم و یا وجود پاره‌ای از مشکلات ریز و درشت ، به جدایی ختم می شود و یا به علت فوت ، یکی از طرفین ، جدایی به سراغشان می آید . در این بین وجود نام همسر در شناسنامه می‌تواند آزار دهنده باشد و موجبات افسردگی و آسیب های روحی را برای فرد به دنبال بیاورد . البته در مواردی که زوج و یا زوجه تصمیم به ازدواج مجدد می گیرند وجود نام همسر سابق در شناسنامه برای طرف مقابل و یا اطرافیان خوشاید نمی باشد . موارد زیادی نظیر خجالت و یا وضعیت بد اجتماعی و شغلی که مطلقه بودن فرد را به یک موقعیت برای آسیب رساندن تبدیل می نماید نیز دلایل مهمی برای حذف نام همسر از شناسنامه می باشد .
پس با توجه به این ماده ، تنها افرادی که در خصوص حذف نام همسر از شناسنامه ، کمترین دردسر و مشکلات را پشت سر می گذارند ، زنان غیر مدخوله و شوهران وی می باشند . حال سوالی که در ادامه برای ما به وجود می آید این است که : زن غیر مدخوله یعنی چه ؟ چه کسانی در گروه غیر مدخوله جای می گیرند ؟
زن غیر مدخوله در اصطلاحات حقوق استفاده می شود و معادل عام آن با دوشیزه و یا دختر باکره به صورت مترادف می باشد . پس هر زنی که در ازدواج با شوهرش ، با وی رابطه‌ی جنسی برقرار نکرده باشد (نزدیکی نکرده باشد) غیر مدخوله است و مشمول ماده‌ی ۳۳ قانون ثبت احوال می‌باشد . بنابراین ، طبق آنچه که به آن اشاره شد می توان گفت تنها زوجینی که میان آنها نزدیکی واقع نشده باشد پس از طلاق می توانند در شناسنامه المثنی بدون سپری کردن مراحل قانونی دشوار نام همسر قبلی و ازدواج و طلاق مربوط به آن را از بین ببرند .
هر چند که در معنای دقیق زن غیر مدخوله می توان اینگونه بیان کرد که : زن با شوهر خود رابطه زناشویی برقرار نکرده است ؛ خواه این زن باکره بوده باشد یا نباشد . ولی بسیاری از مفسران در این باره به باکره بودن زن تاکید دارند و اعلام می نمایند که زن غیر مدخوله زنی است که هیچکس با وی ارتباط جنسی برقرار نکرده باشد و بیشتر دادگاه‌های خانواده هم غیر مدخوله را فقط دختر دوشیزه (باکره) در نظر می‌گیرند . در نهایت تصمیم نهایی با قاضی مربوطه می باشد که با توجه به شرایط حاکم ، غیر مدخوله را با چه عنوانی تفسیر نماید .
در دادگاه پس از ادعای زن به باکره بودن ، قاضی زن را به پزشکی قانونی ارجاع می دهد تا صحت گفته وی را بررسی نمایند . در صورت دریافت گواهی بکارت ، حذف نام همسر از شناسنامه با کمترین دردسر انجام خواهد شد . خوشبختانه زنی که با عنوان دوشیزه روند طلاق خود را طی کرده باشد ، با طلاق بائن از همسر خود جدا گردیده است و این بدین معنی است که امکان رجوع مرد در بازه زمانی عده وجود ندارد و حتی اصطلاح عده برای زن باکره بی معنا می باشد .
با این تفاسیر ، پاک کردن نام زن از شناسنامه مرد نیازمند رعایت پیش نیازی است و آن ازدواج مجدد و ثبت ازدواج جدید مرد در درون شناسنامه است . در نهایت با مراجعه حضوری مرد و ارائه درخواست برای حذف نام همسر اول به مسئول مربوطه ، حذف نام همسر از شناسنامه انجام خواهد شد . البته ما به بیان کلی این مسئله پرداختیم و نکات ریز مربوط به این موضوع را به طور دقیق بیان نکردیم ؛ پس در ادامه نکات مهم را مورد بررسی قرار می دهیم :
با توجه به این که در قانون ثبت شده اصطلاح همسر دوم ذکر شده است به نظر می رسد که این روند تنها برای همسر دوم قابل اجرا می باشد ولی لازم است بدانید که احتمالا این امکان وجود دارد که ازدواج سوم ، چهارم و… نیز اجرایی گردد که در این خصوص نیز این قانون قابل استفاده خواهد بود .
همانگونه که گفته شد زن در صورتی که یکی از سه شرط را دارا باشد ، از قوانین مربوط به حذف نام همسر از شناسنامه مستفیظ می گردد . این شرایط به شرح زیر می باشد :
در نهایت پی به این نکته بردیم که تنها اگر یک دوشیزه مطلقه باشید می توانید بدون ازدواج رسمی مجدد شناسنامه سفید داشته باشید و نام همسر اول خود را از شناسنامه حذف کنید .
همانگونه که در دو بخش مربوط به ” حذف نام مرد از شناسنامه زن ” و ” حذف نام زن از شناسنامه مرد ” اشاره شد ، در صورتی که همسر فوت کرده باشد ، فارغ از جنسیت متوفی ، زوج و یا زوجه که در قید حیات هستند تنها با ثبت ازدواج مجدد امکان حذف نام همسر فوت کرده خود را از شناسنامه خواهند داشت . البته گذراندن عده قبل از ازدواج مجدد بر زن واجب می باشد .
با توجه به گفته های مربوط به فرزندان اینگونه برداشت می شود که حذف نام همسر از شناسنامه با وجود فرزند با تبصره و یا قانون جدیدی مواجه نمی گردد بلکه پروسه قبلی خود را طی می نماید . به بیان دیگر اگر زن و مرد دارای فرزند مشترک باشند و به دلایل مختلف طلاق گرفته باشند یا یکی از آنها فوت کرده باشد ، طرف مقابل می تواند پس از ازدواج مجدد و درج نام همسر جدید در شناسنامه اقدام به خارج کردن نام همسر سابق خود از شناسنامه کند و بر اساس قوانین جاری هیچ مانعی برای این کار وجود ندارد .
در پایان تنها موردی که باقی می ماند این است که تکلیف شناسنامه فرزندان و نام فرزندان در شناسنامه پدر و مادر چیست ؟ !!!!!!!!!! در صورتی که نام پدر از شناسنامه مادر و یا نام مادر از شناسنامه پدر حذف شود ، نام فرزندان همچنان در شناسنامه هر دو نفر باقی خواهد ماند و حتی نام پدر و مادر نیز بدون کوچکترین کم و کسری در شناسنامه فرزندان پا بر جا خواهد بود . پس قانون اجازه حذف نام فرزندان از شناسنامه پدر و مادر و همچنین حذف نام پدر و مادر از شناسنامه فرزندان را برای هیچکس صادر نخواهد کرد .
در کشور ما دوران عقد به عنوان دوره ای شناخته شده است که دختر و پسر وارد رابطه جنسی نمی شوند ؛ با این وجود رعایت این مورد در دوران عقد وابستگی شدیدی به فرهنگ و اعتقادات خانواده ها و البته انتخاب زن و مرد دارد . پس در قانون ، حذف نام همسر در دوران عقد در صورتی امکان پذیر است که رای طلاق دادگاه خانواده مبنی بر عدم رابطه جنسی باشد . برای انجام این کار طرفین می توانند از شعبه صادر کننده رای طلاق ، تقاضای گواهی مربوطه را جهت ارائه به ثبت احوال نمایند .
اول: در حالتی که باردار بودن زن ثابت گردد .
دوم: پیش از انجام عقد موقت ، طرفین برای ثبت ازدواج به توافق رسیده باشند .
سوم: هنگامی که در طی عقد ، ثبت ازدواج به صورت قانونی شرط شده باشد .
با تکیه بر موارد ذکر شده ، اگر صیغه در یکی از سه حالت بالا قرارداشته باشد و به همین دلیل ثبت گردد ؛ قوانین حاکم بر این نوع ازدواج در خصوص حذف نام همسر از شناسنامه هیچ تفاوتی با ازدواج دائم نخواهد داشت و تمامی تبصره ها ، شرایط و قوانین موجود در آن قسمت بر این موارد حاکم خواهد بود .
نکته کوچکی که تا حدودی به مبحث حذف نام همسر از شناسنامه ارتباط دارد این است که اگر نام همسر در ازدواج موقت در شناسنامه ثبت نگردد ، نام فرزند و یا فرزندان حاصل از صیغه به صورت صد در صد در شناسنامه قید خواهد شد .
سوالی که در مبحث حذف نام همسر از شناسنامه به صورت مکرر پرسیده می شود در خصوص مدارکی است که باید برای اقدام در خصوص حذف نام همسر از شناسنامه ارائه داد ، می باشد . در ادامه باید گفت که مدارک قابل ارائه در این خصوص با توجه به باکره بودن یا نبودن زن ، متوفی بودن مرد یا زن و غیره متفاوت می باشد. پس لازم دانستیم تا مدارک مربوط به هر حالت را به صورت جداگانه خدمت شما عزیزان ارائه دهیم .
حذف نام همسر تنها در شناسنامه ممکن است ولی اطلاعات مربوطه در اداره ثبت احوال دست نخورده باقی خواهند ماند . پس در صورتی که شخصی به قصد فریب کاری و با هر روشی این مورد را از همسر دوم خود پنهان نماید مجازات خواهد شد و مجازات در نظر گرفته شده برای مجرم به جهت ارتکاب جرم فریب در ازدواج به 6 تا 24 ماه حبس در نظر گرفته شده است .
با توجه به تمامی توضیحات داده شده در این مقاله ، زوجینی که قبل از رابطه زناشویی با طلاق رو به رو می شوند به راحتی حذف نام همسر از شناسنامه را انجام می دهند و تکلیف سایرین به نسبت این افراد مذکور سخت تر و دشوارتر خواهد بود . با تکیه بر عقل و منطق دو راه حل وجود دارد که برای سایرین در مراحل حذف نام همسر از شناسنامه راه گشا خواهد بود :
در این مورد شما با ادغام دو درخواست صدور شناسنامه جدید و حذف نام همسر سابق از شناسنامه امکان رسیدن به هدف مورد نظر را خواهید داشت . در نتیجه با اعلام مفقودی شناسنامه علاوه بر صدور شناسنامه جدید امکان حذف نام همسر از شناسنامه نیز ممکن خواهد بود که البته کمک وکیل در این زمینه بسیار کارساز می باشد .
در نهایت باز هم اعلام می کنیم که پابر چا بودن بنیان خانواده از مهم ترین اهداف خادمین قانون می باشد ولی در صورتی که جدایی به هر دلیلی مثل طلاق یا فوت بر زندگی شما مسلط گردید چه بهتر که با کمک یک وکیل ، حذف نام همسر از زندگی خود را با حذف نام همسر از شناسنامه به طور کامل تکمیل نمایید .
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف از جمله دعاوی حقوقی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
مشاوره وکیل مشاوره وکیل : به طور کلی وکلای رسمی دادگستری، وظایف مختلفی را برعهده…
تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی تفاوت جلسه رسیدگی با دادرسی : به طور کلی رسیدگی…
دادرسی اختصاری چیست؟ به طور کلی در دادرسی اختصاری، اساس رسیدگی و بازجویی در جلسه…
مرحله دادرسی چیست؟ مرحله دادرسی به‌عنوان یکی از اصلی ترین مفاهیم حقوقی، تاثیری بسیار موثر…
دادرسی چیست؟ به طورکلی دادرسی دارای دو معنای عام و خاص است. دادرسی در معنای…
وکیل طلاق توافقی در تهران به طور کلی طلاق توافقی به نوعی از طلاق اشاره…