وکیل خانواده

خانواده اولین و مهمترین بخش از جامعه است که افراد به محض تولد به آن ورود پیدا می کنند، از آن تاثیر می گیرند، در میان افراد خانواده رشد می کنند و همیشه تحت تاثیر شرایط و فضای آن خواهند ماند. از این رو همواره نسبت به این نهاد توجه ویژه ای وجود داشته است. روانشناسان، مذهبیون، جامعه شناسان، حقوقدانان و حتی سیاست در خدمت این نهاد اثرگذار بوده تا افراد در فضای سالم و عاری از تنش شخصیت پیدا کنند. از این رو در اهمیت این عنصر بنیادین در جامعه و نقش آن بر شخصیت سازی افراد هیچ تردیدی وجود ندارد اما متاسفانه سیاست ها، راهبردها و برنامه ریزی ها همیشه ما را به اهداف اصلی نمی رسانند و ممکن است در این بین خانواده هایی با دلایل مختلف به چالش های مخربی کشانده شوند. این چالش ها می توانند در نتیجه تفاوت های فرهنگی، مشکلات اقتصادی، موضوعات روانشناختی، تربیت های غلط و انتخاب های نادرست رخ بدهند که شاید درمان ناپذیر باشند. اغلب مشکلات خانوادگی می توانند به دعاوی منجر شوند که پای افراد را به دادگاه ها، دادسرا ها و مراجع قضایی باز کند تا افرادی که در حل مشکلات فردی خود ناتوان مانده اند به حق و حقوق خود دست یابند؛ هر چند ممکن است زخم های ناشی از دعاوی خانوادگی حتی بعد از آن هم التیام نیابند. در این میان مهمترین نکته ای که می تواند به روند درست رسیدگی به دعاوی خانوادگی کمک کند این است که به یک وکیل خانواده خوب و درجه یک مراجعه کنیم تا علاوه بر اینکه از تنش ها و سردرگمی های رسیدگی به یک دعوا در دادگاه ها دور بمانیم، از ورود صدمه های بیشتر و آسیب زا تر پرهیز کنیم.

وکیل خانواده کیست؟

برای مراجعه به وکیل خانواده در ابتدا باید بدانیم که وکیل خانواده کیست؟  همانطور که می دانیم حقوق حوزه های مختلفی دارد از این رو وکلا اغلب در برخی از حوزه ها به صورت تخصصی تر فعالیت می کنند و تلاش می کنند در یک حوزه حرفه ای تر شوند.

یکی از این زیرشاخه ها حوزه حقوق خانواده است. حقوق خانواده و دعاوی خانوادگی دعاویی هستند که به موضوعات خانواده مانند طلاق، دعاوی راجع به ازدواج، مهریه، نفقه، حضانت فرزندان ، استرداد جهیزیه، عده طلاق، رجوع از طلاق، دعاوی در دوران نامزدی و … می پردازد. بنابراین به وکیلی که در این امور به طور حرفه ای فعالیت می کند و تمرکز خود را دعاوی خانوادگی قرار داده باشد، وکیل خانواده می گوییم.

وکیل خانواده چه وظایفی دارد؟

وکیل خانواده پایه یک ، وظیفه دارد تا به موکل خود در راستای پرونده مطروحه مشاوره داده و به او راهکارهای مناسبی جهت طی کردن روند دعوا ارائه کند.

علاوه بر این وکیل خانواده باید اسناد و مدارکی که لازم است موکل در پرونده خود آماده داشته باشد را به او اعلام کند تا ضمیمه دادخواست کرده و دادخواست را به دادگاه ارائه داده و با توجه به وکالت نامه موجود اختیار عمل خواهد داشت.

وکیل دادگاه خانواده باید به جای موکل خود یا همراه با او در جلسات دادگاه حضور پیدا کند و دفاعیات لازم را به محضر دادگاه برساند.

مهمترین ویژگی های یک وکیل خانواده خوب چیست؟

یک وکیل خانواده خوب باید دارای ویژگی های نظم، قدرت بیان، قدرت تحلیل، تسلط به قانون و آشنا به مسائل خانوادگی باشد.

در پاسخ به این سوال می توان گفت از جمله خصوصیات یک وکیل خانواده خوب و از جمله وظایف او این است که پیش از جلسه رسیدگی و قبل از دفاع از موکل خود با مطالعه پرونده و گفتگو با متهم پرونده ضمن اطلاع کامل از موضوع اتهامات و نیز آشنایی کامل با متهم با توفیق در صحت و سقم اظهارات موکل بتواند به نحو شایسته‌ای از موکل خویش دفاع کند.

 اگرچه وکالت تعهد به وسیله است، به این معنا که وکیل موظف است تمام تلاش خود را برای دفاع مناسب از موکل خود به کار بندد اما به لحاظ قانونی مسؤلیتی در رسیدن به نتیجه ندارد و تضمینی جهت دستیابی به نتیجه نمی‌دهد. با این حال از خصوصیات یک وکیل خانواده خوب این است که در مقابل موکل خود پاسخگو باشد و این احساس مسؤلیت مهم‌ترین خصوصیت شخصیتی او می‌باشد. از دیگر ویژگی های یک وکیل خوب و متبحر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• یک وکیل خانواده خوب باید از اطلاعات، معلومات و دانش حقوقی لازم برخوردار باشد.
• از دیگر ویژگی های یک وکیل خانواده  خوب، امانت‌داری است، چرا که وکیل محرم اسرار موکل و امین وی است.
• وکیل خانواده  این تعهد اخلاقی و حرفه‌ای را بر عهده دارد که از گفتن مطالب اغراق آمیز و غیرممکن اجتناب نماید.
• وکیل خانواده خوب باید موکل را از انتخاب های بیراهه باز دارد.
• از وظایف یک وکیل خانواده خوب در قبال موکل ساده سازی مسائل حقوقی برای موکل خود می‌باشد.
• یک وکیل خانواده خوب باید شأن و مقام قاضی را رعایت نموده و به وی کمال احترام را بگذارد.

از سوی دگیر لازم است وکیل و موکل نسبت به تعهدات متقابل خود طی قرارداد و در روند حقوقی و قضایی پرونده پایبند باشند. از جمله این وظایف می توان به موارد زیر اشاره نمود:

تعهدات وکیل

• اگر از اقدامات یا سهل‌ انگاری وکیل خسارتی به موکل وارد آید او مسئول خواهد بود.
• رعایت مصلحت موکل در اقدامات و فعالیت‌های خویش.
• استرداد اموال تحویلی زیرا وکیل امین است و آنجه را که در اثر وکالت به‌دست می‌آورد باید به موکل تحویل دهد.
• تسلیم صورت‌حساب وکالت

تعهدات موکل

• الترام عملی به تعهدات وکیل در قبال افراد ثالث، چرا که وکیل از سوی او انجام وظیفه نموده است.
• پرداخت حق الوکاله وکیل که بر اساس قرارداد یا عرف یا اجرت‌المثل پرداخت می‌شود.
• پرداخت هزینه های فرعی وکالت مانند کرایه، عوارض و مالیات که وکیل در روند وکالت پرداخته است.

یک وکیل خانواده در چه حوزه هایی فعالیت می کند؟

شاید به نظر برسد که وکیل خانواده تنها به اختلافاتی مانند طلاق و مهریه می پردازد در حالی که حوزه فعالیت یک وکیل خانواده حرفه ای بسیار گسترده است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دعاوی مربوط به دوران نامزدی مانند طلاق در دوران نامزدی
• اجازه ازدواج
• طلاق از جمله طلاق از طرف مرد، طلاق از طرف زن و طلاق توافقی، رجوع از طلاق
• نفقه همسر ، نفقه همسر بعد از فوت شوهر و نفقه اقارب یعنی نفقه خویشان و بستگان
• استرداد جهیزیه
• حضانت فرزند دختر و پسر پس از طلاق و وضعیت آن بعد از طلاق
• ازدواج موقت و صیغه و موضوعاتی مانند اتمام مدت صیغه، مهریه در عقد موقت، نفقه در عقد موقت، صیغه نود و نه ساله و …
• فرزندخواندگی و  واگذاری فرزندخوانده به دختران مجرد 
• فسخ نکاح
• تغییر جنسیت
• چند همسری
• رشد
• نسب
• حجر ، حکم رفع حجر و …
• قیمومیت
• وصیت
• اهدای جنین
• تمکین و نشوز و…

همانطور که می بیند حوزه دعاوی خانواده بسیار وسیع است و یک وکیل حقوق خانواده به تمامی آن مسلط است اما اگر شما هم قصد مراجعه به وکیل و مشاوره حقوقی خانواده را دارید شاید بهتر باشد برخی از مهمترین موارد دعاوی خانوادگی را بشناسید:

طلاق:

یکی از شایع ترین و رایج ترین دعاوی خانوادگی طلاق است. طلاق به عنوان راهی برای خاتمه و پایان دادن به رابطه ازدواج به سه روش ممکن است رخ بدهد:

• درخواست طلاق از طرف مرد: مطابق ماده 1133 قانون مدنی: « مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون، با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید» . در این روش مرد باید به دادگاه خانواده دادخواست طلاق را ارائه بدهد، دادگاه بعد از رسیدگی و طی شدن مراحل لازم قانونی، رایی تحت عنوان گواهی عدم امکان سازش صادر می کند و مرد می تواند به دفترخانه های طلاق مراجعه کند و طلاق خود را به صورت قانونی ثبت کند. باید در نظر داشت در تمام این مراحل عدم رضایت زن، در نهایت نمی تواند مانع از وقوع طلاق شود.
• درخواست طلاق از طرف زن: مطابق قانون زن تنها در شرایط خاصی می توانند به دادگاه درخواست طلاق بدهد در این راستا تبصره ماده 1133 قانون مدنی بیان کرده است که :« زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد 1119، 1129 و  1130 این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید» . در صورتی که موارد مذکور در این ماده یعنی داشتن حق طلاق، عسر و حرج زن، عجز از پرداخت نفقه وجود داشته باشد، زوجه می تواند با در دست داشتن ادله اثباتی خود به دادگاه خانواده مراجعه و در خواست طلاق دهد. دادگاه بعد از بررسی درخواست طلاق در صورت صلاحدید حکم طلاق صادر می کند.
• طلاق توافقی: طلاق توافقی همانطور که از نام آن برمی آید طلاقی است که زن و مرد با توافق یکدیگر در امور راجع به طلاق مثل حضانت فرزندان، مهریه و … رخ می دهد. در این نوع از طلاق دادگاه بعد از بررسی نظر مشاوری که زوجین به آن مراجعه کرده اند، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می نماید

نفقه: 

طبق ماده 1107 قانون مدنی : نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.

در پرداخت نفقه تمکن مالی مرد شرط نیست یعنی مرد موظف است بنا به شرایط زن به او نفقه بپردازد البته باید در نظر داشت که نفقه زن با شرط تمکین به او پرداخت می شود و در صورت عدم تمکین زن مستحق نفقه نخواهد بود.

بنابراین در صورتی که زن تمکین کند و مرد از پرداخت نفقه خودداری کند، زن می تواند به دادگاه خانواده شکایت کند. در این راستا می توان به یک وکیل خانواده خانم مراجعه کرد و به دادگاه دادخواست داد.

اجرت المثل:

اجرت المثل به هزینه ای گفته می شود که مرد باید بابت اموری که زن شرعا و قانونا مسئول انجام آنها نیست بپردازد مانند شیر دادن به بچه، انجام برخی از کارهای خانه مانند پخت و پز البته باید در نظر داشت در صورتی که زن به میل و اراده خود این امور را مجانی انجام دهد و تقاضای دریافت اجرتی بابت آن نداشته باشد، دعوای درخواست پرداخت اجرت المثل به نفع او تمام نخواهد بنابراین عدم تبرع زن نیاز به اثبات دارد.

 حضانت فرزندان:

بعد از جدایی والدین یکی از موضوعات بحث حضانت فرزندان است که اگر توافقی در این باره صورت نگرفته باشد طبق قانون حضانت فرزندان، یعنی هم فرزند دختر و هم فرزند پسر تا رسیدن به سن هفت سالگی با مادر خواهد بود و بعد از آن با پدر است.

در صورتی که والدی که حضانت را بر عهده دارد صلاحیت نگهداری از طفل را نداشته باشد مانند اینکه عادت به امور فاسد مانند اعتیاد داشته باشد، اقدام به ضرب و جرح نماید و یا از کودک سواستفاده نماید و او را وادار به امور ناصواب نماید و موارد دیگری از این دست، والد دیگر می تواند درخواست خود را به دادگاه ارائه کند.

فرزند خواندگی و سرپرستی کودکان بی سرپرست:

در این راستا قانونی وجود دارد تحت عنوان قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست و بدسرپرست که شرایط فرزندخواندگی را مشخص کرده است .

افرادی که طبق این قانون می توانند درخواست خود را به سازمان بهزیستی ارائه کنند و در صورتی که شرایط قانونی را داشتند بعد از طی مراحل قانونی به دادگاه خانواده معرفی می شوند و تا صدور حکم قطعی باید دستورهای دادگاه از جمله گذراندن دوره آزمایشی را طی کنند.

اهدای جنین :

همانطور که می دانیم با تغییر سبک زندگی انسان و تغییر ساختار بدنی مسئله ناباروری و اهدای جنین یکی از موضوعاتی که در چند سال اخیر بسیار مورد بحث بوده است. اگرچه قوانین در این باره نیازمند ترمیم و اصلاح است اما با این وجود روند کاری فعلی حاکی از این است که زوجینی که تمایل به اهدای جنین دارند باید شرایطی را داشته باشند. این شرایط در ماده 2 قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور اینطور بیان شده است:

1.  زوجین بنا به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه‌دارشدن نداشته باشند و زوجه‌استعداد دریافت جنین را داشته باشد.
2.  زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند.
3. هیچ‌یک از زوجین محجور نباشند.
4. هیچ‌یک از زوجین مبتلا به بیماریهای صعب‌العلاج نباشند.
5.  هیچ‌یک از زوجین معتاد به مواد مخدر نباشند.
6.  زوجین بایستی تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.

در صورتی که زن و شوهر این شرایط را داشته باشند، باید به همراه یکدیگر به دادگاه خوانده دادخواست بدهند در صورتی که دادگاه شرایط آن ها را احراز نمود می تواند حکم لازم را صادر نماید.

موت فرضی:

موت فرضی یعنی شرایطی که فرد به مدت طولانی ای غایب بوده است و به طور معمول فرد در این مدت زمان نمی تواند زنده بماند. در  ماده 1020 قانون مدنی مواردی که فردی غایب دیگر زنده فرض نمی شود مشخص شده است.

طبق این ماده:  وقتی که ده سال تمام از تاریخ آخرین خبری که از حیات غایب رسیده ، گذشته و در انقضای مدت مزبور، سن غایب از 75 سال گذشته باشد. یا وقتی که یک نفر به عنوانی جزء قشون مسلح بوده و در زمان جنگ مفقود و سه سال تمام از تاریخ انعقاد صلح بگذرد بدون اینکه خبری از او برسد و یا وقتی که یک نفر حین سفر بحری در کشتی بوده که آن کشتی در آن مسافرت تلف شده است و سه سال تمام از تاریخ تلف شدن کشتی گذشته باشد بدون اینکه از آن مسافر خبری برسد، فرد دیگر زنده تلقی نمی شود و می توان از دادگاه درخواست حکم فرضی او را نمود.

برای دریافت حکم فرضی می توان به یک وکیل خانواده درجه یک مراجعه کرد زیرا دادگاه به سرعت این حکم صادر نخواهد کرد بلکه مستلزم نشرآگهی، گذشت مدت زمان لازم و انجام تحقیقات ضروری است.

استرداد جهیزیه:

جهیزیه یعنی وسایلی زندگی که زن به خانه شوهر می برد شاید ندانید که طبق قانون وظیفه تامین وسایل زندگی بر عهده مرد است اما طبق عرف این عروس است که وسایل زندگی را فراهم می کند.

از این رو زن برای استرداد وسایلی که در خانه شوهر است باید بتواند ثابت کند که این اثاث را او تهیه کرده است. از این رو اغلب بعد از تهیه وسایل خانه سیاهه ای آماده می کنند و آن را به امضا مرد می رسانند تا در صورت بروز مشکل بتوانند با استناد به آن اثاث را مسترد کنند.

پس یکی از راه های اثبات مالکیت زن همین سیاهه است اما در صورتی که سیاهه وجود نداشته باشد هم می توان به شهادت شهود و راه های اثباتی دیگر استناد کرد.

نکته ای که در دعاوی استرداد جهیزیه باید در نظر داشت این است که در صورتی که مجموع هزینه های خواسته شده از مرد بابت جهیزیه یا به عبارتی خواسته دعوای کمتر از بیست میلیون ریال باشد باید دادخواست استرداد جهیزیه را به شورای حل اختلاف ارائه کرد و در صورتی که بیشتر از این میزان باشد باید دادخواست را به دادگاه خانواده ارائه کرد.

توصیه می شود برای اقامه این دعوا با توجه به اهمیت نحوه اثبات آن به وکلای حقوق خانواده مراجعه کنید، اگر در تهران هستید به وکیل خانواده خوب در تهران و اگر در شهرستان هستید به یک وکیل حقوق خانواده در شهر خود مراجعه کنید.

تمکین و نشوز:

زن موظف است وظایفی که قانون در برابر شوهر بر عهده او گذاشته است را به جا آورد، به انجام این دستورات در حقوق تمکین گفته می شود و در صورتی که از انجام آنها سرباز بزند نشوز رخ می دهد.

بنابراین به عدم انجام دستورات قانونی دربرابر شوهر نشوز و به زنی که از این دستورات سرپیچی کند، ناشزه می گویند. تمکین زن موجب این اثر حقوقی است که به او نفقه تعلق می گیرد.

بنابراین نفقه و تمکین در برابر هم قرار دارند. در این شرایط در صورتی که  زن تمکین نکند و مرد الزام او را بخواهد، دعوای تمکین مطرح می شود.

مرد با مراجعه به دادگاه خانواده و یا با وکالت دادن به یک وکیل دعاوی خانواده دادخواست الزام به تمکین مطرح می کند. البته یک نکته مهم را باید در نظر داشت و آن این است که طبق ماده ماده 1085 قانون مدنی  زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در قبال شوهر دارد امتناع کند؛ مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مُسقط حق نفقه نخواهد بود .

البته استثنائات دیگری هم از جمله بیماری های مقاربتی مرد، بیماری زن و عسر و حرج می تواند تکلیف تمکین را از عهده زوجه ساقط کند.

تغییر جنسیت:

افرادی که قصد تغییر جنسیت دارند می توانند بعد از طی مراحل لازم از قبیل مراجعه به دادگاه خانواده، انجام آزمایشات لازم و مراجعه به پزشکی قانونی و روانپزشک و دریافت گواهی های لازم و در نهایت تایید دادگاه اقدام به عملیات پزشکی لازم نمایند. افراد می توانند برای طی شدن سریع تر روند به وکیل دادگستری متخصص در امور خانواده مراجعه کنند.

منع اشتغال زوجه:

طبق ماده 1117 قانون مدنی شوهر می تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود زن باشد، منع کند.

بنابراین هماهنطور که از این بر می آید مرد به هر دلیلی نمی تواند زوجه را از اشتغال منع کند و تنها در صورتی که شغل زن به مصلحت خانواده نباشد یا موجب صدمه به حیثیت خانواده شود.

در این شرایط مرد می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کند، دادگاه بررسی خواهد کرد که آیا واقعا شغل زن ویژگی های گفته شده در بالا را دارد یا خیر. بنابراین باید در نظر داشت مرد به تنهایی نمی تواند زن را از اشتغال به شغل خود منع نماید.

رشد و حجر و حکم رفع آن:

حجر یعنی فرد از دخالت در برخی از حقوق خود محروم است و به همین دلیل اهلیت قانونی برای انجام برخی از امور حقوقی را ندارد.

طبق قانون صغر، جنون و سفه باعث می شوند تا فردی محجور شناخته شود. از این رو فردی که قصد احراز رشد یا عدم حجر خود را دارد باید به دادگاه خانواده محل اقامت خود مراجعه کرده و دادخواست صدور حکم رفع حجر کند.

هزینه اخذ وکیل خانواده:

گرفتن وکیل دعاوی خانوادگی بستگی زیادی به این دارد که موضوع دعوای شما چیست، در کدام مرحله از دعوای خانوادگی هستید و چه خواسته ای از وکیل خانواده خود دارید.

اگر قصد دریافت مشاوره از وکیل خانواده خوب در تهران داشته باشید می توانید به گروه وکلای عدل ایرانیان که با حضور دو وکیل خانواده حرفه ای در این زمینه فعالیت می کنند و  به صورت هم حضوری و هم آنلاین و تلفنی به صورت رایگان مشاوره می دهند مراجعه کنید.