تفاوت وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری

بررسی وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری

مهمترین تفاوت وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری در نحوه گرفتن پروانه وکالت است. این گواهی که به نوعی مجوز فعالیت وکلا به حساب می آید، به دو صورت مختلف دریافت می شود و اجازه حضور در دادسرا، دادگاه و دادگاه تجدید نظو مشاوره حقوقی را به وکیل می دهد.

در این مقاله سعی شده است تا با معرفی تفاوت وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری به حوزه وظایف و مسئولیت های هر یک از این افراد بپردازیم و با ارائه سرفصل های زیر راهنمای جامعی در انتخاب وکیل مناسب برای متقاضیان باشیم.

وکیل کیست؟

وکیل در معنای لغوی به معنای کارگزار، مدیر و شخصی است که برای او وظایفی تعیین شده است. بنابراین تفاوت وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری، تفاوت در قاعده فردی است.

به طور کلی وکیل به معنای واگذاری امری بر عهده شخص دیگر است. به این معنا که افراد به وسیله وکالت، شخصی را به عنوان نماینده جهت انجام امور خودشان برمی گزینند. بنابراین می توان گفت رابطه وکیل و موکل در محدوده اختیارات قراردادی است.

وکیل پایه یک دادگستری کیست؟

پیش از آن که با تفاوت وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری آشنا شویم بهتر است، تعریف جامعی از هریک ارائه داده و با حوزه وظایف این افراد آشنا شویم.

همانطور که در بالا ذکر شد، چنانچه کسی بخواهد به عنوان وکیل در مراجع قضائی حضور پیدا کند، می بایست دارای پروانه وکالت باشد. اما این پروانه وکالت از چه طریقی می توان بدست آورد؟

برای این منظور دو راه وجود دارد. نخستین مسیر شرکت در آزمون کانون وکلای دادگستری است. متقاضیان پس از قبولی در این آزمون ها دوره ای را تحت عنوان کارآموز سپری می کنند و پس از آن می توانند تحت عنوان وکیل پایه یک دادگستری فعالیت کنند.

راه دوم شرکت در آزمون کانون مشاوران مرکز قوه قضائیه است. این آزمون به مراتب آسانتر از آزمون کانون وکلای دادگستری است و قبولی در آن برای افراد امکان پذیرتر است. پس از قبولی در این آزمون نیز دوره کارآموزی آغاز می شود و پس از گذراندن این مرحله، عنوان وکیل پایه دو دادگستری بدست می آید. پس از دو سال اگر وکلا در آزمون بعدی نمره قابل قبولی کسب کنند، به رتبه وکیل پایه یک دادگستری می رسند.

توجه داشته باشید، انتخاب هر یک از این دو مسیر در صلاحیت وکلا تاثیری ندارد و در نهایت هر دو وکیل دارای پروانه وکالت می شوند و با هم برابر هستند و تفاوتی باهم ندارند.

حوزه وظایف وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری

وکلایی که مراحل بالا را با موفقیت سپری کنند، عنوان وکیل پایه یک دادگستری را دریافت می کنند. آنها به وسیله این گواهی می توانند در کلیه محاکم حقوقی و کیفری بدون هیچ محدودیتی به رسیدگی به پرونده‌ های قضایی و پذیرش وکالت اقدام کنند.

یک وکیل پایه یک دادگستری اجازه دارد به عنوان وکیل پایه یک دادگاه خانواده در مسائل خانواده و طلاق، در امور حقوقی، ثبتی، ملکی و انجام مشاوره حقوقی مسائل مربوط به وکالت فعالیت کند.

این در حالی است که وکلای پایه دو و یا کارآموزان وکالت صلاحیت به عهده گرفتن برخی پرونده‌ ها را به موجب قانون و مقررات ندارند.

 این محدودیت، تحت شرایط خاص و با همراهی یک پایه یک دادگستری در کنار وکیل پایه دو و امضای یک وکالتنامه توسط دو وکیل قابل رفع است.

پروانه وکالت پایه یک و پایه دو چه تفاوتی دارد؟

وکلای دادگستری برای اینکه مجوز وکالت جهت رسیدگی به اموری همچون: مشاوره حقوقی، تنظیم دادخواست و لایحه برای موکل خود را دریافت کنند، می بایست دارای پروانه وکالت دادگستری از مراجع قانونی باشند.

این پروانه که با دو عنوان وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری شناخته می شود، به متقاضی پروانه وکالت، اعطا می‌شود. این گواهی سبب مجوز قانونی جهت انجام فعالیت حقوقی به عنوان وکیل پایه یک دادگستری و وکیل پایه دو دادگستری می شود.

 پروانه وکالت پایه یک دادگستری به شخصی اعطا می شود که شرایط زیر را دارا باشد:

1)وکیل پایه یک می بایست حداقل دارای مدرک لیسانس در رشته حقوق باشد.

2) نمره قابل قبولی در آزمون وکالت بدست آورده باشد.

3) دارای صلاحیت هایی از جمله شرایط عمومی، اخلاقی و مذهبی مورد تایید باشد.

4) نمره قابل قبولی در آزمون های تشریحی و مصاحبه های علمی به دست آورده باشد.

5) دوره وکالت پایه دو (مخصوص وکلای ماده 187) را به پایان رسانده باشد.

6) دوره دو ساله کارآموزی وکالت را پشت سر گذاشته باشد.

چه مراجعی پروانه وکالت صادر می کنند؟

در حال حاضر دو مرجع رسمی در جهت صدور پروانه وکالت فعالیت می کنند. یکی از آن ها کانون وکلای دادگستری و دیگری مرکز مشاوران قوه قضاییه که به وکلای ماده187 معروف است می باشند.

 پس از قبولی وکیل در امتحان ورودی این آزمون دوره کارآموزی او شروع می شود. توجه داشته باشید وکلای کانون وکلا در دوره کارآموزی نیز اجازه دارند، تحت نظر وکیل سرپرست خود رسیدگی به پرونده های حقوقی را بر عهده بگیرند.

این وکلا پس از پایان دوره کارآموزی با قبولی در امتحان جامع، نامه اختبار به شرط قبولی پروانه پایه یک را دریافت می کنند. این در حالی است که وکلای مرکز مشاوران در دوره کارآموزی اجازه قبول، وکالت در دعاوی را نخواهند داشت.

 پس از پایان دوره و قبولی در آزمون نهایی پروانه وکالت پایه دو برای شخص صادر می گردد. اگر چه این وکلا بعد از گذراندن دو سال و قبولی در آزمون دیگر می توانند پروانه وکلات پایه یک را بدست آورند.

تفاوت نوع وکالت وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری

در این قسمت از مقاله با تمرکز بر عنوان وکالت به تفاوت وکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری می پردازیم.

برای وکیل نوع خاصی از قدرت وجود دارد و قوانین مشخص آن از: قراردادهای وکلا و موکلان، قانون مدنی، قانون وکلا، طرح آزادی کانون وکلا، قانون وکالت وکلا و قانون مدنی تشکیل شده است.

همان طور که ذکر شد وکیل فردی است که به صورت قانونی به عنوان جانشین شخص حقیقی معرفی می‌شود. این شخص وظایفی دارد که طبق قراردادی به نام وکالت می بایست انجام گیرد.

بنابراین تفاوت وکلای پایه یک و یا پایه دو را می‌توان از نظر عقد وکالت آنها نیز بررسی کرد. عقد وکالت یکی از قراردادهای مجاز است و وکیل و موکل می‌توانند مقدار آن را مشخص کنند.

بنابراین طبق قرارداد وکلای پایه دو دادگستری این افراد حق شرکت در دادگاه‌های کیفری تا ده سال حبس و شلاق و جزای نقدی و امور دفاعی را دارند و فقط در صورتی که دعوی کمتر از پانصد میلیون ریال یا دعاوی غیر مالی باشد حق حضور در دادگاه‌ های حقوقی را دارند.

 وکیل پایه دو دادگستری تنها می تواند در دعاوی دادگاه از موکل خود دفاع کند، اما وکیل دادگاه بدوی اجازه شرکت در کلیه دادگاه‌ ها اعم از دادگاه‌ها و مجرمان را دارد.

وکیل دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری در ابتدا می بایست دو سال وکالت ‌کند، اما می‌تواند زیر نظر وکیل پایه یک دادگستری از حقوق موکل خود دفاع کند.

این وکلا در طی این دو سال کارآموزی می بایست از نظر صلاحیت علمی، و گزینش های مربوطه در جهت کسب پروانه وکالت مورد تایید قرار گیرند. پس از آن این افراد موفق به دریافت وکالت پایه یک دادگستری می شوند.

 این موضوع در تفاوت وکلا تاثیرگذار نمی باشد. زیرا این شرط از جمله موارد مشابه در دریافت هر دو پروانه وکالت می باشد.

چه اشخاصی نمی توانند مجوز پروانه وکالت را دریافت کنند؟

مطابق با ماده 10 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری، افرادی اجازه دریافت پروانه وکالت را نخواهند داشت. این اشخاص عبارتند از: اتباع خارجی، افرادی که دارای فساد اخلاقی هستند و اعمال منافی عفت انجام داده اند، محکومین به جدایی از خدمات دولتی، کلیه قضات و مستخدمین دولتی، محجورین و افرادی که کمتر از 25 سال هستند.

نتیجه گیری

طبق قانون کانون وکلا، مهم ترین تفاوت ووکیل پایه یک و وکیل پایه دو دادگستری این است که، وکیل پایه یک دادگستری می تواند در کلیه محاکم حقوقی و کیفری بدون محدودیت حضور داشته باشد و در سراسر کشور به رسیدگی به امور حقوقی مشغول شود. اما وکیل پایه دو دادگستری تنها اجازه رسیدگی به جرایم کیفری را دارد که به جرایم تعزیری می پردازد.

برای متقاضیانی که به دنبال یک وکیل مناسب جهت رسیدگی به پرونده خود می باشند، در صورتی که نام وکیل دارای عنوان پایه یک باشد، اطمینان خاطر بیشتری خواهند داشت. با این وجود توجه داشته باشید، پروانه پایه یک برای وکلا اعتبار و پشتوانه سابقه کاری به حساب می آید، ولی در مواردی تجربه و تسلط وکیل می تواند مهم تر از مدرک پایه او باشد.

بنابراین به طور قطعی نمی توان گفت که وکیل پایه یک نسبت به وکیل پایه دو صلاحیت بیشتری دارد.

 در واقعیت وکلای پایه یک و وکلای پایه دو دادگستری از جهت محدوده اختیاراتی و حوزه وظایف، با یکدیگر متفاوت هستند.
پس اگر وکیل شما دارای درجه دو دادگستری است، می بایست بررسی شود که وکیل مربوطه مجوز رسیدگی به پرونده حقوقی یا کیفری را دارد یا خیر؟

کارشناسان گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی سوالات شما عزیزان را پاسخ داده و در انتخاب بهترین وکیل به شما کمک کنند.