شاید در طول زندگی با اشخاصی مواجه شده اید که اموال خود را از راه نامشروع و غیر قانونی به دست آورده اند. در این جاست که مفهومی با نام جرم تحصیل مال نامشروع مطرح می شود و حضور و مشاوره یک وکیل کیفری لازم می شود .
در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه و مجازاتی که این عمل در پی دارد خواهیم پرداخت.
مطالعه بیشتر : دعاوی ای به وکیل کیفری مرتبط می شود ؟
به طور کلی تحصیل به معنای فراهم آوردن و نامشروع به معنای خلاف قوانین شرع است. بنابراین، می توان گفت تحصیل مال نامشروع عبارت است از به دست آوردن مال از طرق نامشروع و غیر قانونی. این عمل مطابق قانون جرم محسوب شده و مجازات در پی دارد.
جرم تحصیل مال نا مشروع مانند هر جرم دیگری از عناصری تشکیل شده است. این عناصر عبارت اند از :
در ادامه به هر کدام از این عناصر به تفصیل خواهیم پرداخت.
ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۴ و اصلاحی ۱۳۶۷ تنها عنصر قانونی جرم تحصیل مال نا مشروع می‌باشد که متن ماده به شرح زیر می باشد:
«هرکس به نحوی از انحاء امتیازاتی را که به اشخاص خاص به جهت داشتن شرایط مخصوص تفویض می‌گردد نظیر جواز صادرات و واردات و آنچه عرفاً موافقت اصولی گفته میشود در معرض خرید و فروش قرار دهد و یا از آن سوءاستفاده نماید و یا در توزیع کالاهایی که مقرر بوده، طبق ضوابطی توزیع نماید مرتکب تقلب شود و یا به طور کلی مالی یا وجهی تحصیل کند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی بوده است، مجرم محسوب و علاوه بر رد اصل مال به مجازات سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده محکوم خواهد شد.»
بنابراین، طبق آنچه که به آن اشاره شد قلمرو این ماده مشتمل بر سه عنوان جزایی است که بر اساس آن می توان جرم را تشخیص و فرد مرتکب را مجازات نمود. این سه عنوان عبارت اند از:
عنصر مادی نمود بیرونی و خارجی جرم است. به عبارت دیگر، آنچه که در جرم تحصیل مال نامشروع تاثیر داشته است عنصر مادی جرم را تشکیل می‌دهد که آن را در سه عنوان رفتار مجرمانه، اوضاع و احوال لازم جهت ارتکاب جرم و نتیجه حاصله از جرم مورد بررسی قرار خواهیم داد.
رفتار مجرمانه جرم تحصیل مال نامشروع شامل هر عمل غیرقانونی است که به صورت خاص مورد جرم انگاری قرار نگرفته است. به عنوان مثال کسی که با استفاده از مانورهای متقلبانه مالی را تحصیل می‌کند یا برای انجام کار دولتی مبلغی را به صورت غیر قانونی دریافت می‌نماید، مشمول عناوین خاص کلاهبرداری، اختلاس یا ارتشاء خواهد بود و نوبت به تحصیل مال از طریق نامشروع نمی‌رسد.
دامنه شمول این جرم وسیع می‌باشد که این یکی از ایرادات اساسی جرم انگاری این موضوع به شمار می رود. به همین دلیل با استفاده از کلمه نظیر، مثل و مانند تمامی اعمال را در پی می‌گیرد و اصل جرم را محدود می‌نماید.
بنابراین، هر نوع رفتار مجرمانه‌ای که تحصیل عامدانه مال دیگری از طریق غیرقانونی را شامل باشد عنوان مجرمانه «تحصیل مال از طریق نامشروع» را در برمی‌گیرد. به طور مثال چنانچه شخصی به واسطه دروغ‌گویی که در قانون برای آن مجازاتی تعیین نشده و عملی است غیراخلاقی و نامشروع، مال دیگری را به دست آورد مشمول این جرم میشود.
لازم به ذکر است که در تحصیل وجه یا مال باید اثرات دقیق خدعه و تقلب موجود باشد. به علاوه، تحصیل و به دست آوردن، شرط اصلی تحقق این جرم می‌باشد؛ بنابراین، اگر مال یا وجهی به دست نیاید، جرم «تحصیل مال از نامشروع» صورت نگرفته است.
قانون‌گذار با آوردن عبارت: «به طور کلی مال یا وجهی تحصیل کند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی بوده است» اقدام به یک جرم انگاری کلی و عام نموده است. به این ترتیب، هر نوع تحصیل عامدانه مال دیگری از طرق غیرقانونی که فاقد ضمانت اجرای کیفری باشد مشمول این جرم میشود. از سوی دیگر، مرتکب جرم و موضوع جرم نیز در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در ادامه به جزئیات آن می پردازیم:
مرتکب جرم: مرتکب جرم می‌تواند هر شخصی حقیقی یا حقوقی باشد بنابراین برای مرتکب جرم ویژگی خاصی لازم نیست.
موضوع جرم: موضوع جرم ممکن است «تحصیل مال یا وجه» باشد که شامل انواع مال از جمله اموال منقول و غیرمنقول، اسناد و مدارک، اوراق بهادار سهام، حواله‌ها، وجه نقد و … می باشد.
عموما در ارتکاب به جرم نوعی عنصر روانی دخیل است و تحصیل مال نامشروع نیز از این قاعده مستثنی نیست. به عبارت دیگر، این جرم از جمله جرائم عمدی است که نیازمند وجود عنصر روانی در زمان ارتکاب می‌باشد. عناصر روانی در این جرم شامل دو نوع «سونیت عام» و «سوءنیت خاص» می‌باشد:
مطابق با قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، مجازات تعیین شده برای مرتکبین جرم تحصیل مال نامشروع علاوه بر رد مال، سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آورده می‌باشد.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی و جرم تحصیل مال نامشروع از جمله دعاوی کیفری می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
رشته وکالت به طور کلی متقاضیان رشته وکالت می بایست ابتدا با شرکت در کنکور…
کار وکیل چیست؟ در پاسخ به این پرسش می توان گفت، وکلا وظیفه دارند تا…
وکیل تهران وکیل تهران، یک حقوقدان متخصص است که نماینده موکلین خود در پیگیری موارد…
وکیل چیست؟ وکیل چیست؟ به طورکلی وکیل نماینده ای است که در امور حقوقی به…
وکیل تخصصی وکیل تخصصی، وکیلی است که به صورت حرفه ای بر روی یک سری…
وکیل پایه یک دادگستری رایگان مشاوره حقوقی از وکیل پایه یک دادگستری رایگان یک خدمت…
View Comments
سلام چون قوانین کلی نوشته میشود و قاضی باید پی به تحصیل نامشروع ببرد پس میتوان در این جرم نیز شایبه ای وجود دارد. مثلاً در همین وکالت میبینیم بعضی از وکلا در یک مواردی متخصص میشوند مثلاً وکیل متخصص درتوقیف،یا پولشویی وغیره. حال اگر وکیلی که در چک تخصص دارد برود چند چکی که از لحاظ قانونی پول میشود را به مبلغی کمتر بگیرد آیا در پروسه دادرسی یکی از صاحبان چک با مدرک امانی بودن را ثابت کند تحصیل نامشروع هست یا خیر
با سلام خیانت در امانت می شود
با سلام
ماده 674 قانون مجازات اسلامی که در رابطه با خیانت در امانت است را مطالعه بفرمایید
سلام.
اگر متهم مالی رو از طریق نامشروع از متشاکی گرفته باشه و سه سال از این موضوع بگذره و الان شکایت کنه آیا میشه کاری از پیش برد یا میگن دیر اومدی و کاری نمیشه کرد؟
و آیا همون مبلغی ک گرفته رو باید پس بده یا طبق نرخ روز محاسبه میکنن و باید پس بده؟
با سلام و عرض ادب
بله می توانید شکایت کنید
برای مشاوره بیشتر با مشاره تلفن 02147783 تماس بگیرید.
با سلام..بنده نزد موجر خود که ملکش را دو سال قبل تحویل داده ام چندین برگه چک داشته ام که هنگام تخلیه چون با هم دوست بودیم قرار بر این شد مدارک و چکهایم را از محل منزلشان تحویل بگیرم...بلا فاصله بعد از تخلیه ابتدا برای یک چک که مبلغ ان ده میلیون بوده مبلغ صد میلیون دادخواست تقدیم دادگاه کرده و اجرائیه صادر شد و نه بنده متوجه مبلغ واقعی چک شدم و نه دادگاه و بعد از دادن اعسار مبلغ بیست و پنج میلیون از انرا پرداخت کردم.بعد از این مورد ایشان پانصد میلیون تومان چک دیگر را اجرا گذاشتن که بعد از گذشت یکسال از روند دادگاه و کارشناسی هم مشخص شد مبلغ چک اول ده میلیون بوده و هم مشخص شد ایشان طلبی از بنده نداشته اند.چون خارج از کشور زندگی میکردند بنده مبلغ چکها را برایشان حواله میکردم یا دلار تحویل میدادم. اکنون سوال اینجاست بابت اون چک ده میلیون که صد میلیون دادخواست دادن ایشان کسب مال نامشروع کرده اند؟و اکنون که کارشناس و دادگاه تایید کرده اند بنده بدهی نداشته ام و باید لاشه چکها را برگردانند میتوانم شکایت کیفری کنم؟دو سال بیشترین فشار روانی و مالی به من و خانواده ام در دوران کرونا اعمال شد و زندگیم تا مرز متلاشی شدن پیش رفت.