امروزه چک به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای پرداخت مورد استفاده مردم قرار می گیرد که از اهمیت زیادی هم در چرخه معاملات و خرید و فروش برخوردار است و افراد اگر ندانند چه قوانینی بر چک حاکم است در دردسرهایی گرفتار خواهند شد که ممکن است عواقب سنگینی برای آنها به وجود آورد به همین دلیل همیشه توصیه شده است که در این مواقع حتما به یک وکیل چک مراجعه شود.
بصورت مختصر چک نوشته ای است که به موجب آن می توان اقدام به واریز وجهی از طرف صادر کننده آن به حساب فرد دیگر نمود. انواع چک عبارتند از: چک عادی، چک تأیید شده، چک بصورت تضمین شده و چک مسافرتی.
در ادامه توضیحات بیشتری را در خصوص انواع چک خدمتتان ارائه خواهیم کرد. بطور کلی دعاوی شاخصی که در خصوص چک مطرح می گردند مطالبه وجه چک، استرداد لاشه چک و ابطال چک می باشند که در دادگاه مطرح می گردند. در این مقاله، به توضیح اینکه چک و انواع چک چیست همچنین نقش وکیل متخصص چک می پردازیم.
چک و وکیل متخصص چک
چک در قانون تجارت “نوشته ای است که به موجب آن صادرکننده وجوهی را که نزد محال علیه (محلی که پول در آن قرار دارد مثل بانک) دارد، کلاً یا بعضاً مسترد و یا به دیگری واگذار می نماید.” البته نیازی به تعریف چک نیست همه ما تا حد زیادی می دانیم که کارکرد چک چیست اما موضوع مهمتر این است که قوانین ویژه چک مانند نیم عشر چک، تامین خواسته چک، چک برگشتی، ثبت چک صیاد در سامانه، استعلام چک برگشتی و … را بشناسیم. شناسایی این قوانین یکی از اصلی ترین وظایف وکیل متخصص چک می باشد. از سایر وظایف وکیل چک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تسلط بر قوانین مربوط به چک و به روز رسانی اطلاعات خود
- رعایت مواعد در چک برای انجام اقدامات قانونی
- آگاهی بر نحوه دفاع از چک در دادگاه
چک چیست و اجزای تشکیل دهنده آن کدام است؟
به طور کلی هر ورق از چک دارای سه ارکن اساسی می باشد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صادر کننده چک : صادر کننده در واقع صاحب حساب است و اوست که ورق چک را تکمیل و امضا می کند.
- دارنده چک : دارنده چک کسی است که چک برای او صادر شده است، چک می تواند در وجه شخص معینی نیز صادر شود. همچنین کسی که چک از طریق پشت نویسی یا وراثت به او منتقل شده است نیز دارنده چک محسوب می شود. طبق قانون تنها دارنده چک می تواند اقدام به شکایت کیفری از چک برگشتی کند. لازم به ذکر است که صدور چک در وجه حامل ممنوع شده است و وجه تنها به کسی که چک به نام او صادر یا پشت نویسی شده باشد پرداخت می شود.
- محال علیه : در اسناد تجاری، محل به معنای پول است و چک بی محل به معنای چکی است که پولی در آن حساب وجود ندارد. محال علیه به معنی محلی است که محل یا پول در آنجا وجود دارد و نگهداری می شود. به علاوه، محال علیه در چک صرفا بانک می باشد. لازم به ذکر است، در سند تجاری چک ، صادر کننده چک به محال علیه دستور می دهد تا وجه مندرج در چک را به دارنده آن بپردازد .
انواع چک
همانگونه که گفته شد، چهار نوع چک وجود دارد که در ادامه هر یک را بصورت مجزا توضیح داده ایم:
چک عادی: چکی که شخص دارنده حساب، بر عهده حساب خود صادر می نماید حال گیرنده وجه چک می تواند صادرکننده و یا حامل چک باشد و یا اینکه چک در وجه شخص معینی و یا به حواله شخصی صادر گردد.
«عبارت ”به حواله کرد” یعنی اینکه یا وجه چک به شخص معینی (که در متن چک اسم وی درج شده است) یا هر کسی که وی اعلام نموده است پرداخت گردد. عبارت ”به حواله کرد” در واقع به فرد این اختیار را می دهد که چک (طلب خود) را به شخص دیگری انتقال دهد.» در چک مذکور تضمین کننده و بصورت کلی پشتوانه ای به جز صاحب چک که بتواند اعتبار صادر کننده را تأیید نماید وجود ندارد.
چک تأیید شده: چکی که از طرف صاحب حساب جاری و بر عهده بانک صادر و بانک نیز تأیید نماید که در حساب جاری صادرکننده چک به مقدار قید شده وجه وجود دارد، چک تأیید شده اطلاق می گردد. بعد از تأیید این موضوع توسط بانک، وجه را از حساب صادر کننده مسدود نموده و متعاقبا آنرا به آورنده چک که تأیید شده باشد پرداخت می نماید. اعتبار این چک بیشتر از چک عادی است. در حال حاضر این چک بصورت هایی نظیر کارت چک و یا کارت تضمین چک وجود دارد و مورد استفاده قرار می گیرد.
چک تضمین شده: چک تضمین شده و یا چک رمزدار، چکی است که به درخواست مشتری و بوسیله بانک صادر شده و بانک نیز آنرا تضمین و تأیید نموده می باشد. اشخاصی که فاقد حساب جاری هستند نیز می توانند تقاضای خود را جهت صدور این نوع چک به بانک ارائه نمایند.
چک مسافرتی: چکی که از طرف بانک صادر و در تمامی شعب بانک ها بوسیله نمایندگان و کارگزاران قابل پرداخت باشد چک مسافرتی محسوب می گردد. از آنجا که بانک ها امکان صدور چک به صورت تضمینی و مسافرتی را دارند، می توانید برای تهیه این نوع از چک به تمامی بانک ها مراجعه نمایید.
چک رمزدار چیست؟
چک رمزدار یکی از انواع چک می باشد که برخلاف چک عادی که بوسیله اشخاص صادر می شود، توسط بانک ها صادر می شود. به طوریکه بانک بنا به درخواست مشتری، چکی را صادر می کند که دارای رمز مخصوصی بوده و نقد شوندگی و پرداخت آن بوسیله بانک ضمانت می شود. به همین خاطر دارنده آن با خطر چک برگشتی روبرو نخواهد شد.
انواع چک رمزدار
در یک دسته بندی کلی چک رمز دار به دو نوع چک رمزدار بین بانکی و چک رمزدار بانکی قابل تقسیم است که در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده شده است:
- چک رمزدار بین بانکی
چک رمزدار بین بانکی، به چکی اطلاق می شود که بنابر در خواست مشتری و بوسیله بانک برای بانک دیگری صادر می شود که البته دارای رمز می باشد. مهم ترین کاربرد این چک انتقال پول از بانکی به بانک دیگر است.
از مزایای چک رمزدار بانکی می توان به امنیت و عدم امکان سوء استفاده از این چک و هم چنین تضمین پرداخت اشاره کرد . توجه داشته باشید چک رمزدار بین بانکی حتما می بایست به حساب گیرنده یا همان دارنده چک صادر شود. لذا صدور آن در وجه حامل امکان پذیر نیست.
به طور کلی چک رمزدار بین بانکی در انجام معاملات ملکی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، چراکه بر خلاف چک عادی پرداخت چک رمزدار بین بانکی از جانب بانک ضمانت شده است.
- چک رمزدار بانکی
چک رمزدار بانکی نیز چکی است که بنا به درخواست مشتری بوسیله بانک در وجه اشخاص حقیقی و حقوقی صادر می شود و نه در وجه بانک دیگر.
به طوریکه مشتری می تواند با مراجعه به بانکی که در آن حساب دارد درخواست نماید که برای وی چک رمزداری صادر شود. در این چک، بانک شماره حساب فرد دریافت کننده را ذکر کرده و دریافت کننده چک می تواند در تمامی شعب بانک چک را وصول نماید.
نکته حائز اهمیت اینکه بر خلاف چک رمزدار بین بانکی، چک رمزدار بانکی قابل انتقال است؛ روش انتقال چک بانکی نیز به این شکل می باشد که چنانچه صاحب چک پشت چک رمزدار بانکی را امضا کند، چک قابلیت انتقال خواهد داشت . به همین خاطر، چک رمزدار بانکی در حکم پول نقد به حساب می آید. لذا در مقایسه با چک رمزدار بانکی دارای امنیت کمتری است. به طوریکه اگر این چک مفقود شود، هر کسی می تواند با ارائه چک به بانک که آن وجه آن را نقد کند .
چک مسافرتی چیست؟
چک مسافرتی نیز از چک های بانکی به شمار می آید که دارای کاربردهای مختص به خود است. به طور معمول افرادی که قصد ندارند در سفر پول زیادی همراه داشته باشند از چک مسافرتی استفاده می کنند. به همین دلیل این چک در هر شهری، بوسیله شعب بانک یا نمایندگان آن قابل وصول است.
توجه داشته باشید این چک در دسته بندی چک هایی قرار می گیرد که تنها از جانب بانک صادر می شود. بنابراین افراد نمی توانند اقدام به صدور آن نمایند.
به چک مسافرتی، تروال چک نیز می گویند که بوسیله بانک صادر شده و مبلغ آن نیز بر روی چک ثبت شده است.
آشنایی با نکات حقوقی مربوط به چک های مسافرتی
همانطور که اشاره شده افرادی که می خواهند حجم پول زیادی را با خود حمل کنند با مشکلاتی همچون سرقت و یا گم شدن آن مواجه می شوند. اما با استفاده از چک های مسافرتی، این خطرات کاهش پیدا خواهد کرد.
همچنین چک های مسافرتی بر خلاف چک های معمولی که بوسیله افراد صادر می شوند قابل توقف نیستند مگر اینکه بانک صادر کننده نسبت به توقف آن اقدام کرده باشد. این مساله در مورد چک های تضمین شده نیز صدق می کند. به همین ترتیب چک تضمین شده و چک مسافرتی دارای اطمینان و اعتبار بیشتری نسبت به انواع چک ها هستند.
برای مطالبه وجه چک چه روش هایی داریم؟
برای اینکه وجه چک را مطالبه کنید باید به بانک مراجعه کنید و با ارائه برگه چک مطالبه وجه نمایید. حالا فرض کنیم که با یک حساب خالی رو به رو شویم، باید چه کنیم؟ اینجا با موضوع برگشت زدن چک و مطالبه وجه چک رو به رو هستیم که اکیدا توصیه شده در این موارد به دلیل پیچیدگی های روند شکایت و رسیدگی به وکیل چک مراجعه شود اما شاید بد نباشد اطلاعاتی کلی در زمینه مطالبه وجه چک داشته باشید. مطالبه وجه چک به 3 روش ممکن است:
- شکایت کیفری:علی الاصولی از چک می توان شکایت کیفری کرد مگر اینکه چک در دسته چک های حقوقی قرار داشته باشد که امکان شکایت کیفری از آنها نباشد. برای شکایت کیفری از چک برگشتی از تاریخ صدور چک برگشتی به مدت 6 ماه فرصت دارید که از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کنید. بعد از دریافت این گواهی، از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت نیز دوباره به مدت 6 ماه دیگر فرصت دارید تا شکایت کیفری خود را از جرم صدور چک برگشتی ثبت کنید.
توجه کنید اگر در مواعد گفته شده در بالا اقدام نکنید دیگر فرصت شکایت کیفری کردن را از دست داده اید و تنها می توانید از طریق دادگاه حقوقی یا اداره ثبت اقدام به مطالبه وجه چک کنید. در این موارد نیازی نیست که خودتان امور را در دست بگیرید بلکه با مراجعه به یک وکیل چک برگشتی قطعا سریع تر به نتیجه خواهید رسید.
- دادخواست حقوقی:فرق شکایت کیفری و دادخواست حقوقی در این است که در شکایت کردن صادر کننده چک مجرم است و باید مجازات شود اما در دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک شما فقط خواستار وجه خود و نهایتا خساراتی هستید که متقبل شده اید و دیگر قصد مجازات کردن صادر کننده را ندارید.
البته چک حقوقی نیز در یک مورد زندان دارد و آن زمانی است که که محکوم علیه در مهلت مقرر بدهی خود را پرداخت نکند و از طریق توقیف اموال نیز به وجه خود نرسید یا اموالی از او به دست نیاورید. در این صورت می توانید از دایره اجرای احکام تقاضای حکم جلب محکوم را بنمایید.
- مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت:از آنجا چک یک سند لازم الاجرا محسوب می شود می توان با مراجع به دوایر اجرای ثبت درخواست مطالبه وجه چک را نمود. در این روش مطالبه وجه چک باید چک لزوما در وجه بانک صادر شده باشد و نه مثلا موسسات اعتباری یا صندوق های قرض الحسنه، بعد از مراجعه به دایره اجرای ثبت باید درخواست صدور اجراییه ثبتی بدهید که در صورت وجود شرایط و صدور آن، اجراییه برای کسی که باید وجه چک را بپردازد ارسال می شود و به او 10 روز مهلت پرداخت داده می شود. در صورتی که در این 10 روز اقدامات لازم را انجام نداد دارنده چک می تواند اموال او را توقیف کند.
در چه مواردی چک قابل شکایت کیفری نیست؟
به طور کلی برای کیفری محسوب شدن چک برگشتی و امکان شکایت کیفری از صادر کننده آن می بایست به دو مهلت شش ماهه آورده شده در قانون صدور چک از جانب دارنده چک توجه شود.
بنابراین زمان تعیین شده برگشت زدن چک برای شکایت کیفری شش ماه از تاریخ چک در نظر گرفته شده است. به این معنا که دارنده چک می بایست طی مدت شش ماه از تاریخ چک به منظور وصول وجه آن به بانک مراجعه کرده و در صورت بلامحل بودن چک آن را برگشت نماید. به همین ترتیب چنانچه این شخص در مهلت شش ماهه اول،چک را به بانک ارائه نکرده و درخواست صدور گواهی عدم پرداخت ننماید، دیگر امکان تعقیب کیفری چک وجود نخواهد داشت.
همچنین مهلت شش ماهه دوم از زمان صدور گواهی عدم پرداخت آغاز می گردد. در صورتیکه دارنده چک تا شش ماه پس از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت برای شکایت کیفری علیه صادرکننده چک اقدامی نکند دیگر امکان شکایت علیه صادر کننده وجود ندارد.
مطابق با ماده 13 قانون چک نیز مواردی که بر اساس آن، چک بی محل امکان شکایت کیفری ندارد در لیست زیر آورده شده است:
- چنانچه اثبات شود چک، سفیدامضا است.
- اگر وصول وجه چک منوط به تحقق شرطی باشد و این شرط بر روی آن درج شده باشد.
- اگر در متن چک آورده شود که چک به منظور تضمین انجام معامله و یا تعهدی صادر شده است.
- چنانچه بدون ذکر در متن چک اثبات شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی است و یا چک در ازای تضمین انجام معامله یا تعهدی صادر شده است.
- در صورتیکه اثبات شود چک بدون تاریخ صادر شده و یا تاریخ واقعی صدور چک بر تاریخ ثبت شده در متن چک مقدم است.
چک در چه مواردی از حیث حقوقی قابل مطالبه می‌باشد؟
به طورکلی دارنده چک برگشتی، بجز حق طرح دعوای کیفری، حق طرح دعوای حقوقی و مطالبه وجه چک را نیز دارد. با این وجود مطالبه مبلغ چک حقوقی همچون چک کیفری به رعایت مهلت خاصی وابسته نیست و در هر زمانی می توان برای مطالبه آن اقدام نمود.
همچنین در مواردی که شرایط تعقیب کیفری چک بر اساس قانون وجود ندارد (موارد ماده ۱۳ قانون صدور چک) دارنده چک برگشتی می تواند برای مطالبه حق خود برای طرح دعوای حقوقی اقدام کند. به همین ترتیب مراحل طرح دعوای حقوقی چک در لیست زیر آورده شده است:
- مراجعه به بانک به منظور وصول وجه چک.
- برگشت زدن چک و درخواست صدور گواهی عدم پرداخت .
- مراجعه به دادگاه عمومی و تنظیم دادخواست علیه صادرکننده چک.
(توجه داشته باشید در مورد چک های با مبلغ کمتر از ۲۰۰ میلیون ریال می بایست به شورای حل اختلاف مراجعه نمود.)
شکایت از چک برگشتی چه مراحلی دارد؟
- برگشت زدن چک
در صورتیکه صاحب چک، متوجه شود که صادرکننده آن به اندازه مبلغ ثبت شده بر روی چک در حساب خود وجه نقد کافی ندارد، می بایست چک را برگشت زده و از بانک درخواست گواهی عدم پرداخت نماید.
توجه داشته باشید اگر کسی یک چک بلامحل در دست داشته باشد، فقط دو ماه مهلت دارد تا برای برگشت زدن آن اقدام کند.
بعضی از افراد بر این گمانند که این فرصت شش ماه است اما در واقع تنها دو ماه زمان دارند که مراحل بانکی آن را پشت سر بگذارند. امکان دارد تعداد چک‌های برگشتی زیاد باشد و با شلوغی بیش از حد روبرو شوند؛ به همین خاطر فرصت تعیین شده برای طی مراحل اداری کافی نباشد.
بعضی از افراد دیگر نیز گمان می‌کنند که برگشت زدن چک به معنای پایان مراحل اداری ثبت شکایت است. اما برگشت زدن چک به تنهایی نمی‌تواند راهی برای رسیدن به مبلغ چک باشد. به همین ترتیب پس از برگشت زدن چک برای ثبت شکایت در مراجع قضایی تنها شش ماه فرصت وجود دارد. لذا چنانچه شکایتی در این مدت ثبت نشود، امیدی به وصول چک نیست.
- مراجعه به اداره ثبت اسناد
به طور کلی دارنده چک برای اینکه بتواند وجه خود را نقد کند، از نظر قانونی دو راه پیش رو دارد:
- مراجعه به اداره ثبت
- مراجعه به محاکم قضایی
افراد بسیاری برای وصل چک بلامحل به دادگاه حقوقی یا دادسرا مراجعه می نمایند؛ اما اداره ثبت نیز در بخش دایره اجرای ثبت در اینباره اختیاراتی دارد.
مرحله اول برای اقدام از طریق اجرای ثبت تشخیص دایره اجرایی مورد نظر است. مطابق با ماده ۲۴۵ آیین‌نامه اجرای مفاد اسناد لازم‌الاجرا، درخواست اجرای چک از اداره ثبت در همان محلی که بانک صادرکننده چک در آن قرار گرفته است، ثبت خواهد شد.
- ارائه مدارک مورد نیاز
افرادی که چکی را برای وصول به بانک می‌برند و بانک برای آنها گواهی عدم پرداخت صادر می نماید، می بایست لاشه چک و گواهی عدم پرداخت را به همراه کپی برابر اصل چک آماده کرده و به قسمت اجرای اداره ثبت ببرند. سپس علیه صادرکننده چک، برای صدور اجراییه اقدام نمایند. توجه داشته باشید که این مرحله حدودا ۴۸ ساعت تا لحظه صدور اجراییه به زمان نیاز دارد.
قانون جدید صدور چک و چک صیادی چیست؟
چک صیادی نوع جدیدی از چک بوده که براساس مقررات قانون جدید صدور چک از طریق سامانه صیاد و تحت نظارت مستقیم بانک مرکزی صادر می شود. لازم به ذکر است واژه صیاد برگرفته از کلمات «صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک » می باشد. درخصوص این نوع از چک این قابلیت وجود دارد تا اطلاعات چک بصورت آنلاین در اختیار شخص متقاضی قرار گرفته و بدین ترتیب برای افراد امکان اعتبار سنجی و شناسایی فراهم گردیده است.
در پایان شهریورماه 1396 و با هدف متمرکز سازی تقاضاهای دسته چک و اهدافی که در ادامه ذکر شده، چک صیادی صادر گردید:
- اعتبارسنجی یکپارچه
- کنترل سابقه و صلاحیت فرد درخواست دهنده چک
- امکان دریافت وضعیت عملکرد صادر کننده چک توسط گیرنده چک
- افزایش امنیت این نوع چک نسبت به سایر چک‌ها
- و غیره
در سال 97 قانون جدیدی برای چک تصویب شد که قوانین قبلی حاکم بر چک را تا حد زیادی دگرگون کرد و حتی سیستم جدید را در معاملات با چک پایه گذاری کرد تا امنیت این نوع از معاملات را بالاتر ببرد و از صدور چک های بلامحلی بکاهد؛ در این باره هم از روش دسته چک دادن به افراد گرفته تا تشکیل جلسه دادرسی و شیوه رسیدگی را تغییر داده است. برخی از این موارد که از همه مهمتر است ایجاد سامانه صیاد و لزوم ثبت چک های صیادی، ایجاد شیوه استعلام چک های برگشتی، عدم نیاز به تشکیل جلسه دادرسی و … است.
چگونه چک صیادی را در سامانه ثبت کنیم؟
یکی از مواردی که این روزها بسیار مورد بحث است موضوع قانون جدید صدور چک است که برخی تغییرات اساسی و عمده در چک ها و استفاده از آن ایجاد کرده است و تفاوت های بین چک های قدیم و جدید ایجاد شده است. وکیل چک با به روزرسانی اطلاعات خود در زمینه این قوانین می تواند به شما راهنمایی های لازم را ارائه کند، ثبت چک صیاد در سامانه از همین موارد است. قانون جدید نقل و انتقال چک را تنها با ثبت آن در سامانه صیاد ممکن کرده است تا دارنده چک با استفاده از شماره یکتای مندرج در چک بتواند وضعیت چک های برگشتی صادرکننده را استعلام کند. استعلام چک صیادی هم از طریق سامانه صیاد و هم از طریق شماره پیامک 701701 می باشد.
از تفاوت های دیگری که قانون جدید ایجاد کرده است موضوع نیم عشر دولتی است که آن را توضیح می دهیم.
نیم عشر دولتی چک برگشتی چه قدر است؟
قبل تر سیستم رسیدگی به دعوای چک برگشتی مثل همه دعاوی دیگر به این ترتیب بود که خواهان دعوا باید اول هزینه دادرسی را پرداخت می کرد تا بعد از آن دادگاه به موضوع رسیدگی کند که این هزینه دادرسی با توجه به مقدار چک متفاوت است. طبق قانون جدید این هزینه دادرسی دیگر پرداخت نخواهد شد و بعد از صدور اجراییه باید نیم عشر دولتی پرداخت شود که معادل 5 درصد از مبلغ چک است.
مسدود شدن حساب بانکی به علت چک برگشتی
طبق ماده 5 قانون جدید صدور چک بعد از اینکه غیر قابل پرداخت بودن چک در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت شد، به تمام بانک ها و موسسات اعتباری باید اطلاع رسانی شود تا بعد از بیست و چهار ساعت از زمان صدور چک اقداماتی را نسبت به صاحب حساب اعمال کنند.
یکی از این اقدامات مسدود شدن حساب بانکی به علت چک برگشتی است که تا زمانی که از چک رفع سوء اثر نشده است ادامه خواهد داشت. در این باره می توانید برای رفع سوء اثر از چک برگشتی به یک وکیل چک برگشتی مراجعه کنید تا بهترین روش رفع سوء اثر از چک را به شما معرفی کند.
توقیف اموال در چک برگشتی
مرحله توقیف اموال در چک برگشتی یکی از مراحل مهم و اثرگذار در نتیجه گیری است که نقش و اهمیت حضور وکیل چک را بیش از پیش پررنگ می کند. توقیف اموال مربوط به زمانی است که کسی که باید وجه چک را پرداخت کند از انجام این کار خودداری کند در نتیجه دارنده چک یا وکیل او می توانند درخواست توقیف اموال او را بنمایند. در کل هر مال منقول و غیر منقولی که پرداخت کننده وجه چک مالک آن باشد مثل خودرو، باغ، خانه، سهام و … را می توان توقیف کرد.
در صورتی که بخواهیم اموال را بعد از صدور اجراییه توقیف کنیم باید به دو نکته که در قانون جدید آمده است توجه داشت:
- توقیف اموال بعد از صدور اجراییه تنها در مورد صادر کننده اصلی چک ممکن است و نه درباره سایر مسئولین چک زیرا اجراییه تنها برای همین شخص یعنی صادر کننده چک صادر می شود و برای سایر مسئولین مثل ضامن و ظهرنویس امکان صدور آن نیست.
- توقیف اموال تنها به میزان مبلغ اصلی چک صورت خواهد گرفت و نه درباره خسارات دیگر مثل خسارت عدم تادیه.
برای اینکه نسبت به سایر مسئولین چک یا برای الباقی خسارات اقدام حقوقی انجام دهیم باید به دادگاه حقوقی مراجعه کنیم و با ثبت دادخواست مراحل قانونی را طی کنیم.
درخواست اجراییه چک توسط وکیل چک
از جمله طرقی که می توانید به کمک آن در مورد چک های برگشتی اقدامات لازم را صورت دهید، اقدام از طریق دایره اجرایی ثبت است. از این طریق شما و یا بهترین وکیل چک تهران، می توانید علیه صائرکننده چک اقدام نمایید. دارنده چک برگشتی می تواند از طریق دایره اجرایی اقدام نماید.
اقدام مذکور مستلزم این است تا اقداماتی نظیر ثبت از طریق ادارات ثبت اسناد که نیازمند یک شرایط است انجام گیرد:
1- اقدام مذکور تنها علیه صادرکننده چک امکان پذیر می باشد.
2- مطابقت امضای چک با نمونه امضای صادرکننده در بانک و موجود بودن این مدرک.
3- شخصی که چک صادر را صادر نموده دارای اموالی باشد و دارنده چک اموال را به اجرای ثبت معرفی نماید. لازم به ذکر است که ثبت موارد مذکور به جلب بدهکار منجر نمی گردد.
4- دارنده چک پنج درصد از مبلغ چک را پرداخت نموده باشد.
5- در انتها از دارنده چک لاشه چک گرفته می شود و امکان شکایت کیفری برای ایشان منتفی خواهد بود، مگر آنکه دارنده چک از اجرای ثبت انصراف دهد و قصد داشته باشد تا در دادگاه چک را مسترد نماید.
تأمین خواسته فوری
این عبارت به معنای در امنیت قرار دادن خواسته دعوا می باشد. بدین طریق متقاضی این امکان را دارد تا از طرف دادگاه امنیت ایشان تامین گردد، در چنین شرایطی خواسته دعوا یازداشت می گردد تا امنیت ایشان فراهم گردد. البته لازم به ذکر است جهت صدور تامین خواسته فوری باید شرایطی وجود داشته باشد که برای صدور درخواست مذکور باید برای دادگاه صادر گردد.
ابطال چک
در صورت سرقت، جعل و یا مفقودی چک افراد ذینفع چک، صادرکننده و یا دارنده چک می توانند در دفاتر خدمات قضایی جهت تنظیم دادخواست اقدام نمایند. متعاقب تعیین وقت رسیدگی تشکیل جلسه و احراز سرقت و یا مفقودی و جعلی بودن چک مرجع صالح رسیدگی (شورای حل اختلاف و یا دادسرا) دستور ابطال چک را صادر می نمایند.
با در نظر گرفتن موارد فوق می توان به اهمیت وکیل چک و ابطال لاشه چک پی برد. از آنجا که وقت و زمان در این نوع پرونده ها بسیار حائز اهمیت است، از یک وکیل چک کمک بگیرید زیرا که در دعاوی مرتبط با اسناد تجاری داشتن تخصص بسیار با اهمیت محسوب می گردد.
هزینه وکیل چک چقدر است؟
واضح است که برای وصول چک برگشتی، بهترین راه دریافت مشاوره از وکلای متخصص در زمینه چک است و به دنبال آن استفاده از خدمات وکیل چک، مستلزم پرداخت حق الوکاله این شخص است.
تعیین این حق الوکاله، به موارد بسیاری وابسته است. مواردی همچون: سختی کار، شرایط پرونده و تخصص وکیل مربوطه. اما به طور کلی، می توان گفت که این مبلغ، در حدود ۳ الی ۱۰ درصد از مبلغ کل چک را شامل می شود.
همچنین توجه داشته باشید که بجز هزینه وکیل چک، می بایست هزینه های جانبی وصول چک برگشتی را نیز در نظر داشت. این موارد در لیست زیر آورده شده است:
- هزینه دریافت گواهی عدم پرداخت بوسیله بانک.
- هزینه دادرسی که نسبت به مبلغ چک متغیر است.
نحوه توقیف اموال توسط وکیل چک
در پاسخ به این پرسش که توقیف اموال توسط وکیل چک به چه روش هایی امکان پذیر است؟ می توان گفت این اقدام نیز به سه روش شکایت از طریق مراجع کیفری مراجع حقوقی و مراجع ثبتی امکان پذیر است. در ادامه مقاله هر یک از این روش ها به تفصیل شرح داده شده است:
- شکایت از طریق مراجع کیفری
در شرایطی که چک به تاریخ روز صادر شود، دارنده چک قادر خواهد بود تا به استناد گواهی عدم پرداخت چک که بوسیله بانک صادر شده است، در راستای تنظیم واخواست و ابطال تمبر توسط مرجع کیفری و دادسرای واقع در محل بانکی که گواهینامه مربوطه را صادر کرده است، اقدام نموده و دستور حکم جلب و یا احضار این شخص را به دادسرا باشد.
- شکایت از طریق مراجع ثبتی
در صورتی که چک بنابر هر دلیلی به روش مراجع کیفری قابل مطالبه نباشد، می‌توان شکایت را به روش مراجع ثبتی و با پرداخت مبلغی برای هزینه اجرای ثبت، پیگیری نمود.
به همین ترتیب به روش شکایت ثبتی با معرفی و توقیف اموالی که به نام صادر کننده، ثبت رسمی شده اند، می‌توان مبلغ چک را بوسیله مزایده و فروش اموال توقیفی و یا انتقال رسمی به دارنده چک، وصول نمود.
- شکایت از طریق مراجع حقوقی
در مواردی امکان دارد که چک برگشتی به عنوان چک حقوقی در نظر گرفته شود، به طوریکه مراحل شکایت این چک به روش دادگاه کیفری و یا مراجع ثبتی قابل پیگیری نیست. به همین خاطر این مسیر، روند طولانی تری نسبت به سایر روش ها خواهد داشت.
در شکایت به روش مراجع حقوقی، دارنده چک با ارائه واخواست چک، پیش از اقامه دعوی و تنظیم دادخواست مطالبه چک، می تواند اموال و یا هر مقدار پول نقد موجود در حساب صادر کننده چک را توقیف نماید.
توقیف اموال به این روش حتی شراطی که صادر کننده چک بعد از تنظیم دادخواست و یا اظهارنامه، اموالش را به دلیل فرار از پرداخت دین به شخص دیگری منتقل کرده باشد نیز امکان پذیر است.
مدارک مورد نیاز برای ارائه دادخواست چک برگشتی
به منظور ارائه دادخواست چک برگشتی به همراه داشتن مدارکی الزامی است تا شخص بتواند شکایت حقوقی خود را مطرح نماید. این مدارک عبارتند از :
- در مرحله نخست شخص شاکی یا خواهان می بایست برای دریافت برگه دادخواست به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نموده و سپس دادخواست خود را تنظیم و ارائه نماید. توجه داشته باشید این دادخواست می بایست دو نسخه نوشته شود.
- فتوکپی پشت و روی چک بلامحل نیز ضمیمه دادخواست شود .
- فتوکپی گواهی عدم پرداخت چک برگشتی که بوسیله بانک صادر شده است نیز در دو نسخه ضمیمه شود .
- دارنده چک می بایست مدارک شناسایی یعنی کارت ملی و فتوکپی آن را به همراه داشته باشد .
برخی مقررات مهم چک (بهترین وکیل چک در تهران)
- کلیه بانک ها مکلفند تا بر روی چک نام و نام خانوادگی صاحب حساب را درج نمایند.
- چنانچه فرد صادرکننده چک پیش از شکایت کیفری اقدام به پرداخت وجه چک به صورت نقدی نماید و با جلب موافقت شاکی قابل تعقیب کیفری نمی باشد.
- در صورتیکه علیرغم بسته بودن حساب و اطلاع صاحب حساب از این موضوع وی اقدام به صدور چک نماید عمل ایشان صدور چک بی محل نام دارد.
- دارنده چک می تواند علاوه بر وجه چک، ضرر و زیان آنرا نیز از دادگاه مطاله نماید.
- وجود چک در دست صادرکننده چک بدین معناست که وجه چک پرداخته شده است و شاکی از شکایت خود منصرف گردیده است مگر آنکه مشکلات دیگری رخ داده است.
- بر اساس قوانین و مقرارت مربوطه مسولیت پشت نویسی چک همچنان وجود دارد.
بهترین وکیل چک برگشتی:
در ادامه پرسش هایی که معمولا توسط عموم از وکیل چک تهران پرسیده می شود قید شده، از جمله اینکه:
- مدت زمان شکایت کیفری چک چقدر است؟
- آیا امکان وصول چک ضمانتی از طریق شکایت کیفری وجود دارد؟
- چه مزایایی درخصوص وصول چک توسط وکیل چک پایه یک دادگستری وجود دارد؟
- چنانچه ده سال از تاریخ چک گذشته باشد آیا امکان وصول آن وجود دارد؟
- آیا بدون دلیل موجه کارفرما میتواند اقدام به وصول آن از کارگر نماید؟
- آیا امکان شکایت کیفری از چک وعده داری که اثبات شده قبلا صارد گردیده وجود دارد؟
لازم به ذکر است چک باید همانند اسکناس که وسیله نقدی پرداخت است بصورت نقد و بدون وعده صادر گردیده باشد. بنابراین چنانچه چکی امروز برای تاریخ فردا، هفته و یا ماه یا سال آینده صادر گردیده باشد صادر کننده چک فاقد مجازات کیفری خواهد بود، زیرا چک مذکور حقوقی می باشد. بسیار کم پیش می اید که چک بدون وعده صادر گردد و حتی اکثر چک هایی که توسط دادگاه صادرکنندگان آن به حبس محکوم می شوند.
در واقع چک هایی وعده دار حقوقی می باشند اما از آنجا که صادرکنندگان چک به عنوان متهم در دادسرا و یا دادگاه نمی توانند این موضوع را اثبات نمایند که بصورت وعده دار (مدت دار) صادر شده است مجازت می شوند. در ادامه وکیل چک تهران عنوان می دارد که اکثرا تصورشان این است که چک های حقوقی فاقد ارزش و یا اعتبار هستند، درصورتیکه این دسته از چک ها تنها قابلیت تعقیب و مجازات را ندارند ولی می توان جهت وصول وجه چک اقدام نمود.
لازم است تا دارنده چک و یا شخصی که چک بنام ایشان پشت نویسی گردیده چنانچه متوجه گردد، پولی در حساب صاحب چک وجود ندارد که به وی پرداخت گردد نخست اقدام به برگشت زدن چک نموده و سپس گواهی عدم پرداخت که دربردارنده مشخصات چک و صادرکننده آن همچنین علت عدم پرداخت چک است را به انضمام مهر و امضاء از بانک دریافت نموده تا بدین ترتیب بتواند جهت مراحل بعدی شکایت ضمن مراجعه به بهترین وکیل چک تهران اقدام نماید.
مزایای وصول چک توسط بهترین وکیل چک تهران
- کوتاهتر شدن مدت زمان صدور حکم علیه صادرکننده چک.
- الزامی جهت حضور خواهان و یا شاکی در دادگاه وجود نخواهد داشت.
- درصورتیکه وکیل چک در تهران، اموالی را شناسایی نماید فورا اقدام به توقیف آنها می کند.
- جهت جبران ضرر و زیان موکل و همچنین خسارت تأخیر، وکیل چک تهران اقدام به تنظیم جداگانه دادخواست می نماید.
- چنانچه چک دارای جنبه کیفری باشد وکیل چک می تواند اقدام به صدور حکم جلب نماید.
تأمین خواسته چک برگشتی
ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی به موضوع تأمین خواسته چک برگشتی اشاره کرده است و مقرر داشته است که “خواهان می تواند قبل از تقدیم دادخواست یا ضمن دادخواست راجع به اصل دعوا یا درجریان دادرسی تا وقتی که حکم قطعی صادر نشده است از دادگاه درخواست تامین خواسته نماید و دادگاه مکلف به قبول آن است “ یکی از این موارد که می توان نسبت به آن درخواست تامین خواسته چک را نمود، اوراق تجاری واخواست شده است. با توجه به این که تامین خواسته چک شرایط ویژه ای دارد و حتما باید چک واخواست شده باشد، بهتر است به یک وکیل چک برگشتی مراجعه کنید تا با رعایت مواعد برای چک شما تامین خواسته بگیرید.
طبق قانون جدید وقتی چکی برگشت می خورد بدون تشکیل جلسه دادرسی برای صادر کننده چک اجراییه صادر می شود. تامین خواسته با توجه به قانون جدید صدور چک به این ترتیب انجام می شود که صادر کننده چک باید ظرف 10 روز از صدور اجراییه دادگاه مبنی بر پرداخت وجه چک، این کار را انجام دهد و اگر از انجام آن امتناع کند دارنده چک یا وکیل او می تواند از دادگاه درخواست توقیف اموال را بنمایند.
حکم جلب چک برگشتی
وقتی چک برگشتی می شود با توجه به مبلغ و نوع چک می توانید به یکی از مراجع شورای حل اختلاف، دادسرای صالح یا دادگاه حقوقی و اداره ثبت مراجعه کنید که در هر کدام از این مراجع در شرایطی می توانید حکم جلب چک برگشتی دریافت کنید. ممکن است برای شما هم سوال به وجود آمده باشد که آیا چک حقوقی هم زندان دارد؟ در پاسخ باید گفت حکم جلب را در همه انواع چک اگر شرایط قانونی وجود داشته باشد گرفت بنابراین بهتر است قبل از هر اقدامی حتما با یک وکیل چک مشورت کنید.
وکیل چک و سفته
با توجه به تغییراتی که قانون جدید کرده است و به علاوه بخاطر پیچیدگی قوانین حاکم بر چک حضور یک وکیل چک و سفته در دعاوی مربوط به اسناد تجاری ( یعنی چک و سفته ) ضروری و لازم است. وکیل چک برگشتی می تواند تمام مراحل دعوا را به خودی خود انجام دهد و نیازی به حضور شما چه به عنوان خواهان چه به عنوان خوانده نیست. مضاف بر اینکه آرای وحدت رویه و نظریات مشورتی که هر از چندگاهی درباره چک صادر می شود و مردم عادی از آن اطلاع کافی ندارند، ممکن است بتواند به روند رسیدگی شما کمک کند که دانستن این موارد از وظایف یک وکیل چک خود است.
برای مشاوره رایگان تلفنی کلیک کنید : 47783-021
۶ دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
بادرود
بنده بابت فروش خودرو یک چک مدت دار و۳ماهه حامل ازخریدار دریافت کردم وقولنامه فروش فی مابین رو درخانه دست نویس کردیم ومبلغ وتاریخ چک رو نیز درقولنامه ذکرکردیم وبنده بعدازمدتی چک رو دربازار خرج کردم ،
چک متاسفانه وصول نگردید وبرگه خورد چک برگشت خورده رو دوباره برام آوردن مجبورشدم پول چک رو نقدا بدم از جیبم و چک برگشت خورده بنام شخصی که دسترسی ندارم بهش رو بگیرم حال چک بنام شخص دیگری برگشت شده و گواهی عدم پرداخت بانک نیز بنام آن شخص صادر گردیده اما چک دست منه آیا ازچه راهی میتوانم بپولم برسم ؟؟
تشکر و ممنون میشم کمک کنید دراین زمینه ،،،سپاس
سلام وقت بخیر
باید مطالبه وجه از طریق دادگاه انجام دهید .
با سلام من به یه اقایی ندود ۸۰ تومن چک دادم سر موعد هر کدام از چکا که برگشت میخورد من از جلو پول به حساب طرف میزدم ولی چکا پیش خودش گذاشته بود حدود بدهیم ۳۹ تومن مانده بود که ورشکست شدم نشد برم دنبالش.این اقا رو همش اقدام کرده بعدش چون نزدیک یکسال بستری بودم و تحت درمان بودم به جلسات دادگاه نرسیدم برم اولش رو ماشینی که فقط به اسمم هست دستور جلوگیری از نقل و انتقال خورده بود تا اینکه چند روز پیش ماشینمو خوابوندن.که متوجه شدم از۱۴۰۱/۵/۱۵/طرف حکم توقیف گرقته میشه راهنمایی کنید چیکار باید بکنم.ثنامم چک کردم دادگاه مختومه اعلام شده از تاریخ ۱۴۰۱/۵/۱…(ماشینمو ۱۴۰۱/۶/۵ توقیف کردن)اینم بگم تو اسنپ کار میکنن بعد از ورشکستگی
سلام شمابایدبه اجرای احکام مراجعه وبلحاظ مستثنیات دین تقاضای رفع توقیف ماشین روبکنید،وسپس دادخواست اعسارازپرداخت محکوم به تقدیم دادگاه نمایید
شما تقاضای واخواهی بدید ماشین رفع توقیف میشه
سلام جناب خسته نباشید
ما دچار مشکل شدیم اگه میشه راهنمایی کنید
پدر زن بنده به همکار خودش که اطمینان داشته چک سفید داده به دلیل خرید گوشی
پسر ایشون از اعتماد سواستفاده کرد و به مبلغ ۱۱ میلیارد تومن جنس خریده و چک رو داده است
پسر این اقا از کشور فرار کرده و صاحب جنس چکو گذاشته به اجرا و برگشت خورده
کل دارایی پدر زن من یک میلیارد نمیشه
ما باید چکار کنیم؟