سیستم قضائی و وکالت

تجدید نظرخواهی چیست و روند قانونی آن به چه صورت است؟

یکی از روش های بازنگری در آرای صادر شده از سوی دادگاه که به منظور جلوگیری از اشتباهات احتمالی در صدور رای توسط قانونگذار مقرر شده است تجدید نظرخواهی است. در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت.

تجدید نظرخواهی چیست؟

به طور کلی تجدید نظرخواهی به معنای درخواست رسیدگی مجدد به رای صادرشده توسط یک دادگاه بوده و یکی از رایج‌ ترین شیوه‌هایی است که برای اعتراض به آرا وجود دارد. همچنین تمامی آرایی صادره قابلیت تجدیدنظرخواهی دارند و دادگاهی که در آن رأی صادره جهت تجدید نظر مورد بررسی قرار می گیرد، دادگاه تجدیدنظر نام دارد.

به بیان ساده تر می توان گفت هنگامی که دادگاه بدوی به موضوعی رسیدگی کرده و حکم صادر می‌کند، ممکن است هرکدام از طرفین دعوا معتقد باشند که دادگاه به تمام دلایل ابراز شده از سوی آنها توجه نکرده یا قاضی در تطبیق موضوع با قانون دچار اشتباه شده است و به این ترتیب رای صادره به درستی اتخاذ نگردیده است. به همین جهت برای جلوگیری از مجازات نا به حق افراد گزینه تجدید نظر خواهی توسط قانون گذار پیش بینی شده است.

در چه شرایطی می توان درخواست تجدید نظرخواهی ارائه داد؟

به‎ موجب ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی تحت شرایطی خاص و با اتکا به دلایلی موجه می توان درخواست تجدیدنظرخواهی را به دادگاه ارائه نمود که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه
  • ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود
  • ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی
  • ادعای عدم صلاحیت قاضی و یا دادگاه صادرکننده رأی
  • ادعای مخالف بودن رأی با موازین شرعی و مقررات قانونی

مهلت تجدید نظرخواهی چه قدر است؟

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که تا چه زمانی می توان درخواست تجدید نظرخواهی را به دادگاه ارائه نمود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت همیشه امکان تجدید نظرخواهی نسبت به آرا وجود ندارد، بلکه این فرصت بسیار محدود است و باید به این فرصت توجه کرد زیرا اگر بگذرد، رأی قطعی شده و دیگر نمی‌توان درخواست تجدیدنظرخواهی را مطرح کرد.

در صورتی که شخص معترض در ایران اقامت داشته باشد، ۲۰ روز و در صورتی که در خارج از کشور اقامت داشته باشد، ۲ ماه فرصت دارد تا نسبت به رأی صادره تجدیدنظرخواهی کند.

حال ممکن است مهلت تجدیدنظرخواهی سپری شود و فرد بعد از آن بخواهد اعتراض خود را مطرح کند. در این صورت دادگاه درخواست او را نمی‌پذیرد مگر اینکه عذری موجه داشته باشد. به این ترتیب، دادگاه پس از بررسی دلایل ارائه شده در صورت تشخیص موجه بودن آنها به فرد مورد نظر اجازه تجدید نظرخواهی می دهد.

نحوه تجدید تظرخواهی به چه صورت است و چه آثاری را به دنبال دارد؟

همان طور که پیش تر به آن اشاره شد تجدیدنظر، به معنای دوباره قضاوت کردن امری بوده که بدواً مورد قضاوت قرار گرفته و به نوعی بازبینی اعمال دادگاه بدوی است. در نتیجه دادگاه نحوه تجدید نظر از همان اختیاراتی برخوردار است که دادگاه بدوی دارا ست. به این معنا که هم نسبت به امور موضوعی و هم نسبت به امور حکمی رسیدگی و قضاوت می‌کند.

در این زمینه فرد متقاضی دادخواست تجدیدنظر نیز باید روی برگه‌ای مخصوص و به زبان فارسی نوشته، امضا کرده و به دادگاه مورد نظر ارائه می دهد.  مطابق ماده ۳۴۱۱    باید نکات زیر در دادخواست تجدیدنظر قید شود:

  • نام و نام خانوادگی و اقامتگاه و سایر مشخصات تجدیدنظر خواه و وکیل او درصورتی که دادخواست را وکیل داده باشد.
  • نام و نام خانوادگی، اقامتگاه و سایر مشخصات تجدیدنظر خوانده.
  • حکم یا قراری که از آن درخواست تجدیدنظر شده است.
  • دادگاه صادرکننده رأی.
  • تاریخ ابلاغ رأی.
  • دلایل تجدید نظر خواهی.

به این ترتیب، در مرحله‌ تجدیدنظر، پرونده‌ مجدداً مورد رسیدگی ماهوی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است از آنجایی که دادگاه تجدیدنظر به ‌عنوان دادگاه عالی، از همان اختیاراتی برخوردار است که دادگاه نخستین دارا بوده است می‌تواند کلیه‌ اقداماتی را که برای احراز واقعیت لازم است (مانند تحقیق از شهود، رسیدگی به اصالت اسناد و…) انجام دهد.

در صورتی که دادگاه تجدیدنظر چنین تشخیص دهد که دادگاه بدوی، رسیدگی‌ های لازم را به‌ درستی انجام داده است، از تکرار آن خودداری می‌کند و رسیدگی دادگاه بدوی را تایید می‎کند و در غیر این صورت خود رسیدگی را به نحو صحیح انجام داده و رأی شایسته را صادر می‌ نماید.

به ‌موجب ماده‌ی ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی ادعایی که در مرحله‌ی نخستین مورد رسیدگی واقع نشده، نمی‌تواند در مرحله‌ تجدیدنظر مطرح شود.

 

 

گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی  می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.

 

 

مطالب مرتبط:

اعاده دادرسی چیست و روند قانونی آن به چه صورت است؟

توقیف اموال چیست و مطابق قانون چگونه انجام می شود؟

حکم غیابی چیست و چه نکات قانونی را باید درباره آن بدانیم؟

کیفرخواست چیست و چگونه صادر می شود؟

4.4/5 - (7 امتیاز)
وکیل

Share
Published by
وکیل

Recent Posts

وکیل پایه یک دادگستری رایگان

وکیل پایه یک دادگستری رایگان مشاوره حقوقی از وکیل پایه یک دادگستری رایگان یک خدمت…

2 هفته ago