کتاب قانون آیین دادرسی مدنی

کتاب قانون آیین دادرسی مدنی

به طور کلی دعاوی به دو نوع حقوقی و کیفری قابل تقسیم می باشند. لذا قانون گذار، تشریفات پیگیری و حل و فصل دعاوی حقوقی را در مجموعه ای به نام کتاب قانون آیین دادرسی مدنی وضع کرده است. واضح است که قانون آیین دادرسی مدنی و اعمال دقیق مرتبط با آن نقش موثری در پیش برد فرآیند دادگاه ها خواهد داشت. چراکه موضوعات قانون آیین دادرسی مدنی، بسیار وسیع و همه جانبه می باشند و کلیه ابعاد انواع دعاوی از جمله آغاز روند رسیدگی پرونده، اعمال مربوط به دادخواست ها و صلاحیت دادگاه ها و مواردی از این دست را شامل می شود.

به همین ترتیب قضات و وکلا و کلیه افرادی که در این حوزه مشغول به فعالیت هستند، می بایست نسبت به این قوانین آگاه باشند. به دلیل اهمیت آشنایی با کتاب قانون آیین دادرسی مدنی در مقاله پیش رو قصد داریم، تا ضمن معرفی آیین دادرسی مدنی به قوانین، تعداد ماده و موضوعات آن بپردازیم.

معرفی کتاب قانون آیین دادرسی مدنی

قانون آیین دادرسی مدنی، در واقع تشریفات پیگیری دعاوی حقوقی متقاضیان است که در ماده 1، قانون آیین دادرسی مدنی به شرح زیر توضیح داده شده است :

“آیین دادرسی مدنی، شامل کلیه اصول و مقرراتی خواهد شد که در جایگاه رسیدگی به امور حسبی و تمامی دعاوی مدنی و بازرگانی، در انواع دادگاه های عمومی، انقلاب، تجدیدنظر، همچنین دیوان عالی کشور و مراجعی که بر اساس قانون موظف به رعایت آن ها می باشند قابل استفاده است.”

این دعاوی که در قانون آیین دادرسی مدنی مورد استفاده قرار می گیرد، به جرائم ارتباطی ندارد؛ بلکه تنها، به اختلافات حقوقی میان اشخاص اشاره دارد ؛ مواردی همچون: طلاق ، مهریه، پرداخت نفقه و مواردی از این دست. لذا تشریفات حاکم بر پیگیری این نوع از دعاوی، ناظر بر تشریفات آیین دادرسی مدنی می باشد.

آیین دادرسی مدنی با آیین دادرسی کیفری چه تفاوتی دارد؟

توجه داشته باشید، نوع دیگری از دعاوی نیز وجود دارد که با عنوان دعاوی کیفری شناخته می شوند. این دعاوی شامل مواردی می شود که مطابق با قانون مجازات اسلامی، در قانون جرم انگاری شده اند. مواردی همچون: سرقت، قتل، خیانت در امانت که در قانون مجازات اسلامی به عنوان جرم شناسایی شده اند. لذا، این اعمال در دادگاه های کیفری، مورد پیگیری و حل و فصل قرار می گیرند و تشریفات حاکم بر این موارد نیز تشریفات آیین دادرسی کیفری است.

آشنایی با کتاب قانون آیین دادرسی مدنی چه فایده ای دارد؟

به طورکلی تنها پیش بینی قواعد و مقرراتی که به ذکر حقوق و تکالیف افراد در برابر دیگری می پردازند، کافی نیست. با وجود اینکه قوانین ماهوی به ذکر حقوق و تکالیف افراد می پردازند که مطابق با آن، روابط بین اشخاص تنظیم می شود اما چنانچه روش و شیوه ای برای اعمال و استفاده از این حقوق و تکالیف در نظر گرفته نشود، موثر واقع نخواهد شد. لذا می توان گفت به سبب تشریفات آیین دادرسی است که افراد می توانند حقوق خود را اعمال نمایند.

مثلا آیین دادرسی مدنی، دادگاه و حق مراجعه به آن جهت رفع اختلافات، صلاحیت رسیدگی، صدور حکم و اجرای را مورد بررسی قرار داده است تا افراد بتوانند نسبت به احقاق حقوق خود اقدام نمایند. به همین خاطر ، کتاب قانون آیین دادرسی مدنی می بایست به گونه ای تنظیم شوند تا هیچ حقی از شهروندان زایل نشود.

بیشتر بخوانید: قانون آیین دادرسی مدنی چیست و به چه موضوعاتی می پردازد؟

کتاب قانون آیین دادرسی مدنی شامل چند ماده می شود؟

همانطور که اشاره شد کتاب قانون آیین دادرسی مدنی، شامل تشریفات رسیدگی به دعاوی حقوقی است. این قانون که با نام کامل قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب شناخته می شود اهمیت بسیاری برای قضات و وکلا دارد. به طوریکه این افراد می بایست تا حد بسیاری به محتوای این قانون تسلط و اشراف کامل داشته باشند تا بتوانند روند رسیدگی به دادگاه را پشت سر گذاشته و به بهترین نحو ممکن به دعوا رسیدگی نمایند.

 

تعریف و اوصاف این قوانین، در ماده 1 تا 9 قانون آیین دادرسی مدنی ارائه شده است. این قانون، دارای 9 باب می باشد که هر یک به موارد مختلفی، در مورد آیین دادرسی مدنی می پردازند. به همین ترتیب:

• باب اول: در مورد صلاحیت دادگاه ها
• باب دوم: در مورد وکالت در دعاوی
• باب سوم: در خصوص موضوع دادرسی نخستین
• باب چهارم: در رابطه با تجدید نظر

می باشد و بقیه باب ها نیز به ترتیب، به مواردی همچون: فرجام خواهی، مواعد، داوری، هزینه دادرسی و اعسار، درخواست خسارت و الزام به انجام تعهد می پردازند.

موضوعات کتاب قانون آیین دادرسی مدنی شامل چه مواردی است؟

 

اکنون که با ماده ها و اوصاف قانون آیین دادرسی مدنی آشنا شدیم در این سرفصل از مقاله قصد داریم تا به اساسی ترین موضوعات قانون آیین دادرسی مدنی بپردازیم. این موضوعات شامل موارد زیر است:

• صلاحیت دادگاه ها شامل : صلاحیت ذاتی و صلاحیت نسبی، اختلاف در صلاحیت و ترتیب حل آن ها
• دادخواست و شرایط مربوط به آن، توقیف دادخواست، پیوست های دادخواست ، بهای خواسته
• وکالت در انواع دعاوی
• ابلاغ، ایرادات و موانع رسیدگی، استرداد دعوا و استرداد دادخواست، تامین خواسته
• ورود و شخص ثالث، دعوای متقابل، تأمین دلیل، اظهارنامه
• تصرف عدوانی، ممانعت از حق و دعوای مزاحمت
• اقرار، انواع سند، انکار و تردید، ادعای جعل، سوگند، معاینه محل، تحقیقات محلی، مراجعه به کارشناس
• نیابت قضایی، حکم حضوری و غیابی ، واخواهی، دادرسی فوری، حکم تجدید نظر و فرجام خواهی، اعتراض شخص ثالث و اعاده دادرسی
• داوری و سازش
• هزینه دادرسی و حکم اعسار از آن، درخواست خسارت و مستثنیات دین

 نتیجه گیری

به طور معمول در شرایطی که دو نفر بر سر موضوعی به مشکل برمی خورند، چنانچه که آن اختلاف از نوع حقوقی باشد، میبایست به دادگاه های عمومی دادگستری که به امور حقوقی می پردازند مراجعه نمایند. به همین ترتیب دادگاه مطابق با تشریفات و قوانین خاصی به پیگیری اختلافات میان آنها می پردازد. لذا به دلیل اینکه این دعوا به اختلاف حقوقی میان افراد اشاره دارد و در دادگاه های حقوقی مورد پیگیری قرار می گیرد، قانون آیین دادرسی مدنی می بایست بر این موضوعات اعمال شود.

همانطور که در مقاله پیش رو توضیح داده شد کتاب قانون آیین دادرسی مدنی، به تشریفات پیگیری دعاوی حقوقی اشاره دارد که این قانون از 529 ماده و 72 تبصره مهم تشکیل شده که در سال 1379، به تصویب مجلس شورای اسلامی در آمده است. این قوانین شامل موارد مختلفی همچون: داوری، مستثنیات دین، صلاحیت ذاتی و محلی دادگاه ها و مواردی از این دست می شود که در این محتوا توضیح داده شد. گروه وکلای عدل ایرانیان نیز آماده است تا به کلیه سوالات شما پیرامون کتاب قانون آیین دادرسی مدنی پاسخ داده و تا احقاق کامل حقوق شما را همراهی نماید.