جرایم در دسته بندی های مختلف قرار دارند مثلا جرایم امنیتی، جرایم سیاسی، جرایم مالی و… این تقسیم بندی به دلیل ماهیت برخی از جرایم است که آنها را در یک دسته قرار می دهد. جرم سیاسی یک دسته بندی از جرایم است که این روزها با توجه به اوضاع و احوال حاکم بر جامعه افراد تمایل دارند درباره آن بدانند ، و مجازات جرم سیاسی چیست ؟ اینکه کسی که به همچین جرمی تن می دهد چه مجازاتی را در پی دارد ، یکی دیگر از سوال های مردم است .
اگر از نزدیکان شما خواسته و یا ناخواسته دارای جرم سیاسی شده اند ، برای مشاوره با وکیل ، از وکیل کیفری مشاوره و راهنمایی بگیرید .
جرم سیاسی چیست؟
جرم سیاسی همانطور که از نام آن برمی آید جرمی است که در ارتباط با سیاست و امور سیاسی کشور که مورد تعرض قرار گرفته است. تعریف جرم سیاسی با توجه به ماهیت بحث برانگیز و حساس آن باید به طور دقیق صورت بگیرد از این رو در قانونی تحت عنوان قانون جرم سیاسی تعریف شده است.
طبق ماده 1 قانون جرم سیاسی: “هر یک از جرایم مصرح در ماده (۲) این قانون چنانچه با انگیزه اصلاح امور کشور علیه مدیریت و نهادهای سیاسی یا سیاستهای داخلی یا خارجی کشور ارتکاب یابد، بدون آنکه مرتکب قصد ضربهزدن به اصل نظام را داشته باشد جرم سیاسی محسوب میشود.” در ماده 2 مقرر شده است که: “جرایم زیر در صورت انطباق با شرایط مقرر در ماده (۱) این قانون جرم سیاسی محسوب میشوند.
- الف ـ توهین یا افتراء به رؤسای سه قوه، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، معاونان رئیسجمهور، وزرا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان و اعضای شورای نگهبان به واسطه مسؤولیت آنان
- ب ـ توهین به رئیس یا نماینده سیاسی کشور خارجی که در قلمرو جمهوری اسلامی ایران وارد شده است با رعایت مفاد ماده (۵۱۷) قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات
- پ ـ جرابم مندرج در بندهای(د) و (هـ) ماده(۱۶) قانون فعالیت احزاب، جمعیتها، انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناختهشده مصوب 7/6/1360
- ت ـ جرایم مقرر در قوانین انتخابات خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا به استثنای مجریان و ناظران انتخابات”
در ماده 2 این قانون مصادیق جرایم سیاسی مشخص شده است که اگر هر کدام از این جرایم شرایط مصرح در ماده 1 را داشته باشند یعنی اگر هر یک از انواع جرایم سیاسی مندرج در ماده 2 با انگیزه اصلاح امور کشور بدون قصد ضربه زدن به اصل نظام علیه مدیریت و نهادهای سیاسی داخلی یا خارجی کشور ارتکاب یاید، جرم سیاسی تلقی می شود.
دادگاه صالح جرم سیاسی
طبق آیین دادرسی کیفری جرایم سیاسی در صلاحیت دادگاه کیفری یک هستند.
مجازات جرم سیاسی چیست؟
یکی از سوالات رایج این است که حکم جرم سیاسی چیست؟ در پاسخ باید گفت مجازات جرم سیاسی با توجه به اینکه کدام یک از انواع جرایم سیاسی رخ داده است متفاوت است و با توجه به قوانین مربوطه مشخص می شود به همین دلیل در قانون جرم سیاسی نیز مجازات مشخصی برای این جرایم در نظر گرفته نشده است از این رو باید به قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین خاص مراجعه کرد.
مثلا مجازات توهین به مقامات که دربند الف ماده 2 قانون جرم سیاسی ذکر شده است، در ماده 609 قانون مجازات اسلامی سه تا شش ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی تعیین شده است که در مورد مجرمین سیاسی نیز به همین قانون مراجعه خواهد شد.
تفاوت جرم سیاسی و امنیتی:
همانطور که گفته شد جرایم سیاسی با انگیزه اصلاح امور کشور و بدون قصد ضربه زدن به اصل نظام رخ می دهند اما برخی از جرایم برعکس جرایم سیاسی با قصد ضربه زدن به اصل نظام به وقوع می پیوندند که به آنها جرم امنیتی گفته می شود و مطابق مقررات مربوط به جرایم امنیتی به آنها رسیدگی می شود نه جرایم سیاسی. تشخیص اینکه یک جرم سیاسی است یا نه با دادگاه یا دادسرایی است که پرونده در آن مطرح است.