مطابق با ماده 1082 قانون مدنی، با جاری شدن عقد ازدواج، زن مالک مهریه شده مستحق دریافت آن خواهد بود. به این معنا که زن از لحظه وقوع عقد، مجاز به مطالبه مهریه است؛ با این وجود مطالبه مهریه با این فرض واقع می شود که زوجین با یکدیگر اختلافی داشته باشند. این در حالی است که مطابق با قانون، مطالبه مهریه بدون طلاق نیز امکانپذیر است .
به همین خاطر زوجه میتواند از هنگام عقد نکاح، یعنی طی مدت عقد و ایام زناشویی بوسیله محاکم دادگستری مهریه خود را به اجرا بگذارد.
بنابراین برای مطالبه مهریه، لزومی به دادخواست طلاق نیست و به عنوان یک حق قانونی در هر شرایطی که زوجه بخواهد می تواند نسبت به دریافت آن اقدام نماید. توجه داشته باشید، مطالبه مهریه حتی بعد از فوت زوجه، از جانب وراث او نیز قابلیت وصول خواهد داشت.
به دلیل اهمیت آشنایی با روش های درخواست مهریه در مقاله پیش رو قصد داریم تا ضمن معرفی مراحل قانونی آن، به کلیه سوالات شما پیرامون این موضوع پاسخ دهیم.
مطالعه پیشنهادی : همه آنچه درباره مهریه و طلاق باید بدانید
به منظور مطالبه مهریه به وسیله محاکم قضایی، در وهله نخست زوجه می بایست با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، در سامانه ثنا ثبت نام نموده و در مرحله بعدی با به همراه داشتن اصل عقدنامه شناسنامه و کارت ملی به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه نماید. همچنین آدرس دقیق محل سکونت خود را جهت ارجاع دادخواست به دادگاه نزدیک محل سکونت، درج نماید.
در صورتیکه عقدنامه ازدواج رسمی باشد مهریه بوسیله اجرای ثبت نیز قابل وصول است. با این معنا که زوجه می تواند با مراجعه به دفترخانه ای که ازدواج در آن محل صورت گرفته، تقاضای وصول مهریه خود را داشته باشد.
به همین ترتیب از طرف دفترخانه مراتب به زوج ابلاغ خواهد شد. چنانچه مرد نسبت به پرداخت مهریه بی اعتنا باشد، زوجه اجرای مفاد سند ازدواج خود را پیرامون مهریه تقاضا می نماید و اگر از جانب زوجه مالی از زوج معرفی شود که جزء مستثنیات دین محسوب نشود، مال معرفی شده از طرف اجرای ثبت به نفع زوجه توقیف خواهد شد.
در صورتیکه زوج فاقد آن مال باشد اما کارمند دولت محسوب شود با تقاضای زوجه یک سوم از حقوق مرد تا پرداخت کل مهریه به نفع زن توقیف و به وی پرداخت می شود.
همچنین در صورتیکه مهریه وجه نقد یا سکه و طلا باشد، زن می بایست به همراه سند رسمی ازدواج به دفتر ازدواج و یا دایره ثبت مراجعه و تقاضای صدور اجراییه نماید.
توجه داشته باشید، چنانچه سند ازدواج رسمی نباشد، زن به منظور مطالبه مهریه خود می تواند از طریق دادگاه اقدام نماید.
به طور کلی، مطالبه مهریه زوجه متوفی بوسیله وراث امکان پذیر است. چراکه مهریه زن به محض عقد نکاح بوسیله زوجه قابل دریافت می باشد و از حقوق مالی و دارایی او به شمار می آید. اما در شرایطی که زوجه فوت کند دارایی و اموالش میان وراث تقسیم خواهد شد و به دلیل اینکه مهریه نیز از حقوق مالی و دارایی زوجه محسوب می شود، وراث او مجاز می باشند تا مهریه را از زوج درخواست نمایند.
برای مثال اگر زنی فوت کند و وراثش پدر و مادر و همسرش باشند، پدر و مادر متوفی بخاطر اینکه بر اساس قانون از وراث متوفی به شمار می آیند، می توانند از مرد، مهریه زوجه را مطالبه و دریافت نمایند.
در این صورت مهریه نیز مطابق با قانون ارث میان وراث به نسبت سهم الارثشان که در قانون آورده شده است، تقسیم خواهد شد.
توجه داشته باشید خود زوج نیز از وراث به شمار آمده و از مهریه ارث می برند .
به طور کلی شرایط درخواست مهریه بوسیله وراث متوفی بر اساس قانون عبارت است از :
در صورت برقراری شرایط فوق وراث می توانند با ارائه دادخواست و مدارک به دادگاه صالح، نسبت به دریافت مهریه زوجه متوفی اقدام نمایند .
همانطور که اشاره شد در زمان خواندن صیغه عقد مقدار مهریه تعیین خواهد شد یا پس از عقد در نکاح دائم مشخص می شود. اما در هر صورت هر مقدار مهریه با خواندن صیغه عقد به زن تعلق می گیرد.
براساس ماده 1082 قانون مدنی به محض جاری شدن عقد نکاح، زن مالک مهریه می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن داشته باشد .
توجه داشته باشید به این ماده دو تبصره نیز اضافه شده است. در تبصره یک آمده است چنانچه مهریه وجه رایج باشد نسبت به تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که بوسیله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مشخص می شود. لذا مهریه ای که در صداق زن آورده شده است به نرخ روز محاسبه و به زن پرداخت خواهد شد .
با در نظر داشتن این ماده قانونی و تبصره آن، اینگونه برداشت می شود که چنانچه زوجه مطالبه مهریه نماید و یا مرد بخواهد برای بری الذمه شدنش مهریه زن را پرداخت نماید، این مبلغ براساس شاخص قیمت سالانه که بانک مرکزی مشخص می کند پرداخت می گردد. در غیر این صورت مرد مدیون زن باقی خواهد ماند .
همانطور که که گفتیم، با جاری شدن عقد نکاح دائم یا موقت میان زوجین، زن، مستحق دریافت مهریه خواهد شد و می تواند آن را مطالبه نماید. البته به شیوه ای که مرسوم است، درخواست مهریه و مطالبه آن، مخصوصا در مهریه های سنگین، به دنبال اختلاف میان زن و شوهر در روابط زناشویی اتفاق می افتد.
با این وجود در نظر داشته باشید که مهریه، حق مالی زن است که به هنگام عقد ازدواج، به او تعلق می گیرد. بنابراین در صورت عدم وجود هر اختلاف و یا عدم تصمیم بر جدایی نیز چنانچه زن، با وجود تصمیم به ادامه زندگی، تقاضای دریافت مهریه اش را داشته باشد، همچنان این امکان، وجود دارد.
لذا گرفتن مهریه، منوط بر وقوع طلاق و اختلاف نیست. به همین ترتیب، زن می تواند، برای مطالبه مهریه بدون طلاق اقدام نماید و همچنان، به زندگی زناشویی خود، ادامه دهد.
به طور کلی بخشش مهریه در طلاق خلع به سبب کراهت زن مطرح میشود. در واقع، در این نوع از طلاق زن از مطالبه حقوق مالی خود منصرف شده تا حق طلاق را از همسرش بگیرد و بدون نیاز به طولانی شدن پرونده طلاق از وی جدا شود.
لذا در طلاق خلع مهریهای به زن تعلق نخواهد گرفت و زن نمیتواند جهت دریافت آن همچون طلاق یک طرفه مرد اقدام نماید. با این وجود بعد از طلاق زن قادر می باشد تا مهریه خودش را از مرد مطالبه نماید. اما طلاق به نوع رجعی تبدیل شده و مرد نیز میتواند دوباره برای زندگی مشترک با همسرش اقدام کند.
با در نظر داشتن این موضوع که زن از همسرش کراهت دارد و در ازای بخشش مالی از وی جدا شده، به طور معمول طلاق خلع از نوع بائن به حساب می آید. لذا زوجین بعد از پایان طلاق به طور کامل مسیر زندگی خود را جدا میکنند.
قانون مهریه برای ایرانیان خارج از کشور نیز همچون ایرانیان داخل کشور در نظر گرفته شده است و تفاوتی در قوانین آن وجود ندارد. تنها تفاوت این موضوع برای ایرانیان خارج از کشور، شیوه انجام این اقدام است.
بنابراین قانون مهریه در خارج از کشور نیز همانند داخل کشور، قابل اجرا می باشد. از آنجایی که مهریه، دینی بر عهده مرد و حقی برای زن محسوب می شود، حتی در صورتیکه مرد، خارج از کشور نیز باشد، قابل مطالبه است.
به همین ترتیب حکم پرداخت مهریه به مردی که خارج از کشور باشد نیز قابل ابلاغ است و مبلغ مهریه به روش های قانونی از وی دریافت خواهد شد. توصیه می شود برای انجام هر اقدام حقوقی در اینباره، در همان ابتدای امر به یک وکیل متخصص در زمینه حقوق خانواده و مهریه مراجعه نموده و به او وکالتنامه دهید تا این پروسه با سرعت و دقت بیشتری صورت گیرد.
اگر زوجه داخل ایران باشد جهت مطالبه مهریه، در وهله نخست می بایست به دایره اجرای ثبت مراجعه نماید. اما درصورتیکه زوجه نیز، ساکن خارج از کشور باشد، می تواند برای خود وکیلی در ایران انتخاب نماید.
توجه داشته باشید لزومی ندارد این وکیل حتما دارای پروانه وکالت باشد تا به عنوان نماینده قانونی وی برای دریافت مهریه اقدام نماید. وکالتنامه دادن به وکیل از خارج از کشور به صورتی است که بعد از انتخاب این شخص و توافق با وی، زن وکالتنامه ای را برای وکیل مدنظر خود تنظیم نموده و ارسال می کند.
این وکالتنامه می بایست از طرف سفارت ایران مهر و تأیید شود. همچنین این شخص ابتدا می بایست در سامانه الکترونیکی میخک به آدرس https://mikhak.mfa.gov.ir/ ثبت نام نماید تا بتواند از خدمات این سامانه برای مواردی نظیر تنظیم وکالتنامه برخوردار شود.
پس از مراحل تایید وکالتنامه در سفارت ایران در آن کشور و دریافت وکالتنامه بوسیله وکیل در وزارت خارجه انجام می شود.
به همین ترتیب وکیل به نمایندگی از زوجه به دفتر ازدواج محل ثبت عقد، مراجعه کرده و درخواست کتبی خود را، جهت صدور اجراییه به دفتر ازدواج ارائه می کند.
بعد از درخواست کتبی، سردفتر مراحل صدور اجراییه را صورت داده و موضوع را به اطلاع زوجین می رساند. مرد نیز می بایست در زمان قانونی در نظر گرفته شده برای پرداخت مهریه اقدام نماید. اما در صورتیکه نمی تواند کل مهریه را یکجا پرداخت نماید می بایست راهی برای پرداخت آن تعیین کند.
مطابق با قانون و شرع مهریه از اساسی ترین حقوق زن به شمار می آید که در زمان عقد مشخص می شود. عده ای بر این باورند که مطالبه مهریه تنها در زمان طلاق زوجین و در زمان حیات شوهر قابل دریافت است اما براساس قانون کشور ما و مطابق با شرع اسلام، مطالبه مهریه پس از فوت همسر نیز امکان پذیر است.
همچنین به منظور مطالبه مهریه نیازی به دادخواست طلاق نیست و به عنوان یک حق قانونی در هر شرایطی که زن اراده نماید می تواند نسبت به دریافت آن اقدام کند.
گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما درباره روش های مطالبه مهریه پاسخ داده و تا رسیدن به نتیجه مطلوب شما را همراهی نماید.
گروه وکلای عدل ایرانیان با سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه های مختلف است. شما میتوانید به کمک وکیل پایه یک دادگستری مجموعه ما از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
مطالب مرتبط:
وکیل خانواده نیاوران وکیل خانواده نیاوران : همانطور که واضح است دعاوی خانوادگی از مهمترین…
وکیل خانواده شمال تهران وکیل خانواده شمال تهران : امروزه بسیاری از وکلای خانواده متخصص…
وکیل خانواده یزد وکیل خانواده یزد : همواره در نظر داشته باشید که هر چقدر…
وکیل خانواده همدان وکیل خانواده همدان : وکیل خانواده همدان شخصی است که پس از…
وکیل خانواده تبریز وکیل خانواده تبریز : بهترین وکیل خانواده تبریز، شخصی است که با…
وکیل خانواده شیراز وکیل خانواده شیراز : بهترین وکیل خانواده شیراز فردی است که قادر…