طبق قانون زن و مردی که با هم ازدواج دائم می کنند می توانند برای زن مهریه تعیین کنند، در واقع تعیین مهریه اختیاری است و اجباری برای آن وجود ندارد مگر اینکه عقد موقت یا صیغه باشد که باید مهریه تعیین شود. در حال حاضر مهریه به دو دسته تقسیم می شود، مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه که تفاوت هایی با یگدیگر دارند که اصلی ترین آن این است که مهریه عندالمطالبه هنگام مطالبه زن ، فارغ از وضعیت مالی مرد ، و مهریه عندالاستطاعه در صورت تمکن و استطاعت مالی مرد باید پرداخت شود. در ادامه به سوال و جواب درباره مهریه عندالاستطاعه می پردازیم.
مهریه به طور کلی مالی است که مرد باید به همسر خود بدهد و از لحظه وقوع عقد زن مالک آن می شود و مانند یک صاحب می تواند در مهریه خود تصرف کند. اگرچه اصل بر این است که زن هر زمان که بخواهد می تواند مهریه را از شوهر خود مطالبه کند اما در سالهای اخیر با توجه به بخشنامه ثبتی که به دفاتر ازدواج ابلاغ شده است دفترداران هنگام ثبت ازدواج از زن و شوهر سوال می کند که می خواهند مهریه عند المطالبه باشد یا عندالاستطاعه؟ مهریه عندالاستطاعه یعنی زن زمانی می تواند مهریه را از شوهر خود مطالبه کند که ثابت کند مرد از نظر مالی استطاعت دارد.
با توجه به آنچه که در بالا گفته شد اصلی ترین تفاوت مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه در این است که زن بعد از وقوع عقد هر زمان که اراده کند می تواند مهریه عندالمطالبه را از شوهر بخواهد و نیازی به اثبات اینکه مرد مال دارد یا نه نیست اما در مهریه عندالاستطاعه زن باید ثابت کند که مرد استطاعت مالی پرداخت آن را دارد تا بتواند مهریه خود را بگیرد.
البته توجه داشته باشید که بخشی از مهریه می تواند عندالاستطاعه و بخشی دیگر می تواند عندالمطالبه باشد.
منظور از قانون جدید در مهریه عندالاستطاعه، بخشنامه ثبتی است که در سال 85 تصویب شد و بیان می کرد که : “سردفتران ازدواج مکلف‌اند در موقع اجرای صیغه عقد و ثبت واقعه ازدواج، در‌صورتی‌که زوجین در نحوه پرداخت مهریه، بر عندالاستطاعه مالی زوج توافق نمایند، به‌صورت شرط ضمن عقد درج و به امضای زوجین برسانند.”
در بحث حقوقی درباره مهریه عندالاستطاعه آرا و نظرات مختلفی وجود دارد اما این مهریه فوایدی نیز دارد که از آن میان می توان به توافقی بودن این نوع از مهریه اشاره کرد. در واقع هنگام زن و شوهر می توانند با توافق هم نوع مهریه را عندالاستطاعه تعیین کنند و آن را به عنوان یکی از شروط ضمن عقد درج کنند. علاوه بر این از فواید مهریه عندالاستطاعه پرداخت مهریه در صورت تمکن مالی مرد است و در صورتی که زن بتواند اموالی از مرد معرفی کند می تواند مهریه خود را مطالبه کند.
برای مطالبه مهریه عندالستطاعه زن باید یک سری اموال از مرد معرفی کند و با اثبات توانایی و استطاعت مالی مرد، مهریه خود را دریافت کند. این اموال هر نوع مال منقول مثل ماشین یا مال غیرمنقول مثل خانه و باغ را شامل می شود. علاوه بر این در صورت کارمند بودن مرد حقوق او را هم می توان توقیف کرد اما مستثنیات دین را به هیچ وجه نمی توان معرفی یا توقیف کرد.
حق حبس در مهریه زمانی قابل اعمال است که مهریه حال باشد، مهریه حال یعنی اینکه به محض مطالبه باید پرداخت شود و با توجه به اینکه در مهریه عندالستطاعه زن باید اول تمکن مالی مرد را ثابت کند، شرایط حال بودن وجود ندارد و به همین دلیل حق حبس نیز وجود نخواهد داشت.
در بحث مهریه عندالاستطاعه نمی توان دادخواست اعسار داد در واقع این دادخواست مفهوم قانونی ندارد زیرا زن باید اول استطاعت مالی مرد را ثابت کند و با اثبات آن از طرف زن انکار آن توسط مرد معنی ندارد یا حتی ادعای اعسار مرد قبل از اینکه زن تمکن او را ثابت کند کاری بی فایده است. البته مرد می تواند در مرحله اجرا اعسار خود را ثابت کند و تقاضای تقسیط کند.
در صورتی که دادگاه حکم به پرداخت مهریه عندالاستطاعه بدهد در مرحله اجرا می توان آن را تقسیط کرد.
وقتی مهریه عند الستطاعه است فرقی نمی کند که زن درخواست طلاق داده باشد یا مرد در هر حال این زوجه است که باید توانایی مالی مرد را برای پرداخت مهریه ثابت کند. بنابراین مهریه عندالستطاعه در طلاق از طرف مرد هم مستلزم این است که زن توانایی مالی مرد در پرداخت مهریه را اثبات کند.
دریافت مهریه عندالاستطاعه بعد از مرگ شوهر به این ترتیب است که اگر مرد ماترکی به نام خود داشته باشد، زن می تواند از آن مهریه خود را مطالبه کند.
در مهریه عندالاستطاعه زن باید بتواند ثابت کند که مرد توانایی پرداخت مهریه را دارد و در این میان بحث زندان و حکم جلب مرد منتفی خواهد بود.
سند ازدواج یک سند لازم الاجراست و طبق نظریه مشورتی قوi قضاییه قید عندالاستطاعه در سند ازدواج مانع از صدور دستور ممنوع الخروجی نخواهد بود و در این باره فرقی بین مهریه عندالاستطاعه و مهریه عندالمطالبه نمی باشد.
توجه داشته باشید که مهریه عندالاستطاعه را در هر زمانی می توان به مهریه عندالمطالبه تغییر داد و برعکس آن نیز همیشه ممکن است زیرا تعیین نوع مهریه توافقی بین زن و شوهر است که می توانند آن را در هر زمانی با توافق هم تغییر دهند.
هر کدام از مهریه عندالمطالبه و عندالستطاعه شرایط خود را دارد و این زن و شوهر هستند که باید در این باره انتخابی که به نفع هر دوی آنها و زندگی مشترکشان باشد را انتخاب کنند.
وکیل خانواده نیاوران وکیل خانواده نیاوران : همانطور که واضح است دعاوی خانوادگی از مهمترین…
وکیل خانواده شمال تهران وکیل خانواده شمال تهران : امروزه بسیاری از وکلای خانواده متخصص…
وکیل خانواده یزد وکیل خانواده یزد : همواره در نظر داشته باشید که هر چقدر…
وکیل خانواده همدان وکیل خانواده همدان : وکیل خانواده همدان شخصی است که پس از…
وکیل خانواده تبریز وکیل خانواده تبریز : بهترین وکیل خانواده تبریز، شخصی است که با…
وکیل خانواده شیراز وکیل خانواده شیراز : بهترین وکیل خانواده شیراز فردی است که قادر…