در قانون سه نوع نفقه زن ، نفقه اقارب و نفقه زندانی تعیین شده است که با توجه به اهمیت و ارجعیت ، نفقه زن از تمامی موارد ذکر شده مهم تر و واجب تر است .
نفقه زن از جمله مباحث مهمی است که وکلای خانواده و وکلای طلاق همواره با آن ها درگیر هستند . نفقه زن از جمله وظایف و مسئولیت هایی است که مرد در خصوص برآورده کردن آن موظف است . نفقه علاوه بر اینکه به زن تعلق می گیرد برای فرزندان هم تعریف شده است که به این موضوع در مقاله ” نفقه فرزند ” ، پرداخته شده است . در این مقاله تلاش شده است تا به همه سوالات مطرح شده در خصوص نفقه زن پرداخته شود .
نفقه زن به هزینه ای گفته می شود که جهت برطرف کردن کلیه نیازهای زن ، در نظر گرفته می شود . زوج موظف است کلیه نیازهای متداول و شخصی زن از جمله : مسکن ، لباس ، غـذا ، اثاث منزل ، هزینه‌های درمانی و بهداشتی زوجه را با در نظر گرفتن وضعیت حاکم بر خانواده و فرهنگی همسر خود برطرف نماید ، خواه همسر وی دختر پادشاه باشد ، خواه دختری از خانواده نیازمند ؛ طبیعتا پرداختن به نیازهای دختر پادشاه به نسبت سخت تر و دشوارتر خواهد بود.
نفقه زن به منظور ارائه نوعی حمایت مالی تعبیه شده است ، تا مرد در خصوص رفع کلیه نیازهای زن ، تنها حامی وی باشد . زن پس از ازدواج علاوه بر نیازهای عاطفی ، نیازهای مالی نیز خواهد داشت که مرد موظف به برطرف کردن هر دو مورد مطابق با قانون خواهد بود .
از منظری دیگر می توان گفت که حداقل میزان نفقه زن ، هزینه ای است که جهت برطرف کردن نیازهای زن بر اساس عرف جامعه است . و افزودن مواردی که زن به آن ها احتیاج دارد و فراتر از نیازهای عرف هستند به همراه حداقل نیازها ، حداکثر میزان نفقه زن را در بر می گیرد . سایر نیاز های زن با وجود این که خارج از عرف هستند ، جزء وظایف مرد می باشند . چرا که با شأن و منزلت زن تناسب دارند . برای مثال اگر زن از خانواده ای است که عادت به خادم داشته اند ، شوهر باید برای زوجه خادم بگیرد .
با این تفاسیر چیزی که از متن قانون متوجه می شویم این است که آنچه در تعیین میزان نفقه زن نقش مستقیم دارد ، نیازهای عرفی و مرسوم زن می باشد که با توجه به وضعیت مالی خانواده زوجه و شرایط زندگی آن ها تعیین می گردد . فهمیدن این موضوع که در قانون وضعیت زوج برای تعیین نفقه زن خیلی حائز اهمیت نیست ، کمی دردناک خواهد بود . با این حال ، قاضی در عمل و به هنگام صدور رأی جهت پرداخت نفقه زن ، به وضعیت مالی مرد نیز توجه می نماید .
با توجه به گفته ها در دو صورت مرد موظف به پرداخت نفقه زن با مبلغ زیاد می باشد ؛
اثبات عدم تمکین زن در دادگاه بر عهده مرد است . یعنی مرد باید با ارائه مدرک و دلیل ، کوتاهی زن در خصوص عدم تمکین را ثابت نماید .
مطالعه بیشتر : وکیل طلاق
پرداخت نفقه زن در تمکین عام تحت شرایطی ممکن خواهد بود که زن در رویدادهای مربوط به زندگی مشترک ، مطیع همسر خود باشد . از مواردی که مربوط به تمکین عام می باشد می توان به مواردی نظیر : آرایش و پیرایش مطابق خواسته مرد ، زندگی در منزلی که مرد انتخاب می کند ، اجازه در ورود و خروج از منزل ، خوش رویی در هم نشینی با شوهر و غیره مطابق با قوانین حاکم بر خانواده ، اشاره نمود .
تمکین خاص متناسب با زمان ، مکان و عرف قابل اجرا خواهد بود . این گفته بدین معنا است که تحت شرایطی ، زن در مورد عدم تمکین خاص ملزم نیست . پس درست است که زن باید زمینه برطرف کردن همه نیازهای متعارف و ممکن برای زندگی زناشویی را فراهم نماید . اما در شرایطی ، امکان چشم پوشی از اینگونه تمکین قابل قبول است . در نتیجه نفقه زن آنقدر که یه تمکین عام وابستگی دارد ، با تمکین خاص ارتباط تنگانگی برقرار نمی کند .
برای مثال ، اگر مرد مبتلا به بیماری باشد که با رابطه زناشویی سلامت زن نیز به خطر خواهد افتاد ، در این مورد عدم رابطه بلامانع می گردد و با این وجود پرداخت نفقه زن قطع نخواهد گردید .
نکته اول : لازم به ذکر است بدانید که اصطلاح ” زن ناشزه ” که در اصطلاحات حقوقی استفاده می شود در مباحث تمکین مطرح می گردد . ناشزه به زنی گفته می شود که در انجام مسئولیت تمکین عام و خاص شانه خالی کند .
نکته دوم : انجام تمکین ، نیازمند آماده سازی پیش نیازهای مربوطه می باشد . برای مثال در صورتی که مرد در خصوص تهیه منزل اقدام نکرده باشد طبیعتا زوجه ملزم به سکونت در کنار شوهر نخواهد بود . پس نیاز است تا قبل از تمکین مقدمات فراهم گردد .
شکایت در خصوص عدم پرداخت نفقه زن هم به صورت حقوقی و هم به صورت کیفری قابل اجرا خواهد بود . برای انتخاب بهتر در نوع شکایت ، بهتر است تا با وکیل مطالبه نفقه و یا وکیل خانواده مشورت نمایید که گروه وکلای عدل ایرانیان در خصوص ارائه هر دو نوعِ وکیل حقوقی و یا کیفری در خدمت گذاری حاضر می باشد .
بر فرض اینکه زوجه برای دریافت نفقه خود از راه کیفری اقدام نماید و تنظیم شکایت کند . از آنجایی که عدم پرداخت نفقه زن جرم محسوب می شود حکم جلب مرد صادر می گردد . و مجازاتی برابر با سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس را به دنبال خواهد داشت .
در صورتی که زن در خصوص دعوی حقوقی اقدام به طرح شکایت نماید ؛ در مرحله اول دادگاه با بررسی پرونده ، میزان نفقه زن را تعیین می‌کند و مرد را ملزم به پرداخت می نماید . حال در صورتی که شرایط کافی و لازمی در پرونده عدم پرداخت نفقه زن حکم فرما باشد . زوجه می‌تواند با رجوع به دادگاه از همسر خود طلاق بگیرد و قاضی با امضای سند طلاق ، حکم طلاق او را صادر می‌کند.
روند عدم پرداخت نفقه زن در دعوی کیفری بدین ترتیب خواهد بود که پس از مراجعه زن به دادسرای محل زندگی مشترک زن و مرد ، شکواییه‌ای مبنی بر ترک پرداخت نفقه زن تنظیم می گردد . در این روند زوجه پس از باطل کردن تمبر (پرداخت هزینه ) به دایره ارجاع دادسرا مراجعه می نماید ؛ پس از انجام تحقیقات مربوطه در کلانتری ، حکم به مجازات زوج صادر می‌شود . همانگونه که پیشتر ذکر شد مجازات مربوطه برابر است با سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس که متناسب با مدارک و مصلحت قاضی تعیین می گردد .
زن پس از تنظیم دادخواست عدم پرداخت نفقه زن و تعیین بازه زمانی که نفقه زن پرداخت نشده است ، با مراجعه به ارگان مربوطه جهت ثبت تقاضای عدم دریافت نفقه اقدام می نماید . مرجع رسیدگی به شکایت مذکور با توجه به میزان نفقه ، تعیین می گردد . یعنی اگر مبلغ نفقه کم باشد ، شورای حل اختلاف و در صورت زیاد بودن مبلغ مربوطه ، دفتر خدمات الکترونیک قضایی مسئول ثبت تقاضای دریافت نفقه زن قرار می گیرد .
در مرحله بعد با برگزاری جلسه در حضور زوجین و سپس نظرسنجی از کارشناس مرجع قضایی ، رای نهایی در خصوص تعیین تکلیف زوج تعیین و در نهایت تصویب خواهد شد . پرداخت نفقه زن با عبور از فیلتر ” دلایل ساقط شدن نفقه زن “، تعیین تکلیف می گردد .
اگر یکی از دلایل مربوط به سقط نفقه زن بر شرایط زندگی زوجین حاکم باشد ، تکلیف پرداخت نفقه زن از روی دوش مرد برداشته خواهد شد . پس با دفاع زوج در مقابل شکایت ” عدم پرداخت نفقه زن ” و ارائه حداقل یکی از موارد پنجگانه سقوط نفقه زن ، نفقه زن به دستور قاضی قطع خواهد گردید .
صلاح است که زن قبل از طرح شکایت ، موارد مربوطه را در حضور یک وکیل مجرب ، تجزیه و تحلیل نماید تا در روند پرونده با این مانع برخورد نکند . موارد پنجگانه سقوط نفقه زن بدین شرح است :
با این حال که پرداخت نفقه زن تحت شرایط خاص ، لازم الاجرا می باشد ولی همچنان مرد بنا به دلایل مختلف منطقی یا غیر منطقی از انجام این مسئولیت فرار می نماید . عدم پرداخت نفقه زن تنها به دو دلیل به وجود می آید ؛ توان مالی ضعیف و یا اجتناب از پرداخت نفقه زن ، دو دلیل اصلی در عدم پرداخت نفقه زن می باشند . حال به هر دلیلی که مرد از پرداخت نفقه زن تفره برود ، صحبت از ضمانت اجرای مدنی و کیفری به میان خواهد آمد . ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه زن به شرح زیر می باشد :
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف حقوقی از جمله دعاوی خانواده می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
وکیل خانواده نیاوران وکیل خانواده نیاوران : همانطور که واضح است دعاوی خانوادگی از مهمترین…
وکیل خانواده شمال تهران وکیل خانواده شمال تهران : امروزه بسیاری از وکلای خانواده متخصص…
وکیل خانواده یزد وکیل خانواده یزد : همواره در نظر داشته باشید که هر چقدر…
وکیل خانواده همدان وکیل خانواده همدان : وکیل خانواده همدان شخصی است که پس از…
وکیل خانواده تبریز وکیل خانواده تبریز : بهترین وکیل خانواده تبریز، شخصی است که با…
وکیل خانواده شیراز وکیل خانواده شیراز : بهترین وکیل خانواده شیراز فردی است که قادر…